De engel van de vrede

San Salvatorgemeenschap 24 dec 2014
Thema: Engel van de vrede
Voorganger Erick Mickers
Muzikale ondersteuning 21:00 uur: de Cantorij

Vooraf 19.00: Maria die zoude naar Bethlehem gaan – Er is een kindeke
Vooraf 21.00: Comt verwondert U hier mensen – Minuit sonne

Openingslied 19:00: Wij komen tezamen – 21:00: Opwacht bij hun schapen

Openingswoord – welkom
We keken er al zo lang naar uit, elke week kwam er een lichtje bij, op weg naar dit moment. Met engelen zijn we op weg gegaan, gezegend, geïnspireerd, met zelfkennis, waakzaam voor wat komen gaat. Er werd gezongen in het land, in musicals en concerten, over goedheid en een kindje in een stal.
Al weken zijn mensen in touw, om te zorgen voor elkaar: kerstacties, winkelacties, radioacties, voor mensen in de knel, dichtbij huis en elders in de wereld. Miljoenen mensen komen tezamen, overal ter wereld spelen mensen muziek en zingen zij als engelenkoren.
In het licht van die verbondenheid, brengen we deze kaars in ons midden, symbool van warmte,
teken van vrede.

De vredeskaars wordt geplaatst

Welkom, ieder van u hier aanwezig, van ver komend, op de fiets of te voet, eenmalig, toevallig of vertrouwd, voel dat je welkom bent. Welkom, ieder met een eigen intentie, uit dankbaarheid, in vreugde of vol hoop, wanhopig, verdrietig of onzeker, voel dat dit alles er mag zijn. Welkom, ieder die op weg is, beginnend, halverwege of met de horizon in zicht, zoekend, tastend of verlangend voel dat jij je eigen weg mag gaan.
Mag dit uur van samenzijn, jou helpen op je weg, jezelf laten hervinden en je thuis laten komen, bij de Ene,
die we noemen: de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Amen

Gebed
In deze nacht, waar het stil wordt in onszelf,
komt alles wat ons dierbaar is tezamen.
Ons hart spreekt daarvan.
Ons hart huilt daarvan.
Ons hart zingt daarvan.

Ontvang in liefde, onze woorden,
onze tranen en onze melodieën,
en laat jouw stralend licht
duister doen verdwijnen,
richting geven op onze weg,
warmte brengen van binnen.

Zo komen wij weer op adem,
en ademen wij als nieuwe mensen,
vol hoop en vertrouwen, jouw glimlach nabij.
Acclamatie 19:00: Een schoot van ontferming – 21:00 Stille Nacht

1e Lezing: Het goede nieuws
Er was eens een land waar de mensen ongelukkig waren en in onvrede woonden met elkaar. Onzekerheid en angst heerstten over het land. Onzekerheid over het werk, hun positie in de maatschappij, de dreiging van ziektes en oorlogen. Angst voor armoede, uitsluiting, uitbuiting en geweld. Onverschilligheid en eenzaamheid heerstte. Geld en bezit stonden centraal en macht werd misbruikt.
Op een dag echter trok er als een zachte bries een roep door het land: over enige tijd, misschien al over enige jaren, zal er iemand komen die de mensen de weg wijst naar werkelijk geluk, naar echte vrede.
De kromme ruggen werden recht, een aarzelende glimlach verscheen op de gezichten van de mensen. In het hele land stonden mensen op straten en op pleinen in groepjes met elkaar te praten. Ze vertelden elkaar wat ze gehoord hadden en spraken over de voorbereiding hoe ze de persoon het beste konden ontvangen.
Er was al over geschreven en mensen bestudeerden de boeken om de persoon zo waardig mogelijk te kunnen ontvangen. De sterren stonden gunstig en vertelden van een wijs en gezaghebbend persoon. Iedereen zag er naar uit en had zijn hoop op deze persoon gevestigd.
Toen was het zover. De wijze trok de grenzen van het land over en kwam bij de mensen. Hij werd met veel feestvertoon ingehaald en het was bijna onmogelijk voor hem om aan het woord te komen. Na geruime tijd werd het stil en sprak hij tot de mensen:

