IN VREUGDEVOLLE VERWACHTING 10 december 2023 3e van de Advent
voorganger: Corrie Dansen
Muzikale ondersteuning: Joost van Boekhoven piano, Maria Werner, fluit cantor: Wilton Desmense
Openingslied: De vreugde voert ons
Welkom
Lieve mensen welkom op deze derde zondag op weg naar Kerstmis. Van het donker, het duister naar het licht. Letterlijk in de natuur. Samen proberen we er ook een innerlijke reis van te maken, van wanhoop en wantrouwen naar hoop en misschien vertrouwen dat er ooit licht zal zijn voor iedereen. Dat er ooit een nieuwe wereld komen zal waar alles wat leeft in harmonie met elkaar zal leven. Hoop en vertrouwen dat er van dat visioen al iets waar is , iets waar wordt in ons leven hier en nu. Mogen de lezingen van vanmorgen ons daarvoor inspiratie bieden. Maria Claessens en Rinus van der Heijden gaan mee voor in deze viering en zullen de lezingen verzorgen. Ik wens ons allen een goede viering toe.
Worden we stil en maken we ruimte in onszelf om te luisteren en te ontvangen wat ons gegeven wordt.
Gebed
Eeuwige, Onnoembare, God,
Mag iets van Jouw visioen van vrede voelbaar zijn hier vanmorgen in ons samenzijn. Mogen we geïnspireerd raken daarvan iets waar te maken, hier met elkaar en ook straks wanneer we weer ieder op weg gaan naar huis. Mogen we ons verbonden blijven voelen met deze uren hier bij Jou. Blijf bij ons, ben ook voor ons Ik-zal-er-zijn.
Derde kaars adventskrans
Het licht neemt toe. Vanmorgen onderstrepen we dat door licht te ontsteken aan de derde aan de derde kaars in de adventskrans.
Acclamatie: Op wie wij wachten hoe dan ook
Inleiding op de lezingen
De lezingen van vanmorgen zijn vol verwachting. In de lezing uit Jesaja horen we van een prachtige belofte, in de lezing uit Johannes komt naar voren dat hij wegbereider is voor de komst van Jezus.
Eerste lezing: Jesaja 65,17-25
[17] Zie, Ik schep een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Wat er vroeger was raakt in vergetelheid, het komt niemand ooit nog voor de geest. [18] Verheug je voor altijd en jubel om wat Ik schep. Ik herschep Jeruzalem in een jubelende stad en schenk haar bevolking vreugde. [19] Dan zal Ik over Jeruzalem jubelen en me verheugen over mijn volk. Geen geween of geweeklaag wordt daar nog gehoord. [20] Geen zuigeling zal daar meer zijn
die slechts enkele dagen leeft, geen grijsaard die zijn jaren niet voltooit; want een kind zal pas sterven als honderdjarige, en wie geen honderd wordt, geldt als vervloekt. [21] Zij zullen huizen bouwen en er zelf in wonen, wijngaarden planten en zelf van de opbrengst eten; [22] in wat zij bouwen zal geen ander wonen, van wat zij planten zal geen ander eten. Want de jaren van mijn volk zullen zijn als de jaren van een boom; mijn uitverkorenen zullen zelf genieten van het werk van hun handen. [23] Zij zullen zich niet tevergeefs afmatten en geen kinderen baren voor een verschrikkelijk lot. Zij zullen, met heel hun nageslacht, een volk zijn dat door de HEER is gezegend. [24] Ik zal hun antwoorden nog voor ze Mij roepen, Ik zal hen verhoren terwijl ze nog spreken. [25] Wolf en lam zullen samen weiden, een leeuw eet stro, net als een rund, en een slang zal zich voeden met stof. Niemand doet kwaad, niemand sticht onheil op heel mijn heilige berg – zegt de HEER.
