Thema van de Paasviering: Hij leeft en doet leven
21 april 2019
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
OPENINGSLIED: In den beginnen het Woord
Pasen, het onvoorstelbare nieuwe begin.
Omdat liefde toch sterker is dan de dood.
Omdat God trouw is en geen mens loslaat.
Laat al het donkere achter je, het is voorbij. Licht op de kaars wordt aangestoken.
Pasen is de eerste dag van de rest van je leven.
Morning has broken, like the first morning,
blackbird has spoken, like the first bird.
Praise for the singing, praise for the morning
Praise for them springing fresh from the world
Je bent welkom, hoe en wie je ook bent. Op deze Paasochtend vieren we het opgestane leven. Nieuw leven. We worden geroepen tot nieuw leven. We worden in deze viering geroepen met onze naam.
De afgelopen week las ik van een mooi mens persoonlijke woorden die ik hier graag wil laten horen als inleiding op deze viering:
Het is voor mij een jaar van verlies en verdriet. En de verleiding is groot om daarin ten onder te willen gaan, te willen worden opgeslokt door het verlies en te verdwijnen. Het voelt als een woestijn. Alleen maar leegte en dorheid die je in het niets laat verdorsten. Niets lijkt te willen groeien, geen water, geen leven, geen energie om nog verder te gaan. En toch is daar die stem in de woestijn. De stem die van binnenuit roept: ‘Dit is niet het einde; je bent veel meer dan wat je overkomt, de kracht in jou blijft altijd bestaan’. Die stem die tot mij komt vanuit chaos en verdriet en zegt dat alles weer goed komt. Die stem die mij weer richting geeft en rustig maakt. Ik ben niet alleen, ik word niet teruggeworpen op mijzelf. Ik ben meer dan het verdriet en de pijn. Ik heb een keuze om naar de stem te luisteren en mij in vertrouwen te laten leiden op nieuwe wegen. Tranen banen een weg door de woestijn en er is weer nieuw leven en nieuwe hoop. Mijn innerlijke stem is mijn ziel, mijn verbinding met God. Die stem die mij altijd bij naam roept, maar die misschien wel het duidelijkst hoorbaar is in de woestijn….
Laten we, voordat we gaan luisteren, zingen en nadenken, de stilte zoeken in onszelf en om ons heen om onze ogen, oren en harten te openen.
GEBED
Onnoembare:
In jouw naam, en vanuit jouw goddelijke energie, zijn we op deze Paasochtend hier samen. Onze harten, handen, ogen en oren wijd open. Jij voedt ons met woorden en daden. O God, wat is onze aandacht toch vaak naar buiten gericht. De meeste tijd van de dag zijn we bezig met de wereld om ons heen zoveel mogelijk naar onze handen te zetten. We scheppen orde in ons huis, houden contact met vrienden; we verzetten bakens op ons werk, doen wat we kunnen in de buurt of vereniging. Bij al dit drukke doen in de buitenwereld komen we maar weinig toe aan de vraag waar we zelf staan op dit moment, wat we het liefste zouden willen, wie we ten diepste zijn. Op zielsniveau. In jouw naam. Laat ons daar tijd voor maken.
Lied: Dat wij volstromen met levensadem
Op deze Paasmorgen beginnen we met het Paasevangelie. Melodiek zal dit zingend bij ons tot leven brengen.
Gezongen Paasevangelie: Op de eerste dag van de week
Acclamatie: Toen zag ik de doden staan voor de troon
2e LEZING
God zelf stelt nogal wat vragen aan ons. Jezus zelf roept God aan met de grote vraag: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?’ Een vraag van wanhoop, van protest, van grote eenzaamheid. En tegelijk een gebed. De vraag is gericht aan de God die in Jezus naar ons afdaalde. Onze vragen krijgen tot op de dag van vandaag antwoorden in het geleefde leven, in onze ervaringen, in gebeurtenissen. Daarvoor is geduld en volharding nodig. Het antwoord komt niet snel en gemakkelijk. Het antwoord klinkt met Pasen in de opstanding, maar onze wereld kent en herkent dat antwoord niet. Het antwoord is een stem die ‘Maria’ zegt. Het zijn de wonden getoond aan de discipel Thomas, zijn handen die brood breken. Het is een vreemdeling onderweg naar Emmaüs. Zo herkennen wij Jezus, die ‘door God opnieuw in het speelveld wordt gezet’. Telkens weer lezen we de verhalen van de Schrift, in telkens andere levensomstandigheden. Gaandeweg komen we God op het spoor. Het gaat dus om grote, trage vragen en antwoorden die niet ongeduldig gegeven kunnen worden; antwoorden die je niet zomaar even ‘uitlegt’. Maar opstanding gebeurt tot op de dag van vandaag. Pasen is een revolutie die nog steeds gaande is, als een ondergrondse rivier die af en toe opduikt.
