Viering in de Bidweek voor de Eenheid van Christenen

Oecumenische viering in de Bidweek voor de Eenheid van Christenen
22 januari 2017 in de Grote Kerk
Voorgangers: ds Erica Scheenstra en Mignon van Bokhoven
Ouderling van dienst: dhr Ies Rinkel
Organist: Gert-Jan Smit

Muzikale ondersteuning: Koor melodiek en instrumentalisten

Openingslied: De vreugde voert ons naar dit huis

Groet
In de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest.
Amen

De genade en vrede van God, die ons door Christus met zich heeft verzoend, zij met u allen.
En ook met u.

Woord van welkom
Hartelijk welkom hier in de Grote Kerk. U allen die hier bent, vanuit de verschillende kerken van ’s-Hertogenbosch. U allen die met ons verbonden bent via de computer. Wij zijn hier bij elkaar, aangespoord door de bede van Jezus: Laat hen allen één zijn. Het is niet uit hobbyisme van een paar fanatiekelingen dat we elkaar op zoeken. Het is vanuit geloof en groot vertrouwen dat wijzelf het zullen moeten zijn die elkaar moeten zoeken, omdat Jezus ons allen heeft laten delen in de grootheid van Gods genade en goedheid, opdat we allen één zouden zijn, zoals God en Jezus één zijn. En dat wij in de grootheid en eenheid worden liefgehad. En dat wij in die liefde oneindig krachtig zijn..
In deze viering gaan wij op zoek naar die kracht. Mignon van Bokhoven, voorganger van de San Salvatorgemeenschap is mijn medevoorganger. Het orgel wordt bespeeld door Gert-Jan Smit. Het koor Melodiek staat onder leiding van Hans Waegemakers en wordt op de piano begeleid door Marc Baghuis en op de dwarsfluit door Maria Werner. Ik wens ons een goede viering toe.
Het Beraad van Kerken in ’s-Hertogenbosch kent 13 aangesloten kerken of geloofsgemeenschappen. Vertegenwoordigers van deze kerken zullen stenen aandragen. Als zichtbaar teken wat wij mensen, gelovigen, in de loop van de tijd, en iedere dag opnieuw, als muren tussen ons en de ander hebben gezet. Of misschien is het ook wel: dat we een muur om ons eigen hart hebben geplaatst. Met dat we die woorden uitspreken, realiseren we onze schuld, onze tekortkomingen. We zijn ons bewust van iedere keer dat we naar de ander hebben gewezen, een zondebok hebben gezocht en vergeten zijn in ons eigen hart te zoeken naar ons eigen aandeel.
We bouwen een muur van stenen waarop de begrippen angst – jaloezie – gebrek aan liefde-onbegrip-zelfgenoegzaamheid-hoogmoed-egoïsme-machtmisbruik-onverdraagzaamheid-eigen gelijk-godsdienstoorlogen-discriminatie
Acclamatie Zuivere vlam

Kyriegebed
Barmhartige en genadige God, zie hier deze muur die we hebben opgericht en die ons scheidt van u en van elkaar. Vergeef ons onze schulden. Genees ons. Help ons om alle scheidsmuren neer te halen, en maak ons één in U.
Amen.

Woord voor de kinderen
Als je door onze stad fietst zie je heel veel verschillende kerken. Sommige kerken hebben een kerktoren, sommige kerken hebben een plat dak. Sommige mensen komen in een school bij elkaar. In al die kerken wordt op zondag uit de bijbel gelezen en over Jezus verteld. Als ze gaan zingen, klinkt het soms wat anders: in de éne kerk staat een drumstel, in de andere een orgel. In de ene kerk zijn er vrouwen die op zondag de verhalen van God vertellen, en in de andere kerk doen dat mannen. Allemaal verschillend. Maar weet je. Als je kerkdeur dichthoudt, en nooit rondkijkt, zou je helemaal niet in de gaten hebben dat er nog andere kerken zijn, en nog andere mensen die ook in God en Jezus geloven en dan zou je misschien denken dat je het allemaal alleen moet doen. Daarom is er één keer in het jaar een week waarin de mensen uit de verschillende kerk bij elkaar op bezoek gaan. En tegen elkaar zeggen: wat fijn dat jij er bent. Als we samenwerken, kunnen we meer mensen helpen en aan meer mensen laten weten dat God licht, liefde en kracht wil geven.
Daar gaan we een lied over zingen: Kijk eens om je heen
Lied Kijk eens om je heen

