Thema: IN GEDULD EN VERTROUWEN LIGT JULLIE KRACHT
voorganger: Gepke Kerssen
m.m.v. Melodiek, o.l.v. Marcel van der Maeden
Zaterdag volkszang o.l.v. Hans Moerman
Openingslied: Hier gaan we zingend de wereld te buiten
Welkom: Welkom aan wie zoekt naar een plek om thuis te zijn, een plaats waar jou recht wordt gedaan, of naar een weg door het leven. En of je hier nieuw bent of hier al jaren komt: we hopen dat je mag vinden wat je zoekt.
Het thema is: in geduld en vertrouwen ligt jullie kracht.
Een klein volk ingeklemd tussen wereldmachten.
Wat doe je als de ene macht je bedreigt?
Word je vrienden met die andere macht of is er een andere weg?
Jezus wijst ook op die andere weg die toekomst heeft.
Durf jij daarvoor te kiezen? Durven wij als gemeenschap die weg te gaan?
In de teksten van vandaag lezen we ook over wat er gebeurt als je die weg niet gaat.
Dat kan maken dat je haren recht overeind gaan staan. Alsof God mensen zou afwijzen.
Daarom heb ik gevraagd wie er met mij naar deze teksten wilde kijken. Met zijn zevenen ontdekten we dat recht doen centraal staat en dat het erop aan komt om daaraan vast houden in moeilijke omstandigheden.
Vandaar het thema: In geduld en vertrouwen ligt jullie kracht.
Openingsgebed
Op zoek naar vrede, recht en vreugde zijn wij hier gekomen
om te horen en te zingen van een aarde die op de hemel lijkt
schenk ons het vertrouwen dat het kán
zicht op de weg naar de nieuwe aarde
geduld om die weg te blijven gaan
schenk ons kracht
raak ons aan met uw adem
Acclamatie: Gij hebt ons in de moederschoot gekend
Inleiding bij de lezing van Jesaja
Het volk Israël was al eerder uiteengevallen in Israël en Juda. Israël redt het niet, Juda wordt bedreigd.
Assyrië rukt op. Het plundert de steden en deporteert de bevolking. Juda zoekt steun bij Egypte, want Egypte heeft wapens, in die tijd “paarden en wagens’.
Volgens Jesaja moet je niet vertrouwen op wapens maar op de Eeuwige. De wapens brengen de ondergang. Toch betekent dat niet het definitieve einde van Juda.
Eerste lezing: Jesaja 30: 15-21
Dit zei God, de HEER, de Heilige van Israël:
‘In rust en inkeer ligt jullie redding,
in geduld en vertrouwen ligt jullie kracht.’
Maar jullie wilden niet.
Jullie zeiden: ‘Nee!
Te paard vluchten we weg!’ –
Vluchten zúl je!
‘Wij gaan er razendsnel vandoor!’ –
Razendsnel word je ingehaald.
Duizend zullen er vluchten voor het dreigen van één,
voor het dreigen van vijf vluchten jullie allen.
Al wat er van jullie rest is als een paal op een bergtop,
als een vaandel op een heuvel.
En toch wacht de HEER op het ogenblik dat hij jullie genadig kan zijn;
toch zal hij zich oprichten om zich over jullie te ontfermen.
Want de HEER is een God van recht.
Gelukkig de mens die op hem wacht.
Volk van Jeruzalem, dat op de Sion woont,
je hoeft geen tranen meer te storten.
Want hij zal zich over je ontfermen als je weeklaagt,
hij zal antwoorden zodra hij je hoort.
De Heer zal jullie brood geven in de benauwenis en water in de nood.
Hij die jullie onderricht gaf, zal zich niet langer verbergen.
Met eigen ogen zul je je leermeester zien,
met eigen oren zul je een stem achter je horen zeggen:
‘Dit is de weg die je moet volgen. Hier moet je rechts. Ga daar naar links.’
