San Salvatorgemeenschap 20 – 21 aug 2016
Thema: Eindelijk gerechtigheid!
Voorganger: Gepke Kerssen
Cantor: Marcel van der Maeden

Openingslied: Hier wordt een huis voor God gebouwd

Opening
Welkom, wie je ook bent: of je gewend bent hier te komen of dat je hier nieuw bent. We hopen dat je mag vinden wat je zoekt.
We lezen vandaag een lastige tekst uit het Nieuwe Testament.
Een tekst die vaak gelezen is alsof het zou gaan om wie er in de hemel komt. “Is er voor mij wel een plaats?” hebben mensen van de oudere generaties zich verontrust afgevraagd.
De bevrijdingstheologie leerde ons te kijken naar de boodschap van de Bijbel voor deze wereld, naar wat bevrijding brengt.
En daarover gaat het volgens mij in de tekst die we lezen. Dat er eindelijk recht wordt gedaan aan mensen die in de ogen van de winnaars de verliezers waren. De verliezers worden eindelijk de echte winnaars. Ze zijn de eerste bewoners van de nieuwe wereld, waar ze samen aan tafel zitten met allen die in de loop der tijden opkwamen voor gerechtigheid. Dat lijkt op de wereld die Maria voor zich ziet als ze haar Magnificat zingt. Tijdens het Tafelgebed zingen we met haar mee. We denken aan haar vanwege Maria Tenhemelopneming afgelopen week.
Omdat de weg naar een rechtvaardige wereld moeilijk is, is het goed om af en toe te schuilen onder de vleugels van de Eeuwige, om op adem te komen, om brood te ontvangen voor onderweg.
Laten we daarom stil worden en ons hart openen voor de bron van ons leven.

God die leven geeft
We willen er zo graag bij horen; van betekenis zijn,
Maar soms leidt dat er toe dat anderen
er niet bij horen, niet gewaardeerd worden.
Herschep ons hart zodat daarin ruimte is
voor U en de ander
dat wij uw liefde mogen inademen
adem die ons leven doet
met U en met elkaar.
Acclamatie: Herschep ons hart, heradem ons verstand

Inleiding op de eerste lezing:
Als er hongersnood is in Israël vertrekt Naomi met haar man en twee zonen naar het buitenland. De zonen trouwen met vrouwen uit dat land. Maar dan slaat het noodlot toe. De man en de twee zonen van Naomi sterven. Naomi gaat terug naar haar land en haar schoondochter Ruth gaat met haar mee. Ruth zegt tegen haar schoonmoeder: “Waar jij heengaat, ga ik heen, jouw land is mijn land en jouw God is mijn God.”

Eerste lezing: Ruth 2:8-12
Om aan eten te komen gaat Ruth naar het land van Boaz, waar juist het graan gemaaid wordt. Ze raapt op wat blijft liggen. Daar ontmoeten Boaz en Ruth elkaar:
Daarop zei Boaz tegen Ruth: ‘Luister goed, mijn dochter. Je moet niet naar een andere akker gaan om aren te lezen; ga hier niet weg maar blijf dicht bij de vrouwen die voor mij werken.
Volg ze op de voet en houd je ogen gericht op het veld waar gemaaid wordt. Ik zal mijn mannen zeggen je niet lastig te vallen. Als je dorst hebt, ga dan naar de kruiken en drink van het water dat ze daar scheppen.’
Ze knielde, boog diep voorover en zei: ‘Waaraan heb ik het te danken dat u zo goed voor mij bent, terwijl ik toch maar een vreemdeling ben?’
En Boaz antwoordde: ‘Meer dan eens is mij verteld over alles wat je voor je schoonmoeder hebt gedaan na de dood van je man: dat je je vader en moeder en je geboorteland hebt verlaten en naar een volk bent gegaan dat je volkomen onbekend was.
Moge de HEER je daarvoor rijkelijk belonen- de HEER, de God van Israël, onder wiens vleugels je een toevlucht hebt gezocht.’
Lied: Dat ik aarde zou bewonen

