San Salvatorgemeenschap 2 – 3 jan 2016
Thema: In verlangen op weg
Voorganger: Gepke Kerssen
Muzikale ondersteuning: de Cantorij
Openingslied: Dit huis is een huis
Welkom en inleiding
Welkom in dit huis waar de deur open staat. Dat doet ons denken aan de open stal en het kleine huisje in Bethlehem waar herders en koningen welkom zijn bij het pasgeboren kind. In Hem voelden mensen de aanwezigheid van de Eeuwige.
Die aanwezigheid hopen ook wij te ervaren nu wij hier bijeen zijn in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Bijzonder in de verhalen rondom Jezus vind ik hoe mensen worden aangesproken op een manier die bij hun leven past.
De herders zullen een kind vinden dat in een voerbak ligt. Een kind voor wie bovendien geen plaats was in de herberg. Ook voor de herders is er eigenlijk geen plaats.
De mensen die naar de sterren kijken zien een ster. Het zijn mensen van aanzien die de koning raad geven over toekomstige ontwikkelingen in de samenleving en de wereld rondom. Ze zien hoe in het westen een belangrijke nieuwe ontwikkeling plaats vindt: de geboorte van een nieuwe koning. Een nieuwe koning, dat verandert de verhoudingen in de regio. Of het ook bij hun taak hoort om ter plaatse te gaan kijken? In ieder geval willen ze weten wat de komst van deze koning gaat betekenen voor de wereld. Vandaag gaan wij op weg, samen met hen, om te zoeken naar zijn betekenis voor de wereld van nu. Vanuit ons verlangen naar een nieuwe wereld gaan wij op weg.
Openingsgebed
Bron van ons leven
U die het licht tevoorschijn hebt geroepen
En opnieuw in de Kerstnacht licht hebt gebracht
wek ons verlangen dat wij het wagen durven met uw licht
en op weg gaan de toekomst tegemoet.
Acclamatie: Bij U is de bron van het leven
1e lezing: Jesaja 60:1-6
Sta op en schitter, je licht is gekomen,
over jou schijnt de luister van de HEER.
Duisternis bedekt de aarde en donkerte de naties,
maar over jou schijnt de HEER,
zijn luister is boven jou zichtbaar.
Volken laten zich leiden door jouw licht,
koningen door de glans van je schijnsel.
Open je ogen, kijk om je heen:
ze stromen in drommen naar je toe;
je zonen komen van ver,
je dochters worden op de heup gedragen.
Je zult stralen van vreugde als je het ziet,
je hart zal van blijdschap overslaan.
De schatten van de zee zullen je toevallen,
de rijkdom van vreemde volken valt je in de schoot.
Een vloed van kamelen zal je land overspoelen,
jonge kamelen uit Midjan en Efa.
Uit Seba komen ze in groten getale,
beladen met wierook en goud.
Zij verkondigen de roemrijke daden van de HEER.
Lied: Een schoot van ontferming
Evangelielezing: Mattheus 2:1-12
Toen Jezus geboren was in Bethlehem in Judea, tijdens de regering van Herodes, kwamen er magiërs uit het Oosten in Jeruzalem aan.
Ze vroegen: ‘Waar is de pasgeboren koning van de Joden? Wij hebben namelijk zijn ster zien opgaan en zijn gekomen om hem eer te bewijzen.’
Koning Herodes schrok hevig toen hij dit hoorde, en heel Jeruzalem met hem.
Hij riep alle hogepriesters en schriftgeleerden van het volk samen om aan hen te vragen waar de Messias geboren zou worden.
‘In Bethlehem in Judea, ‘zeiden ze tegen hem, ‘want zo staat het geschreven bij de profeet:
“En jij, Bethlehem in het land van Juda, bent zeker niet de minste onder de leiders van Juda, want uit jou komt een leider voort die mijn volk Israël zal hoeden.”’
Daarop riep Herodes in het geheim de magiërs bij zich; hij wilde precies van hen weten wanneer de ster zichtbaar geworden was,
en stuurde hen vervolgens naar Bethlehem met de woorden: ‘Stel een nauwkeurig onderzoek in naar het kind. Stuur mij bericht zodra u het gevonden hebt, zodat ook ik erheen kan gaan om het eer te bewijzen.’
Nadat ze geluisterd hadden naar wat de koning hun opdroeg, gingen ze op weg, en nu ging de ster die ze hadden zien opgaan voor hen uit, totdat hij stil bleef staan boven de plaats waar het kind was.
Toen ze dat zagen, werden ze vervuld van diepe vreugde.
Ze gingen het huis binnen en vonden het kind met Maria, zijn moeder. Ze wierpen zich neer om het eer te bewijzen. Daarna openden ze hun kistjes met kostbaarheden en boden het kind geschenken aan: goud en wierook en mirre.
