Vieringen

Wijsheid

12 juni 2022

Voorganger Franneke Hoeks
Lectoren Jolanda Lensen & Toon van Mierlo

Koor Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden
Pianist Coby Wagemans
Fluit Maria Werner

Openingslied  Nog voor chaos

Welkom
Vandaag is het zondag trinitatis, feest van de drievuldigheid van God. Laten we dat feest markeren door het maken van een kruisteken. Wij zijn hier bijeen in de naam van Eeuwige die we kennen als vader/moeder, zoon en heilige geest.
Best ingewikkeld hoor zo’n God die we in minstens drie gestaltes kennen. God als vader (ik zeg daar dan toch ook vaak moeder bij), God als zoon, God als Heilige Geest. En die drie zijn samen een.
De viering vandaag is zoektocht naar veelvormigheid van de Eeuwige. Misschien is hij (of zij) wel in meer dingen te herkennen dan wat we triniteit noemen. We zongen in ons openingslied over het woord.  Woord dat schept, woord dat ons tot mensen maakt, woord dat alles in zich draagt.
Wij ontmoeten God onder andere in de woorden die hier in de vieringen klinken. Vandaag maken we kennis met Wijsheid. De  prachtige eerste lezing uit het boek Spreuken gaat over wijsheid. Zij – wijsheid is vrouwelijk-  wordt hier genoemd als maatje van de Eeuwige.
Spreken over God is prachtig maar raakt ook het onbegrijpelijke. Daar gaat het in de tweede lezing over. Het verhaal van Nikodemus die tot drie keer toe de vraag stelt ‘Hoe kan dat?’  Laten we samen op zoek gaan naar die God die ons begrip te boven gaat. We zijn mensen van taal, van woorden en toch maken woorden het vaak ook ingewikkeld. Stilte is een andere taal waarin de Eeuwige tot ons kan komen.

Gebed
Laat de stilte hier maar even genoeg zijn.
Zonder ingevulde woorden richten we ons
tot u, God die  we noemen een en eeuwig.
Zo alles omvattend dat u niet
in een woord te vangen bent.
Laat ons dit uur proeven van wijsheid
die deel is van wat u bent.
Maak ons tot mensen
die het pad van wijsheid volgen.
steeds gericht op u Eeuwige, onnoembare,
geïnspireerd door Jezus van Nazareth
en aangevuurd door de Heilige Geest. Amen

Acclamatie  Kom jij beloofde

Eerste lezing Spreuken 8, 22-31 NBV
De Eeuwige had mij, Wijsheid, al gemaakt voordat hij de hemel en de aarde maakte. Ik ben helemaal in het begin gemaakt. Nog voordat er iets anders was, nog voordat de aarde bestond. Ik was er al toen de zee er nog niet was. En toen er nog geen water door de rivieren stroomde. Ook de bergen bestonden nog niet, en er waren nog geen heuvels.  De Eeuwige had de aarde en de velden nog niet gemaakt. Er was nog geen zandkorrel te vinden.
Ik was er al toen de Eeuwige de hemel maakte. En toen hij een grens maakte tussen het water en de lucht. Ik was er al toen de Eeuwige de wolken een plaats gaf aan de hemel. Ik was er al toen het water overal begon te stromen. Toen de Eeuwige grenzen maakte voor de zee, en de zee hem moest gehoorzamen. Ik was er al toen de Eeuwige de aarde stevig vastzette. Ik was zijn lieveling. Het was heerlijk om bij hem te zijn, elke dag opnieuw. Ik was blij met de aarde en met alle mensen!

Tussenzang Hierheen vrouwe ademtocht

Johannes 3, 1-16 NBV
Zo was er een farizeeër, een van de Joodse leiders, met de naam Nikodemus.  Hij kwam in de nacht naar Jezus toe. ‘Rabbi,’ zei hij, ‘wij weten dat U een leraar bent die van God gekomen is, want alleen met Gods hulp kan iemand de tekenen verrichten die U verricht.’ Jezus zei: ‘Werkelijk, Ik verzeker u, alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien.’ ‘Hoe kan iemand geboren worden als hij al oud is?’ vroeg Nikodemus. ‘Hij kan toch niet voor de tweede keer de moederschoot in gaan en weer geboren worden?’ Jezus antwoordde: ‘Werkelijk, Ik verzeker u, niemand kan het koninkrijk van God binnengaan tenzij hij geboren wordt uit water en Geest. Wat geboren is uit een mens is menselijk, en wat geboren is uit de Geest is geestelijk. Wees niet verbaasd dat Ik zei dat jullie opnieuw geboren moeten worden. De wind waait waarheen hij wil; je hoort zijn geluid, maar je weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat. Zo is het ook met iedereen die uit de Geest geboren is.’ ‘Maar hoe kan dat?’ vroeg Nikodemus. ‘Begrijpt u dit niet,’ zei Jezus, ‘terwijl u een leraar van Israël bent? Werkelijk, Ik verzeker u, wij spreken over wat we weten en we getuigen van wat we gezien hebben, maar jullie accepteren ons getuigenis niet. Wanneer jullie Me niet geloven als Ik over aardse dingen spreek, hoe zouden jullie Me dan geloven als Ik over hemelse dingen spreek? Er is toch nooit iemand opgestegen naar de hemel behalve degene die uit de hemel is neergedaald: de Mensenzoon? De Mensenzoon moet hoog verheven worden, zoals Mozes in de woestijn de slang omhooggeheven heeft, opdat iedereen die gelooft, in Hem eeuwig leven heeft. Want God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.

Acclamatie Verbeeld of waargebeurd

Overweging
Ik kan me wel verplaatsen in Nikodemus. De boodschap van Jezus, van God gaat ons verstand – in ieder geval het mijne- vaak te boven. Mijnheer N is iemand uit de bovenlaag, uit de elite. Iemand die gestudeerd heeft en met verstand van zaken. Hij zoekt Jezus op in de nacht. Mag niemand hem zien?Mijnheer N erkent Jezus als man van God, een leraar van Godswege, maar hoe zit dat dan precies? Wat houdt dat in?

De weg van Jezus is een weg van ommekeer, van verandering van opnieuw geboren worden. Dan komen de vragen bij mijnheer N…. of  eigenlijk maar één vraag. Hoe kan dat?  Nikodemus blijft in zijn eigen denkpatroon zitten. Opnieuw geboren worden dat kan toch helemaal niet?  Door op de weg van rede, het feitelijke begrijpen te blijven hameren – tot drie keer toe- slaat Nikodemus de plank totaal mis.  Geloven, Jezus volgen, God volgen gaat het menselijk verstand te boven. Door het beeld van wind te gebruiken probeert Jezus duidelijk te maken wat hij, wat God bedoeld.  De wind blaast, de wind ademt en brengt leven.  Geest, wind horen bij het begin van schepping. Opnieuw geboren worden is die geest laten waaien, die geest laten stromen opdat je zelf opnieuw lucht krijgt en kunt ademen. Arme Nikodemus: hij kan het maar niet begrijpen. God begrijpen is ook een onmogelijke taak. Door de woorden en daden van Jezus leren we de Eeuwige kennen. Jezus leeft God. Jezus is deel van de Eeuwige.

God kennen. Een God die zich niet in een beeld laat vangen. God als vader, zoon en heilige geest. Die drie-eenheid is misschien wel een mooi beeld voor die veelvuldigheid waarin de Eeuwige zich ontvouwt. De Eeuwige heeft niet een vorm, maar laat zich op verschillende manieren kennen.
De eerste lezing raakte me! Het boek spreuken, waar deze tekst uit komt is een deel van de wijsheidsgeschriften  in de bijbel. De gestalte Wijsheid verschijnt hier als een – dat is voor die tijd zeker opvallend – als een mooie sterke vrouw.  Zij was er al voor de eerste scheppingsdaad. Hoe bijzonder is dat. De tekst toverde een glimlach op mijn gezicht…. Heel even dacht ik wat fijn dat God een maatje had. Iemand om dit bijzonder moment te delen. De bijbel staat vol beelden over de Eeuwige. Veel daarvan zijn mannelijk. Hoe bijzonder is het dat hier in deze tekst iets van vrouwelijkheid doorklinkt. Het zou niet uit moeten maken -mannelijk of vrouwelijk- de eeuwige is niet in onze taal of begrippen te vangen.  En toch is taal, zijn woorden, zijn beelden ons gereedschap om aan elkaar iets duidelijk te maken. De vragen van Nikodemus zitten op het begrijpen, het kunnen snappen. Wijsheid, misschien ook wel laag, vorm waarin de Eeuwige zich laat kennen spreekt ook andere delen van mens-zijn aan. Ademen, voelen, tasten, lachen, emotie, dansen, bewegen…. een soort oergevoel dat voorbij alleen het hoofd gaat.

