Ga je mee bergen verzetten?

3 september  Ga je mee bergen verzetten?
Voorganger  Franneke Hoeks |   Lectoren Toon van Mierlo &Corrie Dansen
Koor Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden |Piano Coby Wagemans

 

Openingslied  Dit huis is een huis waar de deur openstaat

Welkom
We zongen net van verwarmde harten, vonken van geest, herkenning, daadkracht, beweging, de wanhoop ontstegen en dromen van die toekomst die goed is, rechtvaardig en bestendig. Na een vakantiebreak de draad weer oppakken is nadenken: waar draait het allemaal om in deze gemeenschap? Waar draait het überhaupt om als we mensen vol geloof proberen te zijn. We maken het stil en dat stille moment maken we ruimte voor de stem van de Eeuwige.

Stilte

GEBED
Eeuwige, niet te kennen maar vreemd vertrouwd, zijt Gij.
Vanaf den beginne zijn wij gekend als mensenkinderen
in uw spoor, vaak struikelend en sputterend-
kleingelovig als we zijn. Wees bij ons dit uur, laat Uw geest waaien maak ons tot mensen die uw weg durven gaan en samen bergen kunnen verzetten.
Acclamatie  Gij hebt ons in de moederschoot gekend

Eerste lezing Jeremia 7, 23-28
Wat Ik hun geboden heb, is dit: “Wees Mij gehoorzaam, dan zal Ik jullie God zijn en zullen jullie mijn volk zijn. Volg steeds de weg die Ik jullie wijs, en het zal jullie goed gaan.”
Maar ze luisterden niet naar Mij, ze hebben Mij niet gehoorzaamd. Ze volgden hun eigen plannen en lieten zich leiden door hun koppig en boosaardig hart. In plaats van Mij te volgen, keerden ze zich van Mij af. Vanaf de dag dat jullie voorouders uit Egypte wegtrokken tot op de dag van vandaag heb Ik telkens weer mijn dienaren, de profeten, naar jullie gezonden. Maar niemand die naar Mij luisterde, niemand die Mij gehoorzaamde. Jullie zijn nog halsstarriger dan jullie voorouders.  Als je dit alles tegen hen zegt, zullen ze niet naar je luisteren; als je hen roept, zullen ze niet antwoorden. Zeg dan tegen hen: Hier heb je nu dat volk dat niet naar de Eeuwige, zijn God, luistert en dat zich niet laat terechtwijzen! Oprechte woorden komen niet meer over hun lippen. Lied    Goed is dat je niet doet wat slecht is (Psalm1)

2E LEZING Mattheüs 17, 14-20
Toen ze zich weer bij de mensenmassa voegden, kwam er iemand naar Hem toe die voor Hem op zijn knieën viel en zei: ‘Heer, heb medelijden met mijn zoon, want hij is maanziek en lijdt daar erg onder; hij valt dikwijls in het vuur of in het water. Ik heb hem bij uw leerlingen gebracht, maar zij konden hem niet genezen.’ Jezus antwoordde: ‘Wat zijn jullie toch een ongelovig en dwars volk, hoe lang moet Ik nog bij jullie blijven? Hoe lang moet Ik jullie nog verdragen? Breng hem bij Me.’ Daarop sprak Jezus de demon streng toe. Deze ging uit de jongen weg, en vanaf dat moment was hij genezen. Toen de leerlingen met Jezus alleen waren, vroegen ze Hem: ‘Waarom konden wij die geest niet uitdrijven?’ Hij antwoordde: ‘Vanwege jullie gebrek aan geloof. Ik verzeker jullie: als jullie geloof hebben als een mosterdzaadje, dan zeg je tegen die berg: “Verplaats je van hier naar daar!” en dan zal hij zich verplaatsen. Niets zal voor jullie onmogelijk zijn.’
Acclamatie   Maak ons uw eigen

