Samen leven is samen delen

San Salvatorgemeenschap 9 okt 2016
Thema: Samen leven is samen delen
Voorgangers: John Parker en Wim de Bekker
Muzikale ondersteuning: Melodiek.

Openingslied: Voor mensen die naamloos

Welkom en inleiding
Beste mensen,
Deze geloofsgemeenschap komt deze maand 5 jaar in deze ruimte tezamen om met lied, gebed en gebaar, invulling te geven aan hun opvattingen gebaseerd op een vele eeuwen oude joods christelijke traditie.
Vele tientallen jaren daarvoor kwam deze gemeenschap met dezelfde doelstelling bij elkaar in de San Salvator kerk enige honderden meters hiervandaan.
In al die jaren is Wim de Bekker, vandaag medevoorganger, verbonden geweest met deze gemeenschap als pastor, lid van de pastoraatsgroep en als gewoon lid van deze gemeenschap.
In al die jaren heeft Wim zich intensief ook bezig gehouden met zijn medemens in verdrukking, of dit nu mentaal of materieel was.
Hij was, en is, van mening dat de zorg voor de verdrukte medemens niet alleen technische aspecten behelst maar vooral vergezeld moet gaan met aandacht voor die medemens.
Hij wil doordringen tot het hart van degene die hulp behoeft en voorzien in welwillende, actieve benadering op basis van liefde en respect.
Hij heeft dit vele jaren gedaan met zijn vrouw Kok binnen zijn stichting “Samen leven is samen delen.” En dat doet hij nu nog,
Na het overlijden van Kok heeft Wim de draad weer opgepakt. Vrienden en hem bekende leden vanuit onze geloofsgemeenschap hebben zich beschikbaar gesteld om het bestuur van zijn stichting te vormen en daarmee zijn gedachtengoed continuïteit te verschaffen.
In de Salvatoriaan, een aantal edities terug, is uitvoerig beschreven op welke wijze de stichting acteert.
Op basis van het Diakonie-beginsel, waarbij in de knel geraakte mensen een handreiking wordt gedaan en daadwerkelijke steun wordt verleend., wordt gehandeld vanuit een pastorale houding en aanpak..
Dit betekent niet dat we mensen kerks willen maken. Het betekent wel dat we vinden dat kerken onze benaderingswijze als uitgangspunt moeten hanteren bij het Kerk-zijn.
Wim de Bekker is pas geleden 90 jaar geworden en acteert nog steeds als diaken in de letterlijke zin van het woord.
Wij stellen het op prijs om hier vandaag gezamenlijk over deze activiteiten na te denken, wetend dat Jezus in alles voorrang wenste te verlenen aan de hulp voor medemensen in de knel. Wij wensen U een boeiende viering toe.

Gebed
Als water in de woestijn ben jij; nodig om te leven, vaak moeilijk te vinden. Wel te vinden voor wie zoekt, in de wereld om ons heen, in de mensen naast wie wij leven. Als Geest aanwezig hier onder ons, met ons, in ons.
Wees de stem die tot ons spreekt, wees een licht in ons hart, wees het water in onze woestijn. Verberg je niet, verberg je niet.
Acclamatie: Herschep ons hart

1e lezing: uit Exodus
De Israëlieten trokken weg uit de Sinwoestijn en reisden in etappes verder. In Refidim sloegen zij hun tenten op, maar er was geen water. Het volk maakte Mozes verwijten. ‘Geef ons water.’ zeiden ze. Mozes antwoordde: ‘Waarom maken jullie mij verwijten? Waarom stellen jullie de Heer op de proef?’ Maar het volk verging van de dorst, het beklaagde zich tegenover Mozes: ‘Waarom heb je ons uit Egypte gehaald? Moeten wij hier met onze kinderen en ons vee van dorst omkomen?’ Toen bad Mozes luid tot de Heer: ‘Wat moet ik met dit volk beginnen? Dadelijk stenigen ze mij nog.’ De Heer antwoordde: ‘Stel je met enige leiders op aan het hoofd van het volk. Pak de stok waarmee je op de Nijl hebt geslagen en ga op weg naar het Horebgebergte. Daar zal ik op een rots voor je staan. Wanneer je op die rots slaat, zal er water uit tevoorschijn komen en kan het volk drinken.’ In tegenwoordigheid van de leiders deed Mozes wat de Heer gezegd had.