Het ware geluk vindt u niet bij uzelf, maar vindt u door de ander.
Geluk vind je in de ontmoeting met de ander,
in het geven van je zelf aan anderen,
in het opkomen voor de ander,
in de erkenning van de ander,
in de liefde voor de ander.
Als u de ander liefhebt, zoals u uzelf wilt liefhebben,
dan zal vrede werkelijkheid worden,
dan zal het geluk u ten deel vallen.
Dat gaat niet vanzelf: dat vraagt om een leven en een handelen
waarbij u het goede voor de ander verlangt,
dat nastreeft en het ter harte neemt.
Zulke woorden en veel andere sprak de wijze. Maar de gezichten van de mensen om hem heen werden lang, ernstig, gesloten, ja afwijzend. Dat was niet wat men verwacht had, nee zo kan het niet zijn. De mensen draaiden zich om en lieten de wijze alleen. De wijze trok verder en vertelde in alle eenvoud over de weg naar vrede en geluk. Maar het kwam niet overeen met dat wat de mensen wilde horen. De oren bleven doof, de harten gesloten. Jezelf geven aan de ander om gelukkig te worden, het goede voor de ander verlangen – dat kan het nooit zijn! In het land van onvrede en ongelukkige mensen was de boodschap van de vrede voor het merendeel van de bewoners onacceptabel.
Ongemerkt verliet de wijze met enkelen het land en de tijd ging voorbij. Veel tijd ging voorbij, en wederom gingen de mensen gebukt onder leed en verdriet, vele levens lang.
Op een dag echter trok er als een zachte bries een roep door het land: over enige tijd, misschien al over enige jaren, zal er iemand komen die de mensen de weg wijst naar werkelijk geluk, naar echte vrede.
Lied 19:00: Het licht keert nu de duisternis – 21:00 Ik ben op weg naar ’n stal

2e lezing: evangelie volgens Lucas
In die dagen vaardigde keizer Augustus een decreet uit dat de hele wereld zich moest laten registreren. Deze eerste registratie vond plaats toen Quirinius gouverneur van Syrië was. Allen gingen op weg om zich te laten inschrijven, ieder in zijn eigen stad. Zo ook Jozef; hij ging van de stad Nazareth in Galilea naar Judea, naar de stad van David, Bethlehem genaamd, omdat hij uit het huis van David stamde, om zich te laten inschrijven, samen met Maria, zijn verloofde, die zwanger was.
Terwijl ze daar waren kwam voor haar de tijd dat ze moest bevallen, en ze baarde een zoon, haar eerstgeborene; ze wikkelde Hem in doeken en legde Hem in een voerbak, omdat er geen plaats voor hen was in het gastenverblijf. Er waren daar in de buurt herders, die in het veld overnachtten om de wacht te houden bij hun kudde. Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en de heerlijkheid van de Heer omstraalde hen. Ze schrokken hevig. Maar de engel zei: ‘Schrik niet, want ik heb een goede boodschap voor u, een grote vreugde voor het hele volk. Vandaag is in de stad van David uw redder geboren; Hij is de Messias, de Heer. Dit is het teken voor u: u zult een kind vinden dat in doeken is gewikkeld en in een voerbak ligt.’ Plotseling was er bij de engel een heel leger uit de hemel; ze loofden God met de woorden: ‘Glorie aan God in de hoogste hemel, en op aarde vrede onder de mensen in wie Hij een welgevallen heeft.’
Toen de engelen weer van hen waren weggegaan naar de hemel, zeiden de herders tegen elkaar: ‘Kom, we gaan naar Bethlehem om te zien wat er is gebeurd en ons door de Heer is bekendgemaakt.’ Haastig gingen ze erheen en vonden Maria en Jozef, en het kind dat in de voerbak lag. Toen ze het zagen, maakten ze bekend wat hun over dit kind was gezegd. Allen die het hoorden stonden verbaasd over wat hun door de herders werd gezegd. Maria bewaarde dit alles in haar hart en dacht erover na. De herders keerden terug. Zij verheerlijkten en loofden God om alles wat zij hadden gehoord en gezien; het kwam overeen met wat hun was gezegd.
Acclamatie 19:00: Kind ons geboren – 21:00: Laudate omnes gentes

