Pasen: Lucht licht en leven

SAN SALVATORGEMEENSCHAP
11 april 2020 | Franneke Hoeks

Lucht licht en leven | Paaswake 2020

U kunt deze viering volgen via https://youtu.be/BxaJWP97cUE

Welkom
Welkom allemaal, bij dit moment waarop we in het donker het licht vieren. Op Witte Donderdag vierden we de laatste maaltijd van Jezus met zijn leerlingen. Gisteren, op Goede Vrijdag, stonden we stil bij het lijden en de dood van Jezus. En vanavond vieren we een keerpunt. We vieren licht, lucht en leven in een tijd waarin uitzicht lijkt te ontbreken. En toch, misschien durven we het aan om met elkaar te zoeken naar hoop in barre tijden. Verhalen nemen ons mee naar vroeger, naar het begin van tijd en ruimte. Ze vertellen ons over hoe mensen kracht vinden in de bange en onzekere dagen.

Licht Genesis 1
In het begin schiep God de hemel en de aarde.
De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed.
Gods geest zweefde over het water. God zei: ‘Er moet licht komen’ en er was licht.

Het wordt licht
Om te zien is licht nodig, levensbehoefte van mensen. Wij hebben een prachtige nieuwe Paaskaars. Die laten we in haar verpakking. Ze wacht op ons. Als wij weer samen-zijn zullen we haar in ons midden ontsteken. Dat is iets om naar uit te kijken. Deze avond zijn er talloze kleine lichtjes die overal branden. Die kleine kaarsje die we aansteken branden in de wetenschap dat die vlammetjes op een of andere manier met elkaar verbonden zijn en een groot licht vormen.

Eeuwige, jij bent licht
jij bent woord ons gegeven
jij die bent begin en einde
wees bij ons in duister
wees als een kleine vlam
wees als lichtend vuur
nu en alle dagen van ons leven
Amen.

Lied Als alles duister is – Sela
Als alles duister is,
ontsteek dan een lichtend vuur
dat nooit meer dooft,
vuur dat nooit meer dooft.

Het begon met licht. Zo ontstond er zicht op schepping, puur en ongerept. Mensen zagen elkaar en de wereld waarin zij leefden. Er ontstond beweging van mensen, van één plus één die uitgroeiden tot een volk op weg, tot mensen zoals wij. De wind soms in de rug. Dan weer een tocht door diepe dalen. Maar steeds verlangend naar licht, lucht en leven. Steeds vertrouwend op jou God, die we kennen als vader moeder, zoon en heilige Geest.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Lucht – naar Exodus
Het is Pasen. De grote doortocht. De bevrijding en stap in het onbekende.
God zegt tegen eenieder: Herinner je deze nacht. Herinner je wat ik gedaan heb voor je bevrijding.
Farao staat op in de nacht. Zijn zoon, zijn eerstgeborene is dood. Heel Egypte is één grote schreeuw van pijn. Geen enkel huis, geen paleis zonder een dood kind.
Het hart van Farao is eindelijk verscheurd. Hij bevrijdt alle slaven. Hij laat Mozes en zijn volk vertrekken. Overdag gaat een wolkkolom voor hen uit in de woestijn. ’s Nachts een vuurkolom. Ze volgen niet de gebruikelijke weg. Ze vertrekken in een onbekende richting. Recht op de zee af. Het volk wordt angstig en roept luid: Het is beter om slaaf in Egypte te zijn dan dood in de woestijn. Wees niet bang antwoordt Mozes. God is met ons.
Voor de immense zee wordt de nacht als licht. Mozes strekt zijn hand en zijn staf uit. De zee trekt zich terug en scheidt zich in twee delen zoals God een scheiding heeft gemaakt tussen de aarde en de wateren aan de oorsprong van de wereld.
Het volk – bevrijd – gaat droogvoets midden door de zee tussen twee muren van water.
Farao, gek van pijn en van wraak, heeft met zijn strijdwagens en zijn leger de achtervolging op de vluchtenden ingezet.
Het water stroomt weer terug en sluit zich boven hen. Paarden en ruiters worden door de zee opgeslokt. De dood is voorbijgegaan. In vrijheid draaien de Hebreeën zich om en zien ze de lijken van de Egyptenaren op de kust liggen.
Voor hen ligt de woestijn. En in het zand de weg van bevrijding en de verantwoordelijkheid.
(Uit: Bijbel. De dragende verhalen , Serge Bloch & Frederic Boyer)

