San Salvatorgemeenschap 22-23 april 2017
Thema: Kom naar buiten! Wees niet bang.
Voorganger: ds Henk van Tilburg
Muzikale ondersteuning: Melodiek
Openingslied: De vreugde roept ons naar dit huis
Welkom
Welkom op deze tweede zondag van Pasen. Ook wel beloken Pasen genoemd. Beloken komt van beluiken het tegenovergestelde van ontluiken, dat openen betekent en beluiken is dus sluiten. Het Paasfeest sluiten we af maar de Paastijd gaat door tot Pinksteren toe en verder, want in de evangelielezing van deze zondag vallen Pasen en Pinksteren op dezelfde dag! Prachtig perspectief: Na Pasen blijven we geïnspireerd leven in de Geest van de Opgestane Heer. Dat past ook goed bij de Latijnse naam voor deze zondag: Quasimodo Geniti: Als pasgeboren kinderen. Dat verwijst naar de doopbediening en de doopgedachtenis in de Paasnacht. Een nieuw begin van je leven. En dat vier je de hele week na Pasen, gekleed in je witte doopkleed. Vandaag mag je dat doopkleed uittrekken en als een pasgeboren kind het leven in gaan. Dat geldt in symbolische zin voor ons allemaal volgens het bekende lied: “Want nu de Heer is opgestaan nu vangt het nieuwe leven aan. Een nieuw leven beginnen, dat klinkt mooi, maar eenvoudig is het niet. Echt vanuit de opstanding van Christus leven kan voelen als een angstig avontuur, en het oude leven met alle pijn van het verleden steekt zomaar weer de kop op. Over pijn van het verleden gesproken. Vandaag 23 april staat op de kalender als Jom Hasjoa (Holocaust Herdenkingsdag) Hoe geven we die herdenking een plaats op deze zondag. Het thema van deze zondag heb ik geformuleerd als: “Kom naar buiten, wees niet bang.” Daarin probeer ik alle genoemde elementen van deze zondag bij elkaar te brengen. Laten wij Gods aangezicht zoeken in gebed
Gebed
Heer onze God, wij danken U dat wij op deze zondagmorgen het nieuwe leven als geschenk hebben mogen aanvaarden, en elkaar kunnen ontmoeten als kinderen van één Vader die wij als onze Schepper mogen kennen. O Eeuwige God, ook op deze 2de zondag van Pasen bezingen wij de vreugde van het nieuwe leven in de verrijzenis van onze Heer jezus Christus. Toch zijn verdriet en tegenslag niet uit onze wereld en uit ons persoonlijk bestaan verdwenen. Dat maakt ons bang o God. En daarom bidden wij U om levensmoed voor ons allen. Kom door uw Geest in onze hoofden en handen en harten, opdat wij Uw Stem verstaan in het Woord en het Brood en de Wijn. Dat bidden wij door Jezus Christus onze Heer. Amen.
Accl za: Kom over ons met uw Geest – zo: Die ons voor het licht gemaakt hebt.
Eerste lezing: Genesis 8: 6-16
Na verloop van veertig dagen deed Noach het venster dat hij in de ark had aangebracht open en liet een raaf los. Deze bleef heen en weer vliegen totdat de aarde droog was. Vervolgens liet hij een duif los om te zien of het water verder gedaald was. Maar de duif kon nergens een plekje vinden waar ze kon neerstrijken om te rusten en kwam bij hem terug in de ark, want overal op de aarde was nog water. Hij stak zijn hand uit, pakte haar en nam haar weer bij zich in de ark. Hij wachtte nog zeven dagen en liet de duif toen opnieuw los. Tegen de avond kwam ze bij hem terug – met een jong olijfblad in haar snavel. Toen wist Noach dat het water op de aarde verder gedaald was. Weer wachtte hij zeven dagen en daarna liet hij de duif nogmaals los. Ze kwam niet meer bij hem terug. In het zeshonderdeerste jaar van Noachs leven,op de eerste dag van de eerste maand, was het water van de aarde verdwenen. Noach maakte het dak van de ark open en keek rond – de aarde was drooggevallen. Op de zevenentwintigste dag van de tweede maand was de aarde droog.
Toen zei God tegen Noach: ‘Ga de ark uit, samen met je vrouw, je zonen en de vrouwen van je zonen.
Lied za: Hoor hoe God met mensen omgaat – zo: Die chaos schiep tot mensenland.