Tomáš Halík
LIED: Het zal in alle vroegte zijn
OVERWEGING
En dan staat Jezus daar. Dan komt hij naar haar toe. En dan herkent ze hem niet. Zij ziet de tuinman. Als je dat een moment op je in laat werken, dan voel je even later hoe vreemd dat eigenlijk is. De tuinman? En als je naar het schilderij van Rembrandt kijkt, dan zie je het nog beter. Hij laat ons door de ogen van Maria Magdalena kijken: wij zien ook een tuinman. Met een enorme hoed en een schep. Rembrandt heeft kennelijk het gekke van dat beeld bij Johannes gezien. En ik heb trouwens sterk de indruk dat hij er ook de humor van heeft ingezien. Waarom herkent Maria Jezus niet? We kunnen er alleen maar naar gissen. Is ze te verdrietig? Nu ja, je zou net zo goed kunnen vragen: waarom herkennen wij Jezus niet, als hij in ons leven komt? Als hij naar ons toe komt in ons verdriet? Als hij komt, om juist in onze tranen bij ons te zijn. Als hij mét ons is als wij met lege handen staan… Wij zien de tekenen van zijn aanwezigheid dan toch ook niet altijd? Juist als het erop aan komt, dan is hij met ons. Maar wij herkennen hem niet.
Maar dan spreekt hij haar aan. Jezus zegt tegen haar: Maria. En zij keert zich om en zegt tegen hem: Rabbuni! Jezus zegt alleen maar haar naam! En dat is het. Dit is zo’n ongelofelijk intiem moment. En juist daardoor zo sterk. Zo ontroerend, als je het tot je door laat dringen. Waarom? Omdat het zo gewoon is, zo alledaags. Jezus zegt alleen maar haar naam. Het zijn geen hemelse taferelen, geen lichtflitsen, geen luide stem met enorme galm. Nee, het is: dat je bij je naam genoemd wordt. Je naam, die je moeder en je vader je gegeven hebben. Je naam: die jou uniek maakt. Als je bij je naam genoemd wordt, dan weet je: ik word gekend, gezien. Ik doe er toe. Iets vergelijkbaars gebeurde er ooit in een Koreaans weeshuis waar twee in Nederland geadopteerde meisjes voor het eerst de zaal binnen kwamen waar ze ooit als baby verbleven. Een van hen vroeg aan de directeur hoe ze in het begin van haar leven aan haar naam was gekomen. De directeur deed dat af met: ‘Ach, we prikten gewoon een naam uit een namenboekje’. Op dat moment zie je hoe dat geadopteerde meisje instort. Gelukkig ziet een van de ook aanwezige verzorgsters dit en neemt het woord van de directeur over. Ze zei:’ Mag ik iets toevoegen hoe het eigenlijk ging? We pakten een pasgeboren baby op en tilden het omhoog in het zonlicht, zodat we er goed naar konden kijken. En dan gaven we dat kind een naam die bij haar paste’. Het geadopteerde meisje komt op dat moment weer helemaal tot leven. Ze glundert en straalt en is stil. Ook hier komt een mens tot leven. Een mens zonder naam en zonder hoop wordt een mens met toekomst. Een mens die eenzaam was, wordt een mens met een levende stem in de oren. Noem mij bij mijn naam. Of zoals Neeltje Maria Min het verwoordde: ‘Noem mij, noem mij, spreek mij aan. O, noem mij bij mijn diepste naam’.
Zo worden ook wij vandaag tot leven geroepen. Jezus staat op uit het graf en verschijnt als een tuinman aan Maria Magdalena. Dat betekent: werk aan de winkel! Geen hemelse toestanden, geen trompetten. Want het leven speelt zich af in het gewone, in het alledaagse. Laten we elkaar bij naam noemen en daarmee elkaar, in zijn naam, tot leven brengen. Zo herkennen we hem in ons leven. Zo leeft God midden onder ons.