Nadat ze in een droom waren gewaarschuwd om niet naar Herodes terug te gaan, reisden ze via een andere route terug naar hun land.
Lied: Kind ons geboren
Overweging
De drie koningen hebben een ster gezien. Dat betekent dat er een nieuwe koning is geboren. Wat zullen deze wijze mannen straks vertellen aan hun koning? Welke veranderingen gaan er in de wereld komen door deze nieuwe koning? Hoe verandert onze wereld door mensen die zijn aangeraakt door Hem?
In de Driekoningen herken ik de zoekers van onze tijd. Ik denk dat velen van ons zo’n zoeker zijn.
We verlangen naar een samenleving die warmer is, met meer aandacht voor elkaar. Een samenleving waarin niet steeds de armen armer worden en er steeds meer armen komen. Steeds meer mensen die het niet redden, maar we verlangen naar een goed leven voor iedereen.
We verlangen naar een samenleving waarin er oog is voor mensen in oorlogsgebieden en waarin we vluchtelingen op een goede manier opvangen.
We verlangen naar een samenleving waarin het behoud van onze aarde een centrale plaats inneemt. We kijken uit naar waar er iets nieuws gebeurt.
De koningen komen bij koning Herodes terecht. Ze denken vanzelfsprekend dat de koning wordt geboren in het paleis. Ze weten nog niet hoe anders de nieuwe koning is. Vaak denken we toch vanuit het bekende. Sturen we een beetje bij. Passen het beleid aan. Het nieuwe van onze tijd is dat we weer verlangen naar dromers, naar mensen met een visie op de toekomst.
De koningen zijn nieuwsgierig naar de nieuwe koning, maar ook koning Herodes is nieuwsgierig. Hij wil weten wie mogelijk zijn macht bedreigt.
Ook in onze tijd zien we mensen die aan de macht willen blijven: politici en bestuurders, maar ook mensen met een goede baan. Ze zijn bang hun baan te verliezen als er te veel verandert. De mensen in Jeruzalem, mensen om de koning heen, schrikken, als ze horen dat er een nieuwe koning geboren is.
En ook de Bijbelgeleerden die worden geraadpleegd door de koning reageren anders dan je zou verwachten. Ze vertellen waar de Messias geboren zou worden. Lang verwacht, lang naar uitgezien door het volk, maar de theologen, mensen die veel van God weten, blijven zitten waar ze zitten. Misschien is de Messias wel geboren, maar zij blijven thuis. Alleen die drie koningen uit het verre land, die gaan op zoek. Ze weten nu dat ze in Bethlehem moeten zijn,. daar wordt een hoeder geboren, iemand die als een herder zal zorgen voor zijn volk.
Dat is heel anders dan wat Herodes en Augustus doen. Heel anders dan wat we veel presidenten van nu zien doen. Mensen met een andere mening worden gevangen gezet of gedood. Presidenten gooien bommen op hun volk. Herodes zal de kinderen van Bethlehem, doden. Wie hoedt het volk?
Wie hoedt het volk in deze tijd?
Kan de droom van vrede en vrijheid, van gerechtigheid en goedheid, ook gedood worden? Ik denk dat er altijd mensen zijn die blijven dromen, die het licht dat ze hebben gezien niet meer kunnen loslaten. Je kunt het even kwijt zijn, als je net als de koningen te veel kijkt naar de macht. Als je je laat verblinden door het succes of laat verlammen door te veel regels. Maar er komt een moment dat je de ster weer ziet. Dat je de ster gaat volgen die je brengt bij de oorsprong van het licht.
Nadat ze van koning Herodes te opdracht hebben gekregen dat ze weer bij hem terug moeten komen om hem precies te vertellen waar het kind woont, vertrekken de drie koningen. Nu zien ze de ster weer. Het licht in de wereld komt niet bij de centra van de macht vandaan. De koningen volgen de ster tot hij stil staat boven een gewoon huis. En nu gebeurt er iets bijzonders. Deze drie koningen die zo dicht bij hun koning staan, mannen van aanzien, mannen met macht, zij draaien niet om, zij zien geen bedreiging in de nieuwe koning die midden tussen de mensen woont. Integendeel. Ze worden vervuld van een diepe vreugde. Hier wordt hun verlangen vervuld. Ze gaan naar binnen en vinden de hoeder van mensen. Zij zien in deze koning der joden een licht dat voor heel de wereld is bestemd. Ze leggen hun bezit, hun aanzien bij hem af. Ze geven hem mirre, om hem te zalven bij zijn dood, want hoeders van mensen lopen gevaar.
En ook wij leggen af wat ons hindert om mens te zijn. mens onder de mensen. Bewogen om mensen in nood. Samen bouwen we aan zo’n heel andere wereld. Samen, we zijn altijd minstens met z’n drieën zoals de koningen. En als we onderweg de moed dreigen te verliezen kijken we naar de hemel, naar de ster, het licht van deze mens die ons de weg wijst.