Lied za: Voor kleine mensen is hij bereikbaar – zo: Verza:beeld of waar gebeurd

2e lezing: uit Johannes
Jezus verliet Judea en ging terug naar Galilea. Hij moest door Samaria en kwam in de stad Sichar in Samaria. Deze stad lag vlakbij het stuk land dat Jakob aan Jozef had gegeven en daar was ook de bron van Jakob. Jezus was moe van het lopen en rustte uit bij de bron; dat was omstreeks twaalf uur ‘s middags. Er kwam een Samaritaanse vrouw water putten. Jezus vroeg of zij Hem wat te drinken wilde geven. Hij was op dat moment alleen omdat Zijn discipelen naar de stad waren om eten te kopen.
‘Dat begrijp ik niet’, zei de vrouw verbaasd. ‘Ik ben een Samaritaanse en U bent een Jood. Welke Jood vraagt een Samaritaanse nu iets te drinken?’ Want Joden gaan niet met Samaritanen om. ‘Als u wist wat God geeft en Wie Ik ben Die u om water heeft gevraagd’, antwoordde Jezus, ‘dan zou u Mij om water hebben gevraagd en Ik zou u levend water hebben gegeven.’
‘Maar Heer’, zei zij. ‘U hebt geen kruik en de put is diep. Waar haalt U dat levende water dan vandaan? Bent U dan meer dan onze stamvader Jakob? Hij heeft deze put gegraven. En zijn zoons, zijn vee en hijzelf hebben er water uit gedronken’. Jezus antwoordde: ‘Wie van het water uit deze put drinkt, krijgt weer dorst.
Maar wie van het water drinkt dat Ik hem geef, zal nooit meer dorst krijgen. Dat water zal in hem als een fontein worden, waaruit eeuwig leven voortkomt.’
‘Heer,’ zei de vrouw, ‘geef mij van dat water, dan zal ik geen dorst meer hebben en hoef ik hier niet telkens te komen putten.’

