God liefhebben? Hoe moet dat?

10/11 november 2018
8e zondag van de Herfst Thema: ` God lief hebben’ ? Hoe moet dat?
Voorganger: ds. Henk van Tilburg
Met medewerking van Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden | Piano: Coby Wagemans

Openingslied: za: Heer onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig (couplet 1-2-3-4)  zo: Hier wordt een huis voor God gebouwd

Begroeting  namens  de San Salvatorgemeenschap

Inleiding

In de lezingen van deze zondag gaat het om het dubbele liefdegebod. God liefhebben en je naaste als jezelf. Dat klinkt heel vertrouwd en bekend, maar het roept bij mij tal van vragen op. Wie is God? Wat is mijn beeld van Hem of Haar? En heeft mijn Godsbeeld dan enige relatie met de werkelijkheid? En als ik God dan gevonden heb, hoe zou ik God dan moeten lief hebben? Liefde is op zich al problematisch geworden in een tijd van misbruik en me too acties, Wat is zuivere liefde dan? En dan ben ik aan mijn naaste en aan mijzelf nog niet eens toegekomen. Kortom het lijkt wel alsof we door een mijnenveld lopen wanneer we over het liefhebben van God, van onze naaste en van onszelf nadenken. Laten we actief zoeken naar een gids.

Moment Stilte

Gebed: Wij zoeken een gids o God, om U te vinden. Onze werkelijkheid is verwarrend, omdat allerlei mensen en machten zo dominant zijn dat ze ons uitzicht op U, op onze naaste en op onszelf belemmeren. Daarom bidden wij om Uw Geest, opdat wij een gids hebben die ons naar U, naar elkaar en naar onszelf leidt. Open onze oren opdat wij Uw Woord horen, open onze harten, opdat wij toegankelijk worden, open onze ogen opdat wij elkaar zien, open onze handen, opdat wij bereid zijn te aanvaarden wat ons te doen staat. Door Jezus Christus onze Heer. Amen.

za: Magnificat (Taizé) | Zo: Gij zijt de lucht om mij heen (a capella)

Eerste lezing: Leviticus 19: 1-2, 9-18  Jahwe sprak tot Mozes: Zeg tot heel de gemeenschap van de Israëlieten: Wees heilig, want Ik, Jahwe uw God, ben heilig. Als gij uw oogst van het landhaalt, moogt gij uw akker niet tot de rand afmaaien en wat is blijven liggen niet bijeenrapen. Gij moogt in uw wijngaard geen nalezing houden en de afgevallen druiven niet bijeenrapen. Dat alles is bestemd voor de arme en de vreemdeling. Ik ben Jahwe uw God. Gij moogt elkaar niet bestelen, niet beliegen en niet bedriegen. Ge moogt mijn naam niet gebruiken voor meineed, want dan ontwijdt ge de naam van uw God. Ik ben Jahwe. Gij moogt uw naaste niet uitbuiten en hem in niets te kort doen. Wat een dagloner verdient moogt ge niet vasthouden tot de volgende morgen. Gij moogt een dove niet vervloeken en een blinde niets in de weg leggen, waarover hij struikelen kan. Ge moet ontzag hebben voor uw God. Ik ben Jahwe. Wees niet partijdig bij het rechtspreken: begunstig de arme niet en zie de rijke niet naar de ogen. Spreek rechtvaardig recht over uw volksgenoten. Strooi geen lasterpraat rond over elkaar en sta uw naaste niet naar het leven. Ik ben Jahwe. Wees niet haatdragend tegen uw broeder. Wijs elkaar terecht: dan maakt ge u niet schuldig aan de zonde van een ander. Neem geen wraak op een volksgenoot en koester geen wrok tegen hem. Bemin uw naaste als uzelf. Ik ben Jahwe.

