San Salvatorgemeenschap 23 september 2017
Thema: Vrede vieren doe je samen
Voorganger: Franneke Hoeks
Cantor Hans Moermand, pianist: Cor Rademaker
Openingslied: Vrede voor jou, hierheen gekomenWelkom
Welkom!, U allemaal. We vieren hier vandaag samen. Vandaag in de gymzaal van Cello. Het is vandaag ook burendag. Dat werd hier vanmiddag in Orthen gevierd. Dat is de rede dat wij voor een avond uitwijken naar de gymzaal. Voor u, voor jullie is dat misschien even wennen. Voor mij geen onbekend terrein. Dit is de plek waar we een keer in de maand kinderkerk vieren. Vandaag vieren we vrede. Het is het laatste weekend van de vredesweek. Vrede vieren is verbinding zoeken en leven voorbij het eigen gelijk. Vrede vieren is grenzen opzoeken en verschillend omarmen. Vrede vieren is geen vrede hebben met oorlog en geweld. Vrede vieren begint klein, ergens diep in onszelf, daar waar we los leren laten zodat er ruimte ontstaat.
Gebed
Goede God, vanaf den beginne ben jij,
de dragende kracht in ons bestaan.
Uit jouw adem geboren, met jouw vredesvisioen
diep in ons verankert zijn wij hier dit uur bijeen.
Wees hier aanwezig als zachte kracht als bemoediging, als troost, als hoop.
Dat wij dit uur ontvankelijk mogen zijn voor jouw spoor van gerechtigheid.
Dat vragen wij in naam van God die vrede is
en die we noemen Vader, Zoon en Heilige Geest
Amen.
Acclamatie: Herschep ons hart
1e lezinhg Jesaja 66 10-14
Laat allen die Jeruzalem liefhebben zich met haar verheugen en juichen om haar, laat allen die om haar treuren nu samen met haar jubelen. Aan haar vertroostende moederborst zullen jullie drinken en verzadigd worden, haar rijke, volle borsten zullen je zogen en verkwikken. Want dit zegt de Eeuwige: Ik laat de vrede als een rivier naar haar toe stromen, de rijkdom van alle volken als een overlopende beek, en jullie zullen ervan drinken. Je zult op de heup gedragen worden en worden gewiegd op haar schoot. Zoals een moeder haar zoon troost, zo zal ik jullie troosten; in Jeruzalem zul je troost vinden. Wat jullie daar zien, zal je hart verblijden, je botten zullen gedijen als het jonge groen. De Eeuwige zal zijn dienaren zijn macht tonen en zijn vijanden zijn verbolgenheid.
Lied: Zo vriendelijk en veilig
2e lezing: Mattheus 6, 24 -32
Niemand kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon. Daarom zeg ik jullie: maak je geen zorgen over jezelf en over wat je zult eten of drinken, noch over je lichaam en over wat je zult aantrekken. Is het leven niet meer dan voedsel en het lichaam niet meer dan kleding? Kijk naar de vogels in de lucht: ze zaaien niet en oogsten niet en vullen geen voorraadschuren, het is jullie hemelse Vader die ze voedt. Zijn jullie niet meer waard dan zij? Wie van jullie kan door zich zorgen te maken ook maar één el aan zijn levensduur toevoegen? En wat maken jullie je zorgen over kleding? Kijk eens naar de lelies, kijk hoe ze groeien in het veld. Ze werken niet en weven niet. Ik zeg jullie: zelfs Salomo ging in al zijn luister niet gekleed als een van hen. Als God het groen dat vandaag nog op het veld staat en morgen in de oven gegooid wordt al met zo veel zorg kleedt, met hoeveel meer zorg zal hij jullie dan niet kleden, kleingelovigen? Vraag je dus niet bezorgd af: “Wat zullen we eten?” of: “Wat zullen we drinken?” of: “Waarmee zullen we ons kleden?” – dat zijn allemaal dingen die de heidenen najagen. Jullie hemelse Vader weet wel dat jullie dat alles nodig hebben. Zoek liever eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zullen al die andere dingen je erbij gegeven worden. Maak je dus geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen last.
Acclamatie: Het woord dat ik jou geef.