Lied: Als God ons thuisbrengt
Tweede lezing: Johannes 3,22-30
Daarna ging Jezus met zijn leerlingen naar Judea. Daar bleef Hij enige tijd en Hij doopte er. [23] Johannes doopte toen ook, in Enon, dicht bij Salim, een waterrijk gebied. Daar kwamen de mensen naartoe om zich te laten dopen. [24] Johannes was immers nog niet gevangengezet. Er ontstond een discussie tussen de leerlingen van Johannes en een Jood over het reinigingsritueel. [26] Ze gingen naar Johannes en zeiden tegen hem: ‘Rabbi, de man die bij u aan de overkant van de Jordaan was, over wie u een getuigenis afgelegd hebt, is aan het dopen en iedereen gaat naar Hem toe!’ [27] Johannes antwoordde: ‘Een mens kan alleen ontvangen wat hem door de hemel gegeven wordt. [28] Jullie kunnen van mij getuigen dat ik gezegd heb: “Ik ben de messias niet, maar ik ben voor Hem uit gezonden.” [29] De bruidegom krijgt de bruid; de vriend van de bruidegom staat te luisteren en is blij als hij de stem van de bruidegom hoort. Zo vergaat het ook mij: mijn vreugde is volkomen. [30] Hij moet groter worden en ik kleiner.
Acclamatie: Laat komen hij die komen zal
Overweging
Wat een prachtig visioen hoorden we in de eerste lezing. Het is zo’n mooie belofte: Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
Ik merk dat deze lezing me telkens weer hoopvol stemt, voorbij machteloosheid en cynisme. Ik krijg weer vertrouwen, zie weer welke – kleine – stappen ik kan zetten. Ik ben er ook van onder de indruk dat dit een tekst is van zo om en nabij 2500 jaar geleden. Het beeld dat opgeroepen wordt is één op één van toepassing op nu, hoe we nu hopen dat het waar wordt: geen plaatsen, geen gebieden meer in oorlog, geen gebrokenheid meer, maar bloei en vreugde; geen vroegtijdige dood door ziekte of
geweld, maar je leven voltooien; géén slavernij, géén uitbuiting; geen kind dat sterft aan ondervoeding of slechte medische omstandigheden; geen armoede, maar genoeg hebben aan het eten dat je zelf geplant hebt; geen erbarmelijke woonsituaties, maar wonen in het huis dat je zelf gebouwd hebt; Geen ander die er tussenkomt, die kaapt wat met eigen handen tot stand gebracht is. Het zijn beelden die ons ook nu aanspreken. Zelfs het beeld van de wolf en het lam komen ons de laatste tijd als bekend en vertrouwd voor. En God? God verheugt zich en jubelt van vreugde. Het is alsof God zelf verlangt naar een goede afloop, dat de Onnoembare er naar snakt dat het goed komt. Er zit wederkerigheid in. God heeft ons erbij nodig. Mensen die bijdragen aan het tot stand komen van die nieuwe hemel en die nieuwe aarde.
Hoe? Wat wordt er dan van ons verwacht? De evangelielezing met het verhaal over Johannes de Doper zegt ons er iets over. Johannes, zijn naam betekent “Jahweh is genadig”. Hij wordt aangesproken door zijn leerlingen, die zich bedreigd voelen door die man daar aan de overkant, die concurrent, die ook aan het dopen is. Johannes blijft er rustig onder:” Ik ben de Messias niet, ik ben voor hem uitgezonden”. Wat maakt dat hij dit zo rustig en vol zelfvertrouwen kan zeggen? De sleutel lijkt te liggen in hoe hij zijn bestemming ervaart. “Een mens kan alleen ontvangen wat hem door de hemel gegeven is.” Jezus heeft zijn geschenk, Johannes het zijne. Dat wéten maakt Johannes een mens met open ogen, open handen, een open hart. Zo kan hij betekenis geven aan wat er op zijn pad gekomen is: wegbereider zijn voor Jezus. En dat is goed. “Mijn vreugde is volkomen”.
Johannes doop wast de zonden weg, maakt ons schoon, nieuw, ontvankelijk voor wat komen gaat. De doop van Jezus voegt wat toe, vráágt iets van ons, namelijk de bereidheid de weg die Jezus voorleeft te volgen. Het vraagt om de tien geboden na te leven, of nog kernachtiger gezegd “God lief te hebben bovenal en onze naaste als onszelf”. Dat is wat van ons gevraagd wordt als bijdrage aan het tot stand brengen van die nieuwe hemel en die nieuwe aarde. Mag wat ieder van ons ontvangen heeft uit de hemel ons daarbij ondersteunen. Ons helpen rechtop te staan. Rust te vinden in wat we te bieden hebben. Vrijgevig te zijn. Met open ogen, open handen en een open hart te leven. Jij jouw plaats, jouw inbreng, ik de mijne. Samen kunnen we, ieder op eigen manier, een bijdrage leveren aan dat hoopgevende visioen van die nieuwe wereld. Die nieuwe wereld nú waarmaken. Blijdschap, vreugde, koestering, gerechtigheid doen. En liefde. En wat dichterbij geformuleerd: ook in liefdevolle vriendelijkheid, zoals Frits Bakker het vorige week noemde. Het zijn kleine stapjes misschien, het gaat waarschijnlijk met vallen en tóch telkens weer opstaan, naar een wereld waarin het goed is voor alles en iedereen. In vreugdevolle verwachting , op weg naar de komst – hoe dan ook – van het kind dat ons voorgaat in het goede doen.
