San Salvatorgemeenschap 24 en 25 mei 2014
Thema: Dat een nieuwe wereld komen zal
Voorganger: Gepke Kerssen
Muzikale ondersteuning: Melodiek
Openingslied: Wees hier aanwezig
Welkom
Liefde en licht wens ik u en jou in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Openingswoord
Hoe is het voor u om bij een geloofsgemeenschap te horen?
Hier voelt het goed, maar morgen tussen mensen die zeggen: laten we eten en drinken en vrolijk zijn, het leven is kort? Hoe is het om te leven in een samenleving die geregeerd wordt met grote woorden als economische groei en bezuinigingen, goed voor de één, maar zwaar voor anderen die naar de rand van de samenleving worden geschoven?
Met elkaar blijven we verlangen naar een nieuwe wereld, waarin ieder mens telt. We houden de droom hoog door te luisteren naar het oude verhaal van God met de mensen. Dat verhaal dat ook vandaag weer nieuw mag worden tot ons eigen levensverhaal en het verhaal van onze gemeenschap.
Gebed
Stem die ons roept; ons noemt bij onze naam
Dat wij u horen mogen, bron van ons bestaan
Adem die ons leven doet
Hand die ons doet opstaan
Licht op onze weg naar de nieuwe wereld
Die komen zal, wees hier aanwezig
Stem ons af op uw stem
U wacht op ons totdat wij open gaan voor U
Acclamatie: Gij hart, Gij bron van leven
Toelichting op de lezingen: Twee Bijbellezingen vandaag.
De eerste lezing is de Evangelielezing: Jezus voorziet dat zijn leven met God en zijn inzet voor een nieuwe wereld Hem het leven zal kosten. Maar dat is niet het einde. Het lijden is als de pijn die hoort bij een geboorte. Het nieuwe leven wordt met Pasen zichtbaar.
Maar ook de mensen die willen gaan in het voetspoor van Jezus krijgen met tegenwerking te maken. We lezen daarover in de eerste brief van Petrus.
Daarom eerst de evangelielezing en daarna de lezing uit de brief.
1e lezing: Johannes 16:16-24
16 Nog een korte tijd en jullie zien me niet meer, maar kort daarna zien jullie me terug.’
17 Daarop zeiden een paar leerlingen tegen elkaar: ‘Wat betekent wat hij nu zegt: “Nog een korte tijd en jullie zien me niet meer, maar kort daarna zien jullie me terug”? En: “Ik ga naar de Vader”? 18 Wat betekent “nog een korte tijd”? Wat bedoelt hij toch?’ 19 Jezus begreep dat ze hem iets wilden vragen. Hij zei: ‘Proberen jullie te begrijpen wat ik bedoelde met “Nog een korte tijd en jullie zien me niet meer, maar kort daarna zien jullie me terug”? 20 Waarachtig, ik verzeker jullie: je zult huilen en weeklagen, terwijl de wereld blij zal zijn. Je zult bedroefd zijn, maar je verdriet zal in vreugde veranderen.21 Ook een vrouw die baart heeft het zwaar als haar tijd gekomen is, maar wanneer haar kind geboren is, herinnert ze zich de pijn niet meer, omdat ze blij is dat er een mens ter wereld is gekomen. 22 Jullie hebben nu verdriet, maar ik zal jullie terugzien, en dan zul je blij zijn, en niemand zal je je vreugde afnemen. 23 Dan hoeven jullie mij niets meer te vragen. Maar ik verzeker jullie: wat je de Vader ook vraagt in mijn naam – hij zal het je geven. 24 Tot nu toe hebben jullie niets in mijn naam gevraagd, maar vraag het en je zult het ontvangen. Dan zal je vreugde volmaakt zijn.
Acclamatie: Wat staat geschreven
2e lezing: 1 Petrus 3:14-22
Maar zelfs als u zou lijden omwille van de gerechtigheid, dan bent u toch gelukkig te prijzen. Wees daarom niet bang voor de mensen en laat u door niets in verwarring brengen; erken Christus als Heer en eer hem met heel uw hart. Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden. Doe dat dan vooral zachtmoedig en met respect, houd uw geweten zuiver; dan zullen de mensen die zich honend over uw goede, christelijke levenswandel uitlaten, zich schamen over hun laster. Het is beter te lijden, indien God dat wil, omdat men goeddoet dan omdat men kwaad doet.