OVERWEGING – Ga je mee bergen verzetten?
We horen in onze vieringen altijd een paar regels uit grotere verhalen. Jeremia was een profeet in roerige tijden, enkele eeuwen voor onze jaartelling. De politieke situatie in het Midden-Oosten is op dat moment instabiel. Het koninkrijk Judea staat op omvallen. Jeremia krijgt van JHWH de opdracht om het volk op het goede pad de houden, anders loopt het verkeerd met ze af. Die boodschap klinkt ook in de verzen die we net hoorden. Een ontspoord volk. Mensen die ten tijde van Jeremia probeerden God gunstig te stemmen door offers aan hem te brengen. Van dit soort bedrijvigheid is de Eeuwige niet gediend. De weg van de Eeuwige gaat niet om uiterlijkheid, maar om innerlijkheid. Het gaat om luisteren, diep van binnen luisteren naar de stem van de Eeuwige en daar je handelen op afstemmen.
De woorden van Jeremia raken me. Een situatie van lang geleden en toch, als ik die oude woorden hoor, voelen ze uitermate actueel. Ik voel me als mens in deze tijd ontspoord. Ook wij leven in een tijd van crisis op meerdere fronten. Klimaat, politiek, oorlog, migratie, niets lijkt meer vanzelfsprekend. En wij mensen… wat doen wij?
We lijken een beetje grenzeloos te zijn geworden. Vakantie is voor velen op reis gaan, als het kan lekker ver weg. We hebben steeds meer elektronica in huis waarvan we ons af kunnen vragen of we dat allemaal echt nodig hebben. Ik las ergens dat een Nederlander gemiddeld 173 stuks kleding in de kast heeft hangen. We worden in toenemende mate overspoeld met digitale prikkels. We zitten met z’n allen in de stroom van meer, meer, meer. We hebben in het veilige Nederland ons een manier van leven aangemeten die grenzeloos lijkt, maar dat al lang niet meer is. We lopen tegen grenzen aan. Ik voel me aangesproken door de woorden van Jeremia. Ik ben ook zo’n hardleers mens die met de auto naar het buitenland gaat, die dol is op facebook, die graag leuke kleren shopt. De oproep in de woorden van Jeremia ‘Luister!’ hoor ik als een oproep om diep van binnen te rade te gaan of mijn manier van leven wel de juiste is. Ik doe mijn best. We doen allemaal ons best, maar of het genoeg is… ik weet het niet en zie soms als een berg op tegen de uitdagingen die voor ons liggen.
We gaan naar de leerlingen van Jezus. Een beetje vreemd verhaal. Jezus heeft weinig oog voor de bezorgde vader of de maanzieke jongen. Zo kennen we hem eigenlijk niet. Ik bespeur vooral irritatie bij onze rabbi. Die irritatie richt zich niet op de vader en de jongen, maar op zijn eigen leerlingen.
Ook bij dit verhaal is het goed om te weten wat zich van tevoren afspeelde. Jezus is met Petrus, Jacobus en Johannes de berg opgegaan. Daar zijn de drie getuige van de gedaanteverwisseling of transfiguratie van Jezus. Een indrukwekkende en angstaanjagende ervaring voor de drie leerlingen, lijkt me. Jezus en zijn drie vrienden hebben iets bijzonders meegemaakt daarboven op die berg. Maar ja zo’n piekervaring vasthouden, dat gaat niet. Beneden wacht. Aan de voet van de berg wordt Jezus geconfronteerd met zijn volgelingen die niet in staat blijken om de maanzieke jongen te genezen.
Het gebrek aan geloof bij de leerlingen. De leerlingen hebben ook nogal een opdracht van Jezus meegekregen: Ga het maar doen! Vertel mijn verhaal. Doe mijn verhaal en genees mensen. Meer nog dan de leerlingen, worden alle toehoorders aangesproken. ‘Wat een ongelovig en dwars volk!’ zijn de woorden van Jezus. Teveel gericht op aardse zaken? Niet voldoende vertrouwen in de dragende kracht van de Eeuwige? Bang zijn voor wat geloof, daadwerkelijk geloof, teweeg kan brengen? Niet geloven in zichzelf, in elkaar?
Mattheus schrijft dit verhaal in zijn tijd en wil mensen aansporen en iets duidelijk maken. Het onvermogen van de leerlingen in dit verhaal is, denk ik, een spiegel voor het onvermogen van de mensen tot wie Mattheus zich richt in de eerste eeuw na Christus. En vandaag mogen wij ons spiegelen aan dit verhaal. Hoe groot is mijn geloof, uw geloof, ons geloof? Jezus stelt het heel eenvoudig voor: geloof is als een mosterdzaadje. Als je dat maar hebt dan kun je bergen verzetten. Eenvoudig toch? Angstaanjagend eenvoudig.
En toch weet ik het dan even niet zo goed. Ik ken genoeg mensen die uit naam van hun geloof dingen beweren en doen waar ik me ongemakkelijk bij voel. Misschien moeten we dan toch weer even terug naar Jeremia. Luister! Luister naar wat de Eeuwige wil. En dat luisteren is ingewikkeld want we zitten onszelf vaak in de weg en leggen God/ de Eeuwige woorden in de mond die ons passen. Luisteren, echt luisteren, is luisteren voorbij je eigen gelijk. Echt luisteren is nieuwe dingen horen. Misschien dat het vanuit dat luisteren, dat diepe luisteren, wél kan: bergen verzetten.
God weet dat er bergen op ons liggen te wachten, torenhoge bergen; klimaat, vluchtelingen, oorlogen, groeiende ongelijkheid…. Bergen die niemand van ons in zijn of haar eentje kan verzetten. En toch geloof ik er wel in dat het kan… bergen verzetten. Als we luisteren, als we die vonken in ons binnenste laten opgloeien en ons niet uit het veld laten slaan. Er is werk aan de winkel. Laten we, hier en nu, beginnen met het onmogelijke, met het verzetten van bergen. Als we allemaal een heel klein stukje voor onze rekening nemen, een klein verschil maken op die weg van de Eeuwige, dan worden bergen kleiner. Ga je mee bergen verzetten?

