San Salvatorgemeenschap 2 en 3 juli 2016
Thema: Ga de wereld in
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
Muzikale ondersteuning: de Cantorij

Openingslied za: Hier wordt een huis voor God gebouwd – zo: Uit vuur en ijzer

Welkom
Welkom iedereen vandaag in deze viering. Voor jou, die een moment zoekt om tot rust te komen. Voor jou, die inspiratie zoekt om in beweging te komen. Voor jou, die hier misschien voor de eerste keer aanwezig is. In deze vakantietijd zijn veel mensen op reis. De wereld in. Vandaag lezen we hoe Jezus 72 leerlingen de wereld in stuurt. Twee aan twee op weg en met veel inspirerende adviezen. Laten we vandaag verkennen hoe ook wij die goede woorden kunnen verstaan en toepassen in onze eigen wereld van nu.

Zoeken we daartoe eerst de stilte om ons leeg te kunnen maken en ons te verbinden met zijn inspirerende woorden.

Gebed
Eeuwige, levende, jij hebt ons jouw zoon gegeven,
om onze reisgenoot te zijn op onze tocht in deze wereld.
Geef ons de kracht te dragen wat er op onze weg komt.
Breek de weerstand in ons hart, zodat wij
open en ontvankelijk kunnen zijn voor jouw woord, dat ons roept. Neem ons bij de hand en leid ons voort op de weg die wij willen gaan. Doordring ons van jouw liefde voor mensen, zodat begrip en goedheid het winnen van het kwade, vooroordeel en misverstand. Hier en nu, straks en ooit.
Lied za: Wek mijn zachtheid weer – zo: Open mijn ogen

Inleiding op de lezingen
De lezingen van vandaag dagen ons uit. De Evangelielezing van Lucas vertelt ons hoe Jezus zijn leerlingen, en daarmee ook ons, oproept de wereld in te gaan. De eerste lezing is van Anselm Grün, die ons op zijn manier uitdaagt om, samen met anderen, juist vanuit ons hart die wereld in te gaan.

1e Lezing Anselm Grün
Wie een zwartkijker is, zal alleen maar het donkere in de ander waarnemen. Het lichte en heldere, het goede en milde zal hij over het hoofd zien. Alleen wanneer ik met mijn hart naar mijn buurman kijk, behandel ik hem rechtvaardig. Maar de voorwaarde is dat mijn hart goed is, dat ik geen destructieve gedachten in mijn hart toelaat. De man wiens hart een moordkuil is, kan ook niet goed kijken en kan het goede in de ander niet zien. Wat essentieel is, is voor de ogen onzichtbaar. Het hart kijkt dieper. Het kijkt achter het gezicht van een mens. Het kijkt in zijn hart. En het ziet in het hart van ieder mens het verlangen om goed te zijn, om in vrede te leven met zichzelf en de wereld, het verlangen om zichzelf en zijn beschadigde leven aan God te laten zien, in God genezing te vinden en in harmonie te komen met zichzelf Wat essentieel is in een mens, is onzichtbaar. Levenskunst is: met je hart zien. Alleen wanneer ik met mijn hart kijk, ontmoet ik in een bloem de schoonheid van haar schepper en in een boom mijn eigen verlangen om stevig geworteld te zijn in een diepere grond. Alleen dan ervaar ik zelfs bij het zien van een boom het verlangen om de persoon te worden die God in mij heeft bedoeld, en op te bloeien zodat anderen in mijn schaduw geborgenheid en in mijn nabijheid troost vinden. Alleen het hart ziet in alles de sporen van die ultieme werkelijkheid en zekerheid, die mij vanuit het gelaat van ieder mens en vanuit iedere steen en iedere grasspriet aankijkt en tegen mij zegt: ‘Jij bent geliefd. Liefde omringt jou in alles wat jij ziet.’
Lied za: Niet als een storm – zo: Als God ons thuisbrengt

2e Lezing Lucas 10, 1- 11
De Heer koos 72 leerlingen uit. Hij stuurde hen twee aan twee op weg, naar alle plaatsen waar hij zelf ook heen wilde gaan. Hij zei tegen de leerlingen: ‘ Het goede nieuws moet overal verteld worden. Maar er zijn te weinig mensen om dat te doen. Vraag daarom aan God of hij meer mensen stuurt. Dan kan het goede nieuws overal verteld worden. Ga nu op weg! Maar let op, want het zal gevaarlijk zijn voor jullie. Net zo gevaarlijk als het voor lammetjes is om tussen wolven te lopen. Neem geen geld mee, en ook geen tas of schoenen. En groet niemand onderweg’. Jezus zei verder: ‘ Als je een huis binnengaat, zeg dan eerst: “ Ik wens dit huis vrede”. En ga niet steeds naar een volgend huis, maar blijf in het huis waar je ontvangen wordt. Eet en drink wat de mensen je geven. Daar hebben jullie recht op, want jullie werken hard. Als je in een stad komt waar je welkom bent, kun je eten wat de mensen je geven. Maak daar de zieke mensen beter en zeg tegen hen: ’Gods nieuwe wereld is dichtbij’. Maar soms ben je niet welkom in een stad. Dan moet je de straat op gaan en zeggen: ”We vegen het stof van jullie stad van onze voeten. Want jullie hebben de verkeerde keus gemaakt. Maar denk erom: Gods nieuwe wereld is dichtbij”.
Lied za: Uw woord is waarheid Heer – zo: Gij die uw naam hebt uitgeroepen