Ook Christus immers heeft, terwijl hij zelf rechtvaardig was, geleden voor de zonden van onrechtvaardigen, voor eens en altijd, om u zo bij God te brengen. Naar het lichaam werd hij gedood maar naar de geest tot leven gewekt. Hij is naar de geesten gegaan die gevangenzaten, om dit alles te verkondigen aan hen die ten tijde van Noach weigerden te gehoorzamen, toen God geduldig wachtte en de ark gebouwd werd. In de ark werden slechts enkele mensen, acht in totaal, van de watervloed gered, en dat water is een voorafbeelding van het water van de doop, waardoor u nu wordt gered. De doop wast niet het vuil van uw lichaam, het is een vraag aan God om een zuiver geweten. Hierom kunt u vragen dankzij de opstanding van Jezus Christus, die de hemel is binnengegaan en nu aan Gods rechterhand zit, terwijl de engelen, machten en krachten aan hem onderworpen zijn.
Antwoordzang: De hemel mag horen
Overweging
Ik ben opgegroeid eind jaren zestig, begin jaren zeventig. De tijd van de grote idealen.
De kerk veranderde mee. We ontdekten dat het Koninkrijk van God niet iets is van later, na onze dood, maar bedoeld is voor dit leven op aarde. Dat een nieuwe wereld komen zal. Niet langer ging het om de juiste leer, maar om de keuzes die je in je leven maakte, je inzet voor de nieuwe wereld die niet lang op zich zou laten wachten. Er kwam meer vrijheid. Vrijheid om anders te denken, vrijheid om anders te leven en te geloven. Maar de nieuwe wereld was toch niet zo snel bereikt als we dachten.
De leerlingen van Jezus hadden de nieuwe wereld voor zich gezien. Waar Jezus kwam werd die nieuwe wereld zichtbaar. Wat kan het leven mooi zijn! Maar er is ook veel weerstand die zal leiden tot de dood van Jezus. De wereld zal blij zijn dat een lastig mens uit de weg is geruimd, maar voor de leerlingen is dat een groot verdriet. Is alles weer als voordat Jezus kwam? Is alles voor niets geweest?
De gemeenschap aan wie Petrus zijn brief richt, is na Pasen ontstaan. Mensen die net als wij zijn aangeraakt door Jezus, zonder dat ze Hem hebben ontmoet. Jezus leeft onder hen, onder ons.
Maar wat betekent dat in jouw concrete leven? Leeft hij ook in jou? De lezers van de brief zijn verantwoordelijke burgers. Ze zijn het niet eens met de regering, maar gedragen zich respectvol. Er zijn tijden die zich niet lenen tot verzet. De keizer van Rome is te machtig. De mensen in Nederland die verandering wilden, waren met te weinig om voor grote veranderingen op korte termijn te zorgen.
Er zijn mensen die zeggen: er verandert toch nooit wat! Laten we maar zorgen dat we het zelf goed hebben: een groot inkomen, duur eten en veel drinken, zelfontplooiing, seksuele vrijheid. Mensen die met succes zo’n leven leiden, staan in de schijnwerpers. In die tijd werd de keizer vereerd. Ook onze tijd kent zijn goden: zijn rijken, zijn voetbalhelden, tv-beroemdheden.
De keerzijde van zo’n levenshouding is dat er te weinig oog is voor kwetsbaarheid. Er zijn te veel afvallers op de weg naar succes. Mensen die hun baan verliezen, mensen die afhankelijk zijn van zorg. Grote bezuinigingen in de zorg doen je je hart vasthouden.
De christenen staan midden in de samenleving, maar doen niet mee met het streven naar oppervlakkig geluk, het vereren van mensen die het gemaakt hebben, het sluiten van je ogen voor mensen die het niet redden. Hun geluk heeft te maken met geliefd te zijn om wie ze zijn, geroepen om zelf liefde uit te stralen. Dan gaat er een nieuwe wereld voor je open, heel anders dan de wereld van het Romeinse rijk. Die nieuwe wereld is met Jezus begonnen is. Door hun manier van leven proberen ze te laten zien dat het anders kan. En toch is er ondanks de liefde en het respect naar anderen toe, weerstand, vijandigheid.
Geloven in God, geloven in een andere samenleving, het wordt bij ons gezien als naïef, als iets van vroeger. In de tijd van Petrus werden zijn geloofsgenoten zelfs crimineel genoemd.
Waar blijf je dan met je liefde? Wat kun je helermaal met zo’n klein clubje? Wat doe je als San Salvatorgemeenschap in de samenleving?
In de jaren tachtig hebben veel mensen hun geloof en hun vertrouwen in die nieuwe wereld verloren. Geloof werd gekoppeld aan een keurslijf of aan het afschuiven van je verantwoordelijkheid voor je leven op een god. Er waren mensen die teleurgesteld waren in gelovigen. Anderen in god: die nieuwe wereld was toch niet gekomen.
