OVER HERDERS, SCHAPEN EN LEIDERSCHAP

SAN SALVATORGEMEENSCHAP 10 & 11 MEI
OVER HERDERS, SCHAPEN EN LEIDERSCHAP
Voorganger: Franneke Hoeks
Met medewerking van Melodiek o.l.v. Hans Waegemakers

 

OPENINGSLIED  Za| zo Heer onze heer
WELKOM
Welkom lieve mensen in deze ruimte. Fijn dat u, dat jullie naar hier gekomen zijn.
Of je hier nu iedere week te vinden bent, af en toe aan komt waaien of misschien wel voor het eerst hier bij San Salvator bent; weet dat je welkom bent.
We gaan samen een uur luisteren naar oude verhalen en kijken wat zij ons te zeggen hebben.
Een verbinding tussen vroeger en nu met misschien een glimpje toekomst dat zichtbaar wordt. Er is tijd voor stilte, gebed en muziek.
We zoeken hier niet alleen de verbinding in woorden, maar ook in het delen van brood en wijn met elkaar.
Het is vandaag Moederdag. Moeders worden in het zonnetje gezet.
Tsja…. In het kader van het thema van deze viering Over herders, schapen en leiderschap zou ik voor dit uur willen voorstellen dat we Moederdag even ombuigen tot hoederdag. Laten we breder kijken na alleen moederschap maar ons richten op het vieren van alles wat het leven hoedt.

GEBED
Eeuwige, we horen jouw stem in stilte
in de geluiden van de natuur
in het roepen van mensen
in de stemmen van kinderen
in oude verhalen.
Eeuwige , we voelen jouw aanwezigheid
in een lief gebaar van een ander
in woorden die richting geven
In mensen die inspireren.
Laat ons hier tot rust komen
zodat we met nieuwe oren kunnen luisteren
naar jouw stem,   Die stem die dwars
Door tijd en ruimte heen ons roept,
oproept te gaan de weg  van recht en vrede
en zo het  leven te hoeden.
ACCLAMATIE gij wacht op ons totdat wij open gaan

INLEIDING OP LEZINGEN

1E LEZING  Numeri 27
De Ene zei tegen Mozes: ‘Beklim het Abarimgebergte, zodat je kunt uitkijken over het land dat ik de Israëlieten geef.
Wanneer je het gezien hebt, zul je met je voorouders verenigd worden, net als je broer Aäron.
Dat is omdat jullie in de woestijn van Sin, toen de Israëlieten met verwijten kwamen over water, tegen mijn bevel zijn ingegaan en in hun bijzijn geen ontzag hebben getoond voor mijn heiligheid.’ Mozes antwoordde de Ene: ^‘Moge de Ene de God die aan al wat leeft de levensadem schenkt, dan iemand over het volk aanstellen die het kan leiden en de troepen kan aanvoeren, zodat het volk van de Ene niet wordt als een kudde schapen zonder herder.’
De Ene zei tegen Mozes: ‘Laat Jozua, de zoon van Nun, bij je komen; hij is een man die geestkracht bezit. Leg hem de hand op en laat hem plaatsnemen voor de priester Eleazar en voor de hele gemeenschap. Draag in ieders aanwezigheid de leiding aan hem over en laat hem delen in het aanzien dat jij geniet. Dan zal heel Israël hem voortaan gehoorzamen. Wanneer er een beslissing moet worden genomen, moet hij zich tot de priester Eleazar wenden, en die raadpleegt dan ten overstaan van de Ene de orakelstenen. Zijn uitspraak bepaalt of Jozua met de andere Israëlieten een veldtocht moet ondernemen of niet.’ Mozes deed wat de Ene hem had opgedragen: hij liet Jozua bij zich komen, liet hem plaatsnemen voor de priester Eleazar en voor de hele gemeenschap, legde hem de handen op en droeg de leiding aan hem over. Zo had de Ene het bij monde van Mozes bevolen.