Volk van Jeruzalem, dat op de Sion woont, je hoeft geen tranen meer te storten. Want hij zal zich over je ontfermen als je weeklaagt, hij zal antwoorden zodra hij je hoort. De Heer zal jullie brood geven in de benauwenis en water in de nood. Hij die jullie onderricht gaf, zal zich niet langer verbergen. Met eigen ogen zul je je leermeester zien, met eigen oren zul je een stem achter je horen zeggen: ‘Dit is de weg die je moet volgen. Hier moet je rechts. Ga daar naar links.’
Zingen: Van grond en vuur
Tweede lezing: Lucas 13: 22-30
Op weg naar Jeruzalem trok hij verder langs steden en dorpen,
terwijl hij onderricht gaf.
Iemand vroeg hem: ‘Heer, zijn er maar weinigen die worden gered?’
Hij antwoordde: 24‘Doe alle moeite om door de smalle deur naar binnen te gaan,
want velen, zeg ik jullie, zullen proberen naar binnen te gaan maar er niet in slagen.
Als de heer des huizes eenmaal is opgestaan en de deur heeft gesloten,
en jullie staan buiten op de deur te kloppen en roepen:
“Heer, doe open voor ons!”,
dan zal hij antwoorden: “Ik ken jullie niet, waar komen jullie vandaan?”
Jullie zullen zeggen: “We hebben in uw bijzijn gegeten en gedronken
en u hebt in onze straten onderricht gegeven.”
Maar hij zal tegen jullie zeggen: “Ik ken jullie niet, waar komen jullie vandaan?
Weg met jullie, rechtsverkrachters!”
Dan zullen jullie jammeren en knarsetanden
wanneer je Abraham, Isaak en Jakob
en al de profeten in het koninkrijk van God ziet,
maar zelf buitengesloten wordt.
Uit het oosten en het westen
en uit het noorden en het zuiden zullen ze komen,
en ze zullen aan tafel genodigd worden in het koninkrijk van God.
En bedenk wel: er zijn laatsten die de eersten zullen zijn,
en er zijn eersten die de laatsten zullen zijn.’
Zingen: deze woorden
Overweging;
De angst slaat je soms om het hart als je naar de wereld kijkt.
Grootmachten die elkaar bestrijden: Amerika en China met hun handelsoorlog, Amerika en Iran en de vraag of wij als Nederland mee willen doen, China tegenover Hongkong en de Oeigoeren. Waar staan wij als klein land? Voor wie kiezen wij? Vertrouwen wij op de wapens van Amerika?
Onze situatie is vergelijkbaar met de situatie van het kleine Juda tussen Egypte en Assyrië. Ook de gevolgen van de klimaatcrisis maken je bang: de natuurrampen die we overal zien en de dreigende voedselschaarste in 2050.
Op welke macht vertrouwen wij? Durven wij als land te kiezen voor het behoud van de aarde of gaan wij mee met de grote stroom, die gaat voor het haalbare, voor wat niet te veel kost, voor de economie boven alles?
Durven wij er op te vertrouwen dat een keuze voor het goede uiteindelijk goed zal uitpakken?
Durven wij het aan om niet op wapens te vertrouwen, niet op geld om de problemen met het klimaat op te lossen, maar te kiezen voor verbinding, bruggen slaan tussen volkeren, weer verbondenheid zoeken met onze moeder aarde.
Vertrouwen geeft rust.
Juda durfde het niet aan en koos voor het recht van de sterkste. Het land werd onder de voet gelopen, dat andere land was toch nog sterker.
Is alles nu afgelopen?
Ook al had het volk de adviezen in de wind geslagen, God had zich niet afgewend, maar wachtte tot het volk een beroep op haar deed en de weg van het recht weer wilde gaan.
Al die tijd waren er mensen geweest die kozen voor rechtvaardigheid. Voor leven dat voor iedereen goed was. Ze vertrouwden op de God van het recht die ze kenden uit de oude verhalen van hun ouders en grootouders. Ze wachtten met vertrouwen en geduld op de komst van de Eeuwige.