Acclamatie za: Uw woord is een lamp – zo: Bij U is de bron van het leven

Overweging
Ik ben geboren in de tijd van het Rijke Roomse Leven. Zo te zien ben ik niet de enige. Het is de periode tussen 1860 en 1960.
Kenmerk van die periode was een groot triomfalisme: uitbundige manifestaties rond Paus en bisschoppen en aan U, oh Koning der eeuwen. Processies met stoeten van bruidjes en lieflijke maagden.
De kerk was ervan overtuigd dat zij geroepen was om Gods boodschap verkondigen. Parochies waren de belangrijkste instanties om dat over te dragen. De belangrijkste dienst was de bediening van de sacramenten. Maar toen kwamen de jaren ´60 en ´70 van de vorige eeuw. Kerkbezoek nam af, van de sacramenten als hét middel tot heil werd afstand genomen. Dopen gebeurt nog weinig alsook het kerkelijk huwelijk en kerkelijke begrafenis treft eenzelfde lot. En toen bisschop Bekkers in maart 1963 ter zake het sexuele leven van ouders een doodzonde wegnam was het met de biecht snel afgelopen. De Eucharistie altijd beschouwd als hét teken van eenheid, voor velen werd het steeds meer gezien als een teken van verdeeldheid, ook bij katholieken onderling. Wetten met name op het punt van moraal en dogma´s worden als wereldvreemd ervaren. Mensen willen minder hel en meer hemel in deze wereld. Er worden nog reddingspogingen gedaan, parochies worden (een moeilijk woord) gefuseerd maar uiteindelijk zullen deze ophouden te bestaan. Het einde van het Rijke Roomse Leven is in zicht. Kleurrijk gezegd: ook paars kan verbleken. Maar wat nu? Hoe nu verder? De kerk(en) heeft in verleden veel bijgedragen aan ontwikkelen van onderwijs, ziekenzorg, armenbedeling. Maar de overheid heeft dit overgenomen. En ook hier: wat nu? En hoe?
– Ik wil eerst een diepe verzuchting slaken. “Voor die ene keer dat ik leef laat ik mij de kerk niet ontglippen”. Dat klinkt arrogant maar als u dat ook zo meent krijgt het meer gezag.
In de lezingen hoorden wij tot wee keer toe de vraag om water. Bij Refidim en bij Sichar. Maar met een duidelijk verschil. Bij Refidim ging het om water voor het lichaam, bij Sichar om water voor de geest. Water voor de geest, dat is aandacht, persoonlijk contact met hem/haar die lijdt. Altijd, ook in onze dagen, zijn mensen in hun tocht door nacht en woestijn om belangstelling vragen: Wil je met me meegaan? Laat me niet alleen! In verzorgings-en verpleeghuizen hoor je het. Vorige week nog werd daarvan getuigenis afgelegd in een prachtige viering hier in deze ruimte. En uit onderzoek blijkt dat mensen thuis of in opvanghuizen niet zozeer klagen dat hun huis niet schoon is maar dat ze het praatje missen. Aandacht en persoonlijk contact. Hier ligt een taak voor de kerk, een unieke en uitgelezen. En die taak heet pastoraal, pastorale nabijheid. Niet dat mensen buiten de kerk die nabijheid niet laten blijken. Wie kent niet een verzorgster die na werktijd toch nog even gaat kijken hoe het gaat met dat eenzaam vrouwtje voor de nacht aanvangt. Maar de kerk moet het in ieder geval ook doen. Haar identiteit ontleent zij aan de mens in nood. Het is de zin van haar bestaan en met die taak redt zij bovendien zichzelf. Zij beschikt over een organisatie die mensen kan oproepen en opleiden. Binnen de kerk heeft zich een methode van aanpak ontwikkeld: pastorale presentie. Pastoraal is: dat de ene bedelaar de andere bedelaar de weg wijst waar brood te vinden is; dat de ene blinde de andere blinde de weg wijst naar licht. Pastoraal is: eerst naar Lampedusa dan (pas) naar de St. Pieter; je kunt geen priester zijn als je geen pastor bent; eerst de straat op en dan naar de kerk. Pastoraal is de man die een fiets maakt voor een vluchteling en zich zijn toestand inleeft, een fiets is voor hem meer dan een fiets. De opdracht en boodschap ligt voor het oprapen, je hoeft alleen maar te bukken. En hoe vaak hoor je het als mensen hoe dan ook in verdrukking zitten: kan de kerk hier niets aan doen?
De Stichting Samen Leven is Samen Delen wil aan die opdracht bijdragen. Zij heeft ervaring met haar drie projecten: vervoer van gehandicapten die tussen de wal en het schip vallen, project voor thuislozen, en ontmoeting van kwetsbare ouderen.
Ik ga een bloemlezing houden. Ik heb hier een plant (plant wordt vertoond). Ze draagt een geheim in zich. Het is een woestijnachtige plant. Je moet ze water geven, niet teveel maar wel regelmatig, goed verzorgen. Ze voelt zich thuis bij mensen die eenzaam zijn of zich miskend voelen. Mensen die snakken naar water voor de geest en heel diep zuchten. Een plant in de woestijn heeft een wijds vergezicht maar daarmee nog geen uitzicht. Dat openbaart ze als je met haar op een oase bent. Ze gaat mee de bossen in of naar mensen thuis voor wie iets gedaan moet worden. Ze heeft een harde maar ook zachte kant. ´Waarom ben ik al zo vroeg op straat terecht gekomen en die rotzooi gaan gebruiken. Bajes, ruzie, ga maar door. En toch ben ik dankbaar, ik word gezien, ik tel toch mee”. Hij, nog steeds bezig met het verwerken van zijn zwaar verleden, zij, begeleidster, op dat moment overladen met groot verdriet: ze geven elkaar een kus. Dat noem ik zielzorg, genade die niet komt van boven- of buiten af maar van mens tot mens. Deze plant. Iedere week komen ze een dag bij een bij ons in Empel, om elkaar te ontmoeten.
Een oase. Er is water voor de geest. Dat lucht op. De start verliep aarzelend. We ontdekten hoe moeizaam het kan zijn om uit je eenzaamheid te stappen. Deze plant, bij een oase. Zo komen mensen weer tot leven. Ze vertellen van vroeger, over de oorlog, die ene oorlog, die in Empel. En dat ze moesten biechten over snoepen uit de suikerpot, en over de strenge meester. En dat je zondags wel mocht haken maar niet breien, wat soms protest opriep: Kapelaan je preekte dat we wel mogen haken maar op zondag niet mogen vrijen. De plant komt tot bloei. Dames in gestreken blouse en mooie jurk, heren in pak met stropdas en al: een zondagse dag door de week. Deze plant in een woestijn. Mensen met begeleider(sters), die luisteren en verzorgen, de verhalen niet afnemen of onderbreken, maar de verhalen volgen met geduld, dezelfde verhalen vaak,
ingrijpend ook, de plant heeft stekels, ze laten je “au” roepen. Maar toch altijd weer gaan ze blij naar huis blij en voldaan naar huis.
We gaan door. Er zullen altijd invaliden en thuislozen zijn. En niet het minst kwetsbare mensen, die snakken naar belangstelling, zorg, en water voor hun geest. Ik houd me aanbevolen.
Ik dank u. Houd goede moed. Toen ik deze plant kocht om er in de kerk over te vertellen, reageerde de verkoper verbaasd: niet in de kerk zetten want de kerk is het veel te donker. Ik antwoordde: Er zijn nog kerken waar het volop licht is en de ramen geopend kunnen worden voor frisse lucht.
De emeriti pastores uit de regio Den Bosch zijn door de bisschop uitgenodigd. Emeritus komt ex-meritus, oud-gediende. Lange tijd is dit woord vanuit Kerklatijn vertaald in uitgerangeerd. De uitnodiging gebeurt naar aanleiding van de nota die binnenkort uitkomt., getiteld: Samen Bouwen in Vertrouwen. Deze bijeenkomst heeft plaats op Allerheiligen. Het zal zeker ook gaan over de vele kerken die gesloten worden. Als het er inzit wil ik de bisschop vragen of hij er een paar achter de hand houdt. Hel veel mensen gaan graag naar de kerk als ze maar uitgenodigd worden en geraakt worden. En dan heb je ruimte, wie weet gaan keren weer open. Samenkomen zoals nu hier om elkaar te bemoedigen door woord en gezang om verder te kunnen gaan.
Zing het uit, nu, staande, ik nodig u uit:
Geloofslied za: Aan wat op aarde leeft – zo: Trek ik de zee door