Geloofslied Zolang wij ademhalen

Klaarmaken tafel | collecte | muziek

Voorbede
Goede God, bron van wijsheid en kracht, wij bidden voor de wereld waarin wij leven. Oorlog, geweld, mensen op de vlucht, klimaat in de knel alles in tegenspraak met jouw visioen van het goede leven voor alles en allen. Laat jij de geest van wijsheid waaien over de wereld?

Acclamatie Jij die onze gedachten raadt
Jezus van Nazareth, man van wijsheid en liefde, wij bidden voor mensen in de knel omdat ze hun rekeningen niet meer kunnen betalen, omdat  zij gemangeld worden door regelgeving of simpelweg niet passen in het systeem. Leer jij ons en anderen hoe we in wijsheid en liefde kunnen handelen?

Acclamatie Jij die onze gedachten raadt
Heilige Geest, kracht van wijsheid en verandering, wij bidden voor onze eigen San Salvator gemeenschap, voor iedereen die zich hier thuis voelt. Dat er ruimte blijft om met elkaar wijsheid te ontdekken en dat we elkaar blijven inspireren om te leven volgens uw pad.

Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Gedenkvoorbede  | Gij die ons voor het licht gemaakt hebt

Tafelgebed
Goede god, jouw wijsheid is  aan het licht gekomen. in Jezus van Nazareth.  Hij was zichtbaar vol van jou en bracht licht bij hen,
die in de nacht tot Hem kwamen. Nieuw leven verkondigde Hij
als van een nieuwe geboorte. Hij leefde volgens jouw plan de laatste als eerste: alles omgekeerd.
Op die laatste avond voor zijn dood  zat Hij aan tafel met zijn vrienden. Hij nam brood in zijn handen, sprak zijn dank daarover uit,  brak het, en deelde het uit met de woorden:  neemt en eet,
dit is mijn leven,  mijn liefde voor jullie gege­ven.  Ook de beker liet Hij rondgaan:  Drinkt hieruit, allemaal,  dit is mijn bloedeigen leven,  een nieuw ver­bond,  dat hemel met de aarde ver­zoent.
Denk aan mij, tel­kens als je dit  samen in mijn naam doet.
Aangevuurd door zijn Geest en dragen door wijsheid vinden mensen elkaar  in zijn verhaal.  Onmacht en angst hebben niet meer het laatste woord maar durven leven in een nieuw gevoel
van vrijheid en gemeenschap rondom Hem.

Zo zingen wij met woorden door Hem gegeven:
Onze vader verborgen gezongen

Vredeswens | Lied Da pacem Domine

Breken en delen | Lied Miserere mei

Mededelingen

Slotgedachte
Iemand sprak eens: ‘God heeft geen vorm. Hij geeft geen antwoord. Je merkt niet dat hij dingen verandert. Hij is ongrijpbaar, onbenaderbaar. Hoe kan hij voor ons van betekenis zij?’
De monnik antwoordde: ‘Ook het licht heeft geen vorm. Het licht geeft geen antwoord. Je merkt niet dat haar aanwezigheid dingen verandert. Het is ongrijpbaar, onbenaderbaar. Toch kan de aan of afwezigheid ons niet ontgaan en heeft  licht grote betekenis.’

Zegen
Moge God ons zegenen met onrust bij gemakkelijke antwoorden, halve waarheden, en oppervlakkige relaties
zodat er diepgang vanuit ons hart moge leven.
Moge God ons zegenen met boosheid over  onrechtvaardig-heid, onderdrukking, en uitbuiting van mensen zodat we werken voor rechtvaardigheid, vrijheid, en vrede.
Moge God ons zegenen met tranen die we plengen voor hen die lijden door pijn, verwerping, honger, en oorlog zodat we onze handen zullen uitstrekken tot troost.
En moge God ons zegenen met zoveel dwaasheid dat we geloven een verschil te maken in de wereld. Zodat we kunnen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is.

slotlied  Goed is dat je niet doet wat slecht is

Twee vrouwen, Mara en Maria

SAN SALVATORGEMEENSCHAP
29 mei 2022
Voorganger: Wilton Desmense
Lectoren: Marga van de Koevering en Toon van Mierlo
Muzikale begeleiding: Maria Werner
Cantor:
Thema: Twee vrouwen, Mara en Maria
Openingslied: Wij zoeken u als wij samenkomen

Welkom
Goede morgen op deze laatste zondag voor Pinksteren en tevens de laatste zondag van de meimaand. Voorbij is bijna de lieve mei, uitgebloeid het raapzaad, de boterbloem en het fluitekruid die zo overvloedig te pronken kunnen staan. De nieuwe lente zal het nieuwe geluid brengen van de zomer van 2022. Moge een nieuwe geest over de wereld vaardig worden. En over ons een geest die onszelf blijft vernieuwen.

Gebed
Dat een nieuwe wereld komen zal,
waar genoeg te eten is
en zuiver water voor allen.
Daar zijn veilige plaatsen om te wonen,
wonen mensen van allerlei slag,
onder wolken, zon en schaduw van bomen
alle kleuren van de regenboog.
Geen kinderen zullen daar sterven,
oude mensen maken hun dagen vol
en jonge mensen vinden er een lange toekomst.
Dat die nieuwe wereld komen zal.

Acclamatie: Dat een nieuwe wereld komen zal

Introductie lezingen
Dit is het verhaal van Naomi, de mooie en vriendelijke.
Dit is het verhaal over de vrouw die haar land verliet uit honger
en terugkeerde met een verbitterd hart.
“Noem mij daarom voortaan liever Mara!” sprak zij.
Maar toen was de tijd daar om de gerst te oogsten:
gekomen was, gekomen is die lieve tijd! Zo helder schijnt het witte licht.
Zouden de Mara’s niet Maria’s worden?
Laat de lezingen ons voeren langs de wonderen van hoop, die leven in ons hart.

Lezing 1a: Naomi (Ruth 1: 1-6)
In de tijd dat Israël werd geleid door richters, was er op een keer hongersnood in het land.
In Betlehem, in het gebied van de stam van Juda, woonde een man die Elimelech heette.
Omdat er geen eten meer was, trok hij met zijn vrouw en zijn twee zonen naar het land Moab.
Zijn vrouw heette Naomi en zijn zonen Machlon (dat  betekent ‘de zieke’) en Chiljon (‘de zwakke’).
Elimelech stierf. Zo bleef Naomi alleen achter met haar twee zonen.
De zonen trouwden met vrouwen uit Moab. De ene vrouw heette Orpa, de andere Ruth.
Ze bleven ongeveer tien jaar in Moab wonen. Toen stierven ook Machlon en Chiljon.
Zo bleef Naomi alleen achter, zonder zonen en zonder man.
Ze besloot om met de twee vrouwen van haar zonen uit Moab te vertrekken.
Ze wilde teruggaan naar haar eigen land.
Want ze had in Moab gehoord dat de Heer ervoor gezorgd had dat er weer eten was in Israël.

