Groeikracht | openluchtviering

Lied: Dit huis (= plein) vol mensen

Jesaja 55:1
Hierheen! Hier is water,
voor ieder die dorst heeft.
Kom, ook al heb je geen geld.
Koop hier je voedsel en eet.
Kom, koop voedsel zonder geld,
koop wijn en melk zonder betaling.
Leen mij je oor en kom bij mij,
luister, en je zult leven.

Welkom 

Wat een prachtig gezicht: een plein vol mensen,– op gepaste afstand. We zijn het bijna verleerd, na maanden van thuiswerken, gesloten musea en theaters, niet reizen, quarantaine en verzorgingshuizen die op slot gingen. Afstand houden was maanden ons leidmotiv. Ook kerkgebouwen gingen dicht of hadden met beperkingen te maken. We zochten allemaal naar manieren om te vieren en om toch verbonden te blijven met elkaar en met de Eeuwige.
En hier zijn we dan, samen, op dit plein als deel van De Bossche Zomer.  Hierheen! Hier is water voor ieder die dorst heeft! Dat waren niet mijn woorden. Het zijn woorden van de profeet Jesaja, geschreven voor onze jaartelling. Een oproep geschreven om mensen in vervolgen tijden een hart onder de riem te steken. We horen later meer van deze profetische tekst.
Groeikracht hebben we als thema aan deze viering meegegeven. Dit is voor mij weer de eerste viering echt samen en niet via een scherm. We nemen de periode van afstand en afzondering met ons mee, maar willen niet blijven steken in kommer en kwel. Misschien valt er ook iets te leren?

Laat ons deze viering beginnen met een moment stilte. Het mag hier stil zijn. In die stilte maken we ruimte voor verdriet, gemis en al het onnoembare dat we hier voor u neer mogen leggen. In die stilte steken we een kaars aan.

Stilte

Gebed  

Eeuwige, onder uw hemel
komen we samen in onze onvolmaaktheid.
Wees als balsem voor onze ziel en maak ons heel.

Eeuwige, gedragen door de stenen van dit plein,
zoeken we naar kracht die wat onbuigzaam is, zacht maakt.
Wees als onstuitbare levenslust en spoor ons aan.

Eeuwige, midden in de stad
zijn we samen om te luisteren, te zingen en te bidden
Wees als groeikracht, hoedend en voedend, aanwezig en wek ons tos tot leven.

Acclamatie

Onhoorbaar onzichtbaar,
 onstuitbaar aanwezig,
ons hoedend en voedend
en toch zo verheven,
Jij geest van het leven,
wie ben bij dat jij aan ons denkt.

Voor de kinderen

Jesaja 55: 10-13
Zoals regen of sneeuw neerdaalt uit de hemel
en daarheen niet terugkeert
zonder eerst de aarde te doordrenken,
haar te bevruchten en te laten gedijen,
zodat er zaad is om te zaaien en brood om te eten –
zo geldt dit ook voor het woord
dat voortkomt uit mijn mond:
het keert niet vruchteloos naar mij terug,
niet zonder eerst te doen wat ik wil
en te volbrengen wat ik gebied.
Vol vreugde zullen jullie uittrekken
en in vrede zul je huiswaarts keren.
Bergen en heuvels zullen je juichend begroeten,
en alle bomen zullen in de handen klappen.
 Doornstruiken maken plaats voor cipressen,
distels voor mirtenstruiken.
Zo zal de Eeuwige zich roem verwerven,
het is een eeuwig en onvergankelijk teken.

Lied Zo hoog als gij troon in de hemel

Zo hoog als Gij troont in uw hemel
zo diep buigt Gij neer om te zien,
zo diep om te zien deze aarde.
Zo wijd als het oosten en westen
moge opklinken de lofzang.

Boven de drommen der volkeren uit zijt Gij verheven,
hoog boven alle hemelen licht.
Niet de sterren loven en prijzen uw Naam.
Maar mensen die uw Naam volbrengen
knielende bij hun noodlijdende naasten.
Niet de opgaande zonnen, niet de zacht schijnende manen
maar uw dienstknecht-mensen die de vreemdeling tegemoet gaan
loven en prijzen uw naam.

Woont Gij in de hemel? Gij woont in hun harten –
zij sjorren de vernederden op uit de modder,
de verstotenen sjorren zij op uit
het stof van de aarde en nodigen hen aan hun tafels.

Vrouwen onvruchtbaar worden moeder van dochters en zonen.
Zij loven en prijzen uw Naam.

Zo hoog als Gij troont in uw hemel
zo diep   buigt Gij neer om te zien,
zo diep om te zien deze aarde.
Zo wijd als het oosten en westen
moge opklinken de lofzang.

Mattheus 13: 1-9
Die dag verliet Jezus het huis en ging aan de oever van het meer zitten.

