Hij is er en hij is er niet

DATUM: 5 mei 2019.

Voorganger: Ard Nieuwenbroek

OPENINGSLIED: Dit huis is een huis

Welkom vandaag aan iedereen. Op deze bevrijdingsdag. Misschien ben je naar hier gekomen vanuit een drukke week. Een week die je soms zo kunt hebben. Vol turbulentie en onverwachte teleurstellingen. Of heb je een week achter je vol liefde. Hoe dan ook: laten we hier vandaag de week even achter ons laten. Zodat we ruimte maken voor verstilling, verdieping en verwachting.

Laten we daartoe, voordat we gaan luisteren, zingen en nadenken, de stilte zoeken in onszelf.

GEBED

Alomzijnde:
Dank, dat je bij ons bent en dat we dat zeker mogen weten. Je belooft in jouw woord dat waar twee of drie samen zijn in jouw naam, jij bij hen bent. Dat geeft ons vertrouwen. Dat geeft ons ook de moed en de kracht om elkaar vanuit ons hart te willen zien. Wees ons ook hier nabij en strooi jouw liefde en wijsheid over ons uit. Hier en nu, straks en ooit.

LIED: Strek naar mij uit uw gedachten

1e LEZING
Psalm 33, 1-5

Juich, mensen die horen bij de Heer. Zing allemaal voor hem! Juich voor de Heer en maak muziek, speel op de harp en zing een lied. Zing een nieuw lied voor hem, zing vrolijk en maak mooie muziek. Want wat de Heer zegt, is waar. Alles wat hij doet, is goed. De Heer wil eerlijkheid en recht. Overal op aarde zie je zijn goedheid.

LIED: Gij die van ons verlangt

2e LEZING
Lucas 24, 34-48

Terwijl de leerlingen met elkaar aan het praten waren, stond Jezus plotseling bij hen. Hij zei: ‘Ik wens jullie vrede’. De leerlingen schrokken en werden bang. Ze dachten dat ze een geest zagen. Maar Jezus vroeg: ‘Waarom zijn jullie bang? En waarom twijfelen jullie of ik het echt ben? Een geest heeft geen lichaam. Maar kijk eens naar mijn handen en mijn voeten. Raak mij eens aan. Jullie kunnen toch zien dat dit mijn lichaam is? Ik ben het echt!’ En Jezus liet de wonden aan zijn handen en voeten zien. De leerlingen waren zo blij en verrast, dat ze het niet konden geloven. Daarom zei Jezus: ‘Hebben jullie hier iets te eten?’ Toen gaven ze hem een stuk gebakken vis. En Jezus at het op waar zij bij waren. Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Toen ik nog bij jullie was, heb ik gezegd: ‘Alles wat er over mij in de heilige boeken staat, moet gebeuren.’ Daarna hielp Jezus hen om de heilige boeken goed te begrijpen. Hij zei: ‘In de heilige boeken staat dat de Messias zal lijden en sterven, en drie dagen laten zal opstaan uit de dood. En ook dat namens de Messias het goede nieuws verteld moet worden. Dit is wat alle volken moeten horen: ‘Begin een nieuw leven, dan zal God je fouten vergeven.’ Jullie moeten dat nu aan iedereen gaan vertellen, allereerst in Jeruzalem.

LIED: Eeuwige onzienlijke

OVERWEGING
Ze schrikken zich dood, zijn sprakeloos en tegelijk ook angstig. Ook vandaag lezen we hoe leerlingen de opgestane Jezus weer ontmoeten. Het duurt even voordat het tot ze doordringt dat Jezus opnieuw tot leven lijkt te zijn gekomen en voor hen staat. In levenden lijve. En dan nog lijken ze het niet zeker te weten. Niet omdat hen iets aan de ogen mankeert. Het is een verhaalelement dat een eigen boodschap overdraagt: als wij het in de kerk, na Pasen, over Jezus hebben, dan is dat altijd in de dubbelheid van herkenning en niet-herkenning. Hij is in ons midden – in het midden van de kerk – en tegelijk kunnen wij ons hem niet toe eigenen. Dat idee. God is aanwezig als de afwezige, om het paradoxaal te zeggen.

