SAN SALVATORGEMEENSCHAP 24 april 2022
Voorganger: Wilton Desmense
Lectoren: Karel Bierlaagh en Liesbeth van Leijen
Muzikale begeleiding: Joost Boekhoven, Maria Werner
Thema: ZIEN: SOMS EVEN
Openingslied: Uit uw hemel zonder grenzen
Welkom
Goede morgen allemaal op deze achtste paasdag. De paasweek wordt hiermee afgesloten.
In vroeger tijden werd deze dag ook wel Dominica in albis genoemd, “zondag in de witte kleren”. Die werden toen gedragen door hen die zich voorbereidden op het doopsel. In Frankrijk sprak men – tot mijn verrassing – van Quasimodo-zondag. Als het u vergaat net zoals mij, dan zit u nu te denken aan de klokkenluider van de Notre Dame, maar die had er niets mee te maken. Daarom ook deze zijstraat maar snel beloken. Vandaag staan hier de lezingen centraal en het zijn er drie: ze hebben te maken met het thema “Zien: soms even”. Spiegelen zij ons Fata Morgana’s voor? Of is er meer in te zien tussen hemel en aarde?
Gebed
U die door niemand wordt gezien,
die in dit heelal onhoorbaar bent,
aan U hebben wij ons gehecht, naar U ons genoemd.
Wij gaan de wereld door,
ons een oud verhaal herinnerend
dat is doorverteld:
over de mens die van U sprak als zijn vader-in-de-hemel
en zichzelf Uw zoon noemde.
In hem is aan het licht gekomen
wat het is om af te dalen en op te gaan
in de diepste zin van mens-zijn,
om dienaar te zijn van mensen.
Verlangend bidden wij: kom ons nabij!
Acclamatie: Wat is de mens, wat zijn de dagen
Introductie lezingen
De lezingen voeren ons langs bijzondere vormen van zien.
Ze vertellen van bijzondere momenten,
waarin onze geest ziet wat onze ogen niet zien:
droom – visioen – wonder.
Lezing 1: De droom (Genesis 28, 10-17)
Jakob vertrok uit Berseba en ging naar Haran. Op een avond, toen de zon onderging, maakte hij een slaapplaats klaar. Hij legde een steen onder zijn hoofd als kussen en ging slapen.
Toen kreeg hij een droom. Hij zag op de aarde een ladder staan waarvan de top tot in de hemel kwam. En hij zag engelen van God langs die ladder omhoog klimmen en naar beneden gaan. Boven aan de ladder zag hij de Heer staan. De Heer zei: “Ik ben de Heer, de God van je grootvader Abraham en de God van je vader Izaäk. Het land waar je nu ligt, zal Ik aan jou en aan je familie ná jou geven. Je familie zal net zo ontelbaar worden als het stof van de aarde. Ze zullen zich verspreiden naar het westen, oosten, noorden en zuiden. En door de zegen die op jou en je zoon is, zullen alle mensen van de aarde gezegend worden.”
Toen werd Jakob wakker. Hij was diep onder de indruk en zei: “Werkelijk, dit is een heel bijzondere plaats! Dit is Bethel, de poort naar de hemel!”
Tussenzang: Door de wereld gaat een woord
Lezing 2: Het visioen (Openbaring 1: 9-19)
Ik, Johannes, kwam, vanwege Gods woord en het woord
van Jezus, terecht op het eiland Patmos.
Op de dag des Heren geraakte ik in geestvervoering.
Achter mij hoorde ik een luide stem, die zei:
“Schrijf wat je ziet in een boek.
Zend het aan de zeven kerken, die van Efeze tot en met Laodicea!”
Ik keerde mij om, om de stem te zien die met mij sprak.
Toen zag ik zeven gouden kandelaren,
en in het midden daarvan
iemand die leek op de mensenzoon.
Zijn hoofd en haren waren wit als witte wol, als sneeuw,
zijn ogen waren als een vlam,
en zijn stem was als het geluid van vele wateren.
In zijn rechterhand had hij zeven sterren;
uit zijn mond kwam een tweesnijdend scherp zwaard
en zijn aanschijn schitterde als de zon in al haar kracht.
Toen ik hem zag, viel ik als dood voor zijn voeten,
maar hij legde zijn rechterhand op mij, zeggend:
“Vrees niet; ik ben de eerste en de laatste en de levende.