De tafel wordt klaargemaakt en er wordt gecollecteerd.

Voorbede
Bidden is wensen. Vandaag voor mensen die persoonlijke omstandigheden of door de samenleving in de knel zijn gekomen, dat zij schromen zich te uiten, wie zij zijn, vereenzaamd, thuisloos, gehandicapt, gevlucht, ontheemd in geestelijke nood verkeren.
dat zij mensen ontmoeten als bron van hoop.

Gedenk ons hier bijeen

Bidden is werken. Vandaag voor hen die begeleiden; dat zij blijven luisteren in betrokkenheid, het verhaal volgen en de strijd die de ander voert en over wat er in de ander omgaat, en dat zij in de beproefde medemens een bron van spiritualiteit.

Gedenk ons hier bijeen

Bidden is herdenken. Vandaag voor hen die in het van onze geloofsgemeenschap worden vermeld en met name: Rien Vink; Ben van Houten; Bernard Scheepers; Kok de Bekker-Dupont; Frans Duuren.

Gedenk ons hier bijeen

Tafelgebed
Hier bijeengekomen
mensen van ver en van dichtbij
om te bouwen een huis
waar ruimte is voor velen
mogen wij elkaar tot zegen zijn.

Wij roepen in herinnering
al die mensen die, gedreven door goede geest,
in woord en daad de droom willen
verwezenlijken van recht en vrede
en al hun gaven willen aanwenden
om elkaar tot bloei te brengen.

Wij roepen in herinnering
al die zoekers die worstelen
zoals Mozes deed met zijn volk in de woestijn.

Wij roepen al die mensen op die de kerk
een warm gezicht willen geven
en blijven geloven dat dat kan.