Tussenzang: Een mens is leven en is dood

Lezing 1b: Mara (Ruth 1: 7-22)
Zo vertrok Naomi met haar twee schoondochters uit de plaats waar ze had gewoond.
Maar onderweg zei Naomi tegen de twee vrouwen:
“Gaan jullie maar terug. Ga maar weer bij je moeder wonen.
Ik hoop dat de Heer net zo goed voor jullie zal zijn als jullie voor je man en voor mij bent geweest.
Ik hoop ook dat Hij jullie allebei weer een man zal geven.”
Toen omhelsde ze de twee vrouwen om afscheid van hen te nemen.
Maar die begonnen te huilen.
Ze zeiden tegen Naomi: “Nee, we gaan mee naar jouw volk.”
Maar Naomi zei: “Ga nu maar terug, lieve dochters. Waarom zouden jullie met me meegaan?
Ik krijg geen zonen meer met wie jullie zouden kunnen trouwen.
Ga maar terug, want ik ben te oud om nog opnieuw te trouwen.
En zelfs als ik vannacht nog een man had en zonen zou krijgen,
dan kunnen jullie er tóch niet op wachten tot ze volwassen zijn.
Ga maar terug en trouw. Anders komt daar nooit meer wat van.
Ja, het is allemaal heel erg voor jullie, maar voor mij is het nog veel erger.
Want de Heer is tegen mij.”
De vrouwen begonnen opnieuw te huilen.
Toen nam Orpa afscheid van Naomi. Maar Ruth bleef Naomi vasthouden.
Naomi zei tegen Ruth: “Kijk, je schoonzus gaat terug naar haar volk en haar goden.
Ga nu maar met haar mee!”
Maar Ruth antwoordde: “Vraag me alsjeblieft niet om je in de steek te laten.
Want waar jij heen gaat, zal ik heen gaan. En waar jij zult slapen, zal ik slapen.
Jouw volk is mijn volk en jouw God is mijn God.
Waar jij sterft, zal ik sterven en daar zal ik begraven worden.
Ik zweer bij de Heer dat alleen de dood ons zal kunnen scheiden.”
Naomi zag dat Ruth vastbesloten was om met haar mee te gaan.
Daarom hield ze erover op.
Samen reisden ze verder naar Betlehem. Toen ze Betlehem binnenkwamen,
raakte de hele plaats in rep en roer. De vrouwen zeiden: “Hé, dat is toch Naomi?”
Maar Naomi zei tegen hen:
“Noem mij maar geen Naomi (dat betekent ‘de mooie en vriendelijke’) meer.
Noem mij voortaan maar Mara (dat is ‘de bittere’).
Want de Almachtige God heeft mijn leven bitter gemaakt.
Toen ik vertrok, had ik alles. Maar met lege handen heeft de Heer mij teruggebracht.
Waarom zouden jullie mij Naomi noemen? Want de Heer is tégen mij.”
Zo kwam Naomi terug met Ruth, de vrouw uit Moab die met haar zoon getrouwd was geweest.
Het was net de oogsttijd van de gerst, toen ze in Betlehem terugkwamen.

Acclamatie: Houd mij in leven

Overweging
De honger naar het leven is de spil, waar het verhaal van Naomi om draait.
Met honger begint het.
Op zoek naar lijfsbehoud verlaat zij met haar naasten haar land.
Wat geef je dan op, wat moet je achterlaten?
Het zijn levensvragen voor een mens.
En in wezen camoufleren die vragen die beginnen met “wat”, de harde realiteit:
het draait niet om “wat”, het draait om “wie”.
Wie gaan met je mee en voorkomen dat jouw band met het verleden wordt verbroken?
Voor ons is dat in ieder geval wezenlijk.
Wij hebben een band met een lange traditie:
hij voert ons terug tot het begin van onze jaartelling.
Zonder elkaar zullen we niet zo maar iets missen,
maar zullen we een deel van onszelf kwijt zijn: de grond onder onze voeten.
Wie gaan er met ons mee om te wortelen op nieuwe grond? Om te overleven?
Weg uit ons land, weg uit onze gemeente, weg uit ons huis!
Het overkwam de vriendelijke Naomi.
Haar man en kinderen gingen mee, maar zij verloor hen in den vreemde.
Haar man stierf, haar zonen, haar referentiepunten,
of in gewone dagelijkse taal gezegd:
degenen die haar terugbrachten naar haar diepste ik.
En toen was daar de schoondochter, Ruth, die dezelfde weg ging als Naomi,
om het leven van de verbitterde oude vrouw, dat door het leven getekend was,
te hereiken, weer te wortelen in de oude waarden van vóór de hongersnood.
En zie: het was net de oogsttijd van de gerst, toen ze in Betlehem terugkwamen!
De oogst zou nieuwe levenskracht geven. Daar zou de grond van Betlehem voor zorgen.
De tijd stelde verzachting van de bitterheid in het vooruitzicht.
De herinnering aan de naam Mara zou overgaan in die aan de naam Maria,
aan bloemen, kransen van madelieven en rozen, sterren op een kalme zee.
We zijn op weg naar Pinksteren.
De symboliek van de meimaand kunnen we weer bijna achter ons laten.
Wat mij betreft zeg ik:
veel hiervan heeft misschien, van buiten af gezien, weinig waarde,
maar is toch heel waardevol. Dat is die band met traditie en verleden,
die inspirerend kan zijn om er de dromen van een levenswaardige toekomst voor de mensheid
uit op te wekken. Dromen kunnen verkeren in mooie daden.
Daarom mogen die ouderwetse liederen van mij een lang leven beschoren blijven
en vraag ik jullie om met Maria en mij ze te laten weerklinken
als gevoelsuiting van ons geloven in een betere wereld.

Geloofslied: God groet u, zuiv’re bloeme

Collecte met muziek

Voorbeden
Bidden we dat schoonheid en vriendelijkheid
zich over ieders leven zullen leggen.
Bidden we dat honger en verdriet
door een nieuwe oogst verdrongen zullen worden.
Bidden we dat wij de wijsheid van de helpende geest
zullen weten te vinden en gebruiken op onze wegen op aarde.
Ons gebed is gevraagd voor …
en bidden wij ook voor onze persoonlijke intenties.
Geprezen zij de bron die ons de schoonheid van het leven gunde.

Acclamatie: Magnificat

Tafelgebed
Jij, oorsprong van ons zoeken en vinden,
verlangen van elk mensenhart.
Jij maakt in ons los
de hunkering naar inzicht,
het  luisteren naar de woorden van onze naasten.
Jij doet ons nieuwe woorden spreken
en geeft ons nieuwe begeestering,
wanneer wij bijeen zijn in Jouw naam.
Jouw goddelijke geest is aan het licht gekomen in Jezus van Nazareth.
Hij noemde Jou vader
en bracht licht bij hen,
die in het duister tastten.
Zijn rijk van liefde
is als een schat in de akker,
de parel in het sleepnet,
de schat aan het uiteinde van de regenboog.
Hij gaf zichzelf,
als ’n graankorrel die sterven
moet om tot leven te komen.
Op de laatste avond voor zijn dood
zat hij aan tafel met zijn vrienden.
Hij nam brood in zijn handen,
sprak zijn dank daarover uit,
brak het
en deelde het uit met de woorden:
neemt en eet,
dit is mijn leven,
mijn liefde voor jullie gegeven.
Ook de beker liet hij rondgaan:
Drinkt hieruit, allemaal,
dit is mijn bloedeigen leven,
een nieuw verbond,
dat de hemel met de aarde verzoent.
Denk aan mij, telkens als je dit
samen in mijn naam doet.
Aangevuurd door zijn Geest
vinden woorden en mensen elkaar.
Hij leeft in ons opstaan
en naar de ander gaan.
Onmacht en angst
hebben niet meer het laatste woord,
maar durven leven in een nieuw gevoel
van vrijheid en gemeenschap.
In zijn geest wijzen wij
elkaar de bronnen aan,
vindplaatsen van waarheid en liefde.
Samen gaan we wegen
om het onrecht te keren,
onze handen strekken we uit
om te breken en te delen
wat het leven biedt.
Zo wordt ons zoeken een hoopvolle tocht
naar een land van licht en leven.
En wij bidden met zijn woorden die ons werden gegeven:

Onze vader, eindigend met gezongen
Want van U is de toekomst, kome wat komt.

Vredeswens
Dat een nieuwe wereld komen zal
waar brood genoeg is –
en water stroomt voor allen.