Ik was dood en zie, ik ben die leeft tot in de eeuwen der eeuwen.
Schrijf op wat je gezien hebt,
zowel wat is als wat hierna zal geschieden.”
Acclamatie: Oren en ogen gaan open voor Jezus
Overweging
Dit is de eerste terugblik van Johannes, apostel, vriend, hij die er bij was.
‘Het is nu tien dagen geleden: de laatste keer dat we samen waren
met hem, onze grote vriend, voorbeeld, baken.
We waren er allemaal, van Pieter tot en met Thomas,
Jacob en Jacobus, Judas, Philip, Simon, het hele dozijn.
Het was ons laatste samenzijn met hem,
samen aten we en dronken en genoten van
zijn altijd zo inspirerende woorden.
Als ik mijn ogen sluit, zie ik het weer voor me,
voel ik zijn nabijheid, ik zat naast hem,
en hoe magisch was het, om nooit te vergeten.
Het was alsof er een brug werd geslagen
naar de hemel, naar de eeuwigheid.
Vooral toen hij zei: “Blijf dit doen om mij te gedenken.”
Kan het mooier? Ook nu dit allemaal is afgesloten,
de zwarte dagen, vooral daags erna,
toen ik met zijn geliefde moeder en met Maria van Magdala
bij het kruis stond: nee, dat is voor mij zo emotioneel.
Ik haal me liever het licht en het goede voor de geest,
blijvend: de vrouwen die kwamen zeggen:
“Hij is niet dood! Wij zagen het in, als in een visioen:
hij is de tuinman, die voor Gods akker zorgt,
hij is de man van woorden om in te blijven geloven.
Dat blijft voor eeuwig, tijdeloos!”
Wat die vrouwen ons vertelden,
hebben wij ons ter harte genomen.
Het heeft ons door de afgelopen week heen geholpen.
Het heeft ons geleerd dat de dood maar betrekkelijk is.
Wat in de harten leeft, gaat niet verloren,
maar het gaat op in eeuwig leven.
Alleen Thomas wil daar nog niet aan,
maar ik ben ervan overtuigd dat zelfs de grootste twijfelaar
over de streep kan worden getrokken.
Ook hij zal het gaan begrijpen,
als hij door de juiste woorden en beelden wordt geraakt:
zien, soms, even, dat is al genoeg voor een heel leven!
Wat een roeping om de harten van die zijn woorden ter harte nemen
te laten blijven kloppen.’
Dit is de laatste terugblik van Johannes, de leerling, die hij liefhad.
‘Ik kwam terecht op dit kleine eiland Patmos.
Ik droomde hier een jacobsladder,
beklom hem, raakte in de wolken.
Ik zag wat ik iedereen gun om te zien,
zoals ook Thomas het heeft ingezien en aangevoeld.
Tenslotte heb ik opgeschreven wat ik heb gezien:
dat ik de hemel zag opengaan!’
Geloofslied: Ik zie de hemel opengaan
Collecte en piano/dwarsfluit
Voorbeden
Bidden we dat wij mensen zijn
die toekomst scheppen voor anderen.
Dat wij daardoor iets van de hemel
op aarde zichtbaar mogen maken.
Bidden we dat wij mensen zijn die zich inzetten
voor een samenleving vol saamhorigheid.
Dat die inzet niet tevergeefs is
en iets van de hemel
op aarde hoorbaar maakt.
Bidden we dat wij mensen zijn die
niet afwachtend naar de hemel blijven staren,
maar oog en aandacht hebben
voor wat er omgaat in de ander.
Mogen wij zó iets van de hemel
op aarde voelbaar maken.
Bidden wij voor onze persoonlijke intenties
en voor ……
Acclamatie: Gij hart, Gij bron van leven
Tafelgebed
Gezegend Jij, bron van hoop,
die vrijheid schept, die warmte geeft,
die voelbaar in ons midden
er wil zijn voor elke kleine en grote mens.
Gezegend Jij, bron van leven,
die ruimte schept, die liefde geeft,
die als een kracht in ons
ons doet opstaan voor vrede en gerechtigheid.
Gezegend Jij, bron van moed,
die kansen schept, die toekomst geeft,
die ogen opent om te zien wat ons te doen staat,
werken aan jouw wereld van menswaardigheid.