Zo gedenken wij Jezus van Nazareth
die voorop gaat in een lange stoet van zoekers
broer en lotgenoot
geworteld in onze aarde
Jezus van Nazareth
geplant als wijnstok om vruchten voort te brengen
van bevrijding en menselijke waardigheid,
uitgegroeid tot Levensboom
met wie wij ons verbonden voelen,
leven gevende stroom die uitgroeit
in allen die zich openen willen
voor zijn lokroep van liefde.

Zo gedenken wij hem in dat sprekend
gebaar op die laatste avond
toen hij met zijn leerlingen
bijeen was, brood nam, het brak
en uitdeelde met de woorden:
Neemt en eet, mijn hele leven
mijn lichaam voor jullie,
gebroken brood voor deze wereld.

En ook de beker liet hij rondgaan
en zei: drinkt er allemaal uit.
Deze beker hier
is nieuwe verbondenheid
door mijn bloed.
Doe dit, telkens als je hem drinkt
om mij te gedenken.(Stilte)

Zo is hij in ons midden
als brood gedeeld
als wijn voor ons geschonken
om volop te leven, de dood voorbij.

Wij willen delen in zijn geest
die al zo velen heeft bezield
die met zachte maar sterke drang
mensen naar elkaar toedrijft
om te leven hand in hand
elkaar aanvullend, dienend en heelmakend.
Met Hem bidden wij het gebed dat Hij ons heeft geleerd:
Onze Vader
Lied: Moge het delen van dit brood

Vredeswens
Vredeslied za: Stad van vrede – zo: Da pacem Domine

Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood ene wijn.
Communielied za: Zo vaak wij delen – zo: Wat in stilte bloeit

Mededelingen

Slotgedachte
We hebben met elkaar ons intensief bezig gehouden met het pastoraal diaconaal denken, zoals dat door de groep rond. Wim de Bekker wordt gebezigd.
Het bestuur van de Stichting Samen Leven is Samen Delen, wil graag van de gelegenheid gebruikmaken zich nog eens voor te stellen.
De voorzitter is Toon van Mierlo. De secretaris is Lidy Verdegaal. Wim de Bekker is penningmeester. Adrie-de Jong Otte en Jos Gruijters zijn bestuursleden.
Jos Gruijters ontpopt zich in toenemende mate als coördinator van het Bosproject en is daarin een uitstekende opvolger van Wim.
Bij het ontmoetingsproject van licht dementerende bejaarden werkt de stichting met vele vrijwilligers. Vanuit de Salvatorgemeenschap speelt Charles Verhoeven een belangrijke ,ook coördinerende rol
Twee leden van de Salvatorgemeenschap staan het bestuur bij: Marie-An van Mierlo Verkleij als notulist en Jacques Goosens als financieel adviseur.

De positieve ervaring met de drie projecten, maar met name het ontmoetingsproject met eenzame mensen, heeft het bestuur doen besluiten de mogelijkheid te onderzoeken om deze activiteit elders te dupliceren. Zijn heeft daarbij uitdrukkelijk de omgeving van deze gemeenschap op het oog?
Om twee redenen:
1. De wortels van Wim en een flink deel van het bestuur liggen hier in Orthen
2. Er zal een beroep moeten worden gedaan aan een flink aantal vrijwilligers die een soortgelijk project willen begeleiden. Zoals gezegd zijn de ervaringen zeer positief maar lukt dit alleen als er vrijwilligers zijn om dit project te doen. De San Salvatorgemeenschap herbergt vele potentiële vrijwilligers die dit zouden kunnen doen.

Op Wim’s 90ste verjaardag heeft het bestuur, binnen de stichting een Kring Vrienden Stichting Samen leven is samen delen, opgericht. Wij hopen daarmee het gedachtengoed van Kok en Wim toen, en van het bestuur nu, te kunnen voortzetten.
U zult bij de uitgang de gelegenheid hebben om Wim en de bestuursleden te ontmoeten. Zij zullen U graag een inschrijvingsformulier ter hand stellen.
Over de eventuele start van nieuwe activiteiten zullen wij U nauwkeurig op de hoogte houden.
Geniet van uw zondag en neem mee de gedachte dat er in uw nabijheid deze diakonale-pastorale activiteiten plaatsvinden.

Zegen en wegzending: John

Slotlied za: Wonen overal nergens thuis. – zo: De steppe zal bloeien.