Hij is er en hij is er niet. In ieder geval is Jezus er niet zo, dat wij hem vast kunnen houden, of vast kunnen leggen. Dat mag je ook in een meer dan letterlijke zin verstaan. Er zijn in de
geschiedenis van het Christendom veel pogingen gedaan om Jezus vast te leggen. Vastleggen in een geloofsbelijdenis. In dogma’s of Jezus claimen voor je eigen vroomheid en kerkelijke traditie en noem het allemaal maar op. Al die pogingen breken stuk.

Hoe verschijnt hij dan wel aan ons? In de psalm in de eerste lezing horen we: Overal op aarde zie je zijn goedheid. Waar zien we die goedheid? Waar is Jezus in ons midden? Hoe kunnen we hem zien en herkennen in zijn onzichtbaarheid? “Raak mij aan”, zei Jezus. Zijn wonden aanraken, niet om hem op aarde lijfelijk bij jou te houden. Dat kan niemand. Wat we wel kunnen is de wonden van zoveel medemensen aanraken. Helpen dat het voor hen ook Pasen mag worden: leven, hoop en toekomst.

Om ons heen zijn er gelukkig zoveel voorbeelden van mensen die wonden aanraken en daarmee Jezus tot leven brengen. Spectaculaire verhalen en alledaagse gebeurtenissen. Zo is er Padima, een Thaise jonge vrouw. Op haar 20^e kreeg ze kanker, overwon die en zette zich vanaf dat moment, met gevaar voor eigen leven, in voor Thaise kindslaven die eerst werden ontvoerd en daarna jaar in jaar uit 24 uur per dag op vissersschepen moesten werken. Ze bevrijdde al ruim drieduizend van deze kinderen en bracht hen weer terug bij de families. Ze overleefde tot nu toe twee moordaanslagen op haar leven. En wat te denken van de automobilist die onlangs met gevaar voor eigen leven op de A15 twee kinderen uit een brandende auto haalde? Of van die jonge agente die in februari zonder aarzelen het water insprong om een kind uit het ijskoude water te redden? Maar ook gaat het om die 17-jarige jongen die al vijf jaar lang iedere week tweemaal computerles geeft aan mensen met een verstandelijke beperking. Voor mij komt Jezus in al deze mensen en momenten zichtbaar tot leven. Dan is hij er. Laten we echter vooral niet denken dat het alleen om die spectaculaire acties gaat.

Want juist in het onzichtbaar kleine komt Jezus ook tot leven. Is hij aanwezig als de afwezige. We hoeven geen held te zijn om hem aan te raken in een ander. Iedere dag geeft ons duizend kansen om Hem in ons leven en dat van anderen zichtbaar te maken. Aandacht geven aan hen die ogenschijnlijk niet onze aandacht vragen. Een ander laten merken dat hij of zij ertoe doet. Erkenning geven aan hen die deze erkenning zo missen. Natuurlijk kan dat door mensen te bezoeken die daar zo naar verlangen. Ik denk echter dat het ook ligt in de alledaagsheid. De pas geleden gestarte campagne Does Lief gaat over alledaagsheid en wil een positieve invloed hebben op het gedrag van veel Nederlanders. Maar wat vooral wordt gevraagd is een banaal simpele boodschap: Aardiger zijn tegen elkaar.

Hij is er en hij is er niet. Vasthouden kan niet, aanraken wel. Door anderen aan te raken, en zelf aangeraakt te worden, komt Jezus tot leven. In heldendaden en in de alledaagse kleinheid. Zo is hij midden onder ons. Zichtbaar in die ander. Tot leven gekomen, hier en nu. Vol leven, hoop en toekomst.

GELOOFSLIED: De woorden die wij spraken

KLAARMAKEN VAN DE TAFEL /COLLECTE

VOORBEDEN
Eeuwige,
Jij spoort ons aan de wonden van medemensen aan te raken met onze aanwezigheid. Geef ons het licht in de ogen om deze mensen werkelijk te zien en geef ons moed en energie om er voor hen te zijn op een manier die passend is.

Eeuwige,
Zoveel mensen leven in pijn en beschadiging. Zoekend naar houvast en oplossingen leven ze soms van uur tot uur, van dag tot dag. Wees hen in andere mensen nabij. Laten we hen zien in hun nood. Opdat hiermee jouw kracht hen helpt weer overeind te raken in het leven.

Eeuwige,
We bidden voorde Thaise Padima. Sterk haar in haar levensreddende energie voor duizenden Thaise kinderen. Bescherm haar tegen het kwade opdat ze haar werken tot in lengte van jaren kan voortzetten.

