San Salvatorgemeenschap 02 nov 2014
Thema: Jan Schouten: Ons verleden gedenken!
Voorganger: Martien van Stiphout
Muzikale ondersteuning: de Cantorij
Openingslied: Zo vriendelijk en veilig als het licht
Begroeting en welkom
Ieder, die leeft in geloof aan Mij, zal niet sterven in eeuwigheid. (Johannes 11,26)
Van harte welkom zo vriendelijk en veilig als het licht!
Op 8 november 1967 stierf Pastoor Jan Schouten, 47 jaar oud. Het Bisdomblad van 17 november 1967 typeert hem: Pastoor Schouten was een aimabel mens en ieder die met hem te maken had, kwam onder de indruk van zijn vriendelijkheid, zijn zachtheid, maar ook van zijn gezonde en moderne kijk en vooruitziende blik. Wij zijn dankbaar dat we deze mens op onze levensweg hebben mogen ontmoeten.
Vandaag, ontmoeting van Allerheiligen en Allerzielen, vieren wij Jan Schouten met het thema: ons verleden gedenken! Aan hem en al die moedige mensen die hier geleefd hebben, zijn wij verplicht om te blijven herdenken. We doen dat samen, omdat we niet mogen vergeten wat er is gebeurd. Wat er allemaal gebeurd is, moeten we levendig houden, zodat wij ervoor kunnen zorgen!
Er wordt een kaars ontstoken bij zijn foto
Meditatie
Even stilstaan op de weg die wij gegaan zijn, op de weg die Jan Schouten nog gaan mag samen met ons; weten hoe rijk je bent met elkaar door licht en donker heen.
Lied: Licht dat ons aanstoot in de morgen – 1ste couplet
Er wordt een tweede kaars ontstoken bij zijn foto
Meditatie: Even stilstaan op de weg die wij gegaan zijn, op de weg die Jack Snackers nog gaan mag samen met ons; weten hoe rijk je bent met elkaar door licht en donker heen.
Lied: Licht, van mijn stad de stedehouder – 2de couplet
Er wordt een ontstoken bij zijn foto
Gebed
Op deze dag van terugblikken en vooruitzien bidden wij om blijvend licht,
om vuur dat niet te stuiten is,
geborgenheid en vrede voor elkaar.
Dat wij de wereld mooier mogen maken,
zodat ieder mens zijn naam in vrede draagt.
Lied: Alles zal zwichten en verwaaien – 3de couplet
Eerste lezing uit het boek Openbaring 21,1-5a
En ik, Johannes, zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde; de eerste hemel en de eerste aarde waren verdwenen en de zee bestond niet meer. Ik zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem, vanuit God uit de hemel neerdalen, gereed als een bruid die zich voor haar man heeft getooid.
Toen hoorde ik een luide stem die riep van de troon:
“Dit is de tent van God bij de mensen. Hij zal bij hen wonen. Zij zullen zijn volk zijn en hij, God-met-hen, zal hun God zijn. Hij zal alle tranen uit hun ogen wissen en de dood zal niet meer bestaan; geen rouw, geen geween, geen smart zal er zijn want al het oude is voorbij.”
En hij die op de troon is zetelt, zei: “Zie, ik maak alles nieuw.”
Antwoordzang Psalm 23: Zijt Gij Mij God een herder
Tweede lezing uit het evangelie volgens Mattheüs 5,1-12a
Toen hij de mensenmassa zag, ging hij de berg op. Daar ging hij zitten met zijn leerlingen om zich heen. Hij nam het woord en onderrichtte hen:
‘Gelukkig wie nederig van hart zijn,
want voor hen is het koninkrijk van de hemel.
Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden.
Gelukkig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten.
Gelukkig wie hongeren en dorsten naar
gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.
Gelukkig de barmhartigen,
want zij zullen barmhartigheid ondervinden.
Gelukkig wie zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien.
Gelukkig de vredestichters,
want zij zullen kinderen van God genoemd worden.
Gelukkig wie vanwege de gerechtigheid vervolgd worden, want voor hen is het koninkrijk van de hemel.
Gelukkig zijn jullie wanneer ze je omwille van mij uitschelden, vervolgen en van allerlei kwaad betichten. Verheug je en juich, want je zult rijkelijk worden beloond in de hemel; zo immers vervolgden ze vóór jullie de profeten.
Acclamatie: Een schoot van ontferming is onze God.
Overweging
Onlangs verscheen een artikel over Jan Schouten in ‘Auw-Neijts’, Geffens heemkundig periodiek. Als reden wordt aangegeven: In Den Bosch (Orthen) werd een straat naar Geffenaar Jan Schouten vernoemd. Wie was deze Geffenaar? De vraag levert een boeiend levensverhaal van de mens, die een belangrijk stempel heeft gezet in kerk en samenleving van Orthen. Ons verleden gedenken doen wij met ‘Oud nieuws’; we halen oude verhalen op om wat was en komen zal. Ook ‘Totdat ik vliegen kon op eigen kracht’ vraagt: ‘Vanwaar zijn wij gekomen?’ Het biedt goede herinneringen. Wie dit boek letterlijk omkeert, treft ‘Flitsen van bemoediging’. Twee bronnen uit verschillende periodes van onze geschiedenis die elkaar opvolgen. De vraag of Jan Schouten dit zou hebben gewild, kan helaas niet beantwoord worden.