Overweging
Het is vakantietijd. In de zomer gaan veel mensen op stap. Binnen onze geloofsgemeenschap merk je dat ook. Alhoewel hier veel mensen juist in het voorjaar eropuit trekken. Natuurlijk kan niet iedereen op vakantie. Ons Noodfonds besteedt ook dit jaar gelukkig aandacht aan juist mensen die niet in de gelegenheid zijn om uitstapjes te maken.
Jezus lijkt ook in vakantiestemming. Hij koos 72 leerlingen uit en stuurde hen twee aan twee op weg. Naar onbekende bestemmingen waar hij zelf ook heen wilde gaan. Maar het lijkt erop dat het niet zomaar een uitstapje zou worden. Ze krijgen een opdracht mee. Het goede nieuws vertellen. In eerste instantie lijkt het een evangelisatie. Dat zal vast en zeker onderdeel van de trip zijn geweest. Wat ik echter veel interessanter vind zijn de aanwijzingen die de leerlingen meekrijgen voor hun aanstaande tocht. In tegenstelling tot veel vakantiereizen mogen de leerlingen geen geld en andere bezittingen meenemen. Ik denk niet dat veel van ons dat zullen doen wanneer we de auto instappen richting vakantiebestemming. Voor mij heeft dit interessante advies een diepere betekenis.
De wereld ingaan zonder ballast betekent voor mij ook: anderen zoeken en gaan ontmoeten terwijl je jezelf helemaal ‘ leeg’ hebt gemaakt. Onbevangen een nieuw contact aangaan. Zonder vooroordelen. Zonder je eigen normen, waarden en oplossingen aan de ander voor te leggen of zelfs op te leggen. Nou is dat niet zo gemakkelijk. Je kunt immers niet niet denken en voor je het weet wordt je luisteren beïnvloed door je eigen ervaringen en opvattingen. We weten het vaak zo goed en vooral voor die ander. Nieuwe mensen ontmoeten, in een andere omgeving, is op vakantie vaak een van de leuke dingen. Nieuw, fris en verrassend. Is dat ook niet iets wat we kunnen doen als we niet op vakantie zijn? Hoeveel nieuwe mensen kom je hier in Den Bosch tegen, ook in onze geloofsgemeenschap? Hoe nieuw is die bekende ander? Zijn we werkelijk in staat om onbevangen te luisteren naar die ander? Of weten we het bij voorbaat al wel? De laatste tijd reis ik regelmatig met de trein. In alle drukte sta je soms heel dicht op elkaar. Alhoewel het spannend is heb ik soms prachtige ontmoetingen met een onbekende reiziger. Heeft ook als voordeel dat het reizen ineens een stuk sneller lijkt te gaan. Of, zoals Jezus het vandaag laat weten: Dan heb ik geen geld, tas of schoenen nodig. Diezelfde Jezus geeft zijn leerlingen nog een andere aansporing mee: ‘ Als je een huis binnengaat, zeg dan eerst: ‘Ik wens dit huis vrede!’. Eerlijk gezegd zie ik mezelf dat nog niet doen. Wat dan wel? Ik ervaar deze laatste aansporing vooral als een oproep om vrede aan mensen te geven door wat je doet en handelt. Hoe is onze basishouding ten opzichte van anderen? Kijken we naar anderen vanuit ons hart, zoals verwoord in de eerste lezing? Durven we eens minder kritisch en knorrig te zijn en geven we de vrede vorm in positiviteit? Zomaar wat voorbeelden van alledag. Wat vraagt het aan lef en energie om een ander te zeggen wat die ander zo bijzonder maakt? Wat je positief vindt aan die ander? Jaren geleden deed ik onderzoek in het voortgezet onderwijs naar de hoeveelheid positieve feedback die leraren in de lessen aan hun leerlingen gaven. Het was een onthutsende ervaring, ook voor de deelnemende leraren. Wat bleek? Maar liefst 90% van de gegeven feedback bleek negatieve feedback te zijn. Ze schrokken daar echt van en waren zich dat niet bewust. Sommige mensen vinden positieve aandacht overbodig en slijmerig. Zelfs met als reactie: ‘Wat moet die van me?’.
‘Ik wens dit huis vrede’ is voor mij een oproep om ‘vredetaal’ te gebruiken. Uiteraard inclusief het uitspreken van wat je doet verschillen van de ander. Dat kan en is constructiever in combinatie met het uitspreken wat je juist wel verbindt met die ander. Wat het leven ook tot een vakantie maakt is als we nu eens iets doen wat we normaal niet zo snel doen. Vanuit je hart doen wat je allang van plan bent en steeds maar uitstelt. Durven vragen aan die hulpbehoevende buurman of je een keer boodschappen voor hem kunt doen. Tegen je kinderen zeggen dat je trots op ze bent. Een dierbaar iemand verrassen met een heel persoonlijk cadeautje of uitnodiging. Een telefoontje plegen met iemand die je al jaren niet meer hebt gesproken. Je aanmelden als vrijwilliger bij de Voedselbank. Is dat wat Jezus bedoelde toe hij zei: ‘Ik wens dit huis vrede’? Gebeuren er dan de door hem beloofde wonderen in en om ons heen? Durven we zo vanuit ons hart de wereld in te gaan? Twee aan twee? Want ook hier geldt: waar twee of drie samen zijn, daar ben ik in het midden van hen. Laten we altijd vakantietijd nemen. Laten we met ons hart kijken. Om in vrede te leven met onszelf en anderen.
Geloofslied za: Tijd van leven – zo: Om warmte

De tafel wordt klaargemaakt en er wordt gecollecteerd

Voorbeden
Alom zijnde, geef ons jouw vrede
zodat we ons durven te verbinden met anderen.
Bekenden en onbekenden.
Vertrouwde en onvertrouwde mensen.
In jouw naam vallen dan de verschillen weg en vinden we elkaar.