San Salvator gemeenschap 27-01-2013
Thema: Gezonden om het goede nieuws te brengen
Voorgangers: Erica Scheenstra, John Parker.
Muzikale ondersteuning: Melodiek
Openingslied Voor mensen die naamloos
Welkom en inleiding
Welkom, wie je ook bent, waar je ook vandaan komt. Welkom bij deze viering, ons wekelijks gezamenlijk bezinningsmoment.
Een bijzondere voorganger vandaag: dominee Erica Scheenstra, predikant bij de Protestantse Kerk Gemeente hier in Den Bosch. Welkom, Erica..
Ons thema is genomen uit de Schrift: ‘Gezonden om het Goede Nieuws te brengen.’ Woorden door de profeet Jesaja uitgesproken, woorden door Jezus van Nazareth gebruikt, woorden die wij goed kennen. Het Goede Nieuws: vrede, bevrijding, zegen voor allen. Dit vieren wij vandaag. Ik wens ons allen een fijne viering toe.
Gebed
Gekomen uit onze huizen, ieder op zijn of haar eigen weg,
mogen wij het Woord kunnen verstaan;
mogen wij het Goede Nieuws begrijpen en beleven,
dat de nieuwe aarde, de nieuwe hemel dichterbij mag komen.
Acclamatie: Een schoot van ontferming
Eerste lezing: Jesaja 61 (1-9)
De geest van God, de HEER, rust op mij, want de HEER heeft mij gezalfd.
Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden,
om aan verslagen harten hoop te bieden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan geketenden hun bevrijding,
om een genadejaar van de HEER uit te roepen
en een dag van wraak voor onze God,
om allen die treuren te troosten,
om aan Sions treurenden te schenken
een kroon op hun hoofd in plaats van stof,
vreugdeolie in plaats van een rouwgewaad,
feestkledij in plaats van verslagenheid.
Men noemt hen ‘Terebinten van gerechtigheid’,
geplant door de HEER als teken van zijn luister.
Wat eertijds vernield werd, zullen zij herbouwen,
de lang verlaten streken weer bevolken;
ze herstellen de vervallen steden,
verlaten sinds mensenheugenis.
Vreemden staan je ten dienste en hoeden je schapen,
vreemdelingen worden je dagloner of wijnbouwer.
En jullie worden priester van de HEER genoemd,
dienaar van onze God zul je heten.
Je zult je te goed doen aan de rijkdom
door vreemde volken vergaard,
je zult je met hun luister bekleden.
De smaad die je verdiende loon werd genoemd,
je schande wordt je dubbel vergoed.
Daarom erven zij dubbel van het land en is eeuwige vreugde hun deel.
Want ik, de HEER, heb het recht lief, ik haat offers van roofgoed.
Ik zal hen getrouw belonen, een eeuwig verbond sluit ik met hen.
Hun kinderen zullen vermaard zijn bij alle volken,
heel de aarde kent hun nageslacht.
Dan zullen allen die hen zien erkennen:
‘Dat zijn de kinderen die de HEER heeft gezegend.’
Lied: Als God ons thuisbrengt
Tweede lezing: Lucas 4 (14-21)
Jezus keerde, gesterkt door de Geest, terug naar Galilea. Het nieuws over hem verspreidde zich in de hele streek. Hij gaf onderricht in de synagogen en werd door allen geprezen. Hij kwam ook in Nazaret, waar hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging hij op sabbat naar de synagoge. Toen hij opstond om voor te lezen, werd hem de boekrol van de profeet Jesaja overhandigd, en hij rolde hem af tot de plaats waar geschreven staat:
‘De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd.
Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan blinden het herstel van hun zicht,
om onderdrukten hun vrijheid te geven,
om een genadejaar van de Heer uit te roepen.’
Hij rolde de boekrol op, gaf hem terug aan de dienaar en ging weer zitten; de ogen van alle aanwezigen in de synagoge waren op hem gericht. Hij zei tegen hen: ‘Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen gaan.’
Acclamatie: Wat eeuwen her begonnen is
Overweging
Lieve mensen,
Lukas neemt ons bij de hand en volgt met ons het leven van Jezus, die van God geïnspireerde mens. Lukas schrijft zijn evangelie vele jaren na Jezus’ optreden, zodat zijn woorden niet verloren gaan. Opdat we horen en ons leven er door laten raken. Want: dit is goed nieuws voor ons. Een boodschap waar we blij van mogen worden en hoop uit mogen putten. Tot op vandaag.