Jan Schouten werd op 18 juni 1920 in Geffen geboren. Hij groeide op in een hecht jongensgezin met drie broers. Zijn vader overleed in 1925, Jan was 5 jaar. Moeder bleef achter met vier kleine kinderen en de verantwoordelijkheid voor de sigarenfabriek van vader. Mevrouw Schouten was een zeer warm persoon en bracht haar kinderen ook het sociale aspect van het leven bij. Met die kwaliteit is ook Jan Schouten gezegend, als hij in 1948 naar Orthen komt. Hij wordt er in 1953 bouwpastoor van de San Salvatorkerk, een opbouwproject van veel mensen die hun handen uit de mouwen staken om de groeiende geloofsgemeenschap in de stijgers te zetten.
Natuurlijk kan ik niet helemaal objectief over hem spreken, want ik heb veel aan hem te danken; hij heeft mij het vak van pastor geleerd, mij gevormd om het visioen van de hemel op aarde al doende en met elkaar gestalte te geven. Geloof en leven zijn in elkaar verweven: geen dogmatische leer, maar wezenlijke aspecten van ons menselijk bestaan, die ons bij onze bestemming brengen. Met die bagage komt Jan Schouten bij iedereen over de vloer. Hij hoort elk mens aandachtig aan en wacht geduldig af; hij weet zich gelukkig, dankbaar voor wat hem gedaan wordt; hij is bescheiden en respect klinkt in hem door! Als de gewoonste zaak ter wereld neemt hij de zorg voor mensen op zich en pakt aan wat gedaan moet worden. Hij is gastvrij en kan zich goed inleven in anderen; een warm en trouw mens op wie je kunt rekenen. Mede door zijn steun en financiële hulp, en dat van zijn moeder, werd pottenbakkerij ‘Cor Unum’ (één van hart) in 1953 opgericht. In deze pottenbakkerij vonden naast werkelozen ook mensen met een beperking een zinnige tijdsbesteding. Zo geeft en krijgt hij aandacht!
Jan Schouten staat lerend in het leven! Hij verdiept zich in bijbel en levenservaring van mensen. Het maakt hem tot een bruggenbouwer die niet genoeg heeft aan één levensspreuk; hij krijgt er acht in handen die richting geven, ze wijzen op een levenswandel, een schets van mensen in wie het koninkrijk van de hemel en gerechtigheid gestalte krijgen. Daarom zegt Jezus: ‘Gezegend zij die niet krampachtig hun droefenis ontvluchten. Zalig zij die aanvaarden dat wij in een onvolmaakte wereld wonen en dat neerslachtigheid en leed bij het leven horen. Zalig zij die zich voor hun verdriet niet schamen en zich voor het verdriet van een ander niet afsluiten, Gezegend en geliefd zij die een dunne huid hebben. Zalig zij die lijden aan het onrecht in de wereld en die toch doen wat de hand vindt om te doen.’ (Nico ter Linden)
Ik heb ontzag voor de levenskracht van Jan Schouten. Hij is een opstandingsmens, die houvast vindt in wat hij gelooft: God wil niet dat wij ons leven door angst, ziekte en schaamte laten verwoesten: ‘Vertrouwen is je redding. Ieder, die leeft in geloof aan Mij, zal niet sterven in eeuwigheid.'(Joh 11,26) Ga leven!’
Met dat vertrouwen is Jan Schouten bezig in het leven. Hij toont ons geen gemakkelijke of prettige weg, geen pad zonder rozen. In tegendeel, maar hij bevindt zich niet op een doodlopende weg! Hij sluit zich aan bij mensen, die lijden aan hun levensomstandigheden en doen wat de hand vindt om te doen. Van zulke mensen moeten wij het hebben. De laatste jaren is hij ziek, maar wil leven en verlangt intens naar rust. Hij doorstaat de nacht en plukt de dag; hij heeft verstand van keer en inkeer; hij bouwt op voortschrijdend inzicht!
Nu wij hem gedenken, hemelen wij hem niet op, maar we sluiten hem in ons hart om hem bij ons te hebben, als het leven erom vraagt. We halen hem bij ons in onze herinneringen, die zeggen dat je een eigen leven moet opbouwen om te zorgen dat ook anderen zin in leven vinden. Zo leef je in zijn geest: eerst sprakeloos om wat er gebeurt, maar dan spreekt zijn persoonlijke verantwoordelijkheid: Wees niet bang om wat er gebeurt; door te sterven wordt pas duidelijk wat er in ons verborgen ligt: Wie ten einde toe alles durft te geven, handen, woorden, brood en leven, zalig zalig is die mens!
