14 april | Witte Donderdag
Leeftocht
Voorbereiding Corrie Dansen, Maria van den Dungen, Franneke Hoeks Lector Frans Langemeijer
Cantor Gerard van de Weijer | Piano Joost Boekhoven | Fluit Maria Werner
De tafel is gedekt. Brood, wijn. Water en doeken. Alles staat klaar. Een feestmaal, om te gedenken. Die allerlaatste avond. Jezus met zijn vrienden bij elkaar in Jeruzalem om de uittocht uit Egypte te vieren. Een feestelijke avond met verhalen van bevrijding.
En toch? Er hangt iets in de lucht. Anders dan andere jaren. De stemming is gespannen. Net als in de nacht dat het Joodse volk Egypte ontvluchtte.
Gebed
Eeuwige, Jij die met ons meetrekt door tijd en ruimte,
ongekend en onbegrensd Jij.
Ben Jij? Hier?
Ben jij met hen die in de verdrukking zijn?
Toen? Nu?
Geef ons vertrouwen
Maak ons zacht
Doe ons leven.
Amen
Acclamatie Herschep ons hart
Licht tegen de verdrukking in
– Licht tegen de verdrukking in. Waar macht over grenzen gaat, vallen slachtoffers. In deze dagen wordt letterlijk over grenzen gegaan.
Met compassie noemen we de slachtoffers in Oekraïne, de doden en de levenden.
– Licht tegen de verdrukking in. Vluchtelingen, aan de grenzen van Europa, die alles achterlieten hopend op veiligheid of een beter leven.
– Licht tegen de verdrukking in. Macht die gebruikt wordt voor het eigen gewin, waardoor wereldwijd mensen hun grond kwijtraken en zo hun middel van bestaan verliezen. Onze bijdrage aan de vastenactie kan hen helpen.
– Licht tegen de verdrukking in. Voor onze aarde, die leeggeplunderd wordt, de lucht en het water vervuild door het verlangen naar meer, steeds meer.
– Licht tegen de verdrukking in. In ons land hebben corona en het conflict om Oekraïne grote economische gevolgen: Iedereen zal er iets van merken. Door de inflatie dreigen mensen hun zaak of baan te verliezen. En jonge mensen kunnen geen woning krijgen en zo hun leven moeilijk vormgeven.
Maar dat is niets vergeleken met hoe de derde wereld getroffen wordt.
– Licht tegen de verdrukking in. Onze gedachten zijn ook bij alle zieken en in het bijzonder zijn ze bij hen, die nu vechten voor hun leven.
– Licht tegen de verdrukking in. De onzekere tijd die we tegemoet gaan door de dreiging van oorlog en armoede maakt velen van ons angstig. Laten we elkaar daarom ook op het mooie dingen in ons leven wijzen, zodat het licht niet lijkt gedoofd.
Acclamatie Herschep ons hart
We lezen Exodus 12, 15-20
De Eeuwige zei tegen Mozes en Aäron, nog in Egypte: Eet dan zeven dagen lang ongedesemd brood, en verwijder meteen op de eerste dag alle zuurdesem uit jullie huizen; wie op een van die zeven dagen iets eet dat zuurdesem bevat, moet uit de gemeenschap van Israël gestoten worden. De eerste en zevende dag zijn heilige dagen die jullie samen moeten vieren. Die beide dagen mag er geen enkele bezigheid verricht worden, jullie mogen alleen het voedsel bereiden dat ieder nodig heeft. Dit voorschrift blijft voor altijd van kracht. Generatie na generatie moeten jullie het feest van het Ongedesemde brood vieren, omdat Ik jullie die dag, in groepen geordend, uit Egypte heb geleid. Van de avond van de veertiende dag van de eerste maand tot de avond van de eenentwintigste dag van die maand moeten jullie ongedesemd brood eten. Gedurende die zeven dagen mag er geen zuurdesem in jullie huizen te vinden zijn; iedereen die iets eet dat zuurdesem bevat, moet uit de gemeenschap van Israël gestoten worden, of het nu een vreemdeling is of een geboren Israëliet. Eet niets dat met zuurdesem bereid is; eet uitsluitend ongedesemd brood, waar jullie ook wonen.”’
Reflectie
…. Iedereen die iets eet dat zuurdesem bevat moet uit de gemeenschap van Israël worden verstoten…
Wie of wat sluit jij uit?
… de eerste en de zevende dag zijn heilige dagen die jullie samen moeten vieren….
Wat wil jij vieren? En met wie?
…omdat ik jullie die dag, in groepen geordend, uit Egypte hebt geleid….
Wat is voor jou een spoor van bevrijding?
… jullie mogen alleen het voedsel bereiden dat ieder nodig heeft….
Wat heb jij nodig om van te leven?