Geloofslied   Wie mag te gast zijn in uw tenten

TAFEL | COLLECTE| MUZIEK

VOORBEDE
Onnoembare, jij die ons aanspoort tot luisteren, we bidden tot jou voor mensen die als een berg opzien tegen het leven. Dat er licht mag zijn op alle duistere plekken in mensenlevens.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt
Aanwezige, jij die ons doet gaan op jou weg, we bidden tot jou voor alle hemelbestormers: mensen die ons laten zien dat het kan: bergen verzetten. Dat zij ons aansporen niet bang te zijn maar vol lef de weg van recht en vrede durven gaan.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt
Vredige, jij die die wil dat mensen in vrede kunnen leven, we bidden tot jou voor al die plekken waar mensen in oorlog leven. Dat in die brandhaarden bergen vrede mogen ontstaat waar mensen zicht hebben op goed leven voor allen.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt
Tedere, jij die ons koestert, we bidden tot jou voor alle intenties die zijn toevertrouwd aan het intentieboek.  We bidden voor mensen die ziek zijn, dat zij steun mogen ervaren van medemensen en van jou. Ook onze dierbare overledenen gedenken we hier aan de tafel. Namen, gezichten en herinneringen trekken met ons mee en wij vertrouwen erop dat ze thuis mogen zijn in jouw licht.
Acclamatie  koester de namen

TAFELGEBED
Gezegend Jij, bron van hoop die vrijheid schept. die warmte geeft,die voelbaar in ons midden er wil zijn  voor elke kleine en grote mens.Gezegend Jij, bron van leven die ruimte schept, die liefde geeft,die als een kracht in ons, ons doet opstaan voor vrede en gerechtigheid. Gezegend Jij, bron van moed,die kansen schept,die toekomst geeft, die ogen opent om te zien wat ons te doen staat, werken aan jouw wereld van menswaardigheid. Gezegend jij, tot ons gekomen in Jezus van Nazareth, belichaming van hoop, leven en toekomst, die jouw woorden sprak, die jouw daden deed, om licht te zijn, om mens te zijn, om God te zijn, om goed te zijn, voor elke mens, voor alles wat leeft.
Hij gaf zijn liefde tot het uiterste toe. Op de avond  voor zijn sterven, nam Hij brood in zijn handen, sprak een dankgebed,
brak het, gaf het aan zijn vrienden en zei: ontvang en eet dit brood, als teken van mijn leven, gebroken en gedeeld,
ter wille van u.
Ook nam hij de beker liet hem rondgaan en zei: neemt deze beker en drinkt er ui tsamen aan dezelfde tafel.Zo zal er vrede komen in stad en land. Blijf dit doen om mij te gedenken.
Zo willen wij leven, in zijn geest, zodat er lente komt voor iedereen, een wereld vol hoop, vertrouwen en medemenselijkheid. Zo willen wij bidden, als broers en zussen van elkaar, de woorden die Jezus ons gegeven heeft:

ONZE VADER

VREDESWENS | VREDESLIED Welkom op de bergen

DELEN VAN BROOD EN WIJN | LIED Die met ons deelt

MEDEDELINGEN &  SLOTGEDACHTE
In heb begin geloofden er maar weinig mensen dat Mohammed een profeet was, want hij had nog geen wonderen laten zien. Mohammed kon het niet veel schelen. ‘Maar,’ zei hij, ‘als jullie zo graag willen dat ik wonderen doe, dan zorg ik ervoor dat die berg in ik snel bij elkaar zijn.’ Hij wees naar een berg in de verte en riep met krachtige stem: ‘Berg, kom hier!’ Maar de berg bleef waar hij was. Toen pakte Mohammed zijn staf en ging zelf op weg naar de berg.
naar een islamitisch verhaal

ZEGENWENS
God zend ons nu dan op weg als mensen die geloven,
de banden kunnen smeden, die grenzen durven slechten
die bergen kunnen verzetten. die mildheid kunnen brengen,
die troosten en nabij zijn, die vreugde kunnen geven,
die broeder en zuster durven zijn.Zend ons dan nu op weg
als mensen die vertrouwen,de toekomst tegemoet.
Steeds met  jouw lieve naam op onze lippen: Eeuwige die we kennen alsVader/moeder, zoon en heilige geest.

SLOTLIED Dat de nieuwe wereld