Zoals ook nu mensen wachten: mensen die anders gingen leven in de jaren 70 na het rapport van de club van Rome. Mensen die vertrouwen dat ooit anderen tot dezelfde keuzes zullen komen. Vaak gebeurt dat pas, net als in Juda, als het mis is gegaan, als mensen de gevolgen van verkeerde keuzes zien en alsnog een andere weg in willen slaan.
Die andere weg ligt niet simpel voor je. Er is geen tomtom die je binnen een minuut de weg wijst.
Het vergt oefening om die weg te vinden, geduld. Vertrouwen dat die smalle weg leidt tot een wereld van vrede en recht, tot behoud van onze aarde, een nieuwe wereld.
Zijn er maar weinig mensen die daar komen, die gered worden? vraagt iemand aan Jezus.
Jezus keert zulke vragen altijd om. Doe jij maar wat de situatie van jou vraagt!
Ook al is het soms moeilijk, zoals het voor Jezus moeilijk is, die smalle weg of die kleine deur leidt naar de nieuwe wereld.
Er zijn mensen die naar binnen zijn gegaan. Kinderen. Mensen met een kleine portemonnee, verlangend naar een wereld zonder de zorg hoe je de eindjes aan elkaar knoopt. Mensen die op de achtergrond goed werk doen, waar je nooit een lintje voor krijgt, al doende zijn ze al in de nieuwe wereld. Mensen overal vandaan, uitgenodigd aan een feestelijke maaltijd.
En die dichte deur? Sluit God mensen buiten? Dat kennen we toch niet van Jezus?
Ik lees deze tekst vooral als een waarschuwing om je leven niet te verspillen. Het is zo zonde als je de woorden van Jezus gehoord hebt, met hem het brood hebt gedeeld, en toch nooit door die poort van het recht bent zijn gegaan. Zonde , als je alleen voor jezelf hebt geleefd.
Als niet doet wat je kunt doen voor een ander, mis je veel. Wie probeert de nieuwe wereld dichterbij te brengen, ervaart al die nieuwe wereld. Dat wil je toch niet missen!
Met elkaar als geloofsgemeenschap mogen we op zoek gaan naar de weg die leidt tot een leefbare aarde, een rechtvaardige wereld.
Ikzelf geloof niet in grote en dure oplossingen waarmee we de huidige levensstijl in onze samenleving kunnen behouden. Het is bovendien een levensstijl die voor een deel van de samenleving en voor mensen in de derde wereld, onrechtvaardig is en waarbij veel mensen zich niet gelukkig voelen.
Wat mensen gelukkig maakt kun je niet kopen en ligt soms heel dichtbij.
Er is in onze gemeenschap, maar ook bij jongeren, een groot verlangen naar nabijheid, naar vriendschap, naar mensen aan wie je ook je kwetsbare kant durft te laten zien. Verlangen om van betekenis te zijn, om niet gemist te kunnen worden. Verlangen om je samen met jongeren in te zetten voor een leefbare en rechtvaardige aarde, de nieuwe wereld die komen zal. Om met de ogen van een kind je te verwonderen om de natuur om ons heen.
De weg naar een eenvoudiger leven is geen gemakkelijke weg, je voelt de weerstand overal om je heen. Maar het is wel een weg die zinvol is en veel voldoening geeft. Dat dat de kern van ons leven mag zijn.
Geloofslied: Te doen gerechtigheid
Voorbeden
Wij bidden voor mensen aan wie geen recht wordt gedaan
Mensen in landen waar de overheid de vrijheid van meningsuiting beperkt, mensen gevangen zet. We denken aan de Oeigoeren, de mensen in Hongkong en Rusland
Vluchtelingen die vastzitten in Griekenland of worden teruggezet naar oorlogsgebied in Syrië
Mensen in Nederland die het afleggen tegen de instanties en zo onvoldoende inkomen hebben, onvoldoende zorg, geen huis.
Dat hen recht mag worden gedaan
Accl: Luister Heer, ontferm U over ons
Wij bidden U voor onze aarde, die is uitgeput, vergiftigd, verdroogd of ondergraven,
Voor de armen die als eersten te lijden hebben onder de gevolgen: overstromingen hongersnood, orkanen, aardbevingen.
