Geduld met God

San Salvatorgemeenschap 30 april 2017
Themaviering: Geduld met God
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
Muzikale ondersteuning: Samenzang

Openingslied: Wees hier aanwezig

Welkom aan iedereen hier aanwezig. Voor jou die is gekend of die nog onbekend is. Voor jou die gelukkig is of verdrietig.  Voor jou die twijfelt, aan alles of aan weinig.  Vandaag steken we kaarsen aan voor hen voor wie in deze themaviering een intentie is gevraagd. We noemen hen bij naam:……..

In deze themaviering gaan we luisteren naar een Evangelielezing en teksten uit het boek van Tomas Halik. In zijn boek lezend ‘Geduld met God’ raakte ik gefascineerd door zijn geduldig zoeken naar God. In deze themaviering luisteren we een aantal keren naar gedeelten uit zijn boek en horen we  verhalen uit de natuur, de muziek en poëzie.  We zoeken daarbij steeds geduldig naar God. Misschien raken we in flarden aan zijn bestaan.

Laten we, voordat we gaan luisteren, zingen en nadenken, de stilte zoeken in onszelf en om ons heen om onze ogen, oren en harten te openen.

Gebed
Kom adem ons open. Eeuwige: adem ons open vandaag en alle dagen. Opdat we een glimp van jou mogen voelen, zien, ademen. Opdat we een verbinding mogen ervaren met jouw Goddelijke liefde. Wie of waar je ook bent.
Lied: Kom in mij, ontwapen mij

We beginnen met de aanleiding van deze themaviering. Het Evangelie van Johannes waar de leerlingen Jezus voor de derde keer zichtbaar is na zijn verrijzenis. Hij liet zich zien. Ook aan ons?

Eerste lezing: Johannes 21, 1-14
Later hebben de leerlingen Jezus nog een keer gezien, bij het meer van Tiberias. Dat ging zo. Er waren zeven leerlingen bij elkaar. Petrus zei: ‘ Ik ga vissen’. De anderen zeiden: ‘ Wij gaan met je mee’ . Ze vertrokken en gingen de boot in. Maar die hele nacht vingen ze niets. Toen het al ochtend werd, stond Jezus bij het meer. De leerlingen wisten niet dat hij het was. Jezus riep tegen hen:’ Hebben jullie misschien wat vis voor mij?’. Ze antwoordden: ’Nee’. Toen zei Jezus: ’Gooi het net dan uit aan de rechterkant van de boot, dan zullen jullie wel wat vangen’. Dat deden ze. Toen zat het net zo vol met vissen, dat ze het net niet meer aan boord konden trekken. De leerling van wie Jezus heel veel hield, zei tegen Petrus: ’Het is de Heer!’. Toen Petrus dat hoorde sprong hij in het water. De andere leerlingen gingen met de boot naar het land. Toen de leerlingen aan land kwamen, zagen ze een vuurtje branden. Er lag een vis op het vuur, en er was ook brood. Jezus zei tegen hen:  ‘Haal een paar vissen die jullie gevangen hebben.’ Petrus klom in de boot en trok het net op het land. Het net zat helemaal vol met 153 grote vissen. En toch scheurde het niet. Toen zei Jezus tegen de leerlingen: ‘ Kom wat eten’ . Niemand van de leerlingen durfde hem te vragen:’ Wie bent U?’. Want ze begrepen dat het de Heer was. Jezus pakte het brood en deelde het aan de leerlingen uit. En met de vis deed hij hetzelfde. Dat was al de derde keer dat de leerlingen Jezus zagen nadat hij was opgestaan uit de dood.
Lied: Kom adem ons open

Tomas Halik zoekt in zijn boek ‘ Geduld met God’ naar het mysterie in en rond God.
Laten we luisteren naar teksten uit zijn boek.

Tweede lezing
Bewijzen van Gods bestaan, waarover we in veel vrome boeken lezen, brengen mij niet tot geloof. Als de tekens van Gods aanwezigheid zo banaal grijpbaar aan de oppervlakte van de wereld zouden liggen, zoals sommige religieuze enthousiastelingen menen, dan zou geloof helemaal niet nodig zijn. Ik ben er echter van overtuigd dat groeien in geloof betekent dat je de momenten, en soms lange periodes, aanvaardt en in geduld doorleeft waarin God ver weg lijkt te zijn, verborgen blijft. Wat evident en bewijsbaar is, vereist immers geen geloof. Geloof is er juist voor momenten van schemering, voor de nacht en de winter van Gods zwijgen. Zijn bedoeling is niet onze dorst naar zekerheid en veiligheid te lessen, maar ons te leren leven met het mysterie. Juist in zulke periodes zijn geloof en hoop uitingen van ons geduld, net als liefde: liefde zonder geduld is geen echte liefde. Ik zou zeggen dat dat geldt voor ‘aardse’ liefde en voor ‘liefde tot God’. Geloof is, net als liefde, onverbrekelijk verbonden met vertrouwen en trouw. En vertrouwen en trouw bewijzen zich door geduld.
Lied: Kom adem ons open

Misschien raken we vandaag aan flarden van Gods bestaan. Die zoeken we geduldig in de natuur, de poëzie en de muziek.