Geloofslied: Kom en volg mij op de weg
Tafel klaarmaken/collecte
Voorbeden met acclamatie Keer u om naar ons toe, keer ons toe naar elkaar
Laten we bidden voor onszelf. Dat we vreugde vinden in ons bijdragen aan een nieuwe hemel en een nieuwe aarde nu.
Acclamatie: Keer u om naar ons toe
Laten we bidden voor mensen in nood, op al die plekken in de wereld waar oorlog heerst, geweld aan de orde van de dag is, waar aan armoede niet te ontsnappen valt.
Laten we bidden voor kinderen wereldwijd. Dat ze mogen opgroeien met warmte en genegenheid, met kansen op ontplooiing en in goede gezondheid.
Dat we zelf een open oog, open handen en een open hart hebben voor wie we tegenkomen in ons leven.
Acclamatie
Laten we bidden voor wat er leeft in het diepste van ons hart.
Voor wat is toevertrouwd aan ons intentieboek.
Voor ieder die niet meer onder ons is, die met ons voortleeft in dierbare herinneringen.
Acclamatie
Tafelgebed
Wanneer zoals nu
de nachten lengen, de dagen korten
zon en warmte verliezen,
koud, kil en duisternis winnen
dan groeit in ons de hoop
geborgen te zijn, gedragen te worden
door een hand die ons vasthoudt
Wanneer zoals nu de aarde geen vrucht draagt,
de grond verhardt van de kou
wanneer bomen en struiken
hun blad niet voeden
dan ontwaakt bij ons een diep besef
dat onze adem jouw adem is,
ons leven gegéven is door Jou.
Wanneer zoals nu
wij onderdak zoeken en mensen ontmoeten,
wanneer wij ons warmen aan elkaar,
ons thuis voelen en zingen en vertellen
van licht en vrede,
dan komt in ons tot leven
het kind van Bethlehem, hoop en belofte.
Hoop en belofte,
zoals eens Jezus van Nazareth
die in al wat Hij zag jouw hand bespeurde,
overal jouw adem voelde
en het leven liefhad –
Die brood heeft gebroken,
dankend en delend
met de woorden:
‘Neem en eet van dit brood,
dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’
Die een beker nam, zijn dank uitsprak
en tot zijn vrienden zei:
Drink hieruit en proef van mijn liefde,
zodat mijn vreugde in jou zal zijn
en haar volheid bereikt.
Heb elkaar lief,
zoals ik jou heb lief gehad.’
Die ons bezielde met zijn geest,
dromend van zijn visioen van liefde:
veiligheid en geborgenheid,
vrijheid en vertrouwen,
vreugde en vrede voor iedereen.
Die ons leerde bidden tot God met de woorden: ONZE VADER …
Vredeswens
Vredeslied: Maak mij tot een bedding van uw vrede
Communie en lied: Zo vaak wij delen
Mededelingen
Slotgedachte:
Het beoefenen van liefdevolle vriendelijkheid is een doorgaande, zich steeds uitbreidende realisatie van onze onderlinge verbondenheid. Het is daarvan tevens de belichaming. Wanneer je van één boom of één hond of één plek kunt houden – of gedurende één moment van één persoon of van jezelf – vind je alle mensen, alle plaatsen, alle lijden, alle harmonie in dat ene moment terug.
Frits Bakker uit “De meditatie van liefdevolle vriendelijkheid”, uitgereikt op 3 december 2023
Zegen:
Met een open hart, met open ogen en open handen, in vreugdevolle verwachting, Gaan we zo op weg, de nieuwe week tegemoet. Vragen we daarbij de zegen van elkaar en van die wij noemen Vader/Moeder, Zoon en Heilige Geest.
Slotlied: Nu daagt het in het oosten