LIED za Pelgrimstocht der mensen |  zon Verbeeld of waar gebeurd
2E LEZING: Johannes 10
In Jeruzalem werd het feest van de Tempelwijding gevierd; het was winter. Jezus liep in de tempel, in de zuilengang van Salomo. Daar kwamen de Joden om hem heen staan, en ze vroegen hem: ‘Hoe lang houdt u ons nog in het onzekere? Als u de Messias bent, zeg het ons dan ronduit.’ Jezus antwoordde: ‘Dat heb ik u al gezegd, maar u gelooft het niet. Wat ik namens mijn Vader doe getuigt over mij, maar u wilt me niet geloven, omdat u niet bij mijn schapen hoort. Mijn schapen luisteren naar mijn stem, ik ken ze en zij volgen mij. Ik geef ze eeuwig leven: ze zullen nooit verloren gaan en niemand zal ze uit mijn hand roven. Wat mijn Vader mij gegeven heeft gaat alles te boven, niemand kan het uit de hand van mijn Vader roven, en de Vader en ik zijn één.’
ACCLAMATIE zon Gij hebt woorden van eeuwig leven

OVERWEGING
Ik heb niet zoveel met beesten. Mijn kinderen grappen wel eens:  “Mama, zelfs een goudvis is bij jou niet in goede handen! Het is een wonder dat wij het overleefd hebben!” Als zorgen voor levende have een voorwaarde is om voor een geloofsgemeenschap te werken dan ben ik niet de juiste vrouw op de juiste plek.
Ik wil de verhalen van vandaag gebruiken om samen je u, met jullie na te denken over herders, schapen en leiderschap.
De lezingen in de weken na Pasen zijn bedoeld om te ontdekken wie Jezus nu eigenlijk was/is.  De verhalen van het Joodse volk vormen een fundament onder de verhalen die zijn volgelingen over hem vertelden. Verhalen die uiteindelijk terecht zijn gekomen in wat wij nu bijbel noemen. Het beeld van een herder die voor zijn schapen zorgt is een terugkerend thema. Dat is niet vreemd als je bedenkt dat deze verhalen geschreven zijn in een tijd dat herders en schapen onderdeel waren van de samenleving.
Nu zijn schaapskuddes vooral te vinden in afgebakende natuurgebieden.
In de tekst uit Numeri hoorden we hoe Mozes de Eeuwige vraagt om een nieuwe herder. Mozes weet dat hij het beloofde land niet zal binnengaan en vraagt God, behoorlijk direct –  om een nieuwe leider, zodat hij met een gerust hart het stokje kan overdragen.  Mozes – leider tegen wil en dank, vraagt god om een opvolger. Dat wordt Jozua.  Aangesteld vanuit het volk, door de eeuwige zal Jozua het volk naar het beloofde land brengen. Wel – dat vind ik dan wel weer frappant – onder toezicht van priester Eleazar.
Een Bijbelverhaal is nooit een feitelijke weergave van gebeurtenis. Verhalen zijn ook weer in een bepaalde periode op schrift gesteld. Belangen die in die tijd speelden – in dit geval in periode waarin priesters meer invloed wilde krijgen – worden het verhaal in geschreven. Jozua wordt een leider die zich moet verhouden tot andere leiders van het joodse volk. Een soort veiligheid clausule.
Verhalen zij  n niet statisch, maar worden levende materie door de mensen die ze opnieuw vertellen en duiden. Ook ik, ook wij hier vandaag, verhouden ons tot dat verhaal, proberen ze te duiden en mogen er een laag aan toevoegen. Zo blijven verhalen leven.
De scene uit het leven van Jezus die we net hoorden is helder in tijd en plaats. Het Chanoeka, een winterfeest dat het herstel van de joodse tempel viert. Jezus bevindt zich in de zuilengang van Salomo, de zoon van David. David die voor hij tot koning werd gezalfd schapenhoeder was. Hoe symbolisch! Feest van herstel van de tempel op de plek verbonden met grote koningen, die ook weer iets met schapen hadden.  En daar op dat moment ontvouwt zich een gesprek dat mij doet denken aan het tv-programma Wie is de mol. Ben jij het? Zeg het mij eens eerlijk? Ben jij de mol/messias?
In onze geloofsgeschiedenis is het natuurlijk geen spelletje. Jezus wil geen direct antwoord geven. Dat siert hem denk ik. Veel van de grote leiders in de Bijbelse traditie, zijn vaak leiders tegen wil en dank. Wie uit is op de rol van leider/herder is misschien niet de meest geschikte persoon voor die rol. Prat gaan op je positie is niet iets wat bij leiderschap hoort. Nee leiderschap is vooral dienstbaar zijn aan anderen, aan dat wat jou is toevertrouwd: mensen, dieren, aarde. Als iemand ons dat heeft laten zien is het Jezus wel.
