In dankbare verwondering

San Salvatorgemeenschap 30 en 31 juli 2016
Thema: In dankbare verwondering
Voorgangers: Frits Bakker, Theresienne Berendsen,
Forra van Reijswoud en Corrie Dansen
Muzikale ondersteuning: Gelegenheidskoor met Gerard van de Weijer

Openingslied: Hier gaan we zingend

Welkom
Lieve mensen, van harte welkom bij de viering van vandaag. In dankbare verwondering staan we vandaag stil bij wat het leven ons te bieden kan hebben. Welkom bij deze extra feestelijke viering, ook u allemaal die hier voor het eerst bent. We vieren vandaag met elkaar dat Theresienne Berendsen 60 jaar geleden haar kloosterleven begon en Frits Bakker net zo lang geleden zijn leven als priester. Zij willen dat graag met ieder hier aanwezig vieren, en wij met ons allen met hen. Theresienne, Frits, Forra van Reijswoud en ik (Corrie Dansen) hebben de viering samen voorbereid en wij gaan samen voor. De pastoraatsgroep kan dit weekend niet aanwezig zijn. Mede namens hen wens ik ons allen een goede viering toe.
Laten we eerst stil worden en luisteren naar de woorden ooit door Frits gezegd:

Gebed
Om tot onszelf te komen, God, zijn we hier, om diep te aarden in het leven, thuis te raken in het hart van ons bestaan, als een vogel op zijn nest, als een kind op de schoot van zijn moeder.
Wil ons rustpunt zijn, de grond die ons draagt, de adem die ons herschept, het woord dat ons voedt, het brood dat leven doet.
Acclamatie: Herschep ons hart, heradem ons verstand

1e Lezing: De kunstenaar Besaleël
De schilder en mysticus Marc Chagall heeft veel Bijbelse figuren getekend, waaronder de kunstenaar Besaleël, die in het boek Exodus voorkomt. Besaleël was een begenadigd vakman met veel kunstzinnige talenten. Luisteren we naar het fragment, waarin Besaleël zijn roeping ontvangt om zijn talenten creatief in te zetten voor het volk Israël en de eredienst.
De Heer zei tot Mozes:
Ik heb mijn keuze laten vallen op Besaleël, de zoon van Uri, de zoon van Chur, uit de stam van Juda. Ik heb hem uitzonderlijke talenten geschonken: wijsheid, vakmanschap en inzicht op allerlei gebied. Hij kan ontwerpen maken en ze in goud, zilver, koper en brons uitvoeren. Hij kan stenen snijden en zetten en hout bewerken. En hij beheerst ook allerlei andere vaardigheden voor de aankleding van de tent van de samenkomst, de ark met de verbondsakte en alle benodigdheden voor de eredienst. Als hulp heb ik hem goede vaklui met bijzondere vaardigheden gegeven, zodat zij alles kunnen uitvoeren waartoe ik Besaleël opdracht heb gegeven.
Zo werd het werk aan de verblijfplaats met alle toebehoren voor samenkomst en eredienst door Besaleël en zijn vaklieden nauwkeurig en kunstzinnig uitgevoerd. Toen Mozes het hele werk aanschouwde en zag dat ze alles precies volgens de opdracht van de Heer hadden gemaakt, zegende hij hen.

Beeldmeditatie
Chagall heeft een mooie schildering van Besaleël gemaakt, die we in een korte beeldmeditatie
wat dieper gaan bekijken.
Pianomuziek: Deze woorden aan jou opgedragen
Laat de afbeelding eerst in zijn geheel tot u doordringen, zonder nog op details te letten.
Sluit daarna even uw ogen.
Open uw ogen weer en kijk naar de figuur Besaleël, die Chagall van opzij in de verte laat kijken.
Chagall laat het linkeroog van Besaleël zien, dat anders niet zichtbaar zou zijn.
Door Besaleël zo af te beelden wil Chagall waarschijnlijk zeggen dat het niet om het oog gaat,  maar vooral om het oor: het horen. Het met haar bedekte oor wijst naar het midden en staat open voor alles wat Besaleël als opdracht bereikt.
Een vogel vliegt vanuit de goudgele linkerbovenhoek (de goddelijke wereld) naar Besaleël toe.
De Koninklijke vogel draagt een kroon en zijn geopende snavel geeft aan waar zijn boodschap vandaan komt.

Kijk nu naar de rode zon tussen de vogel en Besaleël.
In de cirkel staat de davidster, symbool voor het volk Israël.
De ster bevat twaalf stenen, die duiden op de twaalf stammen van Israël.
In het midden van de ster staat de naam Jahweh.