Evangelielezing: Lucas 13: 22-35
Op weg naar Jeruzalem trok hij verder langs steden en dorpen, terwijl hij onderricht gaf.
Iemand vroeg hem: ‘Heer, zijn er maar weinigen die worden gered?’ Hij antwoordde:
‘Doe alle moeite om door de smalle deur naar binnen te gaan, want velen, zeg ik jullie, zullen proberen naar binnen te gaan maar er niet in slagen.
Als de heer des huizes eenmaal is opgestaan en de deur heeft gesloten, en jullie staan buiten op de deur te kloppen en roepen: “Heer, doe open voor ons!”, dan zal hij antwoorden: “Ik ken jullie niet, waar komen jullie vandaan?”
Jullie zullen zeggen: “We hebben in uw bijzijn gegeten en gedronken en u hebt in onze straten onderricht gegeven.”
Maar hij zal tegen jullie zeggen: “Ik ken jullie niet, waar komen jullie vandaan? Weg met jullie, rechtsverkrachters!”
Dan zullen jullie jammeren en knarsetanden wanneer je Abraham, Isaak en Jakob en al de profeten in het koninkrijk van God ziet, maar zelf buitengesloten wordt.
Uit het oosten en het westen en uit het noorden en het zuiden zullen ze komen, en ze zullen aan tafel genodigd worden in het koninkrijk van God.
En bedenk wel: er zijn laatsten die de eersten zullen zijn, en er zijn eersten die de laatsten zullen zijn.’
Precies op dat ogenblik kwamen er enige Farizeeën die tegen hem zeiden: ‘Vertrek, ga weg van hier, want Herodes wil u doden!’
Hij antwoordde: ‘Zeg tegen die vos: “Let op, ik drijf demonen uit en vandaag en morgen genees ik mensen, en op de derde dag bereik ik de voltooiing.”
Maar ik moet vandaag en morgen en de volgende dag op weg blijven, want het gaat niet aan dat een profeet omkomt buiten Jeruzalem
-Jeruzalem, Jeruzalem, dat de profeten doodt, en stenigt wie naar haar toe zijn gestuurd! Hoe vaak heb ik je kinderen niet bijeen willen brengen zoals een hen haar kuikens onder haar vleugels hoedt, maar jullie hebben het niet gewild.
Jullie stad wordt aan haar lot overgelaten. Ik verzeker jullie: jullie zullen mij niet meer zien, tot de tijd komt dat je zult zeggen: “Gezegend hij die komt in de naam van de Heer!”
Lied: Blijf niet staren op wat vroeger was