Overweging
Wat is dat toch met Kerstmis. Elk jaar vieren we opnieuw dit feest. Van het kind dat geboren wordt, ons hoop geeft op vrede in de wereld. Het lijkt of er telkens in december een zachte bries door het land waait, als een roep door het land: over enige tijd zal er iemand komen die de mensen de weg wijst naar werkelijk geluk, naar echte vrede. De aanloop naar dit feest is veelbelovend.
Ineens is er volop aandacht voor de armen. Verontwaardiging over de rechteloosheid en verkrachting van vrouwen en meisjes in andere landen. Scrooge-verhalen die vertellen dat geld-alleen niet gelukkig maakt.
Je zou bijna gaan denken dat vrede en rechtvaardigheid in zicht zijn. Nog een klein wonder, en we zijn er.
En niemand verbaast zich dat we een maand later niet meer spreken over daklozen in ons land, dat verkrachting en misbruik nog steeds doorgaat, zelfs in eigen land en dat nagenoeg elk besluit dat genomen wordt gebaseerd is op financiële belangen.
Vieren we Kerst dan alleen maar voor de gezelligheid en voor het goede gevoel wanneer we iets geven aan kansarme mensen? Dan zou juist alles wat we doen in die tijd, niet voor de ander zijn, maar vooral voor onszelf zijn, voor onze eigen persoonlijke vrede. Ook al is dat niet verkeerd, daar alleen gaat het toch niet om?
Het Kerstverhaal gaat wel over onze persoonlijke vrede, maar gaat daar niet vanuit. Voor velen is het al zo´n bekend verhaal, dat je je niet meer afvraagt wat er staat, of juist wat er niet staat. Het verhaal ademt een sfeer uit van belangeloosheid, en niet een sfeer van een gerichtheid op persoonlijk belang.
Hoe anders had het geklonken als dat wel zou zijn geweest. Als Maria had gezegd tegen de engel: ¨O prachtig, een zoon die koning wordt, eindelijk zijn we dan van alle armoe verlost.¨ Als Jozef had gezegd: ¨Zoek het uit Maria, met die blijde boodschap, dat kind is niet van mij.¨ Als herders de engelen hadden laten zingen, maar zich te moe voelden om nog eens met hun kudde op weg te gaan.
Hoe anders zou het geweest zijn als er dan toch nog een herder naar toe zou zijn gegaan, verteld had wat de engelen hadden gezongen en dat Maria dan zou zeggen. ¨Oh, maar dat wist ik al.¨ Dan is er nog niet gesproken over hun boosheid dat Maria in een stal moest bevallen. En dat nog wel voor een toekomstige koning.
De spelers in het verhaal houden zich niet met zichzelf bezig, maar geven zichzelf over aan de roepstem van het leven. Het is in die zelfgave dat er ruimte komt voor nieuw leven. Een kind wordt geboren en kan niet anders dan zichzelf geven aan anderen. Niet alleen Jezus, niet alleen de engelen, niet alleen Maria en Jozef of de herders, maar alle spelers in het verhaal, zijn engelen van vrede. Was het verhaal anders verteld, dan had Kerst nooit het feest van de vrede kunnen zijn.
In het ongenoemde, komt de vrede aan het woord.
In het verborgene, komt de liefde naar voren.
In het onzichtbare, komt iets van God aan het licht.
Het geboorteverhaal van Jezus is meer dan het volwassen leven van Jezus plaatsen in een bijzondere context. Het spreekt over een waarheid die altijd en overal geldt. Ook vandaag nog. Voor elke mens.
Ik kan me nog herinneren die ene keer dat ik als kind in de kerk kwam. Vòòr mij was een oude zuster die haar boekje liet vallen. Ik raapte het voor haar op en gaf het haar. Niets bijzonders leek me, maar die glimlach die ze me gaf en de wijze waarop ze dankjewel zei, bleef me de hele viering bij. Het was in die verbondenheid, dat vrede haar weg vond. Ik werd er blij van.
Een andere keer gebeurde het mij, toen ik nog bij ´t Inloopschip werkte, dat een man aanbelde. Een oudere man, in een lange jas met een mooi getekend gezicht. Hij vroeg me of hij het gebouw mocht zien. Nog eenmaal wilde hij in zijn leven alle plaatsen bezoeken waar hij in zijn leven had gewerkt. Hij was vroeger boekhouder geweest in dat pand. Ik had niet zoveel tijd, maar liep toch maar met hem mee. Overal waar hij kwam, vertelde hij honderuit over wie daar had gewerkt. Zelf had hij een plek op het kantoor gehad. Daar betaalde hij wekelijks de salarissen uit. Hij kon zich nog herinneren van een man die problemen had omdat hij een gehandicapt kind had. Hoe hij hem had geholpen daarmee. ¨Dat gebeurde toen nog¨, zei hij, ¨tijd maken voor elkaar om te horen hoe het thuis gaat. Wat had ik een bewondering voor die man,¨ zei hij, ¨want weet je, niemand kan zich voorstellen hoe zwaar het is om voor zo´n kind te moeten zorgen.¨ Ik werd er stil van. Hij bedankte me voor mijn tijd en ik wenste hem alle goeds toe.
Zojuist was een engel voorbij gekomen. De man wist niet van onze gehandicapte dochter en onbedoeld had deze man mij de waardering gegeven die ik op dat moment zo hard nodig had. Ik had enkel geluisterd.
Ongetwijfeld hebt u zo´n momenten in uw leven, die jou ten diepste beroeren. Waar mensen zichzelf geven door zichzelf te zijn. Puur, zonder bijbedoelingen, maar zo vol van betekenis. Die momenten spreken van een waarheid die welhaast onnoembaar lijkt, verborgen soms, onzichtbaar ook voor anderen.