Richt je ogen nu naar de goudgele lichtbaan. Besaleël heeft twee linkerhanden.
De grote linkerhand aan de rechterarm vertelt van wie deze hand is.
De rechterhand in de Bijbel is meestal de hand van God.
Daarom heeft Besaleël, ondanks zijn groot en goed vakmanschap, twee linkerhanden.

Kijk nu naar de kandelaar met brandende kaarsen die voor het voorhangsel van de tent van samenkomst, het Heilige der Heiligen genoemd staat en de plaats is, waar God woont.
Er zijn twee leeuwen te zien en daarboven een zwevende kroon,
die aan de verbondskist herinnert, waarin de Thora, de wet van Mozes, wordt bewaard.

Er zijn ook nog een paar zegenende handen te zien.
Het is de weergave van de laatste zin van  het voorgelezen fragment:
´Toen Mozes het hele werk aanschouwde en zag dat ze alles precies volgens de opdracht
van de Heer hadden gemaakt, zegende hij hen.`
Lied: Deze woorden aan Jou opgedragen

2e Lezing: vrij naar 1 Korinthe 12
Roeping is niet voorbehouden aan priesters of kloosterlingen. Wij worden allemaal geroepen, elke dag opnieuw. We zien de stem van God om ons heen, we voelen zijn stem, we horen Hem:
in het heelal, dat – zonder taal of woorden – de glorie van God verkondigt;
in de aarde die wij rondom ons voelen en betasten, die ons om erbarmen smeekt omwille van haar kwetsbaarheid;
in mensen om ons heen, die ons vragen stellen.
En van ieder wordt verwacht, die roep van God te beantwoorden, ieder op eigen wijze. Zo zijn er wijze mensen onder ons, mensen die uitblinken door kennis, door geloof, er zijn er die zieken helpen, er zijn er die talen spreken, of die in de toekomst kijken op grond van wat er om ons heen gebeurt. Er zijn er zelfs die wonderen doen: wonderen van goedheid en liefde. Maar het is één dezelfde Geest die ons bezielt.
Acclamatie: Zolang wij ademhalen

Overweging door Frits Bakker
1 Je verwonderen, wanneer gebeurt dat eigenlijk? Vandaag bijvoorbeeld. Ik hoef maar rond te kijken en u te zien. Ik weet dat de reden van uw aanwezigheid mijn 60 jarig priesterjubileum en het diamanten kloosterjubileum van Zr. Trees is, maar het feit, dat wij hier met zoveel verschillende mensen bijeen zijn is voor mij nog extra wonderlijk. Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Mijn leven heeft na mijn auto-ongeluk aan een zijden draadje gehangen. Dat ik er nog ben, verwondert mij elke dag en dat u er nu bent helemaal.
Je verwonderen vind ik een van de mooiste ervaringen. We doen het al van kind af aan.
Als kind verbaasde ik me al over wat ik zag in de tuin van mijn moeder, hoe planten groeien en takjes zich splitsen en uitgroeien tot een bloeiende struik met een gamma aan kleuren.
En ook nu nog, nu ik 87 ben, heb ik het strookje grond in Vught voor mijn raam met een stel
aaneengesloten bloempotten tot een tuintje gemaakt, waaruit allerlei bloemen en planten
opschieten. Op een zonnige dag zie ik vaak een dikke kikker tussen mijn bloemen zitten zonnen.
Zo word ik regelmatig verrast door het wonder van de natuur heel dicht bij huis.
Maar er is nog veel meer wonderlijks. Dat tuintje is niet van mij. Ik heb het wel georganiseerd, maar het is ook van de planten en de dieren van de vlinders, bijen, hommels, de slakken en het lieveheersbeestje. Het is van de zon en de regen, de wind en de maan. Het is van deze aarde. En ik krijg het allemaal gratis. Het geeft mij een euforisch gevoel van verwondering.
Ik hoef er geen grote reis voor te maken om iets wonderlijks te beleven. Wist u trouwens dat
Darwin, maar één grote reis gemaakt heeft? De rest van zijn leven bracht hij door in zijn tuin.
Daar kreeg hij al zijn inzichten. Zo ongeveer gaat het nu bij mij ook. Het wonderlijke is voor
mij heel dichtbij om mij heen.
Maar er is nog veel meer. Waar komen wij vandaan? Uit de oerzee? Uit de sterrenwereld?
Een bekend lied laat ons zingen:: ´Uit vuur en ijzer, zuur en zout, zo wijs als licht, zo eeuwen
oud, uit alles wordt een mens gebouwd en steeds opnieuw geboren. Ik verbaas me over onze
mensengeschiedenis, de dinosaurussen, de primaten en hoe we geworden zijn tot zoveel
kleurige mensen met allerlei mogelijkheden om ons verder te ontplooien. Wat is er niet allemaal ontdekt, gemaakt, geschreven, gedicht, geschilderd, geliefd en geleefd!
2 Een van die wonderlijke mensen is voor mij Chagall. Wat kan die man schilderen! Wat een verbeeldingskracht! Zoals hij Besaleël uit de 1e lezing tekent en hem vol symboliek in
de joodse wereld plaatst met alles om hem heen voor de joodse eredienst. “Ik heb de Bijbel gedroomd” zegt hij. De manier waarop hij die droom schildert, ontroert en verwondert mij. Alles bij Chagall is van deze aarde maar wordt transparant. Hij schuift mensen en koeien de lucht in, laat de maan zwemmen als zijn bruid en god is voor hem een juichende haan. Hij tekent zichzelf vaak met een groot groen oog, dat glanst van hartstocht en liefde voor alles van deze wereld. Ook wat hem verbijsterd. Ook alle donkerte en chaos hoort erbij. Het gaat er hem om hoe je met liefde naar alles kijkt. Chagall klaagde eens bij pastoor Mayer van Mainz dat hij niet kon bidden als hij aan het schilderen was. ´Mijn liefde is schilderen.’ zei hij. Maar jouw schilderen is bidden, zei die pastoor. Hemel en aarde horen voor Chagall bij elkaar. En hij schildert voor iedereen. Toen men hem vroeg: ‘Voelt u zich een Joodse, een Russische of een Franse schilder?’ antwoordde hij: ‘Ik ben gewoon een mens, een schilder, een kunstenaar voor iedereen; een kunstenaar voor de vrede en voor alle geloven en voor de vrijheid van iedereen.’
3 Zo’n geloofsbelijdenis doet mij wat. Ik ben blij dat ik dat hier nog kan zeggen. Ik denk niet zozeer aan de beperkte tijd die mij nog rest. In mij is alleen een sterk verlangen om met hulp van u mijn levensreis voort te zetten. Waarheen die leidt? God mag het weten. Het eindpunt doet er niet toe op het ogenblik. Ik zoek geen paradijs meer, wel tochtgenoten. Op mijn leeftijd besef ik net als Mozes, dat het Beloofde Land niet binnen mijn bereik zal liggen. Dat is geen fatalisme of ongeloof. Wie het paradijs gevonden heeft, hoeft niet meer te zoeken. Ik blijf graag nog een tijdje zoeken samen met u.