Bezinning
Wat een wrang verhaal. Zoveel doden nodig voor bevrijding.
Zijn kosten voor vrije ademruimte zo hoog? Het is een kostbaar iets – die vrijheid. Dat voelen we nu aan den lijve.
Letterlijk doordat we binnen zitten en afstand moeten houden. Vrijheid is beperkt om anderen te behoeden en te beschermen. Het heeft ook iets ontroerend, iets moois: dat we dit me z’n allen doen. Kwetsbaarheid beschermen.
Wat er nu gebeurt stelt ook vragen aan het geheel van onze wereldwijde samenleving. We leefden misschien wel in een absurde vrijheid waarin alles leek te kunnen. Het kon niet op. Wel dus. Dit hele systeem van meer en meer is geen vrijheid. Misschien hebben we ons blind gestaard op alles wat “zomaar” leek te kunnen. En nu teruggeworpen op onszelf moeten we zoeken naar een nieuwe weg. Door het water, door woestijn op weg naar een ademruimte voor al wat leeft. Ik ben blij dat ik geloof. Laat ik eerlijk zijn. Ik twijfel vaak en veel. Ik heb vragen en ben bij tijd en wijle boos op dat onbekende, laat ik het, hem of haar God noemen. En toch zie ook zoveel moois om mij heen. Dan voel ik me gedragen omdat ik weet dat ik niet alleen op weg hoef te gaan. Ik hoef niet te zoeken want ik weet, ik vertrouw dat ik gevonden word. Hoe dan ook.

Lied: Trek ik de zee door
Trek ik de zee door dan zal ik je vinden
over het water zul jij er zijn;
Jij kent mijn wegen in den blinde,
gaat met mij mee, door de woestijn.
Trek ik de zee door dan zal ik je vinden,
over het water zul jij er zijn.
Trek ik de zee door dan zul jij me wachten
over het water ben jij mijn vuur;
dicht aan je hart wil ik overnachten,
zonder jou heb ik rust noch duur.
Trek ik de zee door dan zul jij mij wachten,
over het water ben jij mijn vuur.
Trek ik de zee door dan zul jij mij vinden,
over het water stil jij mijn pijn;
nog ken ik nauwelijks wie ik beminde
maar ga met mij mee door de woestijn.
trek ik de zee door dan zul jij mij vinden,
over het water stil jij mijn pijn.

Leven- Een leeg graf Mattheus 28 1-10
Na de sabbat, toen de ochtend van de eerste dag van de week gloorde, kwam Maria uit Magdala met de andere Maria naar het graf kijken. Plotseling begon de aarde hevig te beven, want een engel van de Eeuwige daalde af uit de hemel, liep naar het graf, rolde de steen weg en ging erop zitten. Hij lichtte als een bliksem en zijn kleding was wit als sneeuw. De bewakers beefden van angst en vielen als dood neer. De engel richtte zich tot de vrouwen en zei: ‘Wees niet bang, ik weet dat jullie Jezus, de gekruisigde, zoeken. Hij is niet hier, hij is immers opgestaan, zoals hij gezegd heeft. Kijk maar, dat is de plaats waar hij gelegen heeft. En ga nu snel naar zijn leerlingen en zeg hun: “Hij is opgestaan uit de dood, en dit moeten jullie weten: hij gaat jullie voor naar Galilea, daar zul je hem zien.” Dat is wat ik jullie te zeggen had. Ontzet en opgetogen verlieten ze haastig het graf om het aan zijn leerlingen te gaan vertellen. Op dat moment kwam Jezus hen tegemoet en groette hen. Ze liepen op hem toe, grepen zijn voeten vast en bewezen hem eer. Daarop zei Jezus: ‘Wees niet bang. Ga mijn broeders vertellen dat ze naar Galilea moeten gaan, daar zullen ze mij zien.’