Vredeslied: Het graan dat van de velden komt

Communie
Wees van harte welkom om de geest van het breken en delen mee vorm te geven
op de manier die u verkiest. Daartoe kan de handeling die van oudsher communie heet
behoren en daartoe bieden wij nu de gelegenheid aan wie dat wil.

Communielied: O reinste der schepselen

Mededelingen
o.a. Vakantie-actie van het Noodfonds Noord (rek.nr. NL23 INGB 0005 9626 81 Noodfonds SSiB).
Volgende week zondag: Openluchtviering bij de Grote Kerk, over twee weken Franneke en Melodiek.

Slottekst en wegzending
Naomi de vriendelijke,
Maria de reine, la reine,
en tenslotte de helper, gezonden
om het leven te behouden over alle begrenzingen heen.
Zo staat het in Jezus’ testament,opgetekend door Johannes:

Lezing 2: De Helper (Johannes 14: 15-22)
Jezus zei:
“Als jullie echt van mij houden, doe dan ook wat Ik zeg.
En ik zal aan de Vader om een andere Helper voor jullie vragen.
Hij zal voor eeuwig bij jullie blijven.
Hij is de Geest van de waarheid.
De mensen die niet in mij geloven, kunnen Hem niet ontvangen.
Want ze zien Hem niet en kennen Hem niet.
Maar jullie kennen Hem, want Hij blijft bij jullie
en Hij zal in jullie zijn.
Ik zal jullie niet als weeskinderen achterlaten.
Ik kom naar jullie toe. Nog even
en dan zullen de mensen die niet in mij geloven, mij niet meer zien.
Maar jullie zullen mij zien. Want Ik leef en jullie zullen leven.
Dan zullen jullie weten dat ik één ben met mijn Vader
en dat jullie één zijn met mij en dat ik één ben met jullie.
Je houdt pas echt van mij,
als je niet alleen wéét wat ik zeg,
maar ook dóet wat ik zeg.
En de Vader zal van iedereen houden die van mij houdt.
En ik zal van hem houden en ervoor zorgen
dat hij mij echt leert kennen.”
Zo moge het zijn: in de naam van de eeuwigheid van het leven,
die wij in het kruisteken zegenen.

Slotlied: Geest die vuur en liefde zijt

ER GAAT WEER VAN ALLES GROEIEN

22 mei 2022-  Wereld Biodiversiteitsdag

ER GAAT WEER VAN ALLES GROEIEN

voorganger Franneke Hoeks  |    Lectoren Fiet Vreeburg & Maria Hoitink
Melodiek o.l.v. Hans Wagemaekers | Piano Coby Wagemans

Openingslied: Hier gaan we zingend de wereld te buiten
Welkom
Vandaag, 22 mei, is het wereld Biodiversiteitsdag.  Toevallig dat wij vanmiddag met twee bijzondere gasten stil staan bij diversiteit in onze eigen leefomgeving? Het is in ieder geval een mooie gelegenheid om ons te herinneren aan het belang van de ongelooflijke verscheidenheid van het leven om ons heen die ons voorziet van voedsel, geneesmiddelen, kleding en nog veel meer.
Hoe je het ook wendt of keert, duurzaamheid is één van de grote wereld thema’s waar we mee te dealen hebben, als samenleving, als wereldbevolking, als kerken, als gelovige mensen. We beloofden u/ jullie vandaag een viering met een groen tintje. Ik heb er niet voor gekozen om de lezingen aan te passen, maar probeer de lezingen van het leesrooster met een duurzame bril te lezen.  Soms krijg je dan wat in de schoot geworpen.
De eerste lezing komt uit het boek Joel. In dat korte profetenboek staat een sprinkhanenplaag centraal. In het kader van biodiversiteit en duurzaamheid kan ik daar wel wat mee.
In het oecumenische leesrooster dat we gebruiken wordt ook altijd een psalm genoemd. Wij zingen in plaats daarvan vaak een mooi lied tussen de lezingen. Vandaag werd psalm 67 als suggestie gegeven. Een vrolijke psalm waarin de zegen van de Eeuwige direct samenhangt met de oogst, opbrengst van de aarde, vruchten van de aarde, de gewassen. Melodiek zingt vandaag een berijming van Huub Oosterhuis waarin de aarde bloeit en gesproken wordt over een moestuin, wijngaard, woud van kruiden. Laat u straks raken door dit eeuwenoude gedicht. Goed leven, leven zoals God het bedoeld heeft dat is leven op een groeiende, bloeiende aarde.  Een psalm die dus prima in een groene viering past.
Maar dan: vandaag lezen we uit Johannes 14. We zitten in de tijd na Pasen. Jezus is na zijn dood terug bij zijn vrienden en vriendinnen. Anders dan voorheen, maar toch: aanwezig. In deze weken na zijn opstanding bereidt hij zijn volgelingen voor, voor het moment dat hij er echt niet meer is. Dan moeten zij het gaan doen! Die tekst heeft niet direct een groen randje, maar wat zou er gebeuren als we die woorden met een groene bril lezen?

Gebed
God, gij die houdt van al wat groeit en bloeit,
wij komen hier samen in jouw naam
Jij bent ons beginpunt, schepper van hemel en aarde
jij bent het visioen dat ons in beweging gezet.
Maak ons tot mensen vol geestkracht
leer ons jouw boodschap verstaan
doe ons met nieuwe ogen zien
spoor ons aan op de weg van het leven.
Acclamatie: Een schoot van ontferming

Eerste lezing Joel 2, 21-27 NBV  Fiet
De velden zullen niet langer leeg zijn. Er gaat weer van alles groeien, want de Eeuwige heeft bijzondere dingen gedaan.  De dieren hoeven niet meer bang te zijn, want de woestijn wordt weer groen. Ook daar gaat weer van alles groeien. De bomen zullen weer vruchten hebben.
De inwoners van Jeruzalem kunnen weer vrolijk zijn en juichen. Want de Eeuwige, jullie God, geeft regen om alles te laten groeien. Hij laat het in ieder seizoen regenen op het goede moment. Daarom is er weer graan, zelfs meer dan jullie nodig hebben. En ook de bakken met druiven en olijven zijn weer helemaal vol.

Tussenzang  Psalm 67 – vrij
Hij zegene ons genadig
doe zijn aangezicht over ons lichten.
Doe lichten hemelhoog
en wijd de weg
van zijn woorden: bevrijding.
Allen die samen bestaan
twee of tweeduizend miljoen
danken Hem dat zij bestaan.
De aarde bloeit
als een moestuin
een wijngaard,
een woud van kruiden.
Hij moedigt ons aan,
dat wij leven

Johannes 14, 23-29
Jezus antwoordde: ‘Als je van mij houdt, dan luister je naar mijn woorden. Dan zal mijn God van je houden. En God en ik zullen bij je komen en voor altijd in jou aanwezig zijn. Maar mensen die niet van mij houden, luisteren niet naar mijn woorden. En bedenk goed: De woorden die jullie mij horen zeggen, komen niet van mijzelf. Ze komen van de Eeuwige die mij gestuurd heeft.’
Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Ik vertel jullie al deze dingen nu ik nog bij jullie ben. Later zullen jullie het helemaal begrijpen. Dat zal gebeuren als de heilige Geest komt. De Vader zal hem als helper naar jullie toe sturen. Dat doet hij voor mij. De heilige Geest zal jullie herinneren aan alles wat ik tegen jullie gezegd heb. En hij zal ervoor zorgen dat jullie het begrijpen. Ik geef jullie mijn vrede. De vrede die deze wereld jullie kan geven, duurt maar kort. Maar mijn vrede blijft altijd bij jullie. Wees niet bang, verlies de moed niet.

