Weekendviering 17 en 18 november 2012
Thema: Het komt goed!
Voorganger: Martien van Stiphout
Muzikale ondersteuning: de Cantorij
Openingslied za: Dit huis is een huis – zo: Onhoorbaar, onzichtbaar
Begroeting en welkom:
Gij die vertrouwen wekt, bewaar mij als ik mijn toevlucht bij U zoek. Leer ons de weg naar het leven.(ps16)
Wij leven in donkere dagen, en hopen op betere tijden. Onze levenservaring vertelt, dat het nieuwe alleen kan doorbreken, wanneer het oude helemaal voorbij is.
De schriftteksten brengen vandaag een boodschap van hoop en bemoediging; ze zijn een uitnodiging om ook in de moeilijkste omstandigheden te blijven volharden. ‘Het komt goed!’ zo spreken we elkaar moed in tegen de overmacht van de feiten in, in afwachting van wat zou kunnen gebeuren. In dat spanningsveld is de boodschap van hoop en bemoediging: ‘laat je niet in de war brengen en vertrouw op wat in de natuur zichtbaar wordt!’
Schenk vertrouwen aan wie of wat de toekomst heeft, maar weet dat het tijd nodig heeft.
Gebed bij drie lichtjes met Onze duisternis
‘Het komt goed!’, zo zeggen wij.
Wij wensen elkaar licht en leven uit de dood.
Onze duisternis is voor jou geen duisternis,
voor jou is de nacht licht als de dag.
Er is kwaad in de wereld,
maar ook stralende goedheid.
Durf dat onder ogen zien.
Onze duisternis is voor jou…
Zolang er leven is, is er hoop.
Dat is ons toegezegd door Jezus,
het licht van de wereld.
Onze duisternis is voor jou …
Gij die God zijt, wij vertrouwen dat Gij ons zult vasthouden
in goede en kwade dagen van ons bestaan.
Wees hier aanwezig en verlicht ons hart met uw Nabijheid,
telkens weer, alle dagen van ons leven.
Eerste lezing uit de profeet Daniël 12, 1-3
‘In een tijd waarin het joodse volk en vervolging kende, vertolkt de profeet de hoop op een leven na de dood.’ Dit zegt de profeet:
In die tijd zal Michaël opstaan, de grote vorst, die de kinderen van je volk je ter zijde staat. Het zal een tijd van verdrukking zijn, zoals er niet geweest is sinds er volken bestaan. In die tijd zal je volk worden gered: allen die in het boek zijn opgetekend. Velen van hen die slapen in de aarde, in het stof, zullen ontwaken, sommigen om eeuwig te leven, anderen om voor eeuwig te worden veracht en verafschuwd.
De verlichten zullen stralen als het fonkelende hemelgewelf, en degenen die velen tot gerechtigheid hebben gebracht als de sterren, voor eeuwig en altijd.
Tussenzang: God bewaar mij
Tweede lezing uit het evangelie volgens Marcus 13, 24 – 32
In beeldrijke taal spreekt Jezus over het einde der tijden. Het kwaad krijgt niet het laatste woord.
Maar in de dagen na de verschrikkingen zal de zon verduisterd worden en de maan geen licht meer geven, de sterren zullen uit de hemel vallen en de hemelse machten zullen wankelen.
Dan zal men de Mensenzoon zien komen op de wolken, bekleed met grote macht en luister.
Dan zal hij de engelen erop uitsturen om zijn uitverkorenen uit de vier windstreken bijeen te brengen, van het uiteinde van de aarde tot het uiteinde van de hemel.
Leer van de vijgenboom deze les: zo gauw zijn takken uitlopen en in blad schieten, weet je dat de zomer in aantocht is. Zo moeten jullie ook weten, wanneer je die dingen ziet gebeuren, dat het einde nabij is.
Ik verzeker jullie: deze generatie zal zeker nog niet verdwenen zijn wanneer al die dingen gebeuren. Hemel en aarde zullen verdwijnen, maar mijn woorden zullen nooit verdwijnen. Niemand weet wanneer die dag of dat moment zal aanbreken, de engelen in de hemel niet en de Zoon niet, alleen de Vader.
Acclamatie za: Het woord dat ik jou geef – zo: Wie ten einde toe
Overweging
Op de vraag hoe hij het maakt, antwoordt Henk steevast: het komt goed, ondanks de wetenschap dat hij ongeneeslijk ziek is. Toen hij stierf kwam zijn 17 jarige zoon in verweer en zei opstandig: ‘Het komt goed, maar je gaat wel dood.’ Bij de herdenkingsdienst en crematie van Henk waren honderden mensen aanwezig om deze stille en betrokken man recht te doen. Gefascineerd vraag ik mij af: wat bezielt deze mensen die nu kortstondig of lange tijd zich overvallen weten door verdriet en zorg omwille van zijn dood? Waar gaat het ten diepste om en wat is uiteindelijk het criterium voor leven en sterven op deze aarde onder de hemel?