Bezinning
Dat alles waar je ooit in geloofde met de grond gelijk is gemaakt. Hopeloos verloren. Dood regeert. Leven lijkt godsonmogelijk. Vrouwen zijn het die de stap zetten. In het eerste licht gaan zij naar het graf. Om te zien. Om te voelen. Om te rouwen. Maar deze plek vol dood en verdriet blijkt niet levenloos maar daar is licht en ruimte. Jezus is niet dood. Hij is opgestaan. Met die boodschap vol licht en leven gaan de vrouwen op weg. Het is iets onbegrijpelijks. Opgestaan uit de dood. Leven dat de grenzen van de dood tart.
Deze Pasen is anders dan alle voorgaande. In onze wereld heerst dood. Wij moeten onze weg zoeken in een wereld die anders zal zijn. Het wordt niet meer hetzelfde. Ik realiseer me meer dan ooit dat Pasen niet een verhaal is dat af is. Pasen is opnieuw op weg gaan. Pasen is beweging. Pasen is zoeken naar een nieuwe wereld die duurzaam en houdbaar is. Dit moment waarin we het licht maken, waarin we ons mensen op doortocht voelen, is een moment van keer op keer zoeken naar levenskansen. Het is een begin van iets nieuws.
Acclamatie Dat wij volstromen met levensadem

Woorden van Frits Bakker
Pasen is:
wakker worden en opstaan,
je open geeuwen
uit de beslotenheid van ieder voor zich.
Het is, hoe moeilijk ook
je opentrekken
voor wat aan het gebeuren is
aan dood en rouw,
maar ook in het diepste van jezelf
en de wereld om je heen
en zicht krijgen
op het licht dat doorbreekt aan de horizon.

Het is in voorjaarstilte
je eigen grond omspitten en klaar maken
en het zaad van een nieuwe lente
van vrede en menswaardigheid
ontkiemen laten in je hart

Pasen is:
en dan opstaan
je hart en handen
weer soepel maken voor verbondenheid
met God en mensen
in vingeroefeningen van echte solidariteit

Dat en zoveel meer is Pasen:
Sta op om te herleven
zoals Hij Die Leeft het ons heeft voorgedaan.

Laten we samen vol vertrouwen en levenslust bidden met de woorden die Jezus ons heeft meegegeven.
Onze Vader
Vredeslied Vrede voor jou
Vrede voor jou en alle goeds je vrienden
wie aan God vasthoudt zal niets ontbreken
Vrede voor jou en alle goeds je vrienden
alleen God slijt niet.
Zegen
Geloof het. Maak een begin.
Alles wordt anders
alles wordt nieuw.

Hemel wordt aarde
aarde wordt hemel.
Alles bloeit open, komt tot z’n recht.

Geloof het zoals vogels het geloven;
Verwacht het, zoals bloemen en bomen het verwachten;
geloof het in het volste vertrouwen
waaruit Jezus van Nazaret het beleefde;

in de naam van Vader, de Zoon en de heilige Geest.

Slotlied: Dan zal ik leven
Het zal in alle vroegte zijn
als toen.
De steen is weggerold.
Ik ben uit de grond opgestaan.
Mijn ogen kunnen het licht verdragen.
Ik loop en struikel niet.
Ik spreek en versta mijzelf.
Mensen komen mij tegemoet
wij zijn in bekenden veranderd.
Het zal in alle vroegte zijn
als toen.
De ochtendmist trekt op.
Ik dacht een dorre vlakte te zien.
Volle schoven zie ik, lange halmen, aren
waarin de korrel zwelt.
Bomen omranden het bouwland.
Heuvels golven de verte in,
bergopwaarts, en worden wolken.
Daarachter,
kristal geworden, verblindend,
de zee die haar doden teruggaf.
Wij overnachten in elkaars schaduw.
Wij worden wakker van het eerste licht.
Alsof iemand ons bij naam en toenaam
heeft geroepen.
DAN ZAL IK LEVEN.