Het gedeelte dat we net gelezen hebben is onderdeel van het grote verhaal dat Lukas vertelt. En om het goed te begrijpen moet je weten dat na dat bijzondere geboorteverhaal Lukas verteld heeft over Jezus die op zijn 12e Bar Mitswa werd. Zoon der Wet. Verbonden met de Joodse traditie. Hij kende de wet en de profeten. En dat Jezus in zijn doop door Johannes verstaan heeft dat God hem uitkoos tot een bijzondere relatie. En meteen daarna wordt Jezus naar de woestijn gestuurd. 40 dagen teruggeworpen op zichzelf. Tijd om zich te bezinnen of hij bereid is die taak die God voor hem bedoeld heeft op zich te nemen. En dan, door alle beproevingen heen, keert Jezus om, gesterkt door de Geest en komt terug naar huis. Daar in zijn vaderstad, zijn moederhuis staat hij op. En hij leest uit de boekrol van de profeet Jesaja. Als een jawoord aan God: ik ben bereid deze taak te aanvaarden. Als een belijdenis: hier sta ik voor. Als een mission statement: ik ga jullie voor tot een leven in vrijheid. En dat vraagt van jullie de vrijheid te bewaren en de mogelijkheden die iedereen heeft tot bloei te brengen.
Jezus leest van de profeet Jesaja. En als je precies leest zie je, dat Lukas hem niet woordelijk citeert. Hij laat een regel weg, en voegt er een regel uit Jesaja 58 aan toe. Om nog meer accent te leggen op datgene wat Jezus van plan is in zijn leven voor de mensen te gaan doen. Want, zegt Jezus, de Geest van de Heer rust op mij. Hij betrekt de woorden van Jesaja op zichzelf, juist omdat hij in de woestijn heeft ervaren dat er een diepe kracht – Geestkracht – in hem woont. Hij voelt zich ermee gezalfd, gezalfde, Messias. Door die Geest kan ik degene zijn die voor jullie uitgaat. Maar de Geest is niet exclusief voor mij. De Geest wil met ieder van ons zijn. Op de hoogten en in de diepten van ons bestaan is er een diepe kracht in ons.
Dat is de rode draad van Lukas’ evangelie. Dat het goede nieuws universeel is. Voor alle mensen. Voor heel de bewoonde wereld. Daarom vertelt hij in het vervolg van zijn verhaal over de uitstorting van de Geest, tijdens het feest waar er uit alle windstreken mensen bijeen waren. Daarom vertelt hij hier – in precies dezelfde bewoordingen als waar de apostelen mee op weg werden gestuurd – dat hij gezonden is om het goede nieuws te brengen, en het genadejaar uit te roepen. Gezonden om het goede nieuws te brengen en uitroepen: dat is de taak van ieder mens.
En wat is dan dat goede nieuws? Vrijheid. Nieuw zicht, inzicht. Jesaja sprak zijn profetie voor mensen in een benarde situatie. Mensen kwamen niet tot hun recht, werden gehinderd, of waren geblokkeerd. En dan wordt ze gezegd: Er komt bevrijding! Je mag weer tot leven komen, tot volwaardig leven. En wie bevrijd leeft, krijgt meteen de opdracht mee om de vrijheid te bewaren. We weten maar al te goed dat fysieke of psychische blokkades ons kunnen verhinderen om beeld van God te zijn. Weet wel: beeld van God zijn is geen toestand maar een opdracht. En weet ook, dat God ons steunt en bevrijdt vanuit zijn diepe verbondenheid met mensen als we tekort schieten onze opdracht na te komen.
Profeten hebben de taak om de vinger op de zere plek te leggen, mensen te wijzen op hoe het anders kan en hen op weg te helpen naar bevrijding. Dat betekent: het leven hoeft niet altijd benard te blijven, altijd woestijntijd, nooit verandering. God heeft iets anders voor ogen. God roept het genadejaar uit – dat is: bevrijding, losmaking om opnieuw te kunnen beginnen. Ga maar eens bij jezelf na hoe dat werkt. Als je gelooft dat het anders wordt, durf je ook veel meer te vertrouwen op de kracht van Gods Geest, word je sterker in je daden, en groeit de hoop en de liefde – in je én om je heen.
Lukas zet Jezus in de lijn van de profeten. Verbonden met de Joodse traditie. Als Jezus spreekt over bevrijding weet iedereen van de bevrijding uit het Angstland, uit Egypte. Weet iedereen van de 10 woorden die het leven in vrijheid begeleiden. Want vrijheid geeft ruimte én vrijheid verplicht.
