Geloofsgemeenschap San Salvator 23 &24 nov 2013
Thema: Koning van een nieuwe wereld!
Voorganger: Martien van Stiphout
Muziekale ondersteuning: Melodiek
Openingslied: Voor mensen die naamloos,
Begroeting en welkom:
Stad van vrede, in uw midden mag een mens gelukkig zijn.’(ps122-II)
Met een gelukwens uit psalm122 heet ik u van harte welkom. Koning Willem Alexander laat zich niet uit over politieke zaken. Israël heeft ervan gedroomd hoe de relatie tussen de koning en zijn volk moet zijn. Vandaag komen de oudsten bij David met hun profielschets: de koning is een mens als wij, hij beschikt over leiderskwaliteiten, en draagt gezag in naam van God. Zijn naam is niet ‘ik red mezelf wel.’ Anderen wil hij behoud geven en veiligheid. Hij dient en zal zijn: Koning van een nieuwe wereld!
Gebed:
Eeuwige, die tot ons gesproken heeft, die onze dienaar werd, de minste van allen: Hem noemen wij koning van een nieuwe wereld, mens van God. Moge zijn vrede met ons zijn, dit uur en al onze levensdagen, opdat wij worden: mensen van God.
Acclamatie za: Stad van vrede in uw midden zo: Ik ben zegt Gij (Wie wil mag komen)
Uit het tweede boek Samuël 5, 1 – 3
David door de oudsten van Israël tot koning gezalfd.
Alle stammen van Israël kwamen bij David in Hebron en zeiden tegen hem: ‘Hier zijn we, uw eigen vlees en bloed. Ook vroeger al, toen Saul nog over ons regeerde, was u degene die de troepen van Israël aanvoerde. De Heer heeft u beloofd: Jij zult mijn volk, Israël, weiden; jij zult vorst over Israël zijn.’ De oudsten van Israël kwamen bij de koning in Hebron. Daar sloot koning David ten overstaan van de Heer een verdrag met hen, en zij zalfden hem tot koning van Israël
Antwoordzang za: Voor kleine mensen is hij zo: Die chaos schiep (Schriftlied)
Uit het evangelie volgens Lucas 23, 35 – 43
Jezus is een koning die niet zichzelf, maar anderen heeft gered.
Het volk stond daar, en moest het aanzien. Maar de overheden dreven de spot met hem en zeiden: ‘Anderen heeft hij gered, laat hij nu zichzelf dan redden, als hij de Messias is van God, de uitverkorene.’ Ook kwamen de soldaten op hem toe, met zure wijn, en hoonden hem en zeiden: ‘Als jij de koning van de Joden bent, red dan jezelf.’ Boven zijn hoofd stond geschreven: ‘Dit is de koning der Joden’. Een van de misdadigers die daar hingen, lasterde hem en zei: ‘Jij bent toch de Messias? Red dan jezelf en ons.’ Maar de ander ging tegen hem in, op straffende toon, en sprak: ‘Jij vreest zelfs God niet terwijl je toch als hij veroordeeld bent? En wij terecht, wij krijgen ons verdiende loon. Maar hij heeft niets verkeerd gedaan.’ En hij sprak: ‘Jezus, gedenk mij als je in je koninkrijk gekomen bent.’ Hij sprak tot hem: ‘Amen, ik zeg jou, vandaag nog zul jij met mij zijn in het paradijs.’
Acclamatie za: Houd mij in leven zo : Wat staat geschreven
Overweging: Jezus heeft het al eerder gezegd: ‘De volkeren hebben koningen die over hen heersen, en hun machthebbers laten zich weldoeners noemen. Maar gij – zo niet! De grootste van u moet worden als de jongste en wie de leider is als een die dient.’ Want wie is groter: die aanligt of die bedient? Toch zeker die aanligt? Maar ik ben in uw midden als een die dient.’ (Luc 22,25-27)
Eens zat een rabbijn achter de tralies van een cel in Dachau. De cipier zag zijn ingetogen gevangene en vroeg: ‘Hoe komt het, dat jij gelukkig bent, en ik niet?’ De gekerkerde rabbijn antwoordt: ‘Omdat ik vrij ben, en jij niet.’ Als zo iemand koning wordt, zou ik bij zijn volk willen horen!
Abel Herzberg overleefde het concentratiekamp Bergen-Belsen. Eenmaal terug in Amsterdam ging de joodse schrijver (1893-1989), wars van rancune, op zoek naar het antwoord op de vraag: waarom mensen zich, zo nu en dan, gedragen als beesten? ‘Het hoofdprobleem is niet dat er misdadigers zijn, maar dat de normale mens, die geen misdadige aanleg heeft, een misdadiger kan worden.’ Als zo iemand koning wordt, zou ik met zijn volk willen mee werken aan een nieuwe wereld!
Een koning in Israël is nooit vanzelfsprekend geweest. Als het verlangen naar een koning de kop opsteekt, krijgen profeten argwaan en komt ook van elders kritiek. Als er dan toch een koning moet komen in Israël, ‘dan iemand die opkomt voor de armen van zijn volk, de misdeelden, de verdrukte.’ (psalm 72) Geen enkele koning beantwoordt aan dit ideaalbeeld; Zelfs David bezwijkt na verloop van tijd voor de macht. Het verlangen naar een ideale koning is levend gebleven.
Leiders starten vanuit idealistische bedoelingen, maar nagenoeg voor allen geldt: ‘wie met macht omgaat raakt ermee besmet.’ Nu niet beschuldigend naar hoog geplaatsten wijzen!