Een korte stilte

Overweging door Theresienne Berendsen
Een christelijke gemeenschap is in de ogen van Paulus een levende gemeenschap, als we door eenzelfde Geestkracht en bezieling worden gedreven.
Dat wil zeggen: ieder moet proberen zijn of haar eigen kwaliteiten te zien als een gave of oproep.
In deze lezing over roeping wordt heel mooi verwoord, dat dit geroepen worden voor ieder van ons geld!
Als ik zoal naar mezelf kijk, ben ik een persoon die graag zelf wil sturen.
Maar geroepen zijn is:” Volgen” luisteren met je hart in stilte.

Zo kan ik me nog heel goed herinneren dat ik als jonge zuster een dagje thuis bij mij ouders in Apeldoorn was, en een van de kinderen van mijn zus (zo’n 7 jaar oud) mij vroeg: Waar is jou vader (man bedoelde ze)
En ik….(met er wat omheen draaien zei:) tante Trees heeft Jezus.
Antwoord: maar die praat niet met jou hè en zegt niks… dus je bent alleen.
En ik weer stamelend: Ja heel soms hoor ik wel eens iets…als tante Trees stil is of bidt.

Een diepe zucht. . . . en haar handje ging zo naar haar hart en ze zei:
Dan hoor jij dat zeker hier hè!

Laten wij zo samen dit feest vieren, en misschien zeggen we vanavond,
Ja ik werd vandaag echt even geraakt door wie of wat dan ook, In dankbare verwondering
Geloofslied: Om warmte gaan we een leven

De tafel wordt klaargemaakt en er wordt gecollecteerd

Voorbeden
Eeuwige,
Wij danken u voor het leven, dat zich wonderbaarlijk ontwikkelt in alle schepselen van deze aarde. In de natuur, in menselijke ontmoetingen en voor wat wij ontdekt hebben en met elkaar tot stand brengen.
Wij zijn blij met het bestaan van de San Salvator gemeenschap die steeds blijft zoeken naar zinvolle inspiratie.
Wij danken u voor alle mensen die hun talenten niet voor zichzelf houden maar hun leven hebben ingericht in dienst van U en anderen.
Dat wij samen onze weg mogen gaan.