Eerst zijn de mensen erg onder de indruk van Jezus’ woorden. Maar als blijkt dat vrijheid betekent loslating en vrijspraak van wie arm, verdrukt of gevangen zijn, verweren ze zich.
En toch is dat wat Jezus ons aanzegt: vrijheid en ruimte. En de belofte dat het anders kan – voor ieder op aarde. Amen.
Geloofslied: za Om warmte gaan wij een leven – zo Wat vrolijk over U geschreven staat
Collecte
Voorbede: Luister Heer, ontferm U
Eeuwige, een God van levenden,
wij bidden voor alle christenen, waar ook ter wereld,
dat wij de weg kiezen van vrede en dienstbaarheid.
Dat wij met woorden en daden tekenen zijn van een nieuwe wereld,
dat wij hoop en inspiratie brengen in onze wereld.
Dat zo het Goede Nieuws wordt gebracht aan mensen.
Luister Heer, ontferm U over ons
Eeuwige,, een God voor alle mensen,
wij bidden voor allen die leven in armoede en onderdrukking;
dat ze eens bevrijd mogen worden van wat medemensen hun aandoen,
dat wij steeds beter gaan zien wat de oorzaken zijn van onderontwikkeling,
dat de rijke landen bereid zijn om rijkdom, macht en kennis te delen.
Luister Heer, ontferm U over ons
Intenties: Mw. van Baalen
* Christ Peperkamp
* Louis Nabbe
* Mevr. Thea van den Elshout, uit Canada.
Luister Heer, ontferm U over ons
Tafelgebed
Gezegend zijt Gij, de Enige die ons bijeenbrengt mensen van ver en van dichtbij
die ons opbouwt tot een huis vol talenten ruimte voor velen.
Gezegend Jij die ieder van ons bij name kent
en ons elkaar doet kennen met of zonder woorden
in zoveel gezichten, ogen, monden.
Wij roepen in herinnering al die mensen die, gedreven door Jouw Geest
woord en daad geworden zijn van Jouw dromen
mensen van recht en vrede die al hun gaven aanwenden
om elkaar tot bloei te brengen.
Vrouwen en mannen, profeten en dichters
maar ook al die kleine naamlozen die elkaar in pijn en wanhoop de hand reiken.
Wij roepen in herinnering al die zoekers die met Jou worstelen
zoals Jakob deed tot aan de dageraad
al die getuigen van Jouw hartstocht voor gerechtigheid
al die mensen die aan Uw kerk een ander warm gezicht willen geven.
Gezegend Jij om hen die blijven geloven dat dat kan.
Zo gedenken wij hem die voorop ging
in die lange stoet van God-zoekers
onze broer en lotgenoot Jezus van Nazareth geworteld in onze aarde
geplant als wijnstok om vruchten voort te brengen
van bevrijding en menselijke waardigheid.
Hij groeide uit tot Levensboom met wie wij ons verbonden voelen.
Hij heeft laten zien wie Jij bent: levengevende stroom die uitgroeit
in allen die zich openen willen voor zijn lokroep van liefde.
Zo gedenken wij hem in dat sprekend gebaar op die laatste avond
toen hij met zijn leerlingen bijeen was, brood nam,
het brak en uitdeelde met de woorden:
Neemt en eet, mijn hele leven voor jullie,
gebroken brood voor deze wereld.
En ook de beker liet hij rondgaan en zei: drinkt er allemaal uit.
Deze beker hier is nieuwe verbondenheid door mijn bloedeigen leven.
Doe dit, telkens als je hem drinkt om mij te gedenken.
Zo is hij in ons midden als brood gedeeld
als wijn voor ons geschonken
om volop te leven, de dood voorbij.
Doe ons delen in zijn geest die al zo velen heeft bezield
die met zachte maar sterke drang
mensen naar elkaar toe drijft om te leven hand in hand
elkaar aanvullend, dienend en heelmakend.
Doordrenk ons met Jouw levenssap
maak ons vruchtbaar voor elkaar
door Jouw kracht die opwelt in het verborgene
en doe ons bidden:
Onze Vader: Onze Vader in de hemel..
Vredeswens
Communielied: zat: Hij die gesproken heeft – zon: Die met ons deelt
Slotgedachte: een Ierse spreuk Het lied van de mens.
Een lied van de menselijke stem blijft langer bewaard
dan het lied van de vogel;
woorden overleven alle rijkdom
en alle schittering der aarde.
Zegen en wegzending
Slotlied Wij hebben voor u gebeden.