Het is mogelijk
24 en 25 maart 2018, Palmpasen
Voorganger: Ard Nieuwenbroek
OPENINGSLIED:
za: Voor mensen die naamloos
zo: Hier gaan we zingend de wereld te buiten
Welkom vandaag aan iedereen! Misschien naar hier gekomen met een verwachting. Zoekend naar stilte, inspiratie of naar iets wat je bemoedigt. Vertrokken vanuit ver of dichtbij. Gezien door anderen of juist niet. Verlangend te mogen zijn wie je wilt zijn. Zoekend naar verbinding die je tot mens maakt. In voorbereiding op de Goede Week.
Dit weekend is het Palmpasen. Prachtig om te zien hoe in Mbala, de plaats van ons Vastenproject, Palmpasen wordt gevierd. Het is feest zo te zien, ook daar. De intocht van Jezus was ook feestelijk. We kennen inmiddels de afloop van dat feest. Een week vol tegenstellingen komt op ons af. Vreugde, lijden, dood en verrijzenis. Allemaal levensthema’s voor ons allemaal. In meer of mindere mate. In deze viering luisteren we naar het verhaal van de intocht. De vraag is dan: wat zegt deze intocht over ons eigen dagelijks leven? Is het mogelijk het kwaad te keren. Is verrijzenis mogelijk, ook in ons dagelijks leven?
Laten we, voordat we gaan luisteren, zingen en nadenken, de stilte zoeken in onszelf en om ons heen.
GEBED
Eeuwige:
Dank, dat je bij ons bent en dat we dat zeker mogen weten. Je belooft in jouw woord dat waar twee of drie samen zijn in jouw naam, jij bij hen bent. Dat geeft ons vertrouwen. Dat geeft ons ook de moed en de kracht jou in deze intense dagen te ontmoeten. Vanuit ons hart en ons verlangen. Wees ons ook hier vandaag nabij en strooi jouw liefde en wijsheid over ons uit.
Zegening en uitdelen palmtakjes
LIED:
za: Hoe is uw naam.
zo: Toen Jezus naar zijn stede ging.
Natuurlijk staat vandaag het verhaal van de intocht met Palmpasen centraal. Een verhaal vol symbolen en metaforen. Voor vandaag gekoppeld met een stukje tekst van een van de grootste filosofen aller tijden, Søren Kierkegaard. In zijn eerste lezing gaat het over kiezen. Over de opgave van het moment en de hulp van de eeuwige.
1e LEZING
Voor alles in het leven is het van belang om de goede instelling te hebben, om de juiste positie te nemen. Dat doet een christen als het gaat om de dag van morgen; want die bestaat niet voor hem. Wie roeit in een boot keert het doel de rug toe, terwijl hij er toch naar toewerkt. Hetzelfde geldt voor de dag van morgen. Wanneer een mens met behulp van de eeuwige zich in de dag van vandaag verdiept en daarin leeft, keert hij de dag van morgen de rug toe. Hoe meer hij zich verdiept in de dag van vandaag, hoe beslister hij de dag van morgen de rug toekeert, zodat hij die helemaal niet ziet. Als hij zich omdraait, raakt het eeuwige voor zijn ogen in verwarring en wordt het de dag van morgen. Maar wanneer hij, om goed naar het doel toe te werken (de eeuwigheid), die dag van morgen de rug toekeert, dan ziet hij hem helemaal niet. Met behulp van de eeuwige ziet hij heel duidelijk de dag van vandaag en wat die aan opdrachten geeft.