Ze raakten ballast kwijt, oude godsbeelden die je onvrij maakten, een benauwende gemeenschap.
Maar ze verloren ook de mogelijkheid om je verbonden te voelen met iets/Iemand die groter is dan jezelf. Met de kracht en warmte van een gemeenschap. Het geeft je grond onder je voeten, als je weet dat jouw leven gewild is. Als je voelt dat er Iemand is die tegen je zegt: Sta maar op! Ik ga met je mee. Ik ben bij je in je verdriet. Ik nodig je uit om mee te bouwen aan een nieuwe wereld.
Het kost pijn, zegt Jezus, net als bij een geboorte. Maar die nieuwe wereld zal geboren worden!
In de San Salvatorgemeeschap heb ik steeds ervaren hoe geloven en het vertrouwen in de nieuwe wereld samengaan. Een thuis voor mensen, of ze nu wel of geen succes hebben in deze wereld, ongeacht hun levensstaat of geaardheid. Een plaats waar reeds waar wordt waar we buiten op hopen.
Petrus stimuleert ons om het vol te houden. Kijk naar Jezus, zegt hij. Wat hield Hij vol.
Hij bleef geloven in de mensen, zelfs in zijn tegenstanders. Altijd ging hij het gesprek met hen aan, in de hoop dat ook zij zouden gaan geloven in die nieuwe wereld. Petrus schrijft dan iets wat ons vreemd in de oren klinkt, maar dat ons helpt om anders aan te kijken tegen verhalen van geweld in het Oude Testament. Jezus gaat zelfs in gesprek met de mensen die zijn omgekomen in de zondvloed, toen Noach werd gered, zegt Petrus.
Dat moesten wel hele slechte mensen zijn, dacht men in zijn tijd. Slechter dan de mensen van Nineve, die hadden berouw gekregen van hun daden. Maar zelfs met hen gaat Jezus in gesprek. Wat een vertrouwen in mensen, in de goede keuze die ze als nog kunnen maken! Petrus spreekt ook over de doop. Toen waren het volwassenen die werden gedoopt als ze kozen voor een leven in het voetspoor van Jezus. Hun oude leven lieten ze achter zich. Petrus zegt: De doop wast niet het vuil van het oude leven van je af ( een beeld waar ik mee ben opgegroeid ), de doop is een vraag aan God om een zuiver geweten. Een zuiver geweten, wat is dat anders dan het gehoor geven aan de stem. De stem die je steeds weer roept om je in te zetten voor een nieuwe wereld op jouw eigen unieke manier.
De stem die je helpt om je bestemming te ontdekken.
Dat die nieuwe wereld komt, is al zichtbaar.
Ik zie dat harde maatregelen van de regering, niet alleen verzet oproepen, maar dat er ook talrijke initiatieven ontstaan op het gebied van de zorg en het milieu. Door de moderne media weten mensen elkaar te vinden, elkaar te steunen en te inspireren. Mensen die niet wachten op de overheid, maar al vast beginnen met de nieuwe wereld die komen zal.
Geloofslied: Dat een nieuwe wereld komen zal
De gaven van brood en wijn worden op tafel gezet en er wordt gecollecteerd
Muziek
Voorbeden
Krachtige en tedere God, wij danken u dat u ons steeds weer
het visioen van een nieuwe wereld voorhoudt.
Voor het vuur waarmee U ons aansteekt
en dat ons de kracht geeft om op weg te gaan, samen met anderen.
Bidden wij voor mensen voor wie de nieuwe wereld zo ver weg is
Heer, ontferm U
Omdat hun land geregeerd wordt door een dictator
Mensen die anders denken of leven worden opgepakt, gevangen gezet, vermoord
Wij bidden wij om vele druppels die de steen uithollen, om mensen die blijven geloven dat er toekomst is voor hun land
Dat zij mogen ervaren dat zij worden gesteund door mensen uit andere landen.
Heer, ontferm U
Bidden wij voor mensen van wie hun land verscheurd wordt door groepen die elkaar met alle wapens bestrijden.
Mensen worden gedood, huizen verwoest. Zo dor en doods als voor uw schepping.
Roep opnieuw het licht tevoorschijn, het begin van een nieuw leven met elkaar. Dat er bruggenbouwers zijn, mensen die geloven in wat verbindt: het verlangen naar vrede, naar een land waar het goed is om te wonen.
Heer, ontferm U
Bidden wij voor de mensen in het voormalige Joegoslavië die na een oorlog waarvan de wonden nog lang niet genezen waren, nu een watersnood meemaken. Dat er hulp masg zijn, over de grenzen heen
Heer, ontferm U
Wij bidden voor mensen die het gevoel hebben dat het leven ergens anders plaats vindt
Dat er voor hen geen plaats is, geen taak wacht.