Zoals ik Jezus in onze ontdekkingstocht van San Salvator heb leren kennen, is hij voor mij ook een beetje een leider tegen wil en dank. Ooit zei een wijze Ierse monnik tegen mij. “Wij hebben hem veel te groot gemaakt. Het gaat niet om Jezus zelf. Die moeten we niet op een voetstuk zetten. Nee het gaat om dat waar Jezus naar wijst: het Koningrijk van God.” Het gaat niet om wie de leider is, wie de baas is, maar het gaat erom dat we werken aan die droom van God, het goede leven voor allen. Dat is wat jezus ons over de grenzen van de dood heen duidelijk probeerde te maken. Geloven, Jezus volgen wordt daarmee iets van metterdaad en gaandeweg. Geloven en doen horen onlosmakelijk bij elkaar. Dat is niet nieuw, dat is de kern van wet en profeten.
Ik wil even terug naar het hier en nu. Wij zoals wij met elkaar geloofsgemeenschap zijn. Dat is een blijvende ontdekkingstocht, voor ieder van ons afzonderlijk, maar ook voor ons gezamenlijk als San Salvator. Ik werk voor jullie als lid van het pastoraatsteam. Wat doen je dan? Wat is je rol? Als ik moet zeggen wat ik doe, dan schroom ik vaak. Niet omdat ik niet vol overtuiging sta voor San Salvator, maar omdat ik het heel moeilijk vindt om te zeggen dat ik pastor ben. Lid het van het pastoraatsteam vind ik dan wat makkelijker. Wat is dat pastor-zijn? Ben ik dat wel? Kun je dat überhaupt van jezelf zeggen? Is dat niet een kwaliteit die anderen aan je toedichten?
En toch? Binnen de discussie over toekomst van de gemeenschap wordt wel eens gezegd; wie beslist? Waar ligt de regie? Hoe zorgen we voor afstemming? Hoe zorgen we voor beweging? Pffft dat is heel ingewikkeld met een – sorry voor de vergelijking lieve mensen – met een kudde schapen van een heel eigenwijs ras.  We -ik ook- zijn goed in het eigen-wijs zijn. In eigen-zinnnigheid.  Als gemeenschap gaat het niet of eigen-wijs of eigen-zinnig zijn, maar gaat het om samen zoeken, bezinnen, werken aan de droom van god voor de wereld. Eigenzinnigheid, eigenwijsheid is een groot goed maar kan ook verlammen.  Als kudde – nogmaals sorry voor de vergelijking- kun je niet te lang op dezelfde weide blijven grazen. Wie uiteindelijk de route uitstippelt is misschien minder relevant. Wel dat er af en toe iemand is die zegt he daar zouden wij als kudde wel iets kunnen halen en brengen. Herder als iemand in de voorhoede. Daarnaast mogen de schapen die niet mee kunnen ook niet uit beeld verdwijnen. De herder houdt ook binnen de kudde oog voor wat afdwaalt of verloren dreigt te lopen. Vooroplopen, verloren schapen opsporen of de achterhoede in de gaten houden het hoort er allemaal bij. Het is voor kuddes en gemeenschappen noodzakelijk om fris nieuw groen grasland te vinden en om steeds in beweging te blijven.

GELOOFSLIED Kom en volg mij op de weg

KLAARZETTEN VAN DE GAVEN  |  COLLECTE

VOORBEDE
Goede God, wij bidden, voor mensen die hoeders van leven zijn.
Mensen die in kleine of grote dingen van het leven een voorbeeld zijn voor anderen.
Dat zij ons keer op keer laten zien waar het in het leven echt om gaat.
Gij hart, gij bron van leven
Goede God we bidden voor wijsheid en inzicht voor politici en wereldleiders. Dat zij het goede voor ogen houden en daadwerkelijk hoeders van leven mogen zijn.
Gij hart, gij bron van leven
Goede God wij bidden voor ons eigen binnenste,
dat wij blijven vertrouwen op jouw droom van het goede leven voor allen. Dat we ons hart laten spreken en ons verstand gebruiken bij het realiseren van dit visioen op deze aarde.
Gij hart, gij bron van leven
Goede God,  wij bidden voor datgene wat geschreven staat in dit intentieboek. De grote en de kleine zaken die ons bezighouden. We bidden voor alle hoeders van leven waar ook ter wereld en staan stil bij mensen die ons zijn ontvallen. Zij blijven met ons verbonden.
Zon voor uw aangezicht