Søren Kierkegaard ‘De zorgen van de zelfkwelling’ in: ’Onbezorgd als de vogel en de lelie’, pag.93-94)
LIED:
za: Blijf niet staren
zo: Dat wij niet slapen
2e LEZING
Marcus 11, 1-11
Jezus en de leerlingen kwamen in de buurt van Jeruzalem. Ze waren vlak bij de dorpen Betfage en Bethanië, bij de Olijfberg. Daar stuurde Jezus twee leerlingen vooruit. Hij zei tegen hen: ‘Ga naar dat dorp daar. Jullie zullen daar een jonge ezel zien, die staat daar vastgebonden. Er heeft nog nooit iemand op gereden. Maak hem los en breng hem hier. Misschien vraagt er iemand: ‘Wat doen jullie daar?’. Dan moet je zeggen: ‘De Heer heeft deze ezel nodig. Maar hij zal hem snel weer terugbrengen.’ De twee leerlingen gingen naar het dorp en vonden de ezel. Hij stond buiten op straat, vastgebonden bij een deur. Ze maakten hem los. Een paar mensen die daar stonden, zeiden:’ Wat doen jullie daar?’ De leerlingen zeiden wat Jezus hun gezegd had. Toen lieten de mensen hen met rust. De leerlingen brachten de ezel bij Jezus. Ze legden hun jassen op de rug van de ezel, en Jezus ging erop zitten. Veel mensen legden hun jas op de weg. Anderen plukten takken met bladeren en legden die op de weg. Ze liepen voor Jezus uit en achter hem aan. Ze riepen: ’Alle eer aan God! Leve de man die door God gestuurd is. Leve het nieuwe koninkrijk van onze voorvader David. Alle eer aan God in de hemel!’ Jezus en de leerlingen kwamen in Jeruzalem. Jezus ging de tempel in en bekeek daar alles goed. Het was al laat geworden. Daarom ging Jezus met de twaalf leerlingen terug naar Bethanië.
LIED:
za: Toen Jezus naar zijn stede ging
zo: Oren en ogen gaan open voor Jezus
OVERWEGING
De komende tijd ga ik verhuizen. Dat heeft nogal wat effecten en gevolgen. Nieuwe, soms spannende dingen. Een daarvan is dat Marleen en ik op zoek zijn geweest naar twee paarden. Marleen gaat op onze nieuwe woonplek werken met coachpaarden en kinderen met een belemmering. Nu ken ik de paardenwereld totaal niet en inmiddels een beetje. Waarschijnlijk is dat ook de reden waardoor in het Evangelie van vandaag ik in eerste instantie stil bleef staan bij de keuze van het vervoermiddel. Een ezel, een ezelsveulen nog wel. In de paardenwereld het minste en het kleinste wat je je maar kunt voorstellen. Uitgekozen door Jezus om zijn intocht enige luister bij te zetten. Een ezeltje als troon voor iemand die ze koning noemden. Het lijkt wel een knipoog van Jezus naar al die mensen die het aardse leven beschouwen als een zoektocht naar macht, een verlangen naar succes of carrière. Of de wens om te heersen over anderen. Hij niet. Hij rijdt niet op een volbloed hoogbenig paard bij zijn intocht maar op een eenvoudig ezelsveulen. Hij liet ons met die intocht ook iets anders zien. Heb je weleens meegemaakt dat mensen je zien zitten, je misschien geweldig vinden om vervolgens je als een baksteen te laten vallen? Bij Jezus eindigde dat met de kruisdood. Wat een tegenstelling met die jubelende intocht! Mensen lopen het huis uit, de straat op, hem tegemoet. Eindelijk iemand met het hart op de goede plaats. Eindelijk iemand met geen blad voor de mond. Eindelijk iemand om je aan vast te houden. Terwijl het feest nog duurt worden de plannen beraamd. Verdacht gemaakt en opgepakt op een en dezelfde dag. Zo gaan er elke dag mensen geestelijk en lichamelijk kapot aan wat anderen hen aandoen. Door roddel, door buigen naar boven en trappen naar beneden. Elke dag worden er mensen gekruisigd. Het lijdensverhaal gaat ook over ons mensen van 2018. We zijn nog steeds onderweg, nog steeds over woeste zeeën en dorre onherbergzame woestijnen. Er zijn overal grenzen en het schijnbare recht van de sterkste. In Zuid-Afrika was ik in een tehuis waar jonge meisjes werden opgevangen die maandenlang slachtoffer waren van seksueel misbruik in de eindeloze sloppenwijken. Ik keek in hun dode, uitzichtloze ogen. Gekruisigd voor het leven. Overal zijn er Pilatussen en Kajafassen. Je wordt er vaak moedeloos en apathisch van. Sommigen kijken niet meer naar het nieuws en zeggen het abonnement van de krant op. Het lijkt onmogelijk het kwaad in de wereld te keren of te kantelen en toch: Het is mogelijk! Gelukkig zijn er ook momenten van hoop. In datzelfde tehuis in Zuid-Afrika komt diezelfde dag het bericht dat er een subsidie is aangeboden waardoor de opvang en huisvesting voor weer een jaar is gegarandeerd. Het bericht leidt tot een spontane vreugdedans waarbij het vuur van leven een paar minuten zichtbaar en voelbaar is. Ooit werd in datzelfde Zuid-Afrika Nelson Mandela gevraagd waarom hij, na zijn vrijlating, alle vijandigheden ver van zich had gelaten en overduidelijk had gekozen voor een constructieve blik op de toekomst.