Overweging
In het evangelie verhaal vandaag lijkt het te gaan over het stellen van prioriteiten in je leven. Wat is de bron van waaruit je leeft? Wat telt nu echt in je leven? Wat staat op de eerste plaats? Wekelijks valt bij mij het pakketje reclame in de bus. Ik zal het eerlijk bekennen ik heb niet zo’n nee stikker op de deur. Stiekem vind ik het leuk om de neuzen in folders opzoek naar goede aanbiedingen. Zittend op bank word ik even heel hebberig. Dat is leuk! En dat! En dat! Deze hebberigheid wordt gevolgd door een moment van bezinning. Heb ik het echt nodig? Nee… Ik kan u geruststellen de meeste zaken worden niet aangeschaft. Aan dit klein onbenullige momentje in de week moest ik denken toen ik de evangelietekst las. Ik geloof niet dat Jezus ons wil zeggen dat we alle zaken die het leven prettig en aangenaam maken moeten afzweren. Het gaat misschien om de vraag of de wens voor mooie kleren, de nieuwste telefoon, een geavanceerde auto met jou, met ons aan de haal gaan. Het zijn allemaal fijne, mooie zaken, maar gaat het niet om andere dingen? Iemand die zegt wat zie jij er leuk uit. Mensen om je verhaal mee te delen. Mensen die met jou op weg willen gaan. Jezus lijkt ons te zeggen dat er een andere grondslag van leven is die al die andere zaken draagt en betekenis geeft. Ik zeg het even in mijn eigen worden. Zet je in voor de wereld waar God van droomt en al het andere komt in ander licht te staan.
Vrede ach is dat niet een droom! Hoe ziet vrede eruit. De eerste lezing van vandaag is mij dierbaar. Een tekst vol positieve vrouwelijke beelden. Dat komt jammer genoeg niet zo heel vaak voor in de bijbel. Het toekomstvisioen in taal van moeders. Kinderen aan de borst. Op de heup gedragen. Een moeder die haar kind troost. Er spreekt een enorme geborgenheid uit deze beelden. Beelden van tevredenheid. Verbeelding van vrede. Prachtig. Vandaag vieren we vrede. Het laatste weekend van de vredesweek. Vrede is een kenmerk van het rijk van God. Dat rijk, die wereld, die droom heeft te maken met vrede en gerechtigheid. Dat is de basis waarop het goede leven voor allen is gestoeld. Vredesweek drukt ons met de neus op de feiten. De vrede is vaak ver te zoeken en wat kunnen wij zoals we hier bij elkaar zitten daaraan doen. Als ik beelden van oorlog zie, zinkt de moed me vaak in de schoenen. Wat kan ik doen? Hoe kan ik een vredebrenger zijn. Dit voorjaar was David van Reybrouck te gast in het TV programma de wereld draait door. Hij vertelde daar over het boekje Vrede kun je leren dat hij samen de Thomas D’Ansembourg had geschreven. Een klein handzaam boekje dat een pleidooi is voor omkering. We gaan geen vrede brengen door militairen naar oorlogsgebieden te sturen. We maken de wereld op de lange termijn niet veiliger door alleen met harde hand terreur te lijf te gaan. Er moet in onze samenleving, in ons mensen, in onszelf iets gebeuren. “Vrede komt niet uit de lucht vallen, dient zich niet aan, dringt zich niet op. Hoe graag je dat ook zou willen, vrede tover je niet uit een hogehoed.” We moeten onze kinderen en onszelf vrede leren. Mindfulness, geweldloze communicatie en compassie worden als manieren gezien om te werken aan innerlijke vrede. De beide auteurs wijzen op het belang van de samenhang tussen innerlijke vrede en uiterlijke vrede. De uiterlijke vrede wordt alleen realiteit als die diep verankert zit in onze ziel. Niet alleen bij regeringsleiders en politici, maar juist bij mensen zoals u en ik. Dit voorjaar volgde ik een training mindfulness. Een training om je geest tot rust te brengen, in het hier en u te zijn. Acceptatie was een sleutelwoord. Acceptatie niet in de zin van berusting, gelatenheid of afwachten, maar het gaat een soort actieve acceptatie van dat wat er is. Dat geeft rust. Dat creëert nieuwe ruimte. Als je los kan laten kom je misschien een beetje voorbij het eigen gelijk, ontstaat er ruimte voor het verhaal van de ander. Stel dat die ander dat op dezelfde manier zou proberen? Dan zie ik vrede stromen als rivieren. Dan ontstaat echte rijkdom. Dat zit hem in de kern niet in kleding, eten en een oplossing van de zorgen van alle dag. Het gaat om die onderstroom die jou en mij kan dragen. Die onderstroom waarin daadwerkelijke ruimte ontstaat maakt dat we over onze grenzen heen vrede kunnen vieren. Vrede vieren kan alleen maar samen.
Laat de droom van God, het goede leven voor allen in het hart van je leven staan. Dan zal vrede stromen als rivieren.
Geloofslied: Komen ooit voeten gevleugeld.
De gaven worden klaargezet en er wordt gecollecteerd.
Voobede
God van Vrede, om uw Vrede, bidden wij, wij hier bijeen
samen met mensen wereldwijd voor een wereld
waar zo vaak geen plek lijkt voor uw Visioen
waar mensen dromen hebben afgeleerd stomgeslagen door al het geweld.