Acclamatie: Gij hebt woorden van eeuwig leven

Overweging
Een nieuwsbericht uit het jaar 400 voor Christus: “We hebben op dit moment te maken met een alles verwoestende sprinkhanenplaag. De oogst dreigt te mislukken en duizenden mensen worden met hongersnood bedreigd. Een boer vertelt: ‘Alle druiven zijn opgegeten door de sprinkhanen. Nergens hangen meer vijgen in de bomen, en overal liggen kale takken en dode bomen. De sprinkhanen leken op een heel groot leger. Ze waren niet te tellen. En hun tanden waren zo scherp als de tanden van leeuwen.’  Einde bericht.
We schakelen over naar nu.  ‘Al maandenlang verplaatsen zwermen sprinkhanen zich door Oost-Afrika. De insecten verslinden oogst na oogst. In landen als Kenia, Somalië, Uganda, Zuid-Sudan en Ethiopië en richtten ze een ravage aan onder gewassen, waardoor een voedselcrisis dreigt.’ Aldus de NOS.
Hoe ga je om met dergelijke verwoestende natuurrampen? De tijd vóór Christus is een totaal andere tijd dan de 21^ste eeuw. Kennis en mogelijkheden zijn niet te vergelijken. De menselijke invloed en impact op gebeurtenissen zijn ook van een totaal andere orde. Ondanks die enorme verschillen gaan we bij Joel te rade. Hoe zie jij die sprinkhanenplaag? Wat moeten we doen? De profeet Joel is terughoudend over de oorzaak van deze plaag.  De sprinkhanen zijn niet zomaar terug te brengen op iets wat mensen, iemand heeft fout gedaan. Daarmee heeft hij mijn sympathie. Wat Joel wel doet is de genoegzaamheid van mensen aan de kaak stellen. Hij roept op om naar de stem van de Eeuwige te luisteren. Die God is geen straffende God, maar een God die wil dat mensen het goed hebben. Dat goed hebben betekent dat de aarde groeit en bloeit.  Die overvloedige groeikracht van de aarde is een teken van Gods aanwezigheid. De tekst die we vandaag hier horen gaat over dat bloeiende toekomstbeeld. Ik noem dat graag het goede leven voor alles en allen. Dat goede leven gaat over meer dan alleen mensen die het goed hebben met elkaar. Dat goede leven gaat over graan, over bomen, over dieren, over regen, over druiven, over olijven. Alles groeit en bloeit. Fundament van leven.
Mensen uit de tijd van Joel, uit de tijd van Jezus waren meer dan mensen zoals wij, mensen in de westerse wereld, verbonden met de aarde. Zijn wij onze fundamenten niet uit het oog verloren? Wij zijn dan westerse mensen die toch allemaal in redelijk verstedelijkt gebied worden, zelfs als je op het platteland woont. Nu er oorlog woedt in Oekraïne blijkt ook ons voedselsysteem kwetsbaar. Een tekort aan zonnebloemolie en een dreigend tekort aan graan. In Nederland merken we dat aan onze portemonnee. In Afrika is er simpelweg veel minder brood. Hongersnood dreigt. Nu.
Ik lijkt hier wel een beetje een donderpreek te houden. Dat is niet mijn bedoeling. Hier in de San Salvator zoeken we verhalen van bevrijding en bemoediging. Keer op keer. Bevrijding is een prachtig begrip, maar ook een spannend begrip. Wat is bevrijding? Voor mij, vrouw, hoog opgeleid, goed inkomen is dat iets anders dan voor een zwarte man uit Afrika die geen brood kan kopen. De grote stroom van bevrijding – dat wat goed is voor alles en allen –  komen we pas op het spoor als de ongehoorde stemmen aan het woord komen.  Als vrouwen hun verhalen vertellen. Als mensen van kleur of andere achtergrond gehoord en verstaan worden. Als de LHBTI+ community zich oprecht vrij voelt. Daadwerkelijk luisteren naar wat niet bij je past, wat anders is en wat vragen stelt aan je eigen leefstijl, gebruiken en gewoontes is niet gemakkelijk, vaak oncomfortabel, pijnlijk zelf. Ik ben ervan overtuigd dat wij als kerk, als gelovige mensen, als San Salvator een plek moeten zijn waar het mag of zelf moet schuren.
Jezus was bij uitstek iemand die randen opzocht. Mensen die er niet bij hoorden werden gehoord. Vrouwen, tollenaars, zieken, ongelovigen en afvalligen. Juist buiten de eigen kring is waarheid, wijsheid, is God te vinden. Daar krijg je zicht op wat je niet ziet. Daar worden vragen gesteld. Waar het schuurt ontstaat glans en mogelijkheid tot verandering.
We zitten in de tijd na Pasen. Jezus is gestorven aan het kruis en liet zijn vrienden hopeloos alleen achter. Maar hij liet hen niet los. Hij bleef… nog even. Als een soort reservetijd om zijn mensen, de mannen en vrouwen die met hem mee trokken te bemoedigen en aan te sporen. Daar mogen wij van leren.
De tijd waarin Jezus leefde was een hele andere tijd die die van ons. Stikstofbeleid, biodiversiteit, opwarming van de aarde, stijging van de zeespiegel. Dat soort zaken waren in Jezus’ tijd geen issues. Natuurlijk, ook toen had men te maken met droogte, plagen (denk aan de sprinkhanen), oorlogen, mislukte oogsten. In de afgelopen 2000 jaar is er wel heel veel veranderd. De invloed van ons mensen op onze leefomgeving is enorm. Onze ontwikkeling heeft ons heel veel goede, mooie dingen gebracht, maar het lijkt ook alsof we onze plaats een beetje zijn vergeten. Daar heeft de kerk, theologie en onze christelijke traditie een kwalijke rol ingespeeld. Een God die boven mensen staat. Mensen die de aarde ‘gekregen’ hebben.  Mannen die meer zijn dan vrouwen. Geest of verstand waar we meer waarde aan hechten dan lijfelijkheid. Een witte huid die meer kansen met zich meebrengt dan een donkere huid. Allemaal dingen die in het gangbare christendom lang tot het gangbare behoorden. God-zij-dank dat de Eeuwige van verandering houdt en mensen – juist ook zij die niet tot het ‘normale’ behoren aanspoort – bemoedigt om op te staan.
Wat haarscherp duidelijk wordt in de tekst van vandaag is dat Jezus niet namens zichzelf spreekt. Hij spreekt als de Eeuwige. Aan de leerlingen, aan ons, de opdracht om die taal van de Eeuwige te durven verstaan. Eeuwige taal beweegt naar het goede leven voor alles en allen, het rijk Gods, het koninkrijk God. Dat kan niet zonder een groeiend, bloeiend fundament. Denk aan die prachtige de moestuin, de wijngaard uit de psalm die we zongen. Ook Jezus als zoon van, als beeld van God, mogen we plaatsen in die traditie van dat groene, bloeiende fundament van het eeuwig visioen.
En de leerlingen, de volgelingen, de mensen, wij moeten het gaan doen. Zonder Jezus in ons midden.
Jezus, de Eeuwige, ze laten ons niet alleen achter. De geest is er ook nog. Geest, pleitbezorger, helper, trooster, bijstand, allemaal namen die in de verschillende vertalingen aan deze derde gedaante van de Eeuwige worden gegeven.  Heilige geest is misschien wel het meest ongrijpbare van God. God hebben we allemaal op onze eigen manier nog wel een beeld bij. Jezus kennen we en is voor ons tot op de dag van vandaag een bron van inspiratie. Geest, heilig en helend, helpt ons daarbij. Heilige geest als een andere manier waarop de Eeuwige is- God met ons. Ik durf eigenlijk geen woorden te geven aan wat Geest is.
Geest is een verander-woord, iets vol beweging en mogelijkheden. Waar dingen statisch-zijn en alles moet blijven zoals is het is, is de geest ver te zoeken (naar mijn bescheiden mening). Anno 2022 is de geest duurzaam en vol kleur. Ze spoort mensen aan het goede te doen. Ze spoort mensen aan anders te denken, want als we allemaal ons plastic scheiden, korter douchen en zonnepanelen op ons dak leggen, dan  zijn we er niet. Duurzaamheid vraagt om een herbezinning op ons denken. Iemand zei mij ooit dat de natuur zou beter af zijn zonder ons mensen! Schokkend, maar waar, vrees ik. Duurzaam geloven vraagt om onze taal en daarmee denkbeelden tegen het licht te houden. Daar waar we in onze gebeden, liederen en teksten, mensen boven de natuur plaatsen is er werk aan de winkel!  Het rijk van God is niet voor eeuwig hetzelfde. Misschien wel, maar is de manier waarop we daar vorm aan geven steeds een beetjes ander. Dat goede leven voor alles en allen, de richting waarin God en Jezus ons wijzen, die weg kan niet anders dan duurzaam zijn. Geloven is opkomen voor wat in de verdrukking komt. Geloven is een uitdaging! Geloven is groeiend, bloeiend, biodivers en duurzaam groen!
Geloofslied: Dat ik aarde zou bewonen