Gebed
Wij openen ons hart, barmhartige God,
en vragen U, woon in ons en vuur ons aan,
maak zacht wat is verhard en open ons,
voor Uw woord, dat ons elkaar in een ander licht doet zien.
Dat bidden wij in de Naam van Jezus, uw Zoon en onze broeder,
Die met U en de Heilige Geest, leeft en regeert in eeuwigheid.
Amen.

Eerste lezing Ezechiël 26-28
Dit zegt God, de Rechtvaardige: 26 Ik zal jullie een nieuw hart en een nieuwe geest geven, ik zal je versteende hart uit je lichaam halen en je er een levend hart voor in de plaats geven. 27 Ik zal jullie mijn geest geven en zorgen dat jullie volgens mijn wetten leven en mijn regels in acht nemen. 28 Jullie zullen in het land wonen dat ik aan je voorouders gegeven heb, jullie zullen mijn volk zijn en ik zal jullie God zijn.
Lied  Wat vrolijk over ons geschreven is

Tweede Lezing Korinthiërs 5: 14-20
Wat ons drijft is de liefde van Christus, omdat we ervan overtuigd zijn dat één mens voor alle mensen is gestorven, waardoor alle mensen zijn gestorven, en dat hij voor allen is gestorven opdat de levenden niet langer voor zichzelf zouden leven, maar voor hem die voor de levenden is gestorven en is opgewekt. Daarom beoordelen we vanaf nu niemand meer volgens de maatstaven van deze wereld; ook Christus niet, die we vroeger wel volgens die maatstaven beoordeelden. Daarom ook is iemand die één met Christus is, een nieuwe schepping. Het oude is voorbij, het nieuwe is gekomen. Dit alles is het werk van God. Hij heeft ons door Christus met zich verzoend en ons de verkondiging daarover toevertrouwd. Het is God die door Christus de wereld met zich heeft verzoend: hij heeft de wereld haar overtredingen niet aangerekend. En ons heeft hij de verkondiging van de verzoening toevertrouwd. Wij zijn gezanten van Christus, God doet door ons zijn oproep. Namens Christus vragen wij: laat u met God verzoenen.
Lied Stilte Nu

Evangelielezing Mattheüs 5: 23-24
Wanneer je dus je offergave naar het altaar brengt en je je daar herinnert dat je broeder of zuster je iets verwijt, laat je gave dan bij het altaar achter; ga je eerst met die ander verzoenen en kom daarna je offer brengen.
Lied Een lamp voor mijn voet