Geloofslied: Wie ten einde toe alles durft te geven
Voorbede
Wij bidden voor Jan Schouten, zijn familie en opvolgers
die door de dood zijn heengegaan,
dat zij opgevangen zullen zijn in de schoot van ontferming
die wij God en Schepper noemen.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God
Wij bidden voor mensen die geen hoop meer hebben,
dat Gods stem door ons weer hoorbaar wordt,
uitnodiging tot een nieuw leven.
Voor hen die in hun leven worstelen tussen goed en kwaad:
dat er mensen zijn die hen versterken in hun waardigheid.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God
Wij bidden voor allen die richting geven
aan het zoeken en handelen van mensen;
mensen die aanwijzingen nodig hebben om niet te verdwalen;
dat zij trouw blijven aan hun ideaal,
elkaar opbouwen en tot zegen zijn.
Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.
Wij bidden voor zieken en mantelzorgers; slachtoffers van geweld; …
Koester de namen die we hier gedenken: Jan Schouten; Jack Snackers; Frits Beelen; Hans Zwijenberg; Ben van Houten; Gerard en To Clerkx-Couwenberg; Ger en Corrie Papavoine-Clerkx; Mies Baltissen; Henk Verhoeven; Piet van Keulen; Ivo van Rooij; Frank Janssens; Albert Verdeuzeldonk; ……
Lied: Koester de namen die wij hier gedenken
Tafelgebed Pasen 002a
Vredewens
Vrede voor mensen die het verschil overbruggen.
Vredeslied: Groot is de wereld
Uitnodiging voor de communie
Moge dit brood en deze wijn ons sterken in de hoop dat wij elkaar vrij spreken!
Communielied: Blijf geborgen in je naam
Slotgebed
Goede God, vaak onverwachts treedt U binnen in ons leven
en daagt ons uit gestalte te geven aan uw visioen met de wereld.
Wij vragen U: leer ons geloven dat onze hoop op U niet tevergeefs is
en laat anderen niet tevergeefs op onze inzet hopen.
Mededelingen
Zegen en wegzending
Ga dan en maak het goed,
je bent een zegen voor elkaar!
Slotlied: Trek ik de zee door
2 Reactie
Jan Willem Schouten
Onlangs ontving ik de link van jullie viering van Allerzielen vorig jaar. Jan Schouten is mijn oom geweest en kan me nog goed herinneren dat ik in de Salvatorkerk geweest ben en bij oom Jan en zijn moeder op bezoek ben geweest in de pastorie.
Het doet me plezier dat hij nog steeds een rol in de geloofsgemeenschap speelt.
Een plotselinge herinnering:
In de tuin van de pastorie heb ik als jochie van 12? jaar met een luchtbuks gespeeld en in de lucht geschoten waarna een merel naar beneden dwarrelde.
De reactie van oom Jan of mijn oma kan ik me niet herinneren, maar neem aan dat ze er niet blij meren waren.
Met vriendelijke groet
Jan Willem Schouten
Jan
Pastoor Schouten was een gedreven persoon. Sociaal bewogen en sterk betrokken bij wat er in zijn parochie leefden. Amicaal ook en als bouwpastoor zette hij zich sterk in om de middelen te genereren die nodig waren voor zijn nieuwe kerk aan het schaarhuisplein, dat heeft hem veel kruin gekost, maar de kerk stond er na enige jaren.
Hij stimuleerden ons, de jongeren toen in 1952 ev, om samen te praten en te werken voor doelen zoals bestrijding van armoede in Afrika. Daartoe richte hij werkgroepjes op en ik weet nog dat ik met mijn vriendin en enkele jongens fancyfairs organiseerden in en om het jeugdhuis, een houten gebouw dat achter het toenmalige bondsgebouw aan de ketsheuvel stond. De opbrengst ging naar de armen in Afrika en zuid Amerika.
Ook organiseerden we met een jongerengroepje maandelijks jeugdbijeenkomsten (instuifavonden) in dat gebouw. Andere activiteiten waren orientatieritten waarbij pastoor Schouten de prijzen kwam uitreiken aan de winnaars. Dat jeugdwerk stimuleerden deze pastoor en hij heeft daaraan volgens mij ook veel plezier beleefd, want ik kreeg enige tijd later nog een brief van een bisschop uit Brazilië die ik niet kende, nooit gezien of gesproken had, maar die in zijn brief van vier kantjes, mij bedankte voor de inzet en giften uit de parochie San Salvator en uitvoerig uitlegde waar hij de middelen voor ging inzetten.
Er was in die periode grote woningnood en Pastoor Schouten was ook de man die met de Bouworde regelde dat er woningen werden gebouwd aan de orthense Donk, dat is nu orthen links. Wij mijn vrouw en ik hebben er daar een van betrokken en pastoor Schouten heeft ons huis nog ingezegend toen het gereed was.
Pastoor Jan Schouten zag ik steeds meer drop eten om zijn maagkwaal waaraan hij leed te onderdrukken. Het mocht niet baten en onze pastoor werd ernstiger ziek maar ging toch door met zijn herderswerk, tot het niet meer kon. Het was droevig en jammer dat deze pastoor op nog veel te jonge leeftijd ongeneselijk ziek werd en daaraan op 47jarige leeftijd is overleden.