Stilte
Lied Als god ons thuisbrengt
We lezen Johannes 13 1-7
Het was kort voor het pesachfeest. Jezus wist dat zijn tijd gekomen was en dat Hij uit de wereld terug zou keren naar de Vader. Hij had de mensen die Hem in de wereld toebehoorden lief, en zijn liefde voor hen zou tot het uiterste gaan. Jezus en zijn leerlingen hielden een maaltijd.
De duivel had intussen Judas, de zoon van Simon Iskariot, ertoe aangezet om Jezus uit te leveren. Jezus, die wist dat de Vader Hem alle macht had gegeven en dat Hij van God was gekomen en weer naar God terug zou gaan, stond tijdens de maaltijd op. Hij legde zijn bovenkleed af, sloeg een linnen doek om en goot water in een waskom. Hij begon de voeten van zijn leerlingen te wassen, en droogde ze af met de doek die Hij omgeslagen had. Toen Hij bij Simon Petrus kwam, zei deze: ‘U wilt toch niet mijn voeten wassen, Heer?’ Jezus antwoordde: ‘Wat Ik doe, begrijp je nu nog niet, maar later zul je het wel begrijpen.’ ‘O nee,’ zei Petrus, ‘míjn voeten zult U niet wassen, nooit!’ Jezus zei: ‘Als Ik ze niet mag wassen, kun je niet bij Mij horen.’ ‘Dan niet alleen mijn voeten, Heer,’ antwoordde Simon Petrus, ‘maar ook mijn handen en mijn hoofd!’ Hierop zei Jezus: ‘Wie gebaad heeft hoeft alleen nog zijn voeten te wassen, hij is al helemaal rein. Jullie zijn dus rein – maar niet allemaal.’ Hij wist namelijk wie Hem zou uitleveren, daarom zei Hij dat ze niet allemaal rein waren. Toen Hij hun voeten gewassen had, deed Hij zijn bovenkleed aan en ging weer naar zijn plaats. ‘Begrijpen jullie wat Ik gedaan heb?’ vroeg Hij. ‘Jullie zeggen altijd “meester” en “Heer” tegen Mij, en terecht, want dat ben Ik ook. Als Ik, jullie Heer en jullie meester, je voeten gewassen heb, moet je ook elkaars voeten wassen. Ik heb een voorbeeld gegeven; wat Ik voor jullie heb gedaan, moeten jullie ook doen.
Stilte
Doen wat hij gedaan heeft.
Dat proberen.
Elke dag.
Dienstbaarheid.
Je kleed afleggen.
Door de knieën gaan.
Ik was jouw voeten, jouw handen.
Kun je het laten gebeuren?
Water over je handen
een doek die je handen droogt.
Een moment van overgave.
Kun je het laten gebeuren?
Lied Wek mijn zachtheid weer
We bidden
Rondom de zeven kaarsen spraken we onze gebeden uit voor wie nu in ballingschap zijn.
Hier is ruimte voor wat jou bezighoudt. Bidt in stilte voor wat jou bezighoudt, voor wie je lief zijn.
Stilte
Acclamatie Oh lord hear my prayer
Tafelgebed We lezen Lucas 22, 14-20
Toen het tijd was, ging Hij samen met de apostelen aanliggen voor de maaltijd. Hij zei tegen hen: ‘Ik heb er hevig naar verlangd dit pesachmaal met jullie te eten voor de tijd van mijn lijden aanbreekt. Want Ik zeg jullie: Ik zal geen pesachmaal meer eten totdat het zijn vervulling heeft gekregen in het koninkrijk van God.’ Hij nam een beker, sprak het dankgebed uit en zei: ‘Neem deze beker en geef hem aan elkaar door. Want Ik zeg jullie: vanaf nu zal Ik niet meer drinken van de vrucht van de wijnstok tot het koninkrijk van God gekomen is.’ En Hij nam een brood, sprak het dankgebed uit, brak het brood, deelde het uit en zei: ‘Dit is mijn lichaam, dat voor jullie gegeven wordt. Doe dit, telkens opnieuw, om Mij te gedenken.’ Zo nam Hij na de maaltijd ook de beker, en zei: ‘Deze beker, die voor jullie wordt uitgegoten, is het nieuwe verbond, dat door mijn bloed gesloten wordt.
Stilte
Onze Vader | Vredeswens
Lied: ubi caritas
Breken en delen
Brood en wijn als leeftocht
als voedsel voor de trektocht door het leven.
Zoals ooit die avond
waarop Jezus dankte voor brood en wijn.
In stukken gedeeld ging het brood rond.
Ook de beker met wijn ging van hand tot hand.
Zo deel ik, sprak hij. Mijn leven geef ik aan jullie.
Breken en delen
Blijf dit doen.
Heb elkaar lief.
Denk aan mij.
Tot besluit
Hij sprak:
Wat de vader mij heeft opgedragen
voer ik ook uit.
Kom laten we gaan.