Derde lezing: De natuur.
Iedereen zal hem vooral deze weken volop horen. De tsif tsaf. Wanneer je goed en intens kijkt naar de foto van deze frêle en mooie vogel is het toch een wonder hoe hij leeft. Tweemaal per jaar vliegt hij gemiddeld zesduizend kilometer op grote hoogte om te voldoen aan zijn trekinstinct. Hoe is het toch mogelijk dat zo’n kwetsbaar wezen, met een gewicht van nauwelijks 20 gram zo’n prestatie levert? Als mens word ik daar stil van. Begrijp het niet. Wil en hoef het ook niet te begrijpen. Het is voor mij een aanraking met de schepping, een mysterie, een bestaanservaring.
Stilte

Vierde lezing: Uit het boek van Tomas Halik
God schiep de mens naar zijn eigen beeld en gelijkenis, lezen we op de eerste bladzijde van de Schrift. Ze lijken dus op een of andere manier op elkaar. Als we deze waarheid overdrijven, vervallen we in primitieve voorstellingen over God en dan is het niet ver meer naar de tegenovergestelde voorstellingen van atheïsten: de mens schiep God naar zijn beeld en gelijkenis. God en de mens lijken desondanks ‘op de een of andere manier’ op elkaar en dat is uiterst belangrijk voor ons. Het beeld van God is namelijk niet een abstracte, ideale mens. Dat idee van een mens bestaat in de verbeelding van theologen maar niet in de echte wereld en geschiedenis. Ieder mens – jij en ik – is een beeld van God. Gods oneindigheid kan alleen worden afgebeeld in de oneindige pluraliteit van de menselijke wereld. Als we een van God ingeprente en opgedragen originaliteit bewaren en leven- en geen kopie van anderen worden, geen vervalsing – laat ieder van ons door zijn onmiskenbaar unieke karakter, iets nieuws en waarachtigs zien over God en zijn onuitputtelijke mysterie.
Lied: Jij leert mij vliegen

Een gedicht van Rutger Kopland: Wandeling
Onze gesprekken werden langzaam
Onze vragen beantwoordden we met kijken
Naar de langzame wereld om ons heen

De dorpen en landerijen in de diepte
De vogels bijna verdwijnend in de hemel

We gingen zitten kijken
Naar deze prachtige
onverschilligheid van de wereld
Naar de overbodigheid van onze vragen
Stilte

Vijfde lezing: Uit het boek van Tomas Halik

Een ‘onbekende God’ is geen verre God. In tegendeel, hij staat ongelooflijk dicht bij ons. In hem leven wij, bewegen wij en zijn wij. Hij is onbekend. Niet omdat hij te ver weg is, maar omdat hij te dichtbij is. We weten tenslotte het minste over wat ons het meest nabij, eigen, vanzelfsprekend is. Niemand heeft zijn eigen gezicht gezien – we zien alleen het beeld ervan in de spiegel. Ook God kunnen we alleen in een spiegel zien. De enige ware God is de God die niet af te beelden is, die zich hult in het mysterie en van ons geduld vraagt. Een bekende God is helemaal geen God.
Lied: Kom adem ons open

Bach’s composities zijn soms zo intens dat het je hele wezen raakt.
In de Mattheus Passion is Erbarme Dich voor velen een hoogtepunt. Laten we luisteren en ons open stellen voor de goddelijke energie die deze muziek in ons misschien kan vrijmaken.
Muziek: Erbarme Dich (Bach; filmpje en muziek)

Stilte

De tafel wordt klaargemaakt en er wordt gecollecteerd.

Voorbede en breken en delen van brood en wijn
Eeuwige, geef ons geduld om jou te vinden. Geduld om te groeien in geloof . Opdat we de momenten waarin God ver weg lijkt te zijn, verborgen blijft, aanvaarden en in geduld doorleven. Blijf toch bij ons in momenten van schemering, voor de nacht en de winter van het zwijgen. Zodat we leren leven met jouw mysterie.

Kom adem ons open

Vanuit een mysterie heeft hij het brood gebroken en daarna gedeeld. Samen met het drinken van de wijn is ons een mysterie en een ritueel gegeven. Het is de boodschap van God, in Jezus aan ons gegeven.
Onze Vader

Vredeswens
In deze themaviering is er natuurlijk ook de Vredeswens. Laten we elkaar in het wensen van de vrede ook toewensen dat we Goddelijke energie mogen vinden in onszelf, in de natuur, de muziek, de poëzie en in mensen om ons heen

Iedereen wordt van harte uitgenodigd om brood en wijn in zijn naam te ontvangen.
Lied: Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God

Slotgedachte Uit het boek van Tomas Halik
We zien God niet omdat hij te dichtbij is. Hij is geen wezen ver boven ons; hij is de diepte van ons leven, hij is in ons zijn. In hem leven wij, bewegen wij en zijn wij. Hij is niet ‘nabij’. Hij is de nabijheid zelf. We zien dingen in het licht – maar niet het licht zelf.

Stilte

Zegenwens
Mogen wij voor elkaar een zegen zijn, bij alles wat ons te doen staat, alles wat we beleven mogen, alles wat ons overkomt. Mogen wij voor elkaar een zegen zijn, in het leven dat we samen delen, zo kwetsbaar als het is. Dan zal de Eeuwige ons aanraken en zegenen in zijn Naam, de naam van de vader, de zoon en de heilige geest. Amen

Slotlied: Om warmte gaan wij een leven.