Eeuwige,
Hoe is het toch mogelijk dat wij mensen niet beseffen dat wij bezig zijn om de aarde uit te buiten door onze hebzucht en machtswellust. Laat ons toch beseffen dat de aarde ons thuis is en geef ons de kracht en de moed, haar vruchtbaar te maken voor elkaar en al wat leeft.

Kom, adem ons open

Eeuwige,
Wij staan verbijsterd over hoe mensen verstrikt raken in conflicten waarvan zij alleen maar slachtoffer worden. Wat blijft er dan nog over van de innerlijke verwondering?
Moge de geestkracht in hen en in ons zo krachtig worden dat de hoop in ons blijft bestaan op een rechtvaardiger en menswaardigere wereld.

Kom adem ons open

Onze gedachten gaan ook uit naar de intenties die mensen hebben opgeschreven in het intentieboek.
Wij denken aan hen die overleden zijn; dat zij gekend zijn bij ons en bij U.

Kom, adem ons open

Tafelgebed
Gezegend Eeuwige, bron van verwondering,
altijd in alles verborgen aanwezig.
Als geen ander weet Jij  dat wij geen woorden hebben
om Jou naar waarde te noemen.
We noemen je maar vader en moeder,
die ons in het leven hebt geroepen
met ogen die kunnen stralen
en zich verwonderen over de aarde
met al haar rijkdom aan levensvormen.
Hoe verrassend is de schoonheid van een enkele roos,
een vlinder of een lieveheersbeestje.
Wij ontvingen ogen om liefdevol
en verwonderd te kijken  naar een pasgeboren kind,
oren om te luisteren naar het lied
van vogels, naar muziek van mensen,
die ons hart ontroert.
Nog wonderlijker ontmoeten we mensen
die zich ondanks pijn en groot verdriet
weer oprichten en zich aan het leven opnieuw durven toevertrouwen.
Hun moed en geestkracht lijkt onverwoestbaar.
Wij danken je dat er zulke mensen zijn.

Ik heb lief de aarde en de mensen,
de Levende mijn God,
met heel mijn hart, ziel, kracht en verstand.

Zo noemen wij hier ook die ene mens Jezus Messias, die het verlangen naar een land van vrede en gerechtigheid wakker riep in woord en daad. Zijn naam blijft klinken, Zijn leven blijft mensen inspireren. Hij deelde het zaad van de verwondering uit zodat mensen deze aarde gingen liefhebben en elkaar aankeken met nieuwe ogen. In zijn onvoorwaardelijke trouw aan ons gaf Hij het beste van zijn leven weg aan zijn leerlingen en aan ons.
Op de avond voor zijn dood ging Hij aan tafel, dankte zijn Vader God, nam brood, brak het en deelde het uit als teken dat leven vruchtbaar wordt als het weggegeven en gedeeld wordt.
“Hier, neem en eet” zei Hij. “Dit ben ik zelf, brood gebroken opdat ook jullie het leven zullen delen tot geluk van elkaar”.
Hij nam ook de beker en liet deze rondgaan.
“Dit is de beker van mijn vriendschap en liefde voor jullie.
Drinkt allen hieruit. Het is mijn bloedeigen leven
dat weggeschonken wordt om verzoenend en elkaar vergevend te leven.
Blijft dit samen doen om mij te gedenken”.

Ik heb lief de aarde en de mensen,
de Levende mijn God,
met heel mijn hart, ziel, kracht en verstand.

Zo willen wij doen, wat Hij heeft voorgedaan en voorgeleefd:
brood en wijn, ja alle leven delen als teken dat er altijd opnieuw te leven valt als liefde ons beweegt.

Wij hopen en bidden om zijn Geestkracht.
Dat wij bewaard mogen worden voor moedeloosheid, die onze verwondering doet slijten.
Moge zijn Geestkracht over ons komen in het gebed, dat Hij ons heeft nagelaten:

Onze Vader, die in de hemel zijt
Uw naam worde geheiligd
Uw rijk kome.
Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood.
En vergeef ons onze schuld, zoals wij ook aan anderen hun schuld vergeven.
En leid ons niet in bekoring, maar verlos ons van het kwade.
Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in eeuwigheid,
Amen

Vredewens: In dankbare verwondering om wat het leven ons kan bieden.
De zon, de regen, een lieveheersbeestje, de mensen om ons heen.
Laten we elkaar vanuit die verwondering vrede wensen en alle goeds.
Vredeslied: Vrede voor jou en alle goeds je vrienden

Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Lied van breken en delen: Wat in stilte bloeit

Goed om te weten

Slotgedachte: Schoonheid
’t Gewone lieveheersbeestje dat
niets bijzonders lijkt,
verandert in pure gratie
als je er bewust naar kijkt

O, mensen, zie elkaar toch aan;
ontdek de schoonheid in ieders bestaan.

Zegen

Slotlied: Van grond en vuur