Voorganger: Wilton Desmense
Lectoren: Frans Langemeijer en Albrecht Beeftink
Muzikale begeleiding: Melodiek
Openingslied: Mag jouw naam onze hulp zijn
Welkom
Welkom allemaal en een zalige viering gewenst.
“Een loflied” is het thema van vandaag. Dat is afgeleid van de lezingen:
een psalm, waarin David God looft,
en de zaligsprekingen aan het adres van de al dan niet gelovige mens.
Laten wij daarom het gevoel van Gods aanwezigheid bij ons samenzijn
zingend proberen voelbaar te maken en te bevestigen.
Acclamatie: Wees hier aanwezig, woord ons gegeven
Voorbereiding op de lezingen
In 2022 was Sam in Nederland de populairste geslachtsneutrale naam
om aan kinderen te geven: er werden afgerond 580 Sammen geboren.
In de bijbel is David de populairste jongensnaam. Die komt daarin
meer dan 1100 keer voor! Zoals gezegd komen in deze viering
zowel David als de zaligsprekingen van de bergrede langs.
Ze hebben hun dichterlijke kwaliteiten met elkaar gemeen.
Daarom zingen wij deze keer de beide lezingen.
Ik leg de Bijbel nu eerst open bij de eerste lezing.
David was koning, musicus, dichter, overspelpleger, held,
krijger, profeet, opdrachtgever tot moord en een groot leider.
Nee, er is vergeleken met toen weinig veranderd! De voorbeelden liggen op straat.
Wie zonder zonden is ….
David gaat door voor de schrijver van psalm 19.
Daar staat boven: “Een lied van David”.
We zingen het op de melodie van “Wat altijd is geweest”.
Gezongen Lezing 1: (Psalm 19, De nieuwe psalmberijming)
1. De hemel prijst de HEER;
hij geeft welluidend eer,
hij prijst zijn scheppingskracht.
De dag vertelt de dag
hoeveel Gods hand vermag;
de nacht spreekt tot de nacht.
Al klinkt er ook geen woord,
toch wordt hun stem gehoord
zelfs bij de verste volken.
Geen klank wordt er verspreid,
toch hoort men wereldwijd
hoe zij Gods lof vertolken.
2. God heeft de tent gemaakt
waarin de zon ontwaakt
zoals een jongeman –
hij ziet er stralend uit,
want hij was bij zijn bruid
en daar genoot hij van.
Hij is een jonge held
die vrolijk voorwaarts snelt,
iedere nieuwe morgen.
Hij trekt een stralend spoor
de wijde hemel door.
Zijn glans laat niets verborgen.
3. Volkomen is Gods wet:
een boodschap zonder smet,
een goed getuigenis,
een woord dat wijsheid geeft
aan wie gehoorzaam leeft,
aan wie eenvoudig is.
Wat Hij van ons verwacht
geeft nieuwe levenskracht;
het maakt ons opgetogen.
Recht is het woord van God,
loepzuiver zijn gebod:
een licht voor onze ogen.
4. Ontzag voor God is rein.
Het laat ons zeker zijn
van heil dat niet vergaat.
Het doet ons veel meer goed
dan goud in overvloed,
dan honing uit de raat.
Uw voorschrift geeft ons licht;
als ik mij daarnaar richt,
blijf ik aan U verbonden.
Maar ach, wie zondigt niet?
Wie doet U geen verdriet?
Vergeef mij al mijn zonden.
5. Bescherm mij, HEER, maak mij
van grote zonden vrij;
ik ben uw trouwe knecht.
Als U mijn hart behoedt,
dan mijd ik overmoed,
dan dien ik U oprecht.
Laat wat ik zeg en denk,
waaraan ik aandacht schenk,
U altijd weer behagen –
God die mijn leven leidt,
God die mijn ziel bevrijdt,
mijn rots, die mij wil dragen!
Overweging
Zo zag en voelde David het: de wereld is imponerend,
groter dan dat menselijke begrippen volstaan om hem te kunnen vatten.
Dus deed hij wat de meeste mensen deden:
hij concludeerde dat er meer is tussen hemel en aarde
en gaf daar in gedachte, taal en poëtische vorm zin en betekenis aan.
Daarin zijn wij net zo bezig als David,
ook al zijn onze woorden terughoudender geworden
en daarmee bedoel ik ook minder absoluut,
minder zeker, minder in de taal van wetten gegoten.