Het is die ontmoeting waar je voelt dat jij met jouw verhaal er mag zijn. Die kus, waar jij je zelf geeft aan die ander en die ander aan jou. Het is die keer dat je het weer goedmaakt, elkaar letterlijk en figuurlijk weer in de armen sluit. Die kans die je krijgt omdat iemand in jou gelooft, omdat hij heeft kunnen zien wie jij werkelijk bent.
Het is die laatste keer, dat je nog bij elkaar kon zijn, dat je nog even elkaars hand kon voelen, nog even bij haar in bed kon kruipen, dat je je zo intens verbonden mocht weten.
Het is die tekening die je zo enthousiast ontvangt van je kleinkind, zomaar.
Die telefoontjes met je vriend of je vriendin, waar je zonder gevaar kunt vertellen over wat jou zo bezig houdt.
Daar, in die momenten, gebeurt Kerstmis, daar vindt God zijn weg tussen mensen, doordat mensen zichzelf geven aan elkaar. Daar is liefde voelbaar, komt er vrede in je hart en wordt er iets van God zichtbaar.
Ik wens u die weg van liefde en geluk toe, waarin u als engelen van vrede tot zegen bent van anderen, boodschappers van het goede nieuws.
Een zalig Kerstfeest.

Laten wij die mens maar welkom heten, de mens die zichzelf geeft aan de ander, die ons de weg wijst naar werkelijk geluk, naar echte vrede.
Geloofslied 19:00: Nu zijt wellekome – 21:00 Nu zijt wellekome

De gaven van brood en wijn worden op tafel gezet

Er klinkt muziek

Voorbede
In het geven van onszelf aan de ander, vind Jij je weg God,
Jij baant voor ons een weg waar wij onszelf kunnen geven.

Wees met ons op onze weg,
waar verdeeldheid heerst en oorlog,
laat ons oprecht verlangen naar vrede
zodat eenheid en saamhorigheid nieuw leven brengen;

Wees met ons op onze weg
waar armoede en uitbuiting het leven beheersen,
laat ons opstaan en werk maken van gerechtigheid,
zodat kansarmen en verwaarloosden zicht krijgen op geluk;

Wees met ons op onze weg
waar ziekte en dood, angst en pijn ons leven verlammen
laat ons stralen van troost, hulp en hoop
zodat eenzaamheid en droefheid niet langer overheersen;

Wees met ons op onze weg
waar wij ons geven aan Jou,
aanhoor onze persoonlijke gebeden,
geschreven in dit intentieboek,
gegrift aan de binnenkant van ons hart,
wees er
voor alle zieke mensen, fysiek of psychisch,
voor allen die onzeker zijn over hun toekomst en hun leven,
voor hen die opkomen voor de vrede en uitgezonden zijn naar andere landen,
voor allen die in deze dagen zich zo eenzaam weten,
die hun dierbare geliefde nog zo missen,
speciaal in deze viering willen wij gedenken,
…………………..
laat er licht zijn voor hen,
en voor allen hier aanwezig.
Acclamatie 19:00 God gekomen uit den hoge, – 21:00: De nacht loopt ten einde

Het intentiekaarsje op tafel wordt aangestoken

Tafelgebed
Sprekend ben Jij, in al wat is en al wat leeft,
in al wat Jij ons toevertrouwt
in al wat ons bezielt en inspireert.
Licht ben Jij op dagen van vreugde,
op momenten van verdriet,
op tijden van angst en onzekerheid.