Ieder van ons is met gezag bekleed: ouders oefenen gezag uit over kinderen; docenten over leerlingen; verpleegkundigen over patiënten; hulpverleners over cliënten; voorwerkers over personeel; en ook jongerengroepen creëren hun eigen leiders: de een oefent gezag uit over de ander. Onze samenleving vraagt immers om gezagsdragers. Maar er is geen gezagsdrager die niet eens misbruik maakt van zijn macht. Ieder van ons heeft wel eens een moment, dat hij of zij niet op een mens lijkt.
In de bijbel gaat het niet om een doorsneekoning, maar om een zachtmoedig mens die daartoe gezalfd leiding geeft naar het hart van God als een goede herder. Waar onmenselijke toestanden heersen – dichtbij en veraf – lang geleden maar ook nu – worden de armen het symbool van menselijkheid. Zij trachten ons te vermurwen opdat wij weer menselijke mensen worden. Als Jezus koning wordt genoemd dan is dat omdat hij in de minste mens een spoor van God heeft gezien; dan gebeurt dat namens al die mensen die in onze wereld geen stem hebben, geen herbergzaam land, en die juist daarom een beroep doen op ons geweten. Vergeten mensen roepen ons toe: zouden jullie in Gods naam menselijk willen zijn; ons een menswaardig bestaan willen geven; zouden jullie omwille van God mens willen worden?
Met het oog daarop plaatst Lucas in zijn evangelie het kruis centraal als teken van trouw en dienstbaarheid tot het uiterste. Het einde van het kerkelijk jaar is geen afsluiting maar ontsluiting, een wending naar wat komt. De ’laatste dingen’ die te gebeuren staan, gaan over de urgentie dat het zo niet langer kan met al dat onrecht en verdriet; en dat er iemand moet komen die dit alles tot een goed eind voert. Die noodzaak loopt uit op de Advent en de geboorte van Jezus in de stal.
De spanning in ons geloofsleven ligt niet tussen God en mens, maar tussen een mensonwaardig bestaan en de menselijke verschijning van God. Alleen een menswaardig bestaan kan beeld zijn van het Godsrijk. De mens is immers, naar oeroude bijbelse overtuiging ‘Beeld van God’ om van de wereld een paradijs te maken voor iedereen. Zolang mensen nog uitgesloten worden is het paradijs misschien wel in zicht, maar nog niet bereikt!
Geloofslied za: Van grond en vuur zult Gij zo: Dat een nieuwe wereld komen zal
Collecte en muzikaal intermezzo
Voorbede:
Enige, wij bidden U voor allen die de mensheid leiden en geroepen zijn mensen te behoeden voor onrecht en geweld. Strek uw hand naar ons uit, Eeuwige, en kom ons te hulp.
za: Luister Heer, ontferm U over ons zo: Strek uw handen naar mij. Strek uw woord naar ons uit.
Enige, wij bidden U voor allen die de mensheid bevrijden en uw schepselen ontrukken aan duisternis en lijden. Strek uw hand naar ons uit, Eeuwige, en kom ons te hulp. Luister Heer…. Strek uw handen naar mij. Strek uw woord naar ons uit.
Enige, wij bidden U voor de velen die er niet op uit zijn allereerst zichzelf veilig te stellen, maar zich ervoor inzetten anderen te redden. Neem ons allen op in uw barmhartigheid. . Luister Heer…. Strek uw handen naar mij. Strek uw woord naar ons uit.
Enige, wij bidden U voor wie op ons gebed rekenen: zieken en stervenden; mensen die vergeten worden; slachtoffers van oorlog en geweld; slachtoffers van de orkaan in de Filipijnen….
Tafelgebed 045:
Gezegend zijt Gij, levende God (Zegen ons met het licht van uw ogen)
Onze Vader:
Vredewens:
Vrede zal je deel zijn, dit uur en al onze levensdagen, opdat wij worden: mensen van God.
Vredelied:
Da pacem Domine
Communie:
Omwille van de minste is Jezus koning van een nieuwe wereld, dienstbaar als brood en wijn!
Lied za: Een vader had een mooie droom zo : Was jij mijn herder
Slotgebed:
Gij die genoemd wordt koning van een nieuwe wereld, geef dat wij allen op deze aarde, in onze tijd, koninklijk met elkaar omgaan: grootmoedig, ruimhartig en vervuld van mededogen, dit uur en al onze levensdagen tot in uw Vrederijk.
Mededelingen:
– Thema Advent ‘Een tijd van dromen.’ Komend weekend: Een paradijsverhaal? Dat had je gedacht! Voorganger Erick Mickers; Zaterdag om 16.00uur Peuter- en kleuterviering: ‘een mooie droom’
– Zaterdag: eten in de Schaapskooi; graag opgeven.
– Kopie Salvatoriaan inzenden voor 1 december
– Adventsmeditatie in Grote kerk maandag 19.30uur
Zending en zegen:
Herders van mensen:
wie durft het aan, te gaan in Gods licht?
za: Als alles duister is zo: zuivere vlam
Mensen als koning Jezus:
wie durft het aan, te staan in zijn licht?
za: Als alles duister is zo: zuivere vlam
Die weet te leven met de mensen
en die hun diepste dromen kent.
Gij levende eerste en laatste,
In naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest.
(de paaskaars wordt gedoofd en weggedragen)
Slotlied za: Niet op een troon van alleen zo: In ’t laatste van de dagen zal het zijn