San Salvatorgemeenschap 28-29 nov 2015
Eerste zondag van de Advent
Thema: In verlangen uitzien
Voorganger: Erick Mickers en Mignon van Bokhoven
Koor: Kwartet gevormd uit Capella Brabant
Openingslied: Vrede voor jou, hierheen gekomen
Het is koud en kil buiten, de bomen zijn kaal, bloemen sterven af en kleuren verdwijnen. Uit angst zijn mensen over de hele wereld op drift en de mensen schuilen in de huizen tegen dreigend terreur. Alles lijkt verdord.
Als we ooit in verlangen uitzien naar licht, dan is het nu. Licht dat duisternis doorbreekt, licht dat ons aanspoort; ons opnieuw tot leven wekt. Laat er Licht zijn, Licht op onze weg, op weg naar een nieuwe wereld, uit Liefde geboren.
De eerste Adventskaars wordt ontstoken
Adventslied za: Als alles duister is – zo: Gij die ooit en eeuwig
Welkom
Hartelijk welkom allemaal, het voelt goed om hier samen te komen, om stil te staan bij onze eigen alledaagse dingen, bij alles wat er gebeurt om ons heen.
Even stil staan, om weer verder te kunnen, geïnspireerd door de woorden uit de Schrift, geraakt door de muziek of een lied, thuis gekomen bij elkaar, gedragen door die Ene die we willen noemen,
de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Amen.
Een bijzonder welkom aan jullie, die speciaal voor deze viering een kwartet hebben gevormd uit Capella Brabant: Yvonne Cox-Vleeshouwers, Monica Tecklenburg, Martin de Groot en Rien Cooijmans.En jullie worden muzikaal ondersteund door pianist Marc Baghuis en natuurlijk ook door ons allemaal in de samenzang.
Een speciale dag vandaag, het begin van de Adventstijd. Een tijd die in het teken staat van verlangen. Voor kinderen is het in deze tijd helder waar verlangen over gaat. In de Kinderkerk vertelde zij wat er op hun verlanglijstje stond. Een I-pad of een Nerfe, een pistool met zachte pijltjes. En een ander vroeg een op afstand bedienbare helikopter. Ik zocht naar het woord Drone, maar een vader verbeterde mij, en noemde het een droom. En de zoon keek een beetje sip daarbij.
Hoe het ook zij, verlangen betekent voor hen ‘weten wat je wilt hebben’. En eerlijk is eerlijk, voor ons als volwassenen is dat veelal niet anders. En tot op zekere hoogte is daar ook helemaal niets mis mee.
Er is ook een ander verlangen. Een verlangen van een dieper weten, een aanvoelen dat er iets is wat jou als mens tot leven kan brengen. En dat iets wordt af en toe opgelicht. Komt zo nu en dan aan het licht en spreekt jouw verlangen aan. Je leeft er van op. Het zijn van die intense momenten waarin jij voelt: “Daar gaat het om!”
Een gevoel van heelheid, puurheid. Iets van waarde wordt in jou aangeraakt, losgemaakt. Die geraaktheid raak je niet meer kwijt, zet je ziel in beweging naar jouw zielsverlangen.
Dat zielsverlangen heeft voor mijn gevoel iets met God van doen. Niet de God die groots of almachtig heerst over al wat is. Ook niet de God die straft of leed en ellende kan voorkomen. Die God die ons is opgelegd of aangeleerd in de afgelopen eeuwen. Als er al een beeld van gegeven zou kunnen worden, dan is het die zachte kracht die alom aanwezig is, die in ons losmaakt wat van waarde is.
Marinus van de Berg zegt het zo:
“God is geen Machtige, maar wel een krachtige verwachting, die in de mens wordt geboren als een verlangen”. Die krachtige verwachting komt van binnenuit. Het is een ervaring die ons in beweging zet, naar menswording, menswaardigheid. Het is dit verlangen, dat ons doet uitzien naar een nieuwe wereld waar God tot leven komt in de mensheid. Laat ons bidden een spreken zijn vanuit verlangen.
Gebed
Eeuwige, Jij kent ons diepste verdriet,
onze grootste vreugde.
Jij doorziet onze angst, onze boosheid.