GELOOFSLIED: Uit staat en stand en wijsheid losgewoeld
KLAARMAKEN VAN DE TAFEL /COLLECTE
VOORBEDEN
Eeuwige,
Vroeg in de morgen; bevroren dauw ligt op het land, gaan wij op weg. Geen stok om mee te gaan, een eerste struikelpas, steun voor elkaar. Nog onvervuld, verlangend zoeken wij in onze ziel de ruimte van het land, de wijdte van de tijd, een vriend, onze God. Wees ons toch nabij. Opdat jouw Goddelijke energie kan stromen in onszelf en in mensen om ons hen.
Eeuwige,
Met de opstanding van de Heer klopt ons hart vol verwachting. Geef ons tijd en ruimte om de stem van onze ziel vol verwachting te vernieuwen, te vitaliseren en meer toe te laten.
Eeuwige,
Wereldleiders staan voor een zware taak. Vanuit een grote verantwoordelijkheid dragen zij zorg voor zovelen en voor Moeder Aarde. Beziel hen toch met jouw Geest, opdat zij hun innerlijke stem van de ziel vast kunnen houden.
Eeuwige,
In onze levenstocht in de wereld komen we onszelf soms tegen. Ervaringen uit het verleden houden ons soms gevangen. We durven niet de wereld in te gaan uit angst opnieuw beschadigd te raken. Spreek ons aan met onze naam en adem ons open met jouw goddelijk vertrouwen in het leven. Opdat we in jouw naam het leven vieren, samen met anderen.
Eeuwige,
Vandaag bidden we ook voor de gebeden die in ons intentieboek staan geschreven. We gedenken hen die zijn overleden en niet meer in ons midden zijn. We bidden dat ze als zielen in hun licht en warmte mogen zijn. Vandaag noemen we in het bijzonder…..
ACCLAMATIE: Kom over ons met uw Geest
Koester de namen
TAFELGEBED
Gezegend Jij, die onze oren opent, ons laat luisteren naar de mensen: hun plezier en hun noodkreet naar de aarde: haar klanken en haar zuchten
Gezegend Jij, die onze monden opent, ons laat spreken woorden van vergeving ons laat zingen tonen van vrede ons laat proeven geluk van leven
Gezegend Jij, die onze ogen opent ons laat zien ongerechtigheid en lijden, opstand en hulpvaardigheid, ons licht geeft en inzicht hoe kwetsbaar de schepping is.
Gezegend Jij, die onze zielen opent, ons laat voelen warmte en mildheid ons laat geven, goedheid en nabijheid, ons laat ontvangen, mensen van goede wil.
Gezegend Jij, die onze harten opent, ons laat raken door eenvoud en broosheid, vriendschap en liefde en ons aanspreekt door Jezus naar wie we ook vandaag reikhalzend uitkijken.
In de avond voor zijn sterven, nam hij brood in zijn handen, sprak zijn dank uit naar Jou, brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden: dit is mijn leven, gebroken voor jullie, deel en eet dit met elkaar, telkens opnieuw, breng zo de hemel bij de mensen.
Zo nam hij ook de wijn, gaf die door en zei daarbij: dit is mijn liefde, tot vreugde van iedereen, drink samen uit deze beker, als vrienden aan één tafel. Blijf dit doen, als levende herinnering aan mij.
Zo willen wij op weg gaan, in zijn geest, zo willen wij bidden, met woorden die Hij ons gegeven heeft:
ONZE VADER
VREDESWENS
VREDESLIED: De vrede, de vrede zal zijn
BREKEN EN DELEN: Victimae paschali laudes
AFSLUITEND GEBED AAN TAFEL,
SLOTGEDACHTE
Laten we niet meer morsen met de dagen die we steeds weer kwijtraken.
Laten we geen engelen zijn, maar als het kan toch ook geen duivels.
Laten we moed houden, durven wankelen en redden wat er te redden valt.
Laten we doen wat moet gebeuren en mild zijn voor wie dat nog niet kan.
Laten we ze openlaten: onze deuren, onze armen, onze geesten.
Laten we pantsers afleggen, en de ander tegemoet treden, telkens weer.
Laten we slapende honden keihard wakker maken. Blijven geloven in dromen die ook uitkomen..
Laten we begrijpen wat de liefde is, onthouden dat dat alles is, of toch bijna.
Laten we durven. Ja.
Griet op de Beeck
Gezongen zegenwens: Gij, Levende, Eerste en Laatste
SLOTLIED: O schoonheid uw verbrand gezicht