Overweging
Lieve mensen, hier gezamenlijk aanwezig in deze prachtige kerk. De titel van deze viering is ‘jouw hand mijn glimlach’. In de eerste lezing werd gesproken over een levend hart. We zongen net ‘uw woord is een lamp voor mijn voet. Volop mens. Voet, hand, glimlach, levend hart, woorden die er op wijzen dat het gaat om onze aanwezigheid hier, met alles wat wij ter beschikking hebben. Handen om mee te werken, voeten om mee te gaan, een hart vol liefde en een glimlach op het gelaat om elkaar te ontmoeten. Voor ieder van ons gelijk, van welke kerk we ook zijn, protestant, evangelisch, katholiek, of iets er tussen in, of iets van allebei. Gewone mensen met mooie gereedschappen, onze handen, voeten, ons hart, ons gelaat. Tegelijkertijd zijn het ook de gereedschappen waarmee we, zoals we zojuist hebben kunnen zien, muren kunnen bouwen. Gescheidenheid mee kunnen bewerkstelligen, donkerte, waarmee we afstand creëren tussen mensen, oorlog voeren, buiten sluiten.
In de brief die gelezen werd, de brief van Paulus aan de gemeente in Korinthe is er ook van allerlei onrust. In de aanloop naar de gelezen passage ligt ook Paulus zelf onder vuur. Hij verzaakte een afspraak om langs te komen, kwam te laat etc. In de gemeente is er gedoe over seksuele overschrijdingen, Paulus’ apostelschap wordt kritisch bekeken. Paulus schrijft daarover, maar in de gelezen passage probeert Paulus al deze zaken op te tillen, een licht te laten schijnen dat boven deze maar al te herkenbare menselijke onhandigheden uitgaat.  Dat er ook een leven is in de liefde van Christus. Dat er een nieuw leven mogelijk is. Dat het er eigenlijk al is. Maar wat is dat leven in Christus, nu in onze tijd? —
Als je in deze kerk binnen komt, wat ik zo prachtig vind in deze kerk is het kruis hier op het altaar. Een symbool van de aanwezige Christus. Ja, ik zeg aanwezige. Tegelijkertijd lijkt het op een afwezigheid. Juist de uitgespaarde ruimte is het symbool van de Christus. In door mensenhanden gemaakte, prachtige gekromde muren: in dat wij met onze handen kunnen maken, wanden die wij kunnen bouwen, daarin kunnen wij samen de ruimte maken waarin de Christus zichtbaar wordt.
Deze maand is de maand van de spiritualiteit. Ik was gisteren in de bibliotheek voor een krantje en een kop koffie en daar lagen allemaal boeken uitgestald die betrekking hebben op het thema, het thema van deze maand van de spiritualiteit is compassie. Compassie, mededogen, barmhartigheid. Natuurlijk heel mooi aansluitend op het jaar van de barmhartigheid van paus Franciscus. Er lagen boeken van verschillende schrijvers en ik bladerde er wat door. Op zich prachtige woorden. maar het thema spiritualiteit kan soms zo zweverig worden. Wat mij echter het meeste opviel als overeenkomstigheid was dat het allemaal werkboeken waren. De twaalf stappen naar compassie van Karen Armstrong, de zeven werken van barmhartigheid van Anselm Grün. Dat deed mij goed. Met mijn Rotterdamse roots word ik blij als er iets gedaan kan worden. Geen gemakkelijke weg, maar wel heel concreet. Het vraagt een voortgaande inspanning. Langzamerhand met elke oefening wordt het innerlijk gesterkt. Tot een innerlijk houvast, een innerlijk kruis. Het worden tot bouwstenen die bruggen van verbinding kunnen doen ontstaan. Bruggen van verzoening. Niet als een eenmalige gebeurtenis maar als voortdurende schepping.
Het materiaal voor het thema van deze oecumeneviering is ontwikkeld in Duitsland. Het beeld van een muur, van een muur die scheidt, dwars door alles heen is voor Duitsers natuurlijk een levend concrete ervaring.

Eind jaren zeventig was ik als tiener een aantal keren met onze kerk op bezoek bij een gemeente in Oost Berlijn. Berlijn Grünau. Achter de muur. We moesten elke keer door Checkpoint Charly. Voor ons tieners was het vooral een spannend avontuur. Maar de ontmoetingen en gesprekken met de gemeenteleden daar waren het hartverwarmend. Dat waren echte ontmoetingen door muren heen.
Maar ook dichtbij, hier, moeten we soms door muren heen. Ik weet niet hoe het in uw kerken en gemeentes gaat, maar bij ons komt het toch echt af en toe voor dat er ‘muurtjes’ gebouwd zijn, dat er wrijving is en dat we een inspanning moeten leveren om ons met de ander te verzoenen. Dat is werken. Maar daar waar we waarachtig werken, stap voor stap, ontstaat zo’n mooi bouwsteentje, zo’n steentje dat bouwt aan zo’n prachtige wand waarin we de Christus zichtbaar maken. Een verzoening die stond komt ervaar ik als genade, van dankbaarheid, waarin we iets van de aanwezigheid van Christus mogen ervaren.