Ontvang ons met jouw zachtheid,
dat tranen er mogen zijn
en ons lachen wordt gedeeld.
Raak ons met jouw liefde,
dat vertrouwen wint en mildheid ontstaat.
Beroer onze ziel, opdat wij volstromen
met jouw levensadem.
Acclamatie: dat wij volstromen met levensadem
1e lezing: uit het boek Zacharia 14,4-9
Op die dag zal Hij zijn voeten op de Olijfberg zetten, die tegenover Jeruzalem ligt, aan de oostkant; dan splijt de Olijfberg in tweeën, van oost naar west, zodat er een geweldig dal ontstaat; de ene helft van de berg wijkt noordwaarts, de andere helft zuidwaarts.
Dan zult u het dal invluchten, tussen mijn bergen, want het dal tussen de bergen zal tot Asel reiken. U zult vluchten zoals u gevlucht bent voor de aardbeving in de dagen van Uzzia, de koning van Juda. Dan zal de HEER mijn God zijn intocht doen en zullen alle heiligen met u zijn. Op die dag zal er geen licht, koude en vorst meer zijn; één dag zal er zijn, alleen aan de HEER bekend, dat het dag noch nacht is, maar op het avonduur zal het licht worden. Op die dag zal er levend water uit Jeruzalem stromen, de ene helft naar de oostelijke zee,
de andere helft naar de westelijke zee; zo zal het zijn, zomer en winter. De HEER zal koning zijn over de gehele aarde: op die dag zal de HEER de enige zijn en zijn naam de enige naam.
Lied: de nacht loopt ten einde
2e lezing: uit het evangelie volgens Lucas
Jezus zei hen: “Er zullen tekenen zijn aan de zon, de maan en de sterren, en op aarde zullen de volken in paniek raken, radeloos door het gebulder van de zee en de golven. De mensen zullen het besterven van schrik en spanning om wat de wereld gaat overkomen, want de hemelse machten zullen wankelen.
Dan zullen ze de Mensenzoon met veel macht en heerlijkheid zien komen op een wolk. Als dat gaat gebeuren, sta dan op, recht en fier, want uw verlossing is dichtbij.”
Hij vertelde hun een gelijkenis: “Kijk naar de vijg of naar een andere boom. Zodra u ze ziet uitbotten weet u vanzelf dat de zomer in aantocht is. Zo moet u ook, als u dit ziet gebeuren, weten dat het koninkrijk van God dichtbij is. Ik verzeker u, deze generatie gaat niet voorbij, voordat dit alles gebeurd is.”
Acclamatie za: Blijf niet staren – zo: Jesu meine Freude – JS Bach
Overweging
Met grote woorden wordt in het boek Zacharia de komst van het Messiaanse rijk aangekondigd. Bergen zullen splijten en koude en vorst zullen voor altijd verdwijnen. Dag en nacht verdwijnt, en het avonduur zal licht zijn. De Heer de God zal koning zijn.
De wereld stond op zijn kop in die tijd. De Joodse ballingen waren teruggekeerd en kwamen in strijd met hen die gebleven waren. Er was weinig geld en de politieke leiding stelde niet veel voor. De profeten spoorden de mensen aan een tempel te bouwen die symbool moest staan voor vrede en welzijn. Hoopvol wachtend op de komst van die grote Bevrijder.
In Jezus tijd was het niet veel beter. Mensen werden onderdrukt door de Romeinen en klein gehouden door de geestelijken uit de tempel. Ook Jezus gebruikt grootse taal, mensen waren daarmee vertrouwd, maar hij zet het in een ander perspectief. Geeft Zacharia aan hoe het messiaanse rijk er uiteindelijk uitziet, Jezus wijst ons erop hoe het begint. Hij vertelt van de vijgenboom. Het begint van binnenuit, zoals een boom van binnen uit uitschiet. In die wereld van verderf en onheil zal er geen God van buitenaf ingrijpen, maar zal Gods kracht zich van binnenuit zichtbaar maken. En daar hoef je geen eeuwen op te wachten, zegt Jezus, het gebeurt recht voor u neus, in deze tijd.
