San Salvatorgemeenschap 7 april 2013
Thema: Warm hartig
Voorganger: Maria van den Dungen
Muzikale ondersteuning: de Cantorij
Openingslied: De Geest des Heren
Welkom
Vandaag is de laatste dag van de Paasweek: Beloken Pasen. Om de Levende te gedenken zijn we hier samen In de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Amen. Welkom op deze zondag die al zoveel namen draagt; sinds 2000 is het ook nog eens de zondag van de Goddelijke barmhartigheid. Een ouderwets woord, hoe vaak horen we dat nog? Tegenwoordig praten we meer over compassie, solidariteit en is dat hetzelfde?
En wijzelf, laten wij ons raken door de wereld om ons heen?
Laten we eerst maar keren naar die stille plek in ons binnenste:
Gebed
Gij die ons kent bij onze naam
Wees hier aanwezig door de oude verhalen
en door de geest die in ons leeft.
Geef ons uitzicht en toekomst
in dit uur van samenzijn rond uw woord
en rond de tafel van breken en delen.
Dat we U en elkaar daarin mogen herkennen.
Amen
Lied: Wees hier aanwezig, woord ons gegeven
Eerste lezing: naar Joh. 20, 19-20:
‘Vrede’, zei Jezus tegen zijn leerlingen.
‘Zoals de Vader Mij gezonden heeft, zo zend Ik jullie.’ En na die woorden ademde Hij over hen. Ontvang de Heilige Geest ‘, zei Hij.
Ik wil over je ademen, zegt God, mijn Geest in je binnenste leggen en je mijn levenskracht schenken. ‘Vrede’ wens Ik je, niet om die voor jezelf te houden, maar om door te geven aan alle mensen die je lief zijn. Ik hoop dat je mijn vreugde uitzaait in de akker van de wereld en dat je handen en voeten geeft aan mijn boodschap van geluk. Ik heb jou nodig om mee te werken aan mijn droom van een nieuwe wereld, vol met nieuwe mensen die elkaar graag zien omdat ze weten dat Ik hen liefheb.
Jij mag mijn liefde voelbaar maken!
Lied: Waarom, wanneer
Tweede lezing: Johannes 20, 19-31
Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar; ze hadden de deuren afgesloten, omdat ze bang waren voor de Joden. Jezus kwam in hun midden staan en zei: ‘Ik wens jullie vrede!’
Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren blij omdat ze de Heer zagen. Nog eens zei Jezus: ‘Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.’
Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: ‘Ontvang de heilige Geest. Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven; vergeven jullie ze niet, dan zijn ze niet vergeven.’
Een van de twaalf, Tomas (dat betekent ‘tweeling’), was er niet bij toen Jezus kwam. Toen de andere leerlingen hem vertelden: ‘Wij hebben de Heer gezien!’ zei hij: ‘Alleen als ik de wonden van de spijkers in zijn handen zie en met mijn vingers kan voelen, en als ik mijn hand in zijn zij kan leggen, zal ik het geloven.’
Een week later waren de leerlingen weer bij elkaar en Tomas was er nu ook bij. Terwijl de deuren gesloten waren, kwam Jezus in hun midden staan. ‘Ik wens jullie vrede!’ zei hij, en daarna richtte hij zich tot Tomas: ‘Leg je vingers hier en kijk naar mijn handen, en leg je hand in mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof.’ Tomas antwoordde: ‘Mijn Heer, mijn God!’ Jezus zei tegen hem: ‘Omdat je me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.’
Jezus heeft nog veel meer wondertekenen voor zijn leerlingen gedaan, die niet in dit boek staan, maar deze zijn opgeschreven opdat u gelooft dat Jezus de Messias is, de Zoon van God, en opdat u door te geloven leeft door zijn naam.
Acclamatie: Een schoot van ontferming
Overweging
Vorig weekend vierden we hier Pasen, het feest van licht en nieuw leven en vandaag horen we in het evangelie hoe de leerlingen uit angst alles gesloten hielden, dan wordt het dus donker. Het is ook een emotionele wervelstorm waar ze in zitten: in drie dagen van het diepe zwart van Goede Vrijdag naar het lege graf, verblindend licht op paasmorgen. Dat kan een gewoon mens niet zo snel verwerken, zoveel teleurstelling en dan.. misschien toch weer hoop.