Zo mogen we uitreiken naar elkaar, naar je buurman, naar die andere gemeente, en bouwen we steentjes van verbinding. Een verbinding die altijd verder mag gaan. No walls, but bridges. Geen muren maar bruggen. Niemand eerst. Er is een nieuwe schepping voor álle mensen, in verbinding: mijn hand, jouw glimlach. Amen
Orgelspel N. de Grigny – Récit de Tierce en taille

Over omkeer en verzoening: de muur wordt afgebroken,
en wordt tot een kruis, weg en bouwsteen tot verbondenheid.

Jezus zegt: ik heb de mensen laten delen in de grootheid die God aan mij gegeven heeft, opdat zij één zijn, zoals God en ik een zijn. Als de mensen één zijn zullen ze begrijpen dat God hen liefheeft, zoals God mij heeft liefgehad. Als wij zouden leven vanuit die grootheid, dan zouden wij stralen, dan zouden wij lichtdragers zijn, dan zouden er geen muren meer zijn, en geen verharde harten.Als wij leven uit geloof – hoop – liefde – barmhartigheid-gerechtigheid-zachtmoedigheid-zuiverheid-vrede-eerlijkheid-respect- dan wordt de muur tot het kruis, het beeld van Christus
Lied Vlammen zijn er vele

Gebed
Goede God en Vader in de hemel, wij hebben uw Woord gehoord.
Verander ons hart van steen door de kracht van de heilige Geest in een levend hart.
Help ons dienaren van de verzoening te zijn.
Genees de gescheidenheid van onze kerken.
Maar ons tot instrument van uw vrede in deze wereld.
Door Jezus Christus, uw Zoon en onze broeder.
Amen.

Voorbeden
God, Schepper van den beginne,
Wij bidden U voor ons en onze kinderen,
Wij bidden voor de leden van onze kerken
Dat wij elkaars taal leren verstaan,
Dat wij elkaar zien in onze manieren
Om deze wereld een beetje beter en een beetje betrouwbaarder te maken.

Wij bidden voor allen die zijn opgeschrikt
door de tragische dood van een docent in deze stad.
dat zijn naasten, dat zijn collega’s, dat zijn leerlingen
een licht voor elkaar mogen zijn,
opdat het voor niemand ooit zo donker wordt..

Dat zij, dat wij elkaar mogen zien met ogen van liefde en vertrouwen,
zonder oordeel, wetend dat U ons hart kent,
dieper dan wij onszelf kennen..

Wij bidden voor uw aarde en allen die daarop wonen.
Wij bidden voor allen die ons regeren.
Dat zij dat zullen doen vanuit een diep besef van barmhartigheid en rechtvaardigheid.

Wij bidden voor allen die zoeken naar een nieuwe balans in hun leven. Die moeten loslaten, en die zoeken te bewaren wat goed en kostbaar was. Schenk rust en wijsheid in hun hart.

Wees bij ons allen. Schenk ons geloof, hoop en liefde.
Amen.

Collecte onderwijl komen de kinderen terug in de kerk)
tijdens de collecte musiceren Marc Baghuis, piano en Maria Werner, dwarsfluit

Brood dat leven geeft en wijn die het hart verheugt –
in deze tekenen wil de Heer met ons zijn.

Gezongen tafelgebed Om te komen tot onszelf
Onze Vader die in de hemel zijt,
Uw naam worde geheiligd.
Uw koninkrijk kome.
Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood.
En vergeef ons onze schulden
zoals ook wij onze schuldenaars vergeven.
En leid ons niet in verzoeking,
maar verlos ons van de boze.
Want van U is het koninkrijk
en de kracht en de heerlijkheid
in eeuwigheid. Amen.
Vredeswens

Delen van brood en wijn
Wij roepen tot U, barmhartige God:
Laat allen die werken aan verzoening uw hulp ervaren,
Opdat zij de grote daden van uw liefde zullen verkondigen.
Dat vragen wij door Jezus Christus, onze Heer.
Amen

De zegen van God, Vader, Zoon en heilige Geest,
zij en blijve met u allen. Amen
Ga heen in vrede.
Wij danken God.

Slotlied Ik heb lief de aarde en de mensen

Viering is terug te luisteren via:
http://kerkdienstgemist.nl/assets/1385043-Kerkdienst#.WITL9PnhDIU