Tweede lezing uit Johannes 20:19-31
Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar; ze hadden de deuren afgesloten, omdat ze bang waren voor de Joden. Jezus kwam in hun midden staan en zei: ‘Ik wens jullie vrede!’ Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren blij omdat ze de Heer zagen. Nog eens zei Jezus: ‘Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.’ Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: ‘Ontvang de heilige Geest. Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven; vergeven jullie ze niet, dan zijn ze niet vergeven.’
Een van de twaalf, Tomas (dat betekent ‘tweeling’), was er niet bij toen Jezus kwam. Toen de andere leerlingen hem vertelden: ‘Wij hebben de Heer gezien!’ zei hij: ‘Alleen als ik de wonden van de spijkers in zijn handen zie en met mijn vingers kan voelen, en als ik mijn hand in zijn zij kan leggen, zal ik het geloven.’ Een week later waren de leerlingen weer bij elkaar en Tomas was er nu ook bij. Terwijl de deuren gesloten waren, kwam Jezus in hun midden staan. ‘Ik wens jullie vrede!’ zei hij, en daarna richtte hij zich tot Tomas: ‘Leg je vingers hier en kijk naar mijn handen, en leg je hand in mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof.’ Tomas antwoordde: ‘Mijn Heer, mijn God!’ Jezus zei tegen hem: ‘Omdat je me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.’
Jezus heeft nog veel meer wondertekenen voor zijn leerlingen gedaan, die niet in dit boek staan, maar deze zijn opgeschreven opdat u gelooft dat Jezus de messias is, de Zoon van God, en opdat u door te geloven leeft door zijn naam.
Acclamatie: Blijf niet staren op wat vroeger was.
Overweging
Het is weer zondag . Een week na de Eerste Paasdag, die eindigde met het bezoek van Maria van Magdala aan de leerlingen waarbij zij met diepe vreugde uitriep: “Ik heb de Heer gezien” . Een week later. De leerlingen zijn bij elkaar en de deuren zijn gesloten uit angst voor de Judeeërs. In de Willibrordvertaling staat “Joden”maar met de Naardense vertaling kies ik voor Judeeërs (Joudaioi in het Grieks). Het gaat namelijk om de tegenstand van de elite van Juda tegenover de beweging van de leerlingen en de navolgers van Jezus van Nazareth in Galilea. Aan het einde van de eerste eeuw waarin die tegenstelling verder verscherpt was tussen de Judeeërs en de mensen van de Jezusbeweging in Galilea, werd het evangelie van Johannes geschreven en tegen die achtergrond is het belangrijk om duidelijk te maken dat hier niet alle joden bedoeld worden als er over de tegenstanders van de Jezusbeweging gesproken wordt.
Uit angst hadden ze zich achter gesloten deuren teruggetrokken. Bang om herkend te worden als volgelingen van Jezus en een zelfde lot te moeten ondergaan. Bang dat ook zij gezien zouden worden als bedreigers van de gevestigde orde, als onruststokers en bedreigers van de ware Godsdienst.
In deze angstige kring van leerlingen laat Jezus zich zien als de Gekruisgde, en groet ze met de woorden: Vrede zij U. Shaloom. De mooiste groet die er is. Vrede is die werkelijkheid waarin het leven kan ontluiken en bloeien en groeien, omdat er veiligheid, rechtvaardigheid, vertrouwen, mededogen en barmhartigheid en vreugde is. Vrede zij U. Het is goed.
De vredegroet van de Opgestane Heer breekt onze gesloten werkelijkheid open, die bepaald wordt door onze vijandsbeelden, en door het negatieve zelfbeeld dat wordt bepaald door ons falen. Kun je nagaan hoe groot de angst is van Petrus c.s.
In een adem volgt de zending naar buiten: Zoals de Vader Mij heeft uitgezonden zend ik ook jullie. Ontvang de Heilige Geest. Hij blies op hen. Het zijn dezelfde woorden die klinken in Genesis 1. Het scheppingsverhaal waarin God de mens Adam zijn Adem inblaast opdat hij zal leven naar het beeld van Zijn Schepper. Zo zorgt Jezus ervoor dat zijn leerlingen zich letterlijk als herboren schepselen van God, kinderen van de hemelse Vader, voelen. Wat is er in deze actie van Jezus veel vertrouwen, vergeving, verzoening en bemoediging meegekomen. Er is geen sprake van een nieuwe screening van de leerlingen of een onderzoek naar hun competenties, of een test van hun geestelijke gesteldheid. Zij worden direct weer in dienst genomen en met een grootse opdracht de wereld ingestuurd. In die opdracht staat de vergeving voorop. Omdat daar waar mensen elkaar vergeving schenken het kwaad geen kans krijgt om te blijven regeren maar de liefde, de saamhorigheid en de gerechtigheid het voor het zeggen hebben. En dat biedt toekomst.