Klaarmaken tafel

Voorbeden
Bidden we tot God, Vader en Moeder van al wat leeft
God, wij bidden u, dat wij het materiële niet als hoogste goed in ons leven zien, dat wij ons niet vastklampen aan materieel bezit; maar ons laten leiden door wat echt van waarde is.
Acclamatie: Kom over ons met uw Geest
God, wij bidden u, dat wij onze goederen op juiste waarde schatten, dat wij dankbaar zijn voor de mogelijkheden en rijkdom die we hebben, en tegelijkertijd onze wereldwijde verantwoordelijkheid niet uit het oog verliezen.
Acclamatie: Kom over ons met uw Geest
God, wij bidden u, dat wij leren delen met mensen die gebrek lijden, dat wij met open ogen en open handen in de wereld staan en bijdragen aan eerlijke verdeling van aardse gelden en goederen.
Acclamatie: Kom over ons met uw Geest
God wij bidden u dat mensen binnen en buiten onze gemeenschap die ziek zijn kracht en bemoediging vinden bij u en bij lieve mensen om hen heen.
We bidden hier voor de mensen van wie we afscheid moesten nemen. Dat zij bij u in goede handen zijn. Acclamatie: Gedenk ons hier bijeen

Tafelgebed
Schepper van hemel en aarde, vader en moeder van al wat leeft, verzameld om deze tafel, danken wij jou
voor het leven ons aangereikt,
voor de rijkdom van de natuur,
en voor mensen begaan met anderen.
Gezegend Jij, die bent het begin en einde
die vol liefde zorgt voor aarde en al wel leeft.
Gezegend jij, die als onzichtbare aansporing
wat leeft laat groeien.
Gezegend Jij, die gesproken heeft in Jezus,
die opkwam voor de verstotene,
en zijn leven deelde tot het einde toe.

Want op de laatste avond van zijn leven,
heeft  Hij ons zijn lijf en ziel gegeven.
In het bijzijn van zijn vrienden nam Jezus brood in zijn handen.  Hij dankte jou voor dit brood gemaakt van graan, zonkracht en waterdruppels. Hij brak het en deelde het met zijn vrienden en vriendinnen.‘ Neem en eet van dit brood,
dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’
Ook nam Jezus een beker met wijn. Hij dankte jou opnieuw voor de wijnraken en de druiven en zei tot zijn vrienden: ‘Drink hieruit en proef van mijn liefde, zodat mijn vreugde in jou zal zijn en haar volheid bereikt. Heb elkaar lief, zoals ik jou al wat leeft heb liefgehad gehad.’
Zo leeft Hij in ons midden, als Gods woord.
Zo wordt zijn droom onze droom,
een visioen van vrede, een visioen van gerechtigheid
een visioen van duurzaamheid
Acclamatie: Moge het delen van dit brood

Onze Vader die in de hemel zijt,
U bent ook aanwezig in de lucht, de aarde, de bossen en oceanen,
Uw naam worde geheiligd,
door de zorg die we tonen voor uw schepping
Uw koninkrijk kome,
alles wat gij maakt is goed,
Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel
Uw wil om de aarde te laten groeien en bloeien
Geef ons vandaag ons dagelijks brood
opdat iedereen voldoende heeft  om het leven in volheid te leven.    Vergeef ons onze zonden
Onze uitbuiting van de aarde, ons gebrek aan zorg voor komende geslachten
Zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven
door verzoening op de weg gerechtigheid en vrede
Leid ons niet in bekoring
Laat ons niet de weg gaan van eigen gelijk.
Maar verlos ons van het kwaad
het kwaad van het vernietigen van uw goede schepping
Want van U is het koninkrijk
van U, Eeuwige, niet van ons,
De kracht en de heerlijkheid
In lijden en onbedwingbare levenslust
In eeuwigheid,
U bent begin en einde
Amen   Dat het zo moge zijn.

Vredeswens
Vredeslied: De vrede, de vrede zal zijn

Breken en delen
Communielied: Wat gaat mij ter harte
Mededelingen

Slotgedachte
De aarde zit boordevol hemel
en elke struik, hoe gewoon ook,
staat in lichterlaaie van God.
Maar enkel hij die het ziet
doet zijn schoenen uit.
De rest zit er omheen
en plukt bramen.

~ Elizabeth Barrett Browning ~ (1806 – 1861)

Zegen
Dat gezegend is,
de aarde die ons draagt,
de weg die ons leidt,
de einder die ons wenkt.
Dat ons rennen
wandelen,
onze prestatiezucht
genieten wordt.
Heb onderweg oog en hart
voor de natuur die ons omringt
de vriendschap die we mogen ontvangen.

Laat ons gaan in de naam van de schepper van hemel en aarde, die we kennen als vader/moeder, zoon en heilige geest.
Slotlied: De boom is de aarde dankbaar

Met Ziel en Zaligheid

Voorganger Heleen Hendrikx

m.m.v. lectoren:  Corry Dansen  en  Liesbeth van Leijen

Volkszang  olv cantor  Gerard v.d. Weijer

muzikaal  Joost Boekhoven piano en Maria Werner fluit

Openingslied: De vreugde voert ons naar dit huis 1-3-5-6

Welkom- Paaskaars- Oekraine kaars

Openingsgebed
Maken we het stil voor de ‘inwerking van God’, na deze uitnodiging tot godsontmoeting van Titus zelf.
‘We moeten allereerst God zien als de diepste grond van ons wezen, verholen in het meest innerlijke van onze natuur, maar haar daar toch te zien en te aanschouwen. Daar in het diepste van onze ziel komen wij aan de werking Gods, waardoor Hij ons in stand houdt en wij door Hem worden geleid en gericht. Tot de diepste oorsprong moeten we gaan om in God onszelf terug te vinden. Daar in het binnenste van onze ziel, komen we op de grond waarin ons wezen zijn wortels heeft. Op die grond, die niets anders is dan de erkenning van ons met God verbonden zijn, moeten wij leven; daar is ons vaderland, daar komen wij in het rijk van God dat ons is toegezegd en waartoe wij worden uitgenodigd, waar God ons een plaats heeft bereid, reeds hier op aarde. In het innerlijkste van onze geest moeten wij God aanbidden,  met Hem spreken, onszelf met God verenigen, onszelf in God verliezen en doen opgaan om ons wezen geheel naar God te hervormen en te herbeelden, geheel in overeenstemming met Gods beeld van ons.’
Stilte
‘We moeten Hem niet enkel aanbidden in ons eigen wezen maar in alles wat bestaat; allereerst in de medemens, maar ook in de natuur en het heelal. Die inwoning, die inwerking Gods, moet zich in ons leven openbaren, in onze woorden en daden tot uitdrukking komen, uitstralen uit heel ons wezen, en optreden.”

Acclamatie: Wees hier aanwezig, woord ons gegeven.             Dat ik U horen mag met hart en ziel.                                                            Wek uw kracht en kom ons bevrijden

Inleiding op de lezingen

1e lezing   Deuteronomium 6,1-6 – uit de Grootnieuws bijbel
Dit is mijn opdracht: jullie de wetten en gedragsregels te leren die de Heer, jullie God, je heeft voorgeschreven. Breng ze in praktijk wanneer jullie het land dat je gaat binnentrekken, in bezit hebben genomen. Toon hem je ontzag, niet alleen jij, maar ook je kinderen en je kleinkinderen, en kom alle wetten en geboden die ik je opleg na. Doe dat heel je leven, dan zul je er lang wonen. Als je hiernaar luistert en alles nauwgezet uitvoert, zal het je goed gaan en zul je een heel groot volk worden, zoals de Heer, de God van je voorouders, je heeft beloofd. Dat land zal een land zijn van melk en honing.