Zo zelfs dat hij een van zijn bewakers tot minister aanstelde. Zijn zachte antwoord, in volume en inhoud, was hoopgevend. Hij zei dat in die tientallen jaren gevangenschap er, wonder boven wonder, elke vrijdag bij hem een postzak werd afgeleverd met honderden steunbetuigingen via Amnesty International. Dat die hem de kracht hadden gegeven om een verbindende leider te worden. Het doet ertoe als we, hoe klein dan ook, iets doen aan het onrecht voor zovelen. Het is mogelijk! Of, zoals Søren Kierkegaard het zegt, ‘verdiepen in de dag van vandaag’. Hoe dichtbij is het lijdensverhaal van anderen in ons leven? Het betekent dat we ieder persoonlijk, en samen, worden uitgenodigd om in de dag van vandaag serieus te werken aan wereld waar nog steeds mensen massaal worden verraden en overgeleverd. Waar nog steeds mensen worden gebroken, soms alleen met woorden. We kunnen kleine steentjes in de rivier van onmacht en geweld verleggen. Het is mogelijk. Dan wordt Palmzondag de opmaat naar de verrijzenis. Niet alleen een herinnering aan toen, niet je verliezen in de dag van morgen, maar een concrete uitdaging voor mensen van vandaag.
GELOOFSLIED:
za: Te doen gerechtigheid
zo: Boom je stam was koud en bloot
KLAARMAKEN VAN DE TAFEL /COLLECTE
VOORBEDEN
Eeuwige,
Zoveel mensen leven in pijn en beschadiging. Zoekend naar houvast en oplossingen leven ze soms van uur tot uur, van dag tot dag. Wees hen in andere mensen nabij. Laten we hen zien in hun nood. Laten we in ons verdiepen in de dag van vandaag. Opdat hiermee jouw kracht hen helpt weer overeind te geraken in het leven.
Eeuwige,
We bidden om betrokkenheid voor mensen in de zorg, die mensen in een crisis nabij zijn. Mantelzorgers, psychologen, therapeuten, verpleegkundigen, psychiaters, artsen en al die anderen. Wees hen nabij opdat hun professionele zorg in jouw genade de ander kan bereiken.
Eeuwige
We bidden vandaag om nabijheid voor de vele vluchtelingen die nog steeds wanhopige pogingen doen een nieuw veilig, warm thuis en een humane toekomst te bereiken. Sta hen nabij in de liefde van anderen die hen niet verwerpen, afstoten maar ondersteunen en menselijk behandelen.
Eeuwige
Ook bidden we hier voor de intenties geschreven in ons intentieboek. Vandaag gedenken we in het bijzonder
ACCLAMATIE:
za: Barmhartige heer, genadige God
zo: Luister Heer, ontferm U over ons
Gedenk ons hier bijeen
TAFELGEBED
Gezegend, jij, God-met-ons, uit jouw liefde is ons leven ontstaan, uit jouw handen mogen wij het leven ontvangen, om ten volle mens te zijn,
in al onze grootsheid, in al onze kleinheid.
Wij willen jou danken voor dit leven,
voor de schoonheid en de vreugde, voor de kwetsbaarheid en gebrokenheid, voor de liefde en verbondenheid om samen door het leven te gaan, elkaar te dragen en ons gedragen te weten. Elkaar te zien in wie we werkelijk zijn.