Hoop ben Jij waar leven lijden is,
waar kwaad ontembaar lijkt,
waar niets meer te verwachten valt.
Genade ben Jij,
in vriendschap en verbondenheid,
in zorgzaamheid en betrokkenheid
in verwondering en ontluistering.

Zo ben Jij God met ons, met ons op weg,
met ons begaan.
Zo laat Jij je zien, in kinderen, kwetsbaar en vol belofte,
in elke mens, zoekend en vol goede wil,
in die ene mens,
Jezus, kind van jou, broeder van ons.

Zijn leven onder ons, brengt ons hier bij elkaar,
verbindt ons met Jou en met onszelf
door op de avond voor zijn sterven,
brood te nemen,  zijn dank daarvoor uit te spreken,
het te breken en te delen met de woorden:
“Neemt hiervan,  want dit is mijn leven, gebroken voor jou.”
Ook nam hij de beker in zijn handen,
reikte die aan zijn vrienden
met de woorden: “Drinkt hier allen uit,
want dit is mijn liefde, geschonken aan jou.
Blijft dit doen om mij te gedenken.”

Sprekend ben Jij met ons onderweg,
wanneer wij leven in zijn geest,
doen wat Hij gedaan heeft,
voor mensen op zijn pad, klein of ongezien,
verstoten of verguisd,
eenvoudig of wijs
belast of vermoeid, ziek of ontdaan.

In zijn geest zijn wij hier bijeen,
in zijn geest vieren wij het leven,
vol verwondering en bewondering,
vragend en dankend, brekend en delend,
hoopvol en met vertrouwen
dat jouw liefde in ons spreekt,
tot geluk en vrede voor iedereen.
In zijn geest willen wij bidden met de woorden die Hij ons gegeven heeft:
Onze Vader

Vredeswens
God vindt zijn weg tussen mensen, waar mensen zichzelf geven aan elkaar.
Ontvang elkaar van hand tot hand, van hart tot hart en laat de vrede maar stromen.
Vrede en alle goeds!

Vredeslied 19:00: Welkom op de bergen – 21:00: De voeten van de bode

Uitnodiging aan de tafel van brood en wijn
Open je hand en je hart, en ontvang en wordt,
brood van leven, brood van liefde.
Communielied 19:00: Stille nacht, – 21:00 Vrienden hoort ik deel u mede

Mededelingen

Slotgedachte: de Kerststal (uit: op weg naar Kerstmis 2014)
Moge je een beetje gelijken op de figuren uit de Kerststal:
een beetje op Maria,
ingaand op Gods aanbod om lief te hebben,
steeds dienstbaar aan anderen…
een beetje op Jozef,
dat je iets mag hebben van de bescheidenheid en de trouw
waarmee hij zijn verantwoordelijkheid heeft gedragen…
een beetje op de engelen,
boodschappers van het goede nieuws,
van vrede, vreugde en geluk…
een beetje op de herders,
die hun schapen leiden en beschermen…

een beetje op de ezel,
één en al oor, luisterbereidheid en veel verdragend;
moge je ook iets hebben van zijn koppige trouw
om door te zetten op de goede weg…
een beetje op de os, het dier dat trekt,
want trekkers zijn er nodig,
voortrekkers en spoortrekkers…

en heel veel op het kind,
dat ook in jou iets mag doorstralen van het echte leven,
dat jouw liefde onweerstaanbaar wordt,
iedereen verwarmend.

Zegenwens
Mogen we zo elkaar tot zegen zijn,
met God op weg gaan,
die we liefdevol blijven noemen,
de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Amen

Slotlied 19:00: Midden in de winternacht – 21:00 ’t Is geboren ’t Goddlijk kind