Luister, Israel!  De Heer is onze God. Houd van Hem, met hart en ziel, met heel je wezen. Neem alle grondregels die ik je vandaag opleg ter harte. Prent ze je kinderen in en zeg ze op, thuis en onderweg, wanneer je naar bed gaat en wanneer je opstaat. Draag ze om je arm als een teken, en bind ze op je voorhoofd als herinnering. Schrijf ze op de deurposten van je huis en op de poorten van de stad.

Tussenzang: Dat woord waarin ons richting werd gegeven

2^e lezing : vlg. het evangelie van Johannes 13,31-35
Willibrord vertaling
Toen hij was weggegaan zei Jezus: ‘Nu wordt de Mensenzoon verheerlijkt, en in Hem wordt God verheerlijkt. En als God wordt verheerlijkt in Hem, verheerlijkt God ook Hem bij zichzelf; ja, nu gaat Hij Hem verheerlijken. Kinderen nog maar kort zal Ik bij jullie zijn. Dan zullen jullie Mij zoeken, maar ik heb tegen de Joden gezegd: ‘Waar Ik heen ga, daar kunt u niet komen”, en dat zeg Ik nu tegen jullie. Ik geef jullie een nieuw gebod: dat je elkaar liefhebt. Met de liefde die Ik jullie heb toegedragen, moeten jullie elkaar liefhebben. Daaraan zal iedereen kunnen zien dat jullie leerlingen van Mij zijn: als jullie onder elkaar de liefde bewaren.’
Acclamatie: Kom en volg mij op de weg gehoorzaam aan de schriften die zijn vervuld in wat ik zeg: zij zullen u verlichten.

Ter Overweging
Vandaag horen wij via Johannes Jezus zeggen dat liefde het nieuwe gebod is. Het grootste gebod ; het grootste goed naleven is van God en van de mensen houden met heel je ziel en zaligheid. Liefde is van Eeuwigheidswaarde. Liefde is een gewijd begrip als je Zalig en Heilig verklaard wordt. Titus Brandsma wordt vanaf vandaag heilige Titus. Dat is even wennen zonder achternaam met ook de daarbijbehorende Sint vooraf.
Wie was hij? Een man van liefde en vrede. Een karmeliet die, in navolging van Eliah op de berg Karmel een leven in God’s tegenwoordigheid centraal stelt.  Een raadsman, wijze mens, doorzetter, volhouder en een verbinder. Bovenal een mysticus: in zalige verbinding met God, levend vanuit een innige band met Jezus. Hij vindt God verborgen aanwezig, in zichzelf, iedere mens én in de hele schepping. Mystiek is de aanraking van de ziel door God in het samenspel tussen de liefhebbende God en de voor liefde ontvankelijke mens. Mystiek is niet verheven; mystiek is verweven, vervuld zijn van liefde van Godswege in liefdevol alledaags omkijken naar de ander.
Wat deed hij zoal? Titus Brandsma was actief in tal van katholieke maatschappelijke organisaties met grote belangstelling voor onderwijs en journalistiek. Voortdurend maakte hij de vertaalslag van academische kennis naar de maatschappij in gewone mensentaal.
Vandaag dan zijn heiligverklaring. Wat ging daaraan vooraf?
In een notedop zijn levensloop : Fries van geboorte op 23 februari 1883, ging hij de katholieke geestelijke weg. Na zijn priesterwijding  ging Pater Titus op 24 jarige leeftijd voor 3 jaar naar Rome om te promoveren. Hij werd docent, hoogleraar, rector magnificus aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen.  Hij ontwikkelde en uitte een ferme en expliciete afkeur van het nazisme. Toen Hitler op 10 mei 1940 bruut de belofte om de neutraliteit van Nederland te eerbiedigen verbrak, reageerde Titus hier met een opvallende kalmte op. Terwijl de Waalbrug en de Spoorbrug opgeblazen werden door de Nederlandse genie, bleef hij consequent al zijn monastieke, universitaire en journalistieke taken doen. Hij verzette zich tegen het moeten verwijderen van Joodse leerlingen op middelbare scholen. Hij maakte een rondgang langs de katholieke dagbladdirecteuren om het verbod tegen opnemen van NSB advertenties toe te lichten. Dit leidt tot zijn arrestatie op 19 januari 1942. Zijn ten laste verklaring eindigt met woorden van waarde, ook anno 2022 : ‘God zegene Nederland, God zegene Duitschland. God geve dat beide volkeren weldra weer in volle vrede en vrijheid naast elkander staan in zijn erkenning en tot eer, tot heil en bloei van beide zoo na verwante volken’. In zijn gevangeniscel in Scheveningen geeft hij aan dat hij in ‘zalige eenzaamheid’ verkeert en schrijft : ‘nooit was Onze Lieve Heer mij zo nabij’ Contemplatie is nodig, je kunt het niet op eigen kracht. Hij wil gelijkvormig aan Jezus worden, ook wat betreft diens lijdensweg. Hij vond kracht in de lijdensmystiek en verwoordde het zo: ‘ik ben gelukkig in mijn leed, omdat ik het geen leed meer weet maar het alleruitverkorenst lot dat mij vereent met U, O God’.
Hij overlijdt, onder erbarmelijke omstandigheden, op 26 juli 1942 ’s middags om 14 uur in Dachau. Al snel na zijn dood kwam een grote volksverering op gang, na alles wat hij gedurende zijn leven al had opgebouwd en meegegeven.                          In 1985 werd hij zalig verklaard vanwege zijn journalistiek martelaarschap. Voor een heiligverklaring is tenminste één wonder vereist. Karmeliet Michael Driscoll uit Florida ondergaat in 2004  een wonderbaarlijke genezing die toegeschreven wordt aan Titus Brandsma n.a.v. een kwaadaardig melanoom met uitzaaiiingen. Na een uitgebreide procedure, wordt deze bijzondere mens vandaag heilig verklaard.
Wat zou Titus hier zelf van denken?  Wat is zijn kracht?  De moed om naar het licht te verlangen’ is een gevleugelde uitspraak van Titus, waarvanuit hij gedurende zijn leven in allerlei, waaronder ook zeer erbarmelijke, omstandigheden geleefd heeft. Verlangen naar liefde en meer en meer medemenselijkheid daadwerkelijk tonen, dat is de liefde leven. Liefde is hét Levenswerk van God, van Jezus, van Titus;  het is ons aller levenswerk. “Niet bang zijn, maar doen wat we kunnen, op de plek waar we geplaatst zijn en te beginnen met die ene naaste die voor ons staat.” Hoe biedt je weerstand zonder zelf vijand te worden? ‘ Bid voor je beulen, geef niet op, sta open voor de mogelijkheid van Godsvertrouwen ‘ is het devies van deze moedige mens.  ’Laat niets je verontrusten: Nada te Turbe’, is de tekst die op een gedenkteken bij zijn geboortegrond staat. Het is een citaat van Teresa van Avila, de Spaanse mystica uit de 16e eeuw die voor Titus een bijzondere inspiratiebron was.
Voluit leven en liefde doorgeven dat deed hij tot het uiterste, ook vanuit zijn barak in Dachau, moest hij er ’s avonds altijd nog even uit, alhoewel dat ten strengste verboden was, om te kijken of er elders iemand in geestelijke nood verkeerde, die hij dan troostte met hoopvolle woorden.
Journalistieke vrijheid is een groot goed, dat helaas in veel landen gevaar loopt. Er wordt gepleit of hij beschermheilige van de journalistiek kan worden. Wie weet.. Op veel meer maatschappelijke tereinen hebben wij nu Titussen nodig die ontvankelijk zijn om het testament van Jezus : Licht en Liefde van God blijvend te ontvangen en door te geven.
Zijn zeggings- en geloofskracht mag ons waakzaam en standvastig maken. Iets van  zijn heiligheid mag dat ook ons tot kracht zijn.