TAFELGEBED
Jij die genoemd wordt ‘God van mensen’.  Jij bent geen ander  dan die gezegd heeft: ‘Ik zal er zijn.
Ik ken je hart.  Ik roep je naam Ik zie je al van verre.’
Jij die het woord sprak,  voordat wij konden   antwoorden.  Jij die ons kende  eer wij geboren werden Wij danken je  dat wij bestaan voor Jou
en voor elkaar vanaf het begin.
OMDAT GIJ HET ZIJT
GROTER DAN ONS HART
DIE MIJ HEBT GEZIEN
EER IK WERD GEBOREN.

Jij bent met ons op weg gegaan Je bent gezocht, gevonden, doorverteld, beleden en gevierd.
In EEN mens heb je, meer dan ooit, laten zien
hoeveel je van ons houdt:  in Jezus van Nazareth,
kind van belofte, sprekend Jezelf.  Zijn licht is door de blinde gezien Zijn woord door de dove gehoord.
Zijn woord bracht leven.
Ook hem danken wij  omdat Hij ons uitzicht gaf,
een weg om samen te gaan.
OMDAT GIJ HET ZIJT…

In groot vertrouwen heeft Hij geleerd en voor­geleefd
hoe mensen kunnen zijn toen Hij op de laatste avond
afscheid van zijn vrienden nam.
Hij nam brood in zijn handen, brak het in stukken
en deelde het uit. Hij zei: Hier, neem en eet,
proef van het leven,  gebroken voor ieder van jullie,
als voorbode   dat je eens met mij  weer verenigd zult zijn  aan èèn tafel.
Hij nam de beker, ze­gende die en reikte hem over
met de woor­den: Neem deze beker van mij over,
deelt hem sa­men, het is mijn liefde  vergoten voor jullie. Doe wat ik heb gedaan en vergeet mij niet.
Zoals Hij leefde,  vol van goede Geest,  anderen beziel­den, zo gedenken we Hem  in brood en beker hier in ons midden.
OMDAT GIJ HET ZIJT…

Wij vieren zijn hoop op leven in ons hart neergelegd.
Voorgoed ligt nu de weg open naar de nieuwe wereld,
waar gerechtigheid voorop gaat  en vrede haar weg vindt waar mens en aarde elkaar dienen.
ONZE VADER

VREDESWENS
VREDESLIED zon Vrede wens ik je toe
DELEN
LIED za CD Shepherd moons (Enya) zon Waar vriendschap is en liefde
GEBED
MEDEDELINGEN

SLOTGEDACHTE  Een gedachte van Rabbi Elazar.

“Waarop lijkt iemand die meer wijsheid heeft dan werken? Op een boom met veel takken en met weinig wortels.
De wind komt op, ontwortelt hem en werpt hem onderste boven.
Waarop lijkt iemand met meer werken dan wijsheid? Op een boom met veel wortels en weinig takken.
Al komen alle winden van de aarde zich tegen hem keren, dan nog wordt hij niet weggerukt van zijn plaats”.

ZEGENWENS
Mogen wij voor elkaar een zegen zijn,
bij alles wat ons te doen staat,
alles wat we beleven mogen,
alles wat ons overkomt.
Mogen wij voor elkaar een zegen zijn,
in het leven dat we samen delen,
en hoeders van het leven zijn.
Mogen wij vandaag
voor elkaar een zegen zijn,
in ons verschillen en ons gelijken.
Dan zal de Eeuwige ons zegen, De eeuwige die we noemen:
Vader/Moeder, Zoon en heilige Geest.
Amen.
SLOTLIED Za Zouden wij ook eenmaal komen |  zo Een wereld vol mensen van allerlei sla