Za: Dat woord waarin ons richting wordt gegeven. Zo: De hemel mag horen (Lied van Mozes)

Tweede lezing  Marcus 12: 28-34  Nu trad een schriftgeleerde op Hem toe, die naar hun woordenwisseling geluisterd had en, begrijpende dat Hij hun een raak antwoord had gegeven, legde hij Hem de vraag voor: “Wat is het allereerste gebod?” Jezus antwoordde: “Het eerste is: Hoor, Israël! De Heer onze God is de enige Heer. Gij zult de Heer uw God beminnen met geheel uw hart, geheel uw ziel, geheel uw verstand en geheel uw kracht. Het tweede is dit: Gij zult uw naaste beminnen als uzelf. Er is geen ander gebod voornamer dan deze twee.” Toen zei de schriftgeleerde tot Hem: “Juist, Meester, terecht hebt Ge gezegd: Hij is de enige en er bestaat geen andere buiten Hem; en Hem beminnen met heel zijn hart, heel zijn verstand en heel zijn kracht en de naaste beminnen als zichzelf gaat boven alle brand- en slachtoffers.” Omdat Jezus zag dat hij wijs gesproken had, zei Hij hem: “Gij staat niet ver af van het Koninkrijk Gods.” En niemand durfde Hem nog een vraag te stellen.

Acclamatie: Za: Het woord dat Ik jou geef   |   Zo: Wat staat geschreven

Overweging

Gemeente van onze Heer Jezus Christus. We zijn heel bang geworden. Vaak te bang om met hart en ziel, verstand en kracht  lief te kunnen hebben. De onderwijzeres van groep 1, vertelde dat ze de kleuter die pas op school was, en die veel verdriet had omdat ze naar mamma verlangde, niet op schoot mocht nemen. Dat stond in het protocol. De onderwijzeres moest haar primaire neiging  wegdrukken. Het protocol van de gepaste afstand.  Het meisje dat zo verrast was door die aardige jongen op zijn scooter en liefde ontving en gaf, ontdekte vrij snel dat het alleen maar geven was, zich zelf weggeven. Dat was het protocol van de macht dat angst oproept. Twee heel verschillende situaties waarin oprechte liefde. geen  kans krijgt omdat wantrouwen en angst te groot zijn. Ook de liefde van God en tot God is vaak omringd door angst en wantrouwen. De vrienden van Job zeiden het al: Job, in jouw ellende zit blijkbaar een rekening die God met jou vereffent. Is dat een liefdevolle God? Hoe kan ik God liefhebben als er zoveel onrecht en rampspoed gebeurt in deze wereld? Altijd weer komt deze vraag terug.
Toen ik als jongetje van 6 jaar naar de lagere school ging moesten we elke week een psalmversje uit ons hoofd leren en opzeggen. Het eerste versje was psalm 116: God heb ik lief, want die getrouwe Heer hoort mijn stem mijn smekingen mijn klagen Hij neigt zijn oor, ‘k riep tot Hem al mijn dagen, Hij schenkt Mij hulp Hij redt Mij keer op keer. In een nieuwe berijming heb ik het  mij later ook eigen gemaakt en toen klonk het zo: God heb ik lief want die getrouwe Heer, nam toen ik riep met toegenegen oren mijn woorden aan. Hij wil mij blijven horen, en LEVENSLANG BEN IK NIET EENZAAM MEER. Ik noem dit de basis van mijn geloof in God, aan wie je je mag toevertrouwen als in een liefdesrelatie. Dat klinkt misschien behoorlijk vrijmoedig, maar wanneer wij ons realiseren dat bij de profeten de relatie tussen God en zijn volk wordt beschreven als een huwelijksrelatie met God als bruidegom en het volk als bruid, en later deze beeldspraak ook gebruikt wordt voor de relatie tussen Jezus en de kerk, dan begrijpen we ook waarom deze bruidslyriek ook te vinden is in de mystiek, en dat ook deze beeldspraak gebruikt wordt bij het afleggen van de kloostergeloften en ook bij de verbindingsmomenten van jonge kerkleden bij eerste communie, vormsel en bij openbare geloofsbelijdenis.
Naar die basis van de liefde van God voor zijn volk, gaat Jezus In de evangelielezing. We zien hoe een Schriftgeleerde onder de indruk komt van Jezus van Nazareth en het contact zoekt en de vraag stelt: Wat is het belangrijkste gebod. Het antwoord van Jezus bestaat uit bekende citaten uit Deuteronomium en Leviticus. Het eerste gebod is: Hoor Israël, De Here onze God is Eén. Je zult de Heer uw God liefhebben , met hart en ziel, verstand en kracht. En het tweede daaraan gelijk, dus niet ondergeschikt aan, maar verbonden met het eerste is: Heb je naaste lief als jezelf.
God liefhebben met hart en ziel zal zichtbaar worden in liefde voor medemensen. En liefde wordt heel concreet wanneer wij zeggen tegen onze naasten: Ik wil dat het jou goed  gaat, daar zet ik me helemaal voor in. Dat is dus een manier van leven met compassie en  met toewijding, opdat in mensen Gods liefde zichtbaar wordt.. Dat is geen zweverige toestand, maar dan gaat het over de graanoogst waarbij de kanten niet gemaaid worden zodat er graan overblijft voor de arme.
Het gaat over betrouwbaarheid, waarheid en rechtvaardigheid, zodat in jouw wijze van leven Gods bedoeling met jouw bestaan zichtbaar wordt. Laat je dus leiden door de Geest die van God de Vader, en van Jezus is uitgegaan, die je het vertrouwen geeft geliefd en gekend te zijn door je Schepper en Bevrijder, en die je vraagt dat vertrouwen op te wekken bij de mensen die jouw naasten zijn.
Dat gebeurt waar liefde niet met macht, afhankelijkheid en wantrouwen gepaard gaat, maar voortkomt uit het verlangen naar Gods Koninkrijk waarin ieder mens de liefde van God in medemensen ervaren zal. Amen.