Neem nog maar eens de tekst van psalm 19* bij de hand
of op het computerscherm voor ogen
en hanteer er een hulpmiddel bij om de zinnen te markeren
die volkomen passen bij wat jij zelf vindt.
Zou u dan hetzelfde overkomen als de voorganger
die op het lezingenrooster voor deze viering
eerst een tekst uit Sefanja en als alternatief psalm 23 voorgeschoteld kreeg?
Ik denk dan maar zo: de kinderen van deze wereld, ze zijn niet volmaakt,
maar ze mogen wel naar inspiratie daartoe blijven streven.
Een rijk vloeiende bron voor dat streven is ons evangelie.
Ik leg het open bij de bergrede uit Mattheüs**.
Lezing 2: (Mattheüs 5: 1-12)
Toen Jezus de grote groep mensen zag, klom hij de berg op.
Daar ging hij zitten. Zijn leerlingen waren hem gevolgd.
Jezus begon hun les te geven. Hij zei en laten wij het hem nazingen:
Lied
Refr.
Wie ten einde toe
alles durft te geven,
handen, woorden, brood,
trouw op dood en leven,
zalig, zalig is die mens.
Zalig is de mens
van het leed geleden,
toekomst, blijde hoop,
zoete pijn en vrede,
zalig, zalig is die mens.
Refr.
Zalig is de mens
die door God geschapen
nimmer God wil zijn,
eenvoud is zijn wapen,
zalig, zalig is die mens.
Refr.
Zalig is de mens
die het recht wil maken,
mensen schots en scheef,
hopeloze zaken,
zalig, zalig is die mens.
Refr.
Zalig is de mens
die de naam van Jezus
hooghoudt als een vuur
om de weg te wijzen,
zalig, zalig is die mens.
Refr.
Overweging
Ik heb de prozatekst van de bergrede er bijgenomen
en heb er mee gedaan, wat ik u voorstelde om te doen met psalm 19.
Ik heb geprobeerd hem om te zetten naar deze tijd door hem directer te maken,
door de beloften eruit te schrappen.
Er zijn negen zaligsprekingen en het volgende bleef over na mijn geschrap.
Het is heerlijk voor je, als:
– je begrijpt dat je anderen nodig hebt;
– je bij verdriet getroost wordt;
– je vriendelijk en geduldig bent;
– je naar rechtvaardigheid streeft;
– je goed en vriendelijk bent voor andere mensen;
– je vrede probeert te maken en te bewaren.
– je in mij blijft geloven, ondanks dat mensen je uitschelden,
belachelijk maken, vervolgen en allerlei leugens over je vertellen;
Resteren er nog twee!
Het is heerlijk voor je, als:
– je weet wat God wil, want dan weet je meer dan God.
– je begrijpt dat je God nodig hebt. Want dan zul je het Koninkrijk van God mogen binnengaan.
Aan deze laatste, die in de volgorde vooraan stond, wil ik een kleine draai geven:
het is heerlijk voor je als je begrijpt dat God je nodig heeft. Want dan ga je Gods koninkrijk binnen.
Geloofslied: Eeuwige onze God hier nu
Collecte
Voorbeden
Wij bidden dat wij altijd geduld kunnen opbrengen met elkaar.
Wij bidden dat wij altijd blijven streven naar rechtvaardigheid.
Wij bidden dat God het de moeite waard kan blijven vinden dat er mensen zijn.
Wij bidden voor hen die voortleven in ons hart.
Acclamatie: Jij die onze gedachten raadt
Tafelgebed
Het begin wordt gezongen
Onhoorbaar onzichtbaar
onstuitbaar aanwezig
ons hoedend en voedend
en toch zo verheven
Jij Geest van het leven
wie ben Jij dat
Jij aan ons denkt?
Wie met open hart en zinnen
luistrend door het leven gaat
hoort soms
het verborgen zingen
van een ongekend bestaan.
Onhoorbaar onzichtbaar …
In de opgaande zon
groet je ons met een zonnestraal
en toon je ons
het gelaat van je schoonheid.
Als wij de aarde voelen
onder de voeten,
beleven wij hoe je ons steun geeft
dag na dag.
De roos bergt je geheim,
kunstig uitgewerkt in het bloesemblad.
Jij bent de wind die streelt,
ademtocht na ademtocht.
Jij kust met elke regendruppel
die van het gezicht parelt.
In het spelend kind versta je de kunst
om in het ogenblik te leven.