Er kwam een grote mensenmassa om hem heen staan, en daarom ging hij in een boot zitten, terwijl de menigte op de oever bleef. Hij sprak hen uitvoerig toe en vertelde gelijkenissen: ‘Iemand ging eens naar zijn land om te zaaien. Tijdens het zaaien viel een deel van het zaad op de weg, en er kwamen vogels die het opaten. Een ander deel viel op rotsachtige grond, waar maar weinig aarde was, en het schoot meteen op omdat het niet diep in de grond kon doordringen.

Toen de zon opkwam verschroeide het, en omdat het geen wortel had droogde het uit. Weer een ander deel viel tussen de distels, en toen die opschoten verstikten ze het zaaigoed. Maar er viel ook wat zaad in goede grond, en dat bracht vrucht voort, deels honderdvoudig, deels zestigvoudig, deels dertigvoudig.

Laat wie oren heeft goed luisteren!’

Acclamatie
Bij U is de bron van het leven
en in uw licht zien wij het licht.

11.41 uur: Overdenking – tweespraak

Lieve mensen, het Coronavirus heeft ervoor gezorgd dat we nu hier, in de open lucht, bij elkaar zijn. Prachtig onder een dakje, anderhalve meter van elkaar. Sommige kerken zijn nog dicht. In andere kerken kan niet iedereen tegelijk vieren. Maar we kunnen wel hier samen zijn.Wat is er veel gebeurd in de afgelopen maanden! Wat hebben we ons een zorgen gemaakt. In de gelijkenis die net voorgelezen werd horen we iets terug van ons eigen leven. Het gaat over: zorgen voor en bezorgd zijn, over je eigen inzet en soms je geploeter, het zegt iets over afwachten, omdat er altijd dingen in je leven en werk zijn die je overkomen, waar je niets aan kunt doen, waar je je moet aanpassen …

Jezus zegt tegen al die mensen:  Ik wil je iets meegeven, wat je helpt in het leven. Goede woorden, een richtlijn, een perspectief van een toekomst, en ik weet wel, de één is er meer ontvankelijk voor dan de ander, en misschien hangt het ook wel van het moment in je leven af, of je die woorden tot je door kunt laten dringen, – als zaad in de aarde – maar toch:  God heeft zoiets moois voor ogen met zijn aarde: de aarde zal bloeien, de mensen zullen stralen, er zal recht gedaan worden en vrede zijn en genoeg te eten voor iedereen.

Ik vond het niet gemakkelijk, die social distancing en het thuiswerken. Ik woon alleen en er waren dagen dat ik niemand sprak. Een hand, een aanraking dat is ook nu nog een eeuwigheid geleden. Gelukkig was daar mijn werk. Omschakelen, nieuwe dingen verzinnen, veel bellen en ontmoetingen via het scherm.  Ondanks het missen van veel dingen, had die periode ook iets moois. Het ontroerde me ten diepste dat, voor een paar weken althans, zorg voor mensen boven winstmaken stond. Dat deden we samen, het gaf mij die eerste weken een gevoel van ongekende solidariteit. Buren deden boodschappen voor elkaar, mensen hielden contact en er werd met respect afstand gehouden in winkels. Het voelde als iets bijbels: die liefde en zorgzaamheid voor wie kwetsbaar is.

In dat Bijbelse beeld van het zaad dat gezaaid wordt zit een geheim. De weg van het zaad kun je niet met je ogen volgen. Er blijft altijd een stuk verborgen. Namelijk: wat daar gebeurt in die goede aarde.
Zo gaat dat met de goede boodschap in het leven van mensen. Je ziet het niet groeien, daarbinnen. Je kunt het er niet uittrekken, – opleggen of tevoorschijn roepen. Je moet het koesteren en met zorg omgeven. Leven in geloof moet je worden voorgedaan. Juist als er een sfeer van aandacht en betrokkenheid is, van stilte en liefde kan het gaan groeien, kan het gaan leven. Op die weg gaat Jezus zijn leerlingen voor, gaan ouders hun kinderen voor, gaan wij elkaar voor. Iemand staat op en gaat iets doen, wat heilzaam is voor zichzelf en voor een ander. En je voelt je nodig, betrokken, vredig, sterk. Jij draagt iets bij. Het ging de afgelopen maanden om volhouden en daarvoor moest je je niet van de wijs laten brengen door alle onzekerheid. En het ging vruchtdragen. De gelijkenis heeft het over honderd, zestig en dertigvoud. Valt het je op? Het is geen overtreffende trap, maar honderd, of zestig of dertigvoud. Dat is allemaal goed. Het hoeft niet allemaal honderd procent te wezen. Als het maar vrucht draagt.