Geloofslied: Za: Ik zing van ganser harte voor de Heer |  Zo: Ik heb lief de aarde en de mensen

De gaven worden op tafel gezet.

Voorbeden

Eeuwige God, wij brengen onze wereld voor Uw aangezicht. U hebt ons geboden elkaar lief te hebben, zoals U ons hebt lief gehad. Daarom bidden wij voor de volken die verdeeld zijn, en zelfs lijden onder burgeroorlogen, doordat er haat wordt gezaaid. O God zegen alle mensen die uit zijn op verbinding en verzoening. Zo bidden wij:   Accl: Gij hart, Gij bron van leven | Zo : Heer ontferm u

God, Bron van liefde, wij bidden U voor  de volken waar tot grote vaderlandsliefde wordt opgeroepen, ten koste van de zorg en de gastvrijheid voor vluchtelingen en vreemdelingen. Zegen de hulpverleners en de politici die durven opkomen voor mensen die een veilige plaats nodig hebben. Geef hen wijsheid o God. Zo bidden wij: Accl: Gij hart, Gij bron van leven | zo heer ontferm u

Wij bidden voor uw wereldwijde Kerk o God. Wij bidden voor Christenen die vervolgd worden vanwege hun geloof. Daarom brengen wij Asia Bibi in Pakistan voor uw Aangezicht. Zij werd beschuldigd van godslastering en zat vele jaren in de gevangenis. Nu zij vrijgesproken is wordt Asia Bibi met de dood bedreigd. O God neem haar in uw hoede en zegen alles wat gedaan wordt om haar veiligheid te bieden. Zo bidden wij:  Accl:Gij hart, Gij bron van leven.  |  Zo Heer ontferm u

Wij bidden voor onze San Salvatorgeloofsgemeenschap.

Inspireer ons om in de liturgie onze lofzangen op Uw liefde te blijven zingen, Beziel ons met Uw Geest, in de Pastorale zorg  voor allen die ziek zijn en onzeker zijn over hun toekomst. Zegen mantelzorgers, verpleegkundigen en artsen in hun werk.  Zegen ook het diaconale werk  en allen die daarin werkzaam zijn om kwetsbare mensen kracht, zelfvertrouwen en nieuwe moed te geven. Zo bidden wij:Accl: Gij hart, Gij bron van leven | Zo Heer ontferm u

O God voor hen die rouwen om de dood van een geliefde bidden wij U om troost en vertrouwen en wij brengen hen voor uw  Aangezicht in het geloof dat onze geliefden in Uw liefde geborgen zijn.