Wat er nu gebeurt in de wereld laat ook mij niet onberoerd. Volgepropte bootjes, duizenden op de vlucht, kilometers ijzeren grenzen, een vrachtwagen met dode mensen, een kind op het strand, terreur in Beiroet, in Parijs, dreiging in Brussel. En doorheen al die wreedheid ontstaan twijgen van hoop. Angela Merkel die zegt: “Wir schaffen das”. Mensen komen in actie. Een man rijdt op zijn fiets, met een piano erachter. Midden in Parijs speelt hij het lied Imagine, van John Lennon.
Een kind dat van zijn vader leert dat bloemen en kaarsjes ons beschermen. Een minuut stilte voor álle mensen die zijn gedood door terreur. Een vader op de fiets met zijn kind, om te laten zien dat alles veilig is.
Van binnen uit komt die dorre boom tot leven. Diep in ons ligt het verlangen naar hoop, naar vertrouwen, naar veiligheid, naar rechtvaardigheid, naar vrede. Wat van waarde is, brengt liefde tot leven.
Het is niet alleen binnen volkeren dat het koninkrijk van God kan ontstaan. Ook binnen onze stad of onze gemeenschap. Binnen onze familie of ons gezin. Binnen een relatie of binnen in onszelf. Waar je in liefde jouw waarde durft te delen, jouw verlangen kenbaar maakt, daar is de zomer in aantocht.
Maar al te vaak willen we onze waarden afdwingen of opleggen.
In het groot en in het klein.
Zo willen we maar al te vaak respect afdwingen. Wat daarvoor ontstaat is angst.
We eisen van de ander de aandacht op. Weerzin krijgen we er voor terug.
We willen ons geloof opdringen aan de ander. De dialoog verandert in onbegrip en weerstand.
Het verlangen naar respect, aandacht en erkenning krijgt zo de betekenis van “ik eis op wat ik wil hebben”.
Het verlangen wordt een eisen. En ‘ik wil’ wordt een ‘jij moet’. Het lijkt dan net alsof we denken dat we van een perenboom een appelboom kunnen maken, als we er maar genoeg appels aanhangen. Elke boom draagt zijn eigen vrucht.
Jezus vraagt ons uit te gaan van onze eigen verlangens, en die verlangens in liefde aan het licht te laten komen, te laten bloeien en de vruchten ervan te delen, zodat anderen proeven wat van waarde is. Het koninkrijk van God, de wereld van liefde en harmonie, begint in mij, in elke mens. Leven vanuit mijn diepste verlangens, maakt van mij een nieuwe twijg van hoop. Jouw blad, mijn blad, elk blad ademt de boom tot leven.
In verlangen uitzien naar de geboorte van het kind, is verlangen naar een nieuwe geboorte in onszelf, in heel de mensheid. Ons verlangen is Gods’ verlangen, dat Hij in ons geboren wordt.
Geloofslied za: Naar U gaat mijn verlangen – zo: Het licht valt uit de dagen
Brood en wijn wordt klaargezet en er wordt gecollecteerd
Er klinkt muziek
Voorbede
In het verlangen naar licht,
vragen wij om licht voor hen
die elk verlangen zijn verloren,
die teleurgesteld zijn in hun verwachtingen,
geen zicht meer hebben op een hoopvolle toekomst.
Mogen zij geraakt door jouw liefde,
nieuwe kansen zien het leven weer aan te gaan.
Naar u gaat mijn verlangen Heer
In het verlangen naar licht,
vragen wij om licht voor hen
die leven met onvervulde verlangens,
die verbitterd zijn door het leed dat hen is overkomen,
geen vreugde meer vinden in de dingen van alledag.
Mogen zij geraakt door jouw kracht,
in verwondering het leven opnieuw omarmen.
Naar u gaat mijn verlangen Heer
In het verlangen naar licht,
vragen wij om licht voor hen
die blind zijn geworden door hun verlangen,
die zichzelf zijn verloren in hun overtuiging en terreur,
geen andere weg meer weten om het leven te dienen.
Mogen zij geraakt door jouw barmhartigheid,
jouw liefde vinden op hun weg naar een menswaardig bestaan.