Wat me opviel was dat ik opeens rondom mijn huis de vogels hoorde, de hele dag door.  In mijn postzegeltuintje kon ik iedere dag opnieuw een ontdekkingstocht maken. Wonderlijk dat ik nu opeens oog had zoveel schoonheid en groeikracht in mijn directe omgeving.  We konden vissen in het water zien en de lucht was de laatste decennia nog nooit zo schoon. De moeizame ontwikkeling naar een schone aarde blijkt eenvoudig. Binnen een paar weken waren we een heel eind op weg. Zonder vliegen, zonder auto’s, zonder fabrieken, zonder kopen, kopen, kopen; dat dan wel! Even zag ik een nieuwe aarde waar mensen zorgen voor elkaar en voor al wat leeft.

Als Jezus de gelijkenis gaat uitleggen zegt hij: niet het geloof of het woord van God is het zaad, maar de mens met de woorden van God in de oren. Natuurlijk, je omgeving, met alle stenen en distels, heeft invloed op wie je bent en wat je gelooft. Maar met de woorden van Jezus in je hoofd en in je hart kun je je bewust worden van de situatie waarin je leeft. Of je omgeving onvruchtbaar en doods is, of een omgeving waar al je inzet verstikt wordt.
De gelijkenis zegt ons dat je alleen genoegen mag nemen met de goede aarde, wil je recht doen aan het woord van God, wil je recht doen aan de schepping – naar zijn beeld, wil je recht doen aan jezelf.
Het zijn dus niet de uiterlijke omstandigheden die bepalen of het woord in jou vrucht draagt. Niet dat van buitenaf komt, maar het woord dat dichtbij je is, in je mond en in je hart, dàt laat je leven.

Zorg voor elkaar en zorg voor al wat leeft is wezenlijk, dat zit in ons mensen. Dat is wat God met ons voorheeft. Dat is wat Jezus aan zijn leerlingen, aan ons, wil meegeven. Dat is niet iets waar je ooit mee klaar bent en het is soms een weerbarstig proces. Jesaja vergelijkt wat God met ons voorheeft met regen en sneeuw. Regen en sneeuw kunnen niet anders dan neerdalen; ze kunnen niet ophouden met vallen. Dat is wat God ook keer op keer voor ons mensen doet. Het goede voorhouden, keer op keer. Als we dat wortel laten schieten, gebeuren er grootse, onverwachte dingen. Dan ontstaat een nieuwe wereld waar het leven goed is voor alles en iedereen. Een sprookje? Nee… ik heb de afgelopen maanden een flits van gezien. Ik geloof in die groeikracht van jou, van mij, van ons allemaal. Het is een weg van hard werken, van zaaien en blijven zaaien soms tegen beter weten in.

Stilte

Lied Dat een nieuwe wereld komen zal
waar brood genoeg en water stroomt voor allen. 2x

Daar bouwen wij veilige buurten
wonen dooreen in wijken van vrede
in schaduw van bomen.
Geen kinderen zullen daar sterven
oude mensen maken hun dagen vol
en jonge mensen zullen daar pas op hun honderdste sterven.

Wij zullen niet voor de leegte zwoegen,
geen kinderen baren voor de verschrikking.
De wolf en het lam zullen weiden tezamen: wij leren de oorlog af.

Dat een nieuwe wereld komen zal
waar brood genoeg en water stroomt voor allen. 2x

Dankgebed Voorbeden , stilte voor persoonlijk gebed,  Onze Vader

Acclamatie: Herschep ons hart, heradem ons verstand. 
Dat wij elkaar behoeden en doen leven.
Maak ons tot uw gemeente.  Wees de stem die ons geweten wekt. Verberg U niet, verberg u niet.

Zegen

Jullie mogen van hier gaan als gezegende mensen.
Het goede woord van God is als een zaad in je hart geplant,
opdat je kunt bloeien,en mee kunt werken aan de wereld als nieuw:
De genade van onze Heer Jezus Christus en de liefde van God en de gemeenschap van de heilige Geest zij met u allen

Amen

Slotlied: Ik heb lief de aarde en de mensen

‘Ik heb lief de aarde en de mensen, de Levende, mijn God,
met heel mijn hart, ziel, kracht en verstand’. 2x

‘Been van mijn gebeente, Ik fluisterde je naam:
voor liefde ben je gemaakt. Wijzer dan de goden,
je zal tot inzicht komen: onderscheid de onmacht van het kwaad.

´Wat is wijsheid op een wereld als deze
waar kinderen sterven, mensen ongelukkig zijn.
Jij schiep verlangen en dromen en afgrond.
Jij wakkerde ons verlangen aan.´

´Kom uit je hemel, schep hemel op aarde,
doe ons weten van elkaar.
Kom uit je hemel maak aarde een hemel
en doe ons leven voor elkaar.´

‘Ik heb lief de aarde en de mensen, de Levende, mijn God,
met heel mijn hart, ziel, kracht en verstand’. 2x

****
Deze viering werd mogelijk gemaakt door het beraad van kerken ’s-Hertogenbosch. Wilt u een bijdrage voor deze viering liever overmaken? Dat kan op rekeningnummer NL43 TRIO 0788 7823 12 t.n.v. Stichting Beraad van Kerken Den Bosch.