Zo bidden wij  Accl: Za Gij hart, Gij bron van leven | Zo Gedenk ons hier bijeen

Tafelgebed

Jij die God bent, een zachte kracht alom aanwezig, wij danken Jou voor de wereld waarop wij wonen, deze aarde met alles wat er leeft en groeit. Jij die God bent,  vader en moeder tegelijk die ons wil ontvangen om wie wij zijn, die ons roept, groot en klein, om goed te zijn, om brood te delen, die ons oproept te blijven werken aan de vrede, die ons vraagt om trouw te zijn aan de goddelijke liefde in ons.
Wij danken Jou voor Jezus, die mooie mens uit Nazareth, die lang geleden heeft gezegd: Maak je geen zorgen, elke dag heeft genoeg aan zichzelf.
En wat Hij altijd deed,  deed Hij ook de laatste avond. Hij ging met zijn vrienden aan tafel.  Hij nam het brood,  brak het, deelde het uit en zei:
Weet jij hoe je gelukkig kunt leven? Als je het brood van iedere dag niet alléén eet maar breekt  en deelt met elkaar. Zo heb ik het ook gedaan  toen ik bij jullie was.
Daarna nam hij de beker en zei: Drink uit deze beker  als ik er niet meer ben, Vertel elkaar wat echt belangrijk is: deel vreugde en verdriet en als het aan jullie ligt wees bevriend met iedereen.
Daags daarna is Jezus gestorven, maar niet voorgoed Hij leeft nog te midden van ons en gaat met ons mee naar een betere wereld.
Hij zegt: vier samen dat je bij elkaar hoort dat je niet alleen op de wereld bent. Weet dat je elkaar kunt inspireren om te worden wie je echt wilt zijn. Kijk maar goed: overal in de wereld waar mensen aar ontvangen en ontmoeten, samen het leven delen,  daar gebeurt het.
In zijn Geest zijn wij onderweg,  met zijn woorden willen wij bidden, woorden van vrede, woorden van toekomst, vandaag en alle dagen die nog komen gaan.  Zo willen wij bidden  met woorden die Hij ons gegeven heeft: ONZE VADER….

Vredeswens.

Vredeslied: Za: Vrede zal er zijn op aarde | Zo: Dona nobis pacem in terra

Uitnodiging aan de tafel

Moge het delen van dit brood en deze beker ons sterken in de hoop dat een nieuwe wereld komen zal, waar brood en recht en liefde is, genoeg voor allen.

Communielied Za: Boek jij bent geleefd (meezingen met CD van Melodie) |Zo: Dieper dan de brandhaard in het vuur is

Dankgebed: Heer onze God, met open handen zijn wij hier gekomen en Gij hebt ons verzadigd met brood uit de hemel. Leer ons met anderen te delen wat wij in overvloed ontvangen hebben. Door Christus onze Heer. Amen

Mededelingen

Slotgedachte en zegen

God liefhebben? Hoe moet dat? Dat was het thema van deze dienst. In het Woord hebben wij de Stem verstaan van de Ene, die Schepper en Bevrijder is van mensen ook van u en mij. Wij mogen ons geliefd weten. God liefhebben dat doen wij door Gods liefde te beantwoorden en te laten zien in daden van zorg en ondersteuning voor medemensen die onze steun nodig hebben om staande te blijven en verder te gaan. Zo mogen wij tot een zegen zijn voor mensen die aan ons worden toevertrouwd, daartoe mogen wijzelf de zegen van God ontvangen. Verhef uw hart tot God:
De Heer zegene u en Hij behoede u. De Heer doe Zijn Aangezicht over u lichten en Hij zij u genadig. De Heer verheffe Zijn Aangezicht over u en geve u vrede.
In de Naam van de Vader de Zoon en de Heilige Geest.
Amen.

Slotlied: Za Vervuld van Uw zegen gaan wij onze wegen (nieuw Liedboek 425) |Zo:  De boom is de aarde dankbaar