Leven op z’n Paasbest betekent dat we leven als herschapen mensen door de Geest van Jezus die ons wordt gegeven en we ontdekken een nieuwe werkelijkheid zoals in het verhaal van Noach en z’n duif. We mogen leven onder de Regenboog met het jonge olijfblad als teken van Gods trouw (Gen 8)
Ook de scepticus en de pessimistische realist Thomas in ons wordt overwonnen wanneer we ons laten raken door de stem van de Opgestane Heer, in wie de Ene zich laat zien. Ook twijfelaars en cynici, worden vol liefde en mededogen naar buiten gestuurd om getuigen te zijn van de Verrezen Heer en zicht krijgen op het nieuwe leven.
Witte Donderdag, die morgen waarop de drie dagen van Pasen beginnen wandelden wij met onze kleindochter door de Heinistuin we zien hoe er ruimte gemaakt is doordat alles overwoekerende struiken zijn weggehaald en de grond bewerkt wordt en bloemenzaad wordt gezaaid. Twee vrouwen zijn daar als engelen bezig met ruimte maken, grond bewerken, en het leven in nieuwe bloei te zetten! Wandelend over de Heinisdijk richting Orthen komen we bij het dierenparkje met de geitjes en de eenden en de ganzen, en de haan die boven alles uit kraait, wel 4 keer als hij zeggen wil: Er is een nieuwe dag! Aan jou gegeven Pak hem! , maar wees waakzaam, want de angst voor de confrontatie met je eigen zwakheid en scepsis kan zich zo meester van je maken, dus laat je leiden door de Geest van de Ene en door Zijn belofte van trouw. In de Naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen
Geloofslied za: Een mens te zijn op aarde
zo: Gij die ons nooit geknecht hebt.
De gaven worden op tafel gezet. En er wordt gecollecteerd.
God van liefde, Wij bidden voor de wereld, Uw schepping, uw kinderen geschapen naar uw beeld. Wij dragen de mensen aan U op die slachtoffer zijn van mensen en machten die dood en verderf zaaien. Zo bidden wij voor de Koptische Christenen in Egypte die door bomaanslagen getroffen werden, waarbij veel slachtoffers vielen . Zo bidden wij voor kwetsbare mensen in oorlogsgebieden, voor vluchtelingen die met hun kinderen onderweg zijn. Laat ze niet los. Zegen hen, o God, in hun zoektocht naar een vredig en veilig bestaan, en help ons hen nabij te zijn.
Voorbeden
God, Vader van onze Heer, Jezus Christus, wij bidden voor Artsen Zonder Grenzen, hulpverleners van Amnesty International, Rode Kruis, en andere organisaties voor hulpverlening. Wij danken U voor hun moed om met gevaar voor eigen leven zich in te zetten voor mensen in nood. Wij bidden om uw nabijheid voor deze mensen .
Heer ontferm U
God, Geest van hierboven, Inspireer regeringsleiders en staatshoofden om vrede en rechtvaardigheid te brengen, en zich niet te laten leiden door machtswellust en populariteit, maar door mededogen met alle kwetsbare mensen voor wie zij verantwoordelijk zijn.
Heer ontferm U
Liefdevolle God, Wij bidden voor uw kerk in de wereld.. O God Inspireer uw kerk om te durven leven als het levend lichaam van Christus, door lief te hebben, zorg te dragen, verantwoordelijkheid te nemen, recht te doen, en zo een vindplaats van heil in de wereld te zijn. Dat bidden wij ook voor onze geloofsgemeenschap hier. Help ons o God om saamhorig te zijn en uw Stem te verstaan bij het zoeken naar de weg van uw Koninkrijk, met onze geloofsgemeenschap.
Heer ontferm U
Wij dragen onze zieken aan U op. Geef hen kracht en vertrouwen door uw nabijheid. Wij bidden U om troost voor allen die verdriet hebben om het sterven van geliefden. Wij brengen voor Uw aangezicht allen die angst hebben voor de toekomst.
en de intenties uit het intentieboek (in stilte).