Naar u gaat mijn verlangen Heer
In het verlangen naar licht, vragen wij
om licht voor wat er leeft in ons hart
om licht voor hen
die hun gebeden hebben geschreven in het intentieboek……
die ziek zijn, thuis, in het ziekenhuis, verpleeghuizen of elders,
die zich zorgen maken om de toekomst van zichzelf, hun kinderen, vrienden of familieleden,
die zich het lot aantrekken van al wat kwetsbaar is.
Mogen zij geraakt door jouw nabijheid,
hoop en troost vinden in de warmte van de ander.
Naar u gaat mijn verlangen Heer
In het verlangen naar licht,
vragen wij om licht voor allen
die dagelijks het gemis van hun dierbare ervaren.
Onze lieve doden hebben we in ons hart gesloten.
Jouw licht is hun licht.
Tafelgebed
Jij, oorsprong van elk zoeken en vinden,
verlangen van elk mensenhart.
Dromende maak Jij in mij los
de hunkering naar inzicht,
het luisteren naar het woord van mijn naaste
dat goed doet en kracht geeft.
Jij doet ons nieuwe woorden spreken
en geeft ons nieuwe begeestering
als twee of meer bijeen zijn in Jouw naam.
Jouw wijsheid is aan het licht gekomen.
in Jezus van Nazareth.
Hij was zichtbaar vol van Jou
en bracht licht bij hen,
die in de nacht tot Hem kwamen.
Nieuw leven verkondigde Hij
als van een nieuwe geboorte.
Zijn rijk van liefde vergeleek Hij
met een schat in de akker,
de parel in het sleepnet,
die voor alles moet worden gezocht.
Daarvoor gaf hij zichzelf ,
als ‘n graankorrel die sterven
moet om tot leven te komen.
Op die laatste avond voor zijn dood
zat Hij aan tafel met zijn vrienden.
Hij nam brood in zijn handen,
sprak zijn dank daarover uit,
brak het en deelde het uit met de woorden:
neemt en eet, dit is mijn leven,
mijn liefde voor jullie gegeven.
Ook de beker liet Hij rondgaan:
Drinkt hieruit, allemaal,
dit is mijn bloedeigen leven,
een nieuw verbond,
dat hemel en aarde verzoent.
Denk aan mij, telkens als je dit
samen in mijn naam doet.
Aangevuurd door zijn Geest
vinden woorden en mensen elkaar.
Hij leeft in ons opstaan en naar de ander gaan.
Onmacht en angst hebben niet meer het laatste woord
maar durven leven in een nieuw gevoel
van vrijheid en gemeenschap rondom Hem.
In zijn geest wijzen mensen elkaar de bronnen aan,
vindplaatsen van waarheid en liefde.
Samen gaan ze wegen om het onrecht te keren,
hun handen staan klaar om te breken
en te delen wat het leven biedt.
Zo groeit zijn rijk onder ons
wordt zoeken een hoopvolle tocht
naar een land van licht en leven.
Zo bidden en zingen wij met de woorden die door Hem gegeven zijn:
Onze Vader: Notre Père Duruflé
Vredeswens
Mag de vrede in ieder van ons,
vrede voor de wereld zijn,
vrede en alle goeds.
Vredeslied za: Ubi Caritas – zo: Laat komen Hij die komen zal
Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Stel je een wereld voor, waar elke mens zich welkom weet, waar liefde gedeeld wordt, geen mens meer verloren loopt. “Zo’n wereld stel ik me voor”, zegt Jezus, “ik breek het brood, om te delen, opdat iedere mens tot leven komt.”
Wees welkom, open uw hand en hart, en ontvang en wordt, brood van leven, wijn van vreugde.
Lied za: Zo vaak wij delen – zo: Ave Maria Fauré
Mededelingen en bloemetje van de week
Slotgedachte: Nog even
Weten dat er na de nacht
een morgen komt.
Geloven dat er uit het dorre hout
iets nieuws kan bloeien.
Vertrouwen dat er kiemen van vrede
Sluimeren in de aarde.
Tot ze gewekt worden door het Licht…
Zegenwens
Mogen wij gaan en elkaar tot zegen zijn,
in ons luisteren en spreken,
in ons laten en doen,
in ons tasten en kijken,
zielsverlangend met God op weg,
die wij noemen,
de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Amen
Slotlied za: nu daagt het in het oosten – zo: Dat woord wat ons richting heeft gegeven