Eeuwige,
We bidden om betrokkenheid voor mensen in de zorg, die mensen in een crisis nabij zijn. Mantelzorgers, psychologen, therapeuten, verpleegkundigen, psychiaters, artsen en al die anderen. Wees hen nabij opdat hun professionele zorg in jouw genade de ander kan bereiken.

Eeuwige,
We bidden vandaag om nabijheid voor de vele vluchtelingen die nog steeds wanhopige pogingen doen een nieuw veilig, warm thuis en een humane toekomst te bereiken. Sta hen nabij in de liefde van anderen die hen niet verwerpen, afstoten maar ondersteunen en menselijk behandelen. Opdat ze worden gezien als mensen en niet als nummers.

Eeuwige,
We dragen u onze gebeden op zoals verwoord in ons intentieboek. Ook vandaag gedenken we alle dierbare mensen die zijn overleden. We gedenken al degene die in de Tweede Wereldoorlog hun leven hebben verloren. Vandaag gedenken we in het bijzonder…

ACCLAMATIE: Jij die onze gedachten raadt
Voor Uw aangezicht

TAFELGEBED
Gezegend, jij, God-met-ons, uit jouw liefde is ons leven ontstaan, uit jouw handen mogen wij het leven ontvangen, om ten volle mens te zijn,
in al onze grootsheid, in al onze kleinheid.

Wij willen jou danken voor dit leven, voor de schoonheid en de vreugde, voor de kwetsbaarheid en gebrokenheid, voor de liefde en verbondenheid om samen door het leven te gaan, elkaar te dragen en ons gedragen te weten.

Wij willen jou danken voor jouw zoon Jezus, die zijn hand op onze schouders wil leggen om onze lasten te kunnen dragen: zachtmoedig naar anderen en naar onszelf. Zoals hij willen wij in alle eenvoud het leven van onszelf en anderen dragen, in vertrouwen op Jou dat Jij ons ziet en niet laat vallen.

Zo dragen wij hem met ons mee, want op de laatste avond van zijn leven, heeft hij ons zijn lijf en ziel voor eeuwig gegeven.

In het bijzijn van zijn vrienden heeft Jezus brood genomen, dankte jou voor het brood, brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden: ‘Neem en eet van dit brood,
dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’ Hij nam een beker, sprak een dankgebed, en zei tot zijn vrienden: ‘Drink hieruit en proef van mijn liefde, zodat mijn vreugde in jou zal zijn
en haar volheid bereikt. Heb elkaar lief, zoals ik jou heb lief gehad.’

Zo heeft hij zich aan ons gegeven, om zichtbaar te blijven, als levend brood om samen met hem de weg te kunnen gaan die ons gegeven is, ook onder moeilijke omstandigheden.

Zo weten wij ons gedragen door jou, zo willen we elkaar zien en dragen, met respect en zachtheid, vanuit het verlangen dat wij een gemeenschap zijn waar niemand buitengesloten wordt, waar niet vastgehouden wordt aan starre vooroordelen, waar plaats is voor andersdenkenden. Laat ons met de hulp van jouw Geest een gemeenschap zijn van mensen in beweging, vol ruimte en openheid voor elkaar.

Raak ons met jouw liefdesvuur. Verfris ons, doe ons herleven in het doen van gerechtigheid. Laten wij elkaar tot brood worden, brood van vrede en liefde, laat ons daartoe bidden met de woorden die Jezus ons geleerd heeft:

ONZE VADER

VREDESWENS

VREDESLIED: Wek mijn zachtheid weer

BREKEN EN DELEN:

AFSLUITEND GEBED AAN TAFEL,

SLOTGEDACHTE

Soms ben ik er, en soms ben ik er niet
Soms leef ik, en soms leef ik niet
Dan opeens zie ik jou.
Jij roept me op er te zijn.
Te zijn voor anderen en daarmee voor jou en mezelf.

ZEGEN EN WEGZENDING
Eeuwige,
Jij hebt ons uitgezonden in de wereld.
Zegen ons om een levende getuige te zijn van jouw liefde
Zegen onze ogen om scherp te zien wat mensen beweegt, bemoedigt of benauwt

Zegen onze oren om woorden op te vangen van hoop, kracht en uithoudingsvermogen
Zegen onze lippen om te spreken voor de mensen zonder stem

Daartoe zegenen we elkaar en onszelf in de naam van de Vader en Moeder, Zoon en Heilige Geest, Amen

SLOTLIED: Uit vuur en ijzer