Jij bent onze droom
in het donker van de nacht,
jij, morgenster, wijst ons de weg ten dage.
Van jou is de zee
die je hebt gemaakt,
de bergen en de dalen.
Want jij bent berg en dal,
zee en boom, zon en wind.
Jij, avondrood van het leven,
teder en mild in de kleuren van de hemel.
Niets evenaart jouw pracht,
jij in alles aanwezige God.
Gezongen
Onhoorbaar onzichtbaar …
Jij, in alles aanwezige God,
in iedereen,
in Jezus, die mens,
begaan met alle mensen,
die ons voorging,
met de hemel op weg,
opdat niemand verloren zou gaan.
In de avond voor zijn sterven,
nam hij brood in zijn handen,
sprak zijn dank uit,
brak het en deelde het aan zijn vrienden
met de woorden:
“Dit is mijn leven,
gebroken voor jullie,
deel en eet dit met elkaar,
telkens opnieuw,
breng zo de hemel
bij de mensen.”
Zo nam hij ook de wijn,
gaf die door en zei daarbij:
“Dit is mijn liefde,
tot vreugde van iedereen,
drink samen uit deze beker,
als vrienden aan één tafel.
Blijf dit doen,
als herinnering aan mij.”
Zo zijn wij op weg,
in zijn geest,
waarin wij Jouw aanwezigheid leven,
zo willen wij zingen bidden,
met woorden die hij ons gegeven heeft.
Lied: Onze Vader in het verborgene
Vredeswens
De vrede zal zich als een vogel
tot op grote hoogte wagen
en zich zwenkend bij de mensen voegen.
Geloof het maar en wens het elkaar toe:
ein bisschen Frieden, a little loving, un po’ di pace,
een beetje vrede!
Vredeslied: Vrede voor jou en alle goeds je vrienden
Communie
Op deze tafel wachten de gaven van het leven. Wij delen en delen uit,
kome wie komt!
Communielied: Wat gaat mij ter harte
Wat gaat mij ter harte?
De dingen der wereld,
de stem van de mensen,
het woord van mijn God.
Het brood en de stenen,
de zon in het water,
de bomen, de dieren,
zij spreken mij aan.
De mensen, hun dromen,
de hoop in hun ogen,
hun ja en hun nee,
daarop moet ik bestaan.
Het woord van mijn God
en zijn zwijgen, zijn verte,
een naam om te hopen,
de tekens verstaan.
Wat houdt mij in leven?
Het brood van de wereld,
het woord van de mensen,
de trouw van mijn God.
Epiloog
En David: hij keek terug op zijn leven en hij keek naar wie hij nu was.
Er was een man die hem probeerde te verwoorden
en wat hij hoorde vertaalde naar Het Lied van David:
(declameren)
Lied van David volgens Stef Bos
Ik sta hier in het donker
Kijk uit over de stad
Verzonken in gedachten
Kon niet slapen deze nacht
Ik sta hier als een koning
De wereld aan mijn voeten
Maar dit paleis houdt mij gevangen
En ik verlang terug naar vroeger
Ik sliep onder de sterren
Ik leefde van de lucht
Ik dwaalde door de vlakte
Vond altijd mijn weg terug
Ik was geen koning maar een zwerver
Ik was zorgeloos en vrij
Zag de wereld op een afstand
Alles ging aan mij voorbij
In de wolken en het water
Vond ik woorden en muziek
Ik had de muze aan mijn zijde
Ik was rijk al had ik niets
Ik zong de sterren van de hemel
Vond mezelf terug in het dal
Ik heb mijn eigen kuil gegraven
Eerst de hoogmoed dan de val
Ik heb de vijand overwonnen
Ik heb de koning uitgedaagd
Ik werd gezalfd en uitverkoren
Maar ik verloor waarom het gaat
Verloor mezelf verloor mijn dromen
Verloor degene die ik was
En alles wat ik heb verraden
Houdt mij nu wakker in de nacht
En nu sta ik in het donker
Kijk uit over de stad
Ik heb mijn naam gemaakt
Met waar ik vroeger tegen was
Ik ben de weg naar het begin kwijt
Loop verloren in het niets
En ik verlang naar wie ik was..
Waar zijn de woorden
En waar is de muziek
Mededelingen
Slotgebed en wegzending
Laat de woorden die wij hoorden ons inspiratie geven,
mogen zij ons helpen bij ons leven van elke dag,
in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. En …
Moge bij elke stap die je zet, de weg zich openen.