Wij willen jou danken voor jouw zoon Jezus, die zijn hand op onze schouders wil leggen om onze lasten te kunnen dragen: zachtmoedig naar anderen en naar onszelf. Zoals hij willen wij in alle eenvoud het leven van onszelf en anderen dragen, in vertrouwen op Jou dat Jij ons ziet en niet laat vallen.
Zo dragen wij hem met ons mee, telkens als wij eten van dit brood en drinken uit deze beker. Zo verkondigen wij zijn dood en dat hij leeft, Jezus Messias. Die ons aanspreekt, ondervraagt, bemoedigt, troost, vermaant, die ons verschijnt in woorden van genade ’hebt elkander lief’. Die tot ons zegt: Doe dit en denk aan mij. Breek je brood en deel je levenskracht, schenk je hartenbloed om liefdeswil, geef je leven zoals ik het gaf: wees mijn zachte kracht, mijn lichaam en mijn ziel in deze wereld. Moge het delen van dit brood en deze beker ons hart versterken: dat wij vol hoop meewerken, iedere dag van vandaag, aan een nieuwe wereld waar brood en recht en waardigheid en liefde is voor al wat leeft.
Zo weten wij ons gedragen door jou, zo willen we elkaar zien en dragen, met respect en zachtheid, vanuit het verlangen dat wij een gemeenschap zijn waar niemand buitengesloten wordt, waar niet vastgehouden wordt aan starre vooroordelen, waar plaats is voor andersdenkenden. Laat ons met de hulp van jouw Geest een gemeenschap zijn van mensen in beweging, vol ruimte en openheid voor elkaar.
Raak ons met jouw liefdesvuur. Verfris ons, doe ons herleven in het doen van gerechtigheid. Laten wij elkaar in de dag van vandaag, en alle dagen, tot brood worden. Brood en wijn van vrede en liefde, laat ons daartoe bidden met de woorden die Jezus ons geleerd heeft.
Zo: Gezegend zijt Gij, levende God
ONZE VADER
VREDESWENS
VREDESLIED:
za: Stad van vrede
zo: Vrede zij u van God in de hemel
BREKEN EN DELEN:
za: Eet en drinkt van brood en wijn
zo: Mij geschiede uw woord
AFSLUITEND GEBED AAN TAFEL,
SLOTGEDACHTE
Een oude man die in de ochtendschemering langs het strand wandelde zag een jonge man die zeesterren, gestrand door het afgaand tij, opraapte en een voor een terug de zee in gooide. Hij ging naar hem toe en vroeg hem waarom hij dat deed. De jongeman antwoordde dat de zeesterren dood zouden gaan als zij blootgesteld werden aan de ochtendzon ‘Maar het strand is nog kilometerslang en er liggen duizenden zeesterren. Je kunt ze niet allemaal redden. Wat maakt het uit dat jij je zo inspant?’ De jongeman keek naar de zeester in zijn hand en gooide hem in de veiligheid van de golven. ‘Voor deze’, zei hij, ‘maakt het wat uit.’
(Loren Eisely, antropoloog.)
ZEGEN EN WEGZENDING
Wanneer de woorden alle kanten opvliegen,
Wanneer er tranen ongezien over mijn wangen lopen,
Wanneer ik niet weet wat ik moet doen,
Hoor ik: Je bent niet alleen.
Wanneer mijn hart onzichtbaar pijn doet,
Wanneer mensen mij kwetsen,
Wanneer ik nog geen positief woord heb gehoord,
Hoor ik : Je bent niet alleen
Wanneer niemand mij echt lijkt te zien,
Wanneer ik mij alleen voel,
En wanneer er niemand naar mij lijkt te luisteren,
Hoor ik: Je bent niet alleen
Ik ben niet alleen, want jij bent bij mij.
In de nabijheid van een ander ben jij altijd dichtbij
(Hans Stolp)
Daartoe zegenen we elkaar en onszelf in de naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest, Amen
SLOTLIED:
za: Als God ons thuis brengt
zo: Een mens te zijn op aarde