Dat wij zorg hebben voor de aarde en voor al haar bewoners
Accl.: Luister Heer, ontferm U over ons
Wij bidden voor mensen die zich inzetten voor een rechtvaardige wereld en het behoud van de aarde, vaak tegen de stroom in.
Dat zij de kracht vinden om met geduld en vertrouwen hun weg te blijven gaan.
Accl.: Luister Heer, ontferm U over ons
Intenties
Zingen: Gedenk ons hier bijeen
Tafelgebed
Wij danken u voor het leven dat u ons geeft:
leven op een aarde die goed is;
voor geur en kleur, voor smaak en muziek;
voor mensen die samen een kleurrijk boeket vormen;
Voor profeten die protesteren
als er mensen zijn die tekort komen
en als de aarde verschraalt
Wij danken u dat ze er altijd zijn:
mensen die hun dromen delen,
die met geduld en vertrouwen
blijven opkomen voor een rechtvaardige, duurzame wereld
en van wie de woorden blijven klinken,
hun gebaren nog steeds worden doorgegeven
Wij danken U voor Jezus
die heilzaam rondging
maar ook de confrontatie niet schuwde
En ons zo volhardend voorging
op weg naar de nieuwe aarde
Tot het laatste toe
bleef Hij verbonden
met U en met mensen
bleef hij vertrouwen dat de nieuwe wereld zou komen
zoals op de avond
waarop hij met zijn leerlingen het feest van de bevrijding vierde,
hij het brood nam, dankte
en zei;
“Dit brood is als mijn leven,
gegeven voor jullie, gedeeld met jullie.
Blijf brood breken en delen om mij te gedenken,
dan ben ik bij jullie.”
Hij nam ook de wijn gaf die aan zijn vrienden en zei
“Dit de wijn van ons gezamenlijk verlangen naar de nieuwe wereld
van liefde sterker dan de dood.
Blijf deze drinken, dan ben ik erbij,
dan blijft de hoop op de nieuwe wereld levend.”
Hierna werd hij opgepakt
Zijn lichaam werd geschonden, gedood,
maar het donker kon zijn licht niet doven.
Hij stond op,
staat op waar mensen hem gedenken
hem zichtbaar maken in hun leven
Dat wij in zijn geest mogen leven:
Met een open oog voor de ander,
opstandig tegenover krachten die het leven kapot maken,
helend voor wie gekwetst is.
tot heel de aarde op een hemel lijkt
tot het zo ver is blijven we bidden :
Onze Vader,
Vredeswens
Als iedereen recht wordt gedaan, komen de vrede en de nieuwe wereld dichterbij.
Beginnen wij dichtbij: Wensen wij elkaar de vrede toe
Vredeslied: Vrede voor jou
Delen van brood en wijn
In het delen van brood en wijn denken we aan Jezus, aan zijn leven en sterven en dat hij nog altijd leeft onder ons.
Leef in verbondenheid met de Eeuwige,
deel je leven zoals hij dat deed,
Van harte welkom aan deze tafel
Dankgebed:
Wij danken u
dat wij hier samen
mogen luisteren naar uw stem
ontdekken waartoe wij geroepen zijn
als mens en als gemeenschap
dat wij op weg mogen gaan
naar een wereld van recht en vrede
in geduld en vertrouwen
met brood voor onderweg
en wijn om de toekomst te vieren
Communielied: Zoudt Gij ooit mij beschamen?
Waard om te weten
Bloemetje
Slotgedachte: Tekens van Hoop
Kijk vooral naar de tekens van hoop
en de signalen van vertrouwen.
Volg de weg van de gerechtigheid
en een spoor van liefde zal de aarde
opnieuw bewoonbaar maken.
Morgen kun je beginnen.
De Bron van leven stroom altijd door.
Jurjen Beumer
Zegen
Dat de Bron van leven
jou en onze gemeenschap mag zegenen op die weg
tot zegen van anderen en onze aarde
Slotlied: Dat een nieuwe wereld komen zal.