Gezegend jij, tot ons gekomen
in Jezus van Nazareth,
belichaming van hoop, leven en toekomst,
die jouw woorden sprak, die jouw daden deed,
om licht te zijn, om mens te zijn,
om goed te zijn, voor elke mens.
Hij gaf zijn liefde tot het uiterste toe.
Op de avond voor zijn sterven,
nam Hij brood in zijn handen,
sprak een dankgebed, brak het,
gaf het aan zijn vrienden en zei:
“Ontvang en eet dit brood,
als teken van mijn leven,
gebroken en gedeeld,
ter wille van jullie.”
Ook nam hij de beker
liet hem rondgaan en zei:
“Neem deze beker en drink eruit
in verbondenheid met elkaar.
Zo zal er vrede komen.
Vergeet mij niet en blijf dit doen.”
Zo willen wij leven,
in zijn geest,
zodat er lente komt voor iedereen,
in een wereld-vol-hoop,
die er is voor iedereen.
Bidden wij als naasten van elkaar
de woorden die evenzeer als breken en delen
de eeuwen overleven en vol van toekomst zijn:
Onze vader … (zang) Want van U is de toekomst, kome wat komt.
Vredeswens
Laten wij nu met elkaar een teken uitwisselen van vrede en verbondenheid
op de manier waar we ons wel bij voelen.
Vrede zij met ons allen!
Vredeslied: Bruggen bouwen naar de vrede (mel. Alle Menschen werden Brüder)
Bruggen bouwen naar de vrede in een wereld vol verdriet
waar onnodig wordt geleden, waar men zoveel tranen ziet.
Bruggen bouwen, handen geven, teken van verbondenheid,
samen vrienden voor het leven, weg met alle haat en nijd.
Communie
Breken en delen, brood en wijn; mensen nader tot elkaar.
Laten wij dat samen vieren, nader tot elkaar, nader tot U.
Doen wij dat op de wijze die u zelf verkiest, met stappen voorwaarts
of met naar elkaar uitwaaierende gedachten.
Tegen de achtergrond spelen Joost en Maria intussen het muziekstuk “De Zwaan”:
dat was in de Keltische mythologie het zonnedier, dat de glorie van een nieuwe dag aankondigde
en bij de ondergaande zon de voorbije dag ten afscheid groette.
Mogen wij, zoals Elly en Rikkert ooit zongen, als twee zwanen in een vijver langzaam naar elkaar toe drijven: alle mensen samen!
Communielied: Wij geloven in de zoon die (mel. Alle Menschen werden Brüder)
Wij geloven in de Zoon die
uit de dood verrezen is,
die op dood en leven toonde
dat ons leed geleden is.
Al wat leeft moet door het water,
door het water van de dood,
om herboren nu voor later
mens te worden levensgroot.
Hoe zal ik U blijven noemen,
God, een naam, een stem, een woord,
verre echo, visioenen,
droom, bedrog, een slotakkoord.
Vragen, wagen, hopen, wachten,
avond, morgen, eeuwigheid:
wie komt ooit in Uw gedachten,
Geest, mysterie, zekerheid?
Mededelingen
Slottekst en wegzending
Als slottekst lees ik u het verhaal voor over het Thomaswonder, dat ook bij deze zondag hoort,
en aansluitend zingen wij onze gezamenlijke wegzendingszegen.
Thomas was er niet bij, toen de leerlingen van Jezus voor het eerst de intense ervaring hadden dat hij nog steeds in hun midden was.
Enige tijd daarna was hij er wel! Johannes schreef op, wat hij zag:
Lezing 3: Het wonder (Johannes 20, 19-31)
Acht dagen later zaten Jezus’ leerlingen weer in het huis. Nu was Thomas erbij. Jezus kwam binnen, ook al waren de deuren dicht.
Hij stond plotseling tussen hen in en zei: “Ik wens jullie vrede toe!” En tegen Thomas: “Kijk naar mijn handen en voel ze met je vingers. Voel met je hand in mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof. Wat zou het heerlijk zijn, als mensen die mij niet gezien hebben, toch geloven!”
De leerlingen hebben Jezus nog veel meer wonderen zien doen dan in dit boek staan opgeschreven. Maar déze zijn opgeschreven, opdat jullie zullen blijven geloven in dromen, visioenen en wonderen.
Slotlied: Vervuld van uw zegen