Moge je de wind altijd in de rug hebben.
Moge de zon schijnen warm op je gezicht.
Moge de regen vallen zacht op je velden.
En totdat wij elkaar weer ontmoeten:
moge God je bewaren in de palm van zijn hand.
(May the road rise up to meet you: een oud-Ierse zegenwens,
als inspiratiebron gebruikt voor de tekst van het slotlied)
Slotlied: Leven is van zeven dagen (couplet 1, 2, 5)
Leven is van zeven dagen
lief en leed, verdriet en licht,
stappen zetten, wegen wagen,
goede toekomst in het zicht.
Mogen wij elkander dragen
op de weg die voor ons ligt.
Wind en adem, geest en leven
vol beweging, storm en vuur,
mogen ons bezieling geven,
in de winter, koud en guur
dat wij doorgaan onze wegen,
dat wij voortgaan dag en uur.
Mag ik jou opnieuw ontmoeten,
vriend, vriendin, vergeet mij niet,
zal ik jou opnieuw begroeten,
met mijn ogen met mijn lied.
Mag ons in zijn hand behoeden
God die lief is en ons ziet.
___________________________________________________
(De prozatekst van psalm 19)
Aan de hemel is te zien
hoe machtig God is.
Het gesternte laat aan iedereen zien
wat God gemaakt heeft.
Elke dag spreekt daarover.
Elke nacht laat dat weer zien.
Het is een taal zonder woorden.
Het is een spreken zonder geluid.
Toch gaat de klank heel de aarde over,
hij gaat de hele wereld rond.
God heeft aan de hemel
voor de zon een tent neergezet.
De zon komt stralend naar buiten
als een bruid die uit de slaapkamer komt,
en als een reus die uitgelaten op weg gaat.
Aan de ene kant van de hemel komt de zon op
aan het andere eind gaat hij onder.
Niemand die voor zijn warmte schuilgaat.
De wet van de Heer is volmaakt
en richt de mensen ten goede.
De woorden van de Heer zijn te vertrouwen
en geven de mensen houvast.
De uitspraken van de Heer zijn recht,
ze verblijden het hart.
De geboden van de Heer zijn klaar,
licht voor de ogen.
De eerbied voor de Heer is heilig
en zal eeuwig blijven bestaan.
Het oordeel van de Heer is zuiver
en altijd even rechtvaardig,
kostbaarder voor een mens dan goud
en dan massa’s edelgesteente,
zoeter dan de zoetste honing.
Ik laat me door Uw wetten leiden
en U beloont mij daarvoor.
Wie merkt het altijd als hij iets fout doet?
Vergeef me wat ik verkeerd doe zonder dat ik het weet.
Laat hoogmoed mij bespaard blijven.
Als die geen vat op mij krijgt,
dan leef ik zoals U het wilt en doe ik geen verkeerde dingen.
Mijn woorden zullen U roemen
en mijn hart U altijd toebehoren.
Heer, help mij, wees gij mijn redding.
**
(De prozatekst van de Bergrede)
“Het is heerlijk voor je, als je begrijpt dat je God nodig hebt.
Want dan zul je het Koninkrijk van God mogen binnengaan.
Het is heerlijk voor je, als je verdrietig bent.
Want je zult getroost worden.
Het is heerlijk voor je, als je vriendelijk en geduldig bent.
Want dan zul je de aarde erven.
Het is heerlijk voor je, als je honger en dorst hebt naar rechtvaardigheid.
Want je honger zal gestild worden.
Het is heerlijk voor je, als je goed en vriendelijk bent voor andere mensen.
Want dan zal God voor jou ook goed en vriendelijk zijn.
Het is heerlijk voor je, als je leeft zoals God het wil.
Want dan zul je Hem zien.
Het is heerlijk voor je, als je vrede probeert te maken en te bewaren.
Want dan zul je ‘kind van God’ worden genoemd.
Het is heerlijk voor je, als je wordt vervolgd omdat je leeft zoals God het wil.
Want je zult het Koninkrijk van God mogen binnengaan.
Het is heerlijk voor je, als de mensen je uitschelden, belachelijk maken,
vervolgen en allerlei leugens over je vertellen omdat je in Mij gelooft.
Wees er blij over. Want je zult er in de hemel een grote beloning voor krijgen.
Want op dezelfde manier zijn vroeger ook de profeten vervolgd.”