Toen de verhalen van vandaag ontstonden koesterden veel mensen hooggespannen verwachtingen die niet direct werden ingelost. Daniël en Marcus reageren tegen paniekzaaiers, die dwepen met een spoedig einde van de wereld. Ze wijzen op gebeurtenissen die pijn en verdriet veroorzaken; de donkere wolken van het leven die je somber maken zoals een geestelijke of lichamelijke ziekte, aanslagen, overstromingen, geweld en honger. De bijbel vraagt dat we ons niet door angst laten leiden, want angst is een slechte raadgever. De bijbel roept op: ‘Loop niet achter verkeerde dingen aan, koester geen onjuiste opvattingen want daar gaat het goede en mooie aan kapot.’ Richt je op God die is zoals een mens die de pijn verzacht met aanwezigheid, voorbode van nieuwe gebeurtenissen. Het evangelie is geen beschrijving van het einde der tijden, maar einde van het lijden, opdat zichtbaar wordt wat van blijvende waarde is; de overtuiging dat God mensen die voor de goede zaak te lijden hebben, nooit zal laten vallen. Dat klinkt hoopvol en bemoedigend.
In donkere dagen besef je dat het leven niet alleen goed en meeslepend is, maar ook moeizaam en weerbarstig. Toch verlangen wij dat ons leven ten diepste goed is. Geloofsvisioenen doen ons vertrouwen dat wij in en door dit alles gedragen worden. Zelfs als alle grond onder je voeten is weggeslagen, is er Iets of Iemand die je opvangt, al is het onduidelijk wat opvangen in dit verband betekent. ‘Het komt goed, maar heeft tijd nodig!’
Wanneer Jezus over rampen en het lijden van mensen spreekt, weet hij waarover hij het heeft. Hij heeft zelf tegenwerking gekend en is vals beschuldigd; er zijn valstrikken voor hem uitgezet en hij is voor de gek gehouden. In zijn jeugd is hij vermoedelijk getuige geweest van de wreedste executies in de omgeving van Nazareth. Nu is hij in het evangelieverhaal op het eind van zijn leven gekomen. Nog maar weinig dagen, en hij zal verraden worden, gemarteld, vermoord, slachtoffer van duistere machten als miljoenen anderen. En hij weet het. Alles aan hem zal sterven, maar niet de hoop, niet het vertrouwen op de Eeuwige. Hij leerde dit van de vijgenboom die bezig is de doodsheid van de winter achter zich te laten en die daarmee bode wil zijn van hoop en toekomst. Zo moeten jullie ook weten, wanneer je die dingen ziet gebeuren, dat Hij nabij is.
Jezus’ woorden nemen de verschrikkingen niet weg. Integendeel: hij doet het lijden scherper uitkomen. Oorlog blijft oorlog, verwoesting is verwoesting. Chaos, bedrog, overstroming en aardbeving lossen niets op, zelfs niet met duizend bloeiende bomen. Jezus’ woorden zijn beelden van troost. Ze zijn als een arm om je schouder: Ik ben je nabij in al je ellende.
In de moeilijkste periode van zijn leven heeft Vincent van Gogh zijn mooiste schilderijen geschilderd. Ondanks zijn zware depressies kwamen in die tijd kunstwerken tot stand vol leven, vol hoop, op de toekomst gericht. Tegen het eind van zijn leven had Vincent van Gogh een krachtige innerlijke behoefte om de schoonheid van de nacht op het schilderdoek vast te leggen. Hij was ervan overtuigd dat een mens dat niet kon doen als hij niet eerst zelf door de donkere nacht van de ziel heen was gegaan. Zelf vond Vincent Nacht boven de Rhône zijn beste nachtvoorstelling. Het toont de rivier achter zijn huis met de Grote Beer aan de hemel en een diepe intense stilte over het hele doek. Je moet goed kijken om het verliefde paar op de voorgrond op te merken. De nacht is ook de tijd van de meest intieme liefde. Hier raken we aan de diepste diepte van het menselijk bestaan, hier horen we de onbegrijpelijke stem: Bij jou is de nacht licht als de dag.
De vervulling van de christelijke hoop is geen droom, maar een persoon die met zijn aanwezigheid ruimte schept om je leven weer op orde te krijgen. ‘Ik zal er zijn voor jullie.’ Vertrouwen is uiteindelijk de dragende kracht van het bestaan, de hoop dat met onze inzet betere tijden aanbreken. Tegelijkertijd weten we dat je heil niet altijd zelf maakt, maar dat het ook een beetje vanzelf komt: ‘Strek uw hand naar ons uit’ ….. Het komt goed!’
Geloofslied za: psalm 23 III Want mijn herder – zo: Zij die stom zijn, ver heen
Voorbede:
Genadige God, wij bidden U voor al uw mensen die het verleden niet durven los te laten.
Sterk hun geestkracht en geef hun de moed te leven in de volheid van hun eigen tijd.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.
Voor al uw mensen die opgaan in het heden.
Open hun hart en geef hun de moed hun verbondenheid met wat voorbij is,
en met wat nog komen gaat, een plaats te geven in hun huidige levenstijd.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.
Voor al uw mensen die alleen oog hebben voor de toekomst.
Neem hun levensangst weg en geef dat hun leven in het hier en nu
zó goed is dat zij niet langer daaraan willen ontsnappen.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.
Om standvastigheid bidden wij voor…
In vertrouwen gedenken wij onze geliefde doden
Tafelgebed: In het verborgene, met Laudate omnes gentes
Onze Vader
Vredewens: Aan volhouden moet je steeds weer beginnen
Vredeslied: Strek naar mij uit uw gedachten
Communie:
Moge het delen van dit brood en deze beker
ons sterken in de hoop dat een nieuwe wereld komen zal
waar brood en liefde is genoeg voor allen.
Communielied za: Hij brak het brood – zo: Verdoofd en schamper
Zending en zegen:
Zegen ons en behoed ons, doe lichten over ons
uw aangezicht, en wees ons genadig.
Slotlied: Van grond en vuur zult gij ons maken