Jij die onze gedachten raadt
God van alle mensen,
om uw Vrede bidden wij voor hen
die moeten leven te midden van onrecht en haat
aanslagen en oorlogen, verwoesting en
verwarring racisme en discriminatie
uitbuiting en vernedering
honger en armoede ziekte en dood
angst en onzekerheid
We denken vandaag in het bijzonder
aan de mensen op Sint Maarten
Jij die onze gedachten raadt
Goede God om uw Vrede bidden wij
dat wij mogen spreken tot elkaars verbeelding
dat wij mogen oplichten in uw Licht
bij een ander dat wij mogen bewegen in uw Geest
mensen verbindend naar uw beeld en gelijkenis
Jij die onze gedachten raadt
Goed God Wij bidden voor wat ieder van ons bezig houdt.
Wij bidden voor onze dierbare overledenen
die we missen en die voor altijd met ons verbonden zijn.
Jij die onze gedachten raadt
Tafelgebed
Wij prijzen Jou, God, Eeuwige, jij die ons leven doet. Jij bent de bron van al wat leeft. Onze Vader, onze moeder ben Je.
Zo koester Je ons, mensen uit aarde gemaakt kwetsbaar als het gras en de bloemen op het veld. Jij houdt ons de hand boven het hoofd als een boom die ons beschaduwt. Wij danken Je, God om het vertrouwen dat Je aan ons schenkt.
Ieder van ons is Jou oneindig lief en toch denken wij vooral aan Jouw beeld ten voeten uit, Jezus van Nazareth. Waar hij kwam keerde het tij ontstond nieuw zicht werd vrede mogelijk. Zo was zijn gebaar, waarin heel zijn leven samenstroomde, toen hij op die laatste avond brood nam, het brak en aan zijn vrienden uitdeelde met de woorden:
Neemt en eet: zo blijf ik onder jullie als gebroken brood dat wordt gedeeld tot geluk en vrede van jou en jou en jou.
Ook de beker liet hij rondgaan en zei: Dit is mijn bloedeigen leven doe recht en blijf met mij en met elkaar verbonden om samen een nieuw begin te maken.
Goede God, Eeuwige voed in ons het respect voor alle mensen, geschapen naar Uw beeld, die in veelkleurigheid.
Uw aarde bewonen en bewerken. Laat in ons het besef groeien dat wij geen gemeenschap zijn waar het recht van de sterkste geldt, waar vastgehouden wordt aan oude wetten, waar geen plaats is voor andersdenkenden. Laat ons met de hulp van jouw Geest een gemeenschap zijn van mensen van vrede, vol ruimte en openheid voor elkaar. Laten wij op jouw adem de toekomst bidden met de woorden die Jezus ons meegaf.
Onze Vader
Vredeswens
Vredeslied: Maak mij tot een bedding.
Iedereen wordt van harte uitgenodigd aan de tafel van brood en wijn
Lied: Hij brak het brood
Afsluitend gebed
Goede god, dankbaar zijn we dat we hier met elkaar vrede kunnen vieren
Dit moment van breken en delen met elkaar nemen we mee in ons hart laat het een aansporing zijn om ook in ons leven van alledag te blijven werken aan vrede.
Mededelingen en bloemetje
Slotgedachte
Op een avond vertelde een oude Cherokee-Indiaan:
‘In een volk is er steeds een strijd aan de gang,
een strijd tussen twee wolven.
De ene is een kwade wolf.
Hij is slecht.
Hij bestaat uit woede, egoïsme leugen en hoogmoed.
De andere wolf is goed.
Hij bestaat uit vreugde, vrede,
vriendschap liefde en meeleven.’
Zijn kleinzoon dacht hierover na.
Toen vroeg hij aan zijn grootvader.
“Welke wolf zal het gevecht winnen?”
De oude Cherokee zei: “De wolf die je eten geeft.”
Zegenwens
Goede God, zegen ons met onrust
over gemakkelijke antwoorden, halve waarheden
en oppervlakkige relaties.
Zodat er diepgang moge zijn in onze harten.
God, zegen ons met boosheid over onrechtvaardigheid,
onderdrukking en de uitbuiting van mensen.
Zodat we ons gaan inzetten
voor rechtvaardigheid, vrijheid en vrede.
God, zegen ons met tranen te plengen voor hen die lijden
door pijn, verstoting, honger en oorlog.
Zodat we onze handen zullen uitstrekken tot troost.
Om pijn in vreugde te veranderen.
En God, zegen ons met voldoende dwaasheid
Om te geloven dat we een verschil kunnen maken in deze wereld.
Zodat we kunnen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is.
In de naam van de liefdevolle God die we noemen Vader, Zoon en Heilige Geest
Slotlied De steppe zal bloeien (GvL 591, LB 608).