Wij bidden voor onze dierbare overledenen
Heer ontferm U
Tafelgebed
Jij die genoemd wordt ‘God van mensen’
Jij bent geen ander dan die gezegd heeft: ‘Ik zal er zijn. Ik ken je hart.
Ik roep je naam Ik zie je al van verre.’
Jij die het woord sprak, voordat wij konden antwoorden
Jij die ons kende eer wij geboren werden
Wij danken je dat wij bestaan voor Jou en voor elkaar vanaf het begin.
Jij bent met ons op weg gegaan als een vuur niet te blussen
als leven niet te stuiten.
Je bent gezocht, gevonden, doorverteld, beleden en gevierd.
Maar in EEN mens heb je, meer dan ooit, laten zien
hoeveel je van ons houdt: in Jezus van Nazareth,
kind van belofte, sprekend Jezelf.
Zijn licht is door de blinde gezien Zijn woord door de dove gehoord.
Van Hem getuigen de profeten dat Hij leerde met gezag.
Zijn woord bracht leven.
Ook hem danken wij omdat Hij ons uitzicht gaf, een weg om samen te gaan.
In groot vertrouwen heeft Hij geleerd en voor¬geleefd hoe mensen kunnen zijn
toen Hij op de laatste avond afscheid van zijn vrienden nam.
Hij nam brood in zijn handen, brak het in stukken
en deelde het uit.
Hij zei: Hier, neem en eet, Dit ben ik ten voeten uit
en ik beloof jullie vast dat je zult eten aan mijn tafel.
Hij nam de beker, zijn bloedeigen leven, ze¬gende die en reikte hem over
met de woor¬den:
Neem deze beker van mij over, deelt hem sa¬men,
het is mijn leven voor jullie gegeven.
Doe wat ik heb gedaan en vergeet mij niet.
Zoals Hij leven heeft geleerd zoals Hij, vol van Geest, anderen beziel¬de,
zo gedenken we Hem in brood en beker hier in ons midden.
Wij vieren zijn hoop op leven in ons hart neergelegd.
Zijn geloof, dat God zich vinden laat voor ieder die oprecht Hem zoekt;
Zijn liefde voor de Tora, de levensweg die vreugde brengt.
In Hem en door Hem zal het leven dat we met Hem delen
sterker zijn dan de dood.
Voorgoed ligt nu de weg open naar de nieuwe wereld,
waar gerechtigheid voorop gaat
en vrede haar weg vindt waar mens en aarde elkaar dienen
verlangend naar elkaars voltooiing.
Laat ons daarom doen wat Hij gedaan heeft
en bidden zoals Hij gebeden heeft
Lied: Onze Vader verborgen
We wensen elkaar vrede
Vredeslied: Komen ooit voeten
Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel
Communielied: Kom in mij, win, ontwapen mij
Dankgebed
Wij danken U, o God, voor het evangelie, de blijde boodschap van het nieuwe leven, in het spoor van de opgestane Heer. Wij danken U, dat niet de dood en de duisternis, de kwade machten het laatste woord hebben in onze wereld, in ons leven, maar uw liefde in Christus gegeven, uw belofte in de komst van uw Rijk, uw Geest als inspiratiebron voor de praktijk van nieuw leven. Wij danken U voor brood en wijn, voedsel voor onderweg, dat moed geeft en vreugde biedt. Blijf zo bij ons op onze levensweg door Jezus Christus onze Heer. Amen.
Mededelingen
Slotgedachte
Kom naar buiten, wees niet bang.
Maar niet met de durf van de overmoed van de mens die zich onkwetsbaar waant. Niet met de arrogantie van de mens die zich van niemand iets aantrekt, maar durf te leven met de liefde en toewijding waardoor je als kwetsbaar mens verbonden bent met kwetsbare mensen die op je weg komen en aan je zijn toevertrouwd, geïnspireerd door de Ene die ons lief heeft en kracht geeft om te durven leven met geloof, hoop en liefde .
Zegenwens
De Ene zegene ons en Hij behoede ons.
De Ene doe zijn aangezicht over ons lichten en zij ons genadig.
De Ene verheffe zijn aangezicht over ons en geve ons vrede. Amen.
Slotlied: Zolang wij adem halen