Help ons bij het bouwen aan de nieuwe wereld, een thuis voor mensen, waar iedereen mee mag doen.
Heer, ontferm U
Wij bidden voor zieken en overledenen
Dat er licht mag zijn voor hen en ieder van ons
De intentiekaars wordt aangestoken
Tafelgebed
Onze Vader Gij, die genoemd wordt:
God van mensen, Gij bent geen ander
dan die gezegd heeft:
Ik zal er zijn
Ik ken je hart Ik roep je naam
Ik zie je al van verre.
Gij die het woord sprak voordat wij konden antwoorden,
Gij die ons in het leven riep.
Wij danken U, dat wij bestaan door U
vanaf het begin.
Omdat Gij het zijt, groter dan ons hart
Die mij hebt gezien eer ik werd geboren
Gij zijt met ons op weg gegaan,
als een vuur niet te blussen,
als leven niet te stuiten,
Gij zijt gezocht, gevonden, doorverteld, beleden, gevierd.
Maar in één kind van mensen
hebt Gij meer dan ooit laten zien hoeveel Gij van ons houdt:
in Jezus van Nazareth, kind van belofte, sprekend Uzelf..
Zijn licht is door de blinde gezien,
zijn woord door de dove gehoord,
van Hem getuigen de profeten dat Hij leerde met gezag.
Zijn woord bracht leven.
Wij danken ook Hem omdat Hij ons uitzicht gaf
een weg om samen te gaan.
Omdat Gij het zijt, groter dan ons hart
In groot vertrouwen heeft Hij geleerd en voorgeleefd
hoe wij mensen kunnen zijn,
toen Hij op de laatste avond afscheid nam van zijn vrienden.
Hij nam brood in zijn handen,
zegende het, deelde het uit en zei:
‘Hier, neem en eet, Mijn lichaam voor jullie.
Dit ben ik ten voeten uit: gebroken, gedeeld tot eeuwig leven’
Zo nam Hij ook de beker wijn, zegende die
en reikte hem over met de woorden:
‘Neem deze beker van Mij over deel hem samen, drink er uit
het is mijn bloed vergoten voor jullie.’
Zoals Hij leven heeft geleerd,
zoals Hij vol van Geest anderen bezielde,
zo gedenken we Hem hier in dit brood en deze beker.
Wij vieren zijn hoop op leven
dat ook in ons hart is neergelegd.
Zijn geloof dat God Zich vinden laat
voor ieder die oprecht Hem zoekt.
In Hem en door Hem, zal het leven
dat wij met Hem delen sterker zijn dan alle dood.
Voorgoed ligt nu de weg open naar die nieuwe wereld
waar gerechtigheid voorop gaat
en vrede volgt, waar wij mensen elkaar dienen
en verlangen naar elkaars voltooiing.
Daarom doen wij wat Hij gedaan heeft
en bidden wij zoals Hij gebeden heeft:
Onze Vader
Vredeswens
Na de dood van Jezus kwamen de leerlingen bij elkaar.
Ze hadden de deuren afgesloten. Maar liefde trekt zich niets aan van dichte deuren. Jezus kwam in hun midden, komt in ons midden en zegt: ik wens jullie vrede.
Vredeslied: Vrede zij U
Uitnodiging aan de tafel van brood en wijn
Ieder die zich geraakt voelt door Jezus, aangestoken is door zijn visioen van vrede, wordt door Hem uitgenodigd aan tafel.
Communielied: Waar staat een gedekte tafel
Gebed
Dank u wel God,
dat wij mogen ervaren dat Jezus nog altijd leeft in ons midden
Wij bidden dat Hij mag leven in ons.
Dat wij, in zijn voetspoor, uw liefde voor mensen zichtbaar maken
en zo de nieuwe wereld dichterbij brengen.
Mededelingen + bloemetje van de week
Slotgedachte
Een slotgedachte als een gebed:
Dat ik de naam mag zijn van jouw verlangen
wekt in mij een nog nooit vermoede kracht.
Je hebt mij bij mijn eigen bron gebracht
en stromen mag ik vrij en onbevangen.
Zegenwens
Het is een oude zegen, waarmee mensen al duizenden jaren gezegend zijn:
Moge de Eeuwige u zegenen en beschermen
Het licht van haar gezicht over jou doen schijnen
Zijn liefdevolle zorg je omringen
Moge de Eeuwige zich naar u toewenden en u vrede geven.
De eeuwige die zich kenbaar heeft gemaakt als Vader, Zoon en Heilige Geest
Slotlied: In ’t laatste van de dagen zal het zijn