Geen wonder dat ze bij elkaar willen schuilen.
Wie meegemaakt heeft dat iemand stierf, die je lief was, die weet dat er tijd voor nodig is voordat je het gewone leven weer kunt oppakken.
Ook bij Jezus’ volgelingen duurt het even voordat het paasgebeuren kan doordringen: Paasgeloof is iets wat moet groeien en bij Jezus’ volgelingen is dat een menselijk, zintuigelijk gebeuren. Maria van Magdala herkent bij het lege graf Jezus pas als hij haar naam noemt, de leerlingen als ze zijn stem horen en zijn wonden zien. ‘s Avonds zijn het de Emmaüsgangers, die Jezus pas bij het breken van het brood herkennen.
In het evangelie vandaag staat Jezus opeens in hun midden: “Ik wens jullie vrede!”
“Vrede” een woord dat als zalf op hun gewonde ziel voelt. “Vrede voor jou”, een woord dat laat voelen dat hij ze hun falen niet kwalijk neemt. Geen verwijten als: waar waren jullie in het uur van mijn dood? Waarom hebben jullie mij in de steek gelaten, mij verloochend? Wat voorbij is wordt niet verdoezeld, het is niet vergeten: de wonden die hij toont zijn er het bewijs van. Tekens van een liefde sterker dan alle duisternis en dood. Hij wenst hen vrede en alle goeds en geeft hen de opdracht: “Zoals de Vader Mij gezonden heeft zo zend Ik u.” Dus: Wordt ook mensen van barmhartigheid. Weest warm van hart voor elkaar.
Jezus blaast zijn adem over hen uit en zegt: “Ontvangt de heilige Geest. Dat doet ons denken aan de schepping van de mens, aan een begin van leven. In het Lukasevangelie gebeurt dit pas met Pinksteren: dan krijgen de apostelen de Geest en worden ze uitgezonden. In het evangelie van Johannes vallen Pasen en Pinksteren als het ware op een dag.
Op deze dag wordt hen alles vergeven en dat doet hen herademen, ze zijn opgelucht: lucht – adem- Geest-verlicht; onze taal kent het verband.
Vergeving is een wezenlijk deel van barmhartigheid: het bevrijdt je en maakt een nieuwe start mogelijk: als herboren zijn.
Barmhartigheid heeft ook te maken met horen, met zien, met (aan-)geraakt worden. Thomas heeft de eerste ontmoeting met Jezus gemist en als hij de verhalen hoort reageert hij nuchter. Hij wil het zelf zien, voelen dat het waar is; het nieuws over de opstanding kan er bij hem nog niet in.
Dan is Jezus de heel nabije, aanraakbaar: kijk naar mijn handen, voel maar, ik ben het echt. Horen, zien en raken: Thomas is om, hij is de eerste die Jezus betitelt als MIJN HEER EN MIJN GOD.
De leerlingen die bang waren, gevlucht toen het erop aan kwam, krijgen opnieuw vertrouwen: hen wordt toevertrouwd het vergeven van zonden. Als het om barmhartigheid gaat zijn trouw en vertrouwen ook belangrijk; dat mag geen incident zijn, geen bevlieging waar we ons op storten. Daarvoor zijn mensen veel te belangrijk, ze zijn het tastbare product van Gods adem. En dat vergeven van ons tekort schieten: dat gebeurt al eeuwen en ik vertrouw er maar op dat dat nog wel voortduurt.
Geloofslied: Om warmte gaan wij een leven
Voorbede met: Omdat Gij het zijt
God: Vader, Moeder U blies uw Geest in mensen,
U riep hen op om te kiezen voor het leven, tegen de dood,
om het visioen van vrede en gerechtigheid waar te maken.
Bidden wij voor hen die licht brengen waar het donker is,
die getuigen van leven dat sterker is dan de dood;
dat zij inspiratie blijven putten uit de Geest Gods, die waait waar Hij wil.