Overweging
Jezus is op weg naar Jeruzalem, de stad van vrede, waar de vrede de eeuwen door ver te zoeken is. Het is een stad waar Jezus gevaar loopt. Jeruzalem is het centrum van de politiek en religie. Juist de mensen die het daar voor het zeggen hebben, zijn niet van Jezus gediend. Hij krijgt het gewone volk achter zich en ze zijn bang dat het volk in opstand komt.
En dan stelt iemand de vraag: zijn het er maar weinigen die worden gered, voor wie er een plaats is in die nieuwe bevrijde wereld?
Altijd weer vragen mensen: hoor ik erbij? Hoor ik bij de winnaars of bij de verliezers? Kom ik wel goed terecht?
Sommige mensen zijn ervan overtuigd dat ze goed zitten. Hun maatschappijopvatting of geloofsovertuiging is de beste en anderen zitten helemaal fout. De anderen zorgen er voor dat het mis is in de samenleving. Anderen zijn de vijand, voor sommigen de vijand van God. Ze moeten uitgeschakeld worden, gevangen gezet, gedood.
Maar de nieuwe wereld is niet gebaseerd op geweld. Jezus verandert de blikrichting. Wees niet zo bezorgd of je erbij hoort, maar zet je in voor de ..nieuwe wereld. Dat is niet eenvoudig. Er is Daesh, ik noem het maar geen IS, islamitische staat, want het is een vertekening van de islam. Daesh zal niet zomaar stoppen met mensen ombrengen. Onrecht verdwijnt niet als sneeuw voor de zon. Een samenleving waarin Nederlanders, Turken en Syriërs zich thuis voelen en vrienden van elkaar zijn, zo’n samenleving bouwen kost pijn en moeite.
Maar alleen zo kom je in de nieuwe wereld terecht. Het lijkt op een smalle deur, waar veel mensen proberen door te komen. Mensen die denken dat zij er vanzelf komen. Dat je de nieuwe wereld cadeau krijgt, als je de goede contacten hebt, met het juiste geloof bent opgegroeid, maar daar gaat het niet om. Niet om het juiste geloof, maar om recht doen, om bruggen te bouwen tussen de mensen, om zieke, gewonden en ouderen te verzorgen en de demonen van de eigen tijd te verjagen.
Wie maakt een eind aan de demonische kracht van Daesh? Het kwaad van Daesh zo overweldigend aanwezig in Syrie en Irak, maar ook nu in Europa, waar het verdeeldheid zaait, mensen tegen elkaar opzet. Waar Daesh een aanslag pleegt, worden moslims en vluchtelingen daarop aangekeken.
Wie maakt een eind aan het vijanddenken onder Turken: wie niet voor ons is, is onze vijand.
en wordt bedreigd, krijgt te maken met geweld.
Wie verdrijft de demonische krachten in onze tijd?
Ik denk dat het alleen kan door eensgezindheid, door ons niet uit elkaar te laten drijven.
Om de ander te zien als een mens, zoals wij. Om te bouwen aan vriendschappen over grenzen heen. Om niet de economie allesbepalend te laten zijn, maar wat mensen in huis hebben om te delen met elkaar. Om vast te houden aan dat visioen van mensen uit alle windstreken die bij elkaar horen.
Ahmad de danser uit Damascus houdt er aan vast. Hij is blijven dansen en danst nu op de puinhopen van Damascus. Hij blijft geloven in het leven.
Vanuit deze wereld zie je achter de deur mensen aan tafel zitten in de nieuwe wereld. Niet alleen mensen van je eigen geloof, maar mensen overal vandaan. Mensen die verzet pleegden, maar verloren leken te hebben van de machthebbers. Maar wat zij gezaaid hebben, wordt nu geoogst.
Zijn het er weinig die gered worden. Nee het zijn er veel. Mensen overal vandaan.
Helaas zijn er ook mensen die de nieuwe wereld niet binnengaan. Rechtverkrachters noemt Jezus ze. Mensen die het leven aantasten, onrecht doen. Zij die anderen buitensloten, als vijanden behandelden, zij horen er in de nieuwe wereld niet bij.
Maar vooralsnog zijn ze er nog, de rechtverkrachters. Ze nemen rechters, oppositieleden en journalisten gevangen. Ze zullen ook Jezus aanpakken.
Toch gaat hij door. In een laatste poging om mensen op de weg van de gerechtigheid te krijgen, waarschuwt hij: Het loopt verkeerd af met de stad, als de stad niet luistert naar de tegenstemmen van de profeten.
Jezus had hen onder Gods vleugels willen brengen. Een plaats om te schuilen, even op adem te komen voor je weer op weg gaat om van je stad een stad van vrede te maken.
Steeds is er weer die profetenstem die ons oproept om recht te doen, de dingen niet op zijn beloop te laten. Wie recht doet, zal het zien. Die bevindt zich in het goede gezelschap van mensen uit alle landen. Daar aan tafel zien we Ruth, de Moabitische. Er was in Israël geen erger vijand dan Moab. Maar haar liefde en zorg voor wie kwetsbaar was, voerde haar over de grens van het eigen volk, bracht haar onder de vleugels van de Eeuwige.
Maria, met haar geloof in de omgekeerde wereld is er.
Daar zit Daoud, Palestijn, die op de Westbank mensen uit alle volken bijeen brengt in zijn Tent of Nations, ondanks tegenwerking. “Wij weigeren vijanden te worden,” zegt hij.
En pater Frans van der Lugt, Nederlander die bleef in Homs als kostte het hem zijn leven.
En Ahmad, de danser uit Damscus. En de buurvrouw op wie je nooit tevergeefs een beroep doet.
Komende week eten wij hier samen met vluchtelingen die in Den Bosch mogen blijven wonen. We willen dat ze erbij gaan horen in de Bossche samenleving. Een opleiding of werk vinden. Nog meer vrienden krijgen. Straks gaan wij hier met elkaar aan tafel.
Voorproefjes van die tafel in de nieuwe wereld.
Geloofslied: Voor kleine mensen is hij bereikbaar

Terwijl de tafel wordt klaargemaakt wordt er gecollecteerd

Voorbeden
God die leven geeft,
We zien de rechtverkrachters ook in onze tijd:
mensen die anderen hun rechten ontnemen.
Wij bidden voor mensen die lijden onder Daesh of
onder het geweld van de Syrische of Turkse regering.
Mensen die hun baan ontnomen wordt, die gevangen worden gezet of zelfs gedood.
Mensen die lijden onder het geweld van bommen.
Voor de familieleden van de vluchtelingen hier.