Geloofslied: Jij leert mij vliegen
Voorbeden
Wij bidden voor al die zoekers naar licht
Licht voor zichzelf, voor mensen in hun omgeving,
Licht voor de wereld
Dat ze de moed niet opgeven
en net als der koningen anderen vinden om mee op weg te gaan
Jij die onze gedachten raadt
Wij bidden omdat Herodes nog altijd bestaat,
Voor mensen van wie hun leven gevaar loopt
Omdat ze de macht van de koningen ondergraven
Omdat ze leven waar de bommen vallen.
Dat er vrede en gerechtigheid mag heersen
Jij die onze gedachten raadt
Voor de mensen op de vlucht bidden wij
Dat er een plaats is om te schuilen
Gelegenheid om hun leven weer op te bouwen,
een bijdrage te leveren aan de samenleving
Jij die onze gedachten raadt
Voor mensen die te weinig geld krijgen om goed van te kunnen leven
Dat ze gezien en gehoord mogen worden
Dat hen recht wordt gedaan.
Jij die onze gedachten raadt
Voor mensen die ernstig ziek zijn
Mensen die met steeds meer beperkingen moeten leven
Voor wie verdriet hebben, lijden onder het gemis van dierbare mensen
Voor mensen en situaties zoals geschreven in ons intentieboek
Jij die onze gedachten raadt
Wij noemen de namen van wie ons voorgingen op onze weg
Koester hun namen, dat zij mogen leven in uw licht.
Lied: Koester de namen
Tafelgebed
Stem ben Jij, in al wat is en al wat leeft,
in al wat Jij ons toevertrouwt
in al wat ons bezielt en inspireert.
Licht ben Jij in dagen van vreugde,
op momenten van verdriet,
in tijden van angst en onzekerheid.
Hoop ben Jij waar leven lijden is,
waar kwaad ontembaar lijkt,
waar niets meer te verwachten valt.
Genade ben Jij, in vriendschap en verbondenheid,
in zorgzaamheid en betrokkenheid
in gerechtigheid en vrede
Zo ben Jij God met ons, met ons op weg, met ons begaan.
Zo laat Jij je zien, in kinderen,
kwetsbaar en vol belofte,
in elke mens, zoekend en vol goede wil,
in die ene mens, Jezus, kind van jou, broer van ons.
Hij die leeft onder ons, brengt ons hier bijeen,
verbindt ons met Jou en met elkaar
door op de avond voor zijn sterven,
brood te nemen, zijn dank daarvoor uit te spreken,
het te breken en te delen met de woorden:
“Neemt hiervan,
want dit is mijn leven, gebroken voor jou.”
Ook nam hij de beker in zijn handen,
reikte die aan zijn vrienden
met de woorden: “Drinkt hier allen uit,
want dit is mijn liefde, geschonken aan jou.
Blijft dit doen om mij te gedenken.”
Wij zijn met Hem onderweg wanneer wij leven in zijn geest,
doen wat Hij gedaan heeft
voor kinderen en volwassenen
voor wie er geen plaats was
voor mensen op zoek naar leven,
voor vreemdelingen,
voor zieken
voor mensen in de war
In zijn geest zijn wij hier bijeen,
in zijn geest vieren wij het nieuwe leven,
dat altijd en overal weer ontstaat.
Brekend en delend vertrouwen wij
dat ook in ons jouw liefde spreekt,
tot geluk en vrede voor iedereen.
Bidden wij met de woorden die Hij ons gegeven heeft
Onze Vader
Vredeswens
Dat de vrede die zo klein begonnen is in het pasgeboren kind
en doorgegeven is aan mensen van alle volken,
mag groeien in ons en door ons.
Vredeslied: daar waar liefde heerst ( Ubi caritas )
Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Communielied: Ik zal in mijn huis niet wonen
Gebed
Aanwezige, U hebt ons leven in uw licht gezet.
Gevoed in ons verlangen naar verbondenheid
naar nieuw leven, een nieuwe wereld
gaan wij terug naar de plaats waar wij leven
als nieuwe mensen.
Goed om te weten
Slotgedachte: Reisgenoot van Sytze de Vries
Jij kleine reisgenoot met je hand vol vlinders
en je mond vol vragen
kun jij mij dragen en mag ik met jou mee
lopen onder de sterren?
Jij kleine reisgenoot die je verwondert
over veel dat mij ontgaat,
die grote tranen laat om wat mij niet meer raakt,
neem mij mee naar alles wat ik niet meer weet
en leer mij het licht opnieuw.
Zegen
Dat je je geliefd mag voelen door de Eeuwige
je vergezeld weet door je Reisgenoot
geïnspireerd en bemoedigd door de geest van liefde
die wij noemen:
Vader, Zoon en goede Geest.
Slotlied: Om warmte gaan wij een leven