Laten wij zingend bidden…
Omdat gij het zijt
Bidden wij voor hen die verantwoordelijkheid dragen,
dat zij luisteren naar wat leeft onder de mensen;
dat zij respect weten op te brengen voor de eigenheid van eenieder;
dat zij mensen bemoedigen en zoekend geloven stimuleren.
Laten wij zingend bidden…
Omdat gij het zijt
In dit uur herinneren we ons de namen van zoveel gestorven mensen,
maar vooral hun liefde, hun bezieling voor het leven.
Wij bidden voor de mensen
die een bijzondere plaats innemen in ons hart,
ook voor hen die zijn heen gegaan.
Laat jouw mensen nooit verloren gaan, bewaar hen in jouw liefde,
schrijf hun namen in de palm van jouw hand
Omdat gij het zijt
Tafelgebed – Vrij naar P. Stienaers.
Eeuwige, God van licht, om ons te raken en te beroeren,
om uw woord in ons midden te laten klinken,
hoorbaar als een mensenwoord,
zijt Gij verschenen in Jezus van Nazareth,
Kind van mensen, Kind aan huis bij U.
Hij heeft ons leven gedeeld, de grootheid en de gebrokenheid.
Hij heeft de wereld bekeken met de verwonderde ogen van een kind.
Hij heeft gekozen om zijn weg te gaan zoals mensen doen.
Waar Hij het leven raakte
en uw glimlach over de schepping bracht kwamen mensen weer tot leven.
Hij haalde herders van hun dorre velden,
de koningen uit hun bevroren paleizen
en blinden uit hun donker bestaan.
Hij gaf lammen kracht in de voeten
en melaatsen de zuiverheid van hun huid.
Hij maakte de belofte van zijn geboorte meer dan waar,
ook toen Hij de avond voor zijn lijden en dood
met zijn vrienden samen was om tafel en woorden te delen.
Zend dan nu de adem van uw Geest, over dit brood en deze wijn
opdat we met Jezus deze maaltijd samen kunnen vieren.
Hij nam brood in zijn handen, brak het en sprak:
Neemt en eet, mijn hele leven voor jullie, gebroken brood voor deze wereld.
En ook de beker liet hij rondgaan en zei: drinkt er allemaal uit.
Deze beker hier is nieuwe verbondenheid
door mijn bloedeigen leven.
Blijf dit doen om Mij te gedenken.
Zo is hij in ons midden als brood gedeeld
als wijn voor ons geschonken
om volop te leven, de dood voorbij.
Dat wij dit doen in gemeenschap met elkaar,
met allen die de kring vormen
waarin zijn belofte voortleeft,
en van zoveel mensen die ons dierbaar zijn.
Dat wij dit doen in gemeenschap met overledenen,
die wij aan uw liefde toevertrouwen.
Door Jouw Geest die opwelt in het verborgene
en doe ons bidden:
Onze Vader (gezongen)
Vredeswens
Vrede is het woord waarmee Jezus zijn leerlingen begroette,
het woord dat de verhouding tussen hem en de leerlingen,
tussen mensen onderling weer opnieuw laat beginnen.
Vrede en alle goeds voor ons allemaal.
Lied: Zuster en broeder vrede voor jou
Communie met: Gij moet het eenzaam laten
Gebed
Ga de wereld in’, zei Jezus tegen zijn vrienden
met woorden van vrede en vergeving.
Ook wij mogen overal in de wereld laten zien
dat het kan: vrede en vriendschap van mensen
die bij elkaar willen horen.
Lieve mensen, veel geluk daarmee.
Zegt het voort, en laat zien dat het kan.
Hier en ginds, vandaag en morgen, wereldwijd en alle dagen hierna..
Zegenwens
Dat je handen vol vrede zijn,
je ogen licht en donker zien,
je oren in de stilte God verstaan.
Dat in je hart altijd plaats voor liefde is.
Wees zo door God gezegend.
In de naam van de Vader, …
Slotlied: Wie ten einde toe