Geloofslied: Wie ten einde toe

Voorbeden

God met ons, doe ons groeien en bloeien in liefde.
Laat ons bidden voor licht en liefde : God, Eeuwige, dat de ene mens  een wegwijzer kan worden voor de ander.
Leer ons hoe wij elkaars gidsen kunnen worden op de weg van licht en liefde. Dat licht en liefde door velen doorgegeven worden aan velen. Voor ouders dat zij hun kinderen voorgaan op weg met licht en liefde, waarlangs kinderen gelukkige mensen mogen worden.
Voor politieke leiders, journalisten en sociale gangmakers, voor allen die van invloed zijn op het denken en voelen van velen: dat zij wegen van waarheid gaan, van echtheid en oprechtheid en dat zij hun werk in veilige vrijheid kunnen doen. Licht en liefde  voor religieuze leiders, dat zij de taal van het hart spreken, die door iedereen wordt verstaan; dat zij heilzame wegwijzers zijn naar een ruimhartige wereld van morgen. Licht en Liefde voor wie lijden aan het leven, voor soldaten en slachtoffers in Oekraine en elders aan frontlinies wereldwijd. Voor wie ondersteunen, voor wie strijden voor gerechtigheid; moed en kracht om door te gaan.

Acclamatie: Kom over ons met Uw Geest.

Voor de gevraagde intenties van deze viering…
Voor onze dierbare overledenen, die voorgoed wonen voorbij aan onze horizon en rusten in Vrede voor Altijd.
Laat ons oog hebben voor het al het verborgene. Bidden wij in stilte om stem te geven aan wat leeft in ieders binnenste

S T I  L T E

Acclamatie: Kom over ons met Uw Geest.

piano

Collecte

Tafeldankgebed
De Tafel van samen staat gedekt, die ons herinnert aan Jouw liefde voor alle mensen.
God, hoe wonderlijk zijn de wegen die Jij met ons gaat. We worden gekend bij onze naam om medemens te zijn, om schouder aan schouder de weg van het leven te gaan, om te groeien naar Jouw beeld en gelijkenis.
Wij danken Jou, voor dappere mensen die hongeren naar gerechtigheid, die lijden omwille van het onrecht dat anderen wordt aangedaan.
Wij danken Jou, voor mensen die hun hart openen voor vergeving en verzoening. Wij danken Jou voor alle mensen die zich spiegelen aan de levenswijze van Jezus.
Wij vragen: stem ons af op Jouw aanwezigheid in alles en allen en geef ons de moed steeds weer de weg te gaan die Jij ons bent voorgegaan. Dan zullen wij nieuwe mensen worden, die elkaar in Jouw liefde bewaren. Met Jezus voor ogen en zijn gebaar van Brood en Wijn delen, teken van delen in Liefde tot in het Oneindige.
Toen Jezus die laatste avond met zijn vrienden aan tafel zat gaf Hij hun een heilig teken: Zijn Woord en wat brood om te breken en delen, hij  dankte Jou Vader, en zei tegen zijn vrienden: “Neem en eet hiervan, dit is mijn Lichaam, mijn Leven, mijn Liefde  aan jullie toevertrouwd.”
Hij liet ook de beker met wijn rondgaan, zegende die, en zei: “Neem en drink hieruit, dit is mijn Bloed,
mijn Levenskracht, voor jullie schenk ik mijn levensbeker uit tot op de bodem, tot verbondenheid onder mensen.
Blijf samenkomen in mijn naam, en dit telkens opnieuw doen en weet dan dat Ik bij jullie ben.”
Dankbaar voor Licht en liefde onderweg, voor mensen uit een ver en een nabij verleden, die voor ons wegwijzers naar Jezus waren, geloofsverkondigers en voorouders. Gesteund door de liefde die Jezus ons heeft voorgeleefd wordt tot op vandaag wereldwijd op uiteenlopende manieren het woord en brood van Jezus gedeeld.
Licht en Liefde, geef Jij, God met een groot hart voor mensen.  Jij die ons aanspreekt en aanmoedigt het goede te doen. Laten wij Jou zichtbaar maken door onze zorgzame en liefdevolle inzet voor de aarde en haar bewoners. Geef ons kracht om dit levenswerk verder vorm en inhoud te geven samen met alle mensen van goede wil. Bewaar ons in Jouw Liefde Amen.

Onze Vader verborgen bidden

Vredeswens
Jezus lijfspeuk is: ‘Heb elkaar lief, zoals Ik u heb liefgehad’, Geroepen tot zuster- en broederschap in zijn naam, als buren,  reis- en tijdgenoten…,  geef elkaar een passend teken van  vrede.  Stem het af op op elkaar.

Acclamatie Zuster en broeder Vrede voor jou

Uitnodiging communie
God van liefde, breken en delen blijft voor ons een teken van herkenning. Geef dat wij het gebaar van liefde steeds vernieuwen en tastbaar maken, alle dagen van ons leven. Wees welkom aan de tafel van samen en vergeet daarbij niet niet dat breken en delen het geheim is van samen leven.

Communielied: Wie zijn leven niet wil geven

Goed om te weten
woensdag 18 mei Koffie in Ordune 10u-11.30u
en Oecumenisch Vredesgebed Grote Kerk 13u-13.15u
zondag 22 mei Franneke Hoeks gaat voor 10.30 u

werkgroep ZIN organiseert      LEZING DUURZAAM DICHTBIJ 12.30U -15U:  inspirerende verhalen over duurzaam leven om dichtbij huis  groenere stappen te zetten.
kosten : 10 euro /studenten 5 euro
AANMELDEN? GRAAG duurzaamsansalvator@gmail.com

Slotgedachte

                               Gewone dingen groots doen

Wij zijn niet geroepen
om in het openbaar levend
grootse, opvallende en druk besproken dingen te doen.
Dat zou tegen de eenvoud zijn,
zoals wij die bedoelen te praktiseren.
Maar het is wel onze plicht,
de gewone dingen op grootse wijze te doen,
dat is meteen zuivere intentie
en de inzet van heel de persoonlijkheid.
Wij verlangen niet vooraan te staan
en toegejuicht te worden vanwege prestaties,
waartegen de mensen van de wereld
plegen op te zien.
Wij wensen alleen maar
op te vallen door onze eenvoud en oprechtheid.
– Titus Brandsma –

Zegenwens
Levende , Eerste en Laatste
Vader, Moeder, God, Onspreekbaar boven onze woorden uit Zegen ons mensen die hier nu zijn en alle mensen waar ook ter wereld, ga met ons mee op weg naar morgen.
Geef ons hart voor elkaar
Doe lichten over ons uw aangezicht

Slotlied : Om warmte gaan wij een leven.

Jij die ons kent

Thema: “Jij die ons kent”

Datum: 8 mei 2022

Voorganger: Tony de Meulder
Lector 1: Maria Claessens
Lector 2: Ria van Luijk

Openingslied: Heer onze Heer hoe zijt Gij aanwezig

Aansteken van de Paaskaars MARIA
Namen van eventuele overledenen, kaarsje
Welkom
Iedereen van harte welkom in deze viering, wie je ook bent, of je wekelijks komt of een enkele keer. Voel je welkom, met alles wat je bent, voelt of denkt. Voel je vrij om hier van morgen samen te zijn en te zoeken naar woorden of gebaren die iets van de Eeuwige doen oplichten. Hem die wij noemen: Vader, Zoon en heilige Geest.
Als Jezus ons vandaag in de parabel van de Goede Herder zegt:
‘Ik ken mijn schapen’,
betekent dat veel meer dan alleen maar
‘Ik weet alles over mijn schapen’.
Dan betekent dat: Ik ben betrokken partij,
Ik heb mijn leven helemaal met hun leven verbonden.
Voor Jezus zijn we geen ‘nummer’.
Hij draagt zorg voor ieder van ons, Hij kent ons en roept ons op hetzelfde te doen voor onze medemens.
Wie Jezus’ voorbeeld volgt
en dienstbaar is voor een ander,
mag iets ervaren van die nieuwe Wereld, van leven in overvloed,
leven in eeuwigheid. Maken wij het stil, maken wij ruimte voor God.

Gebed
Eeuwige,
Jij roept mensen,
zet hen op weg,
maar trekt ook met hen mee als een Goede Herder.
Wij bidden Jou:
beziel ons dit uur en bevestig ons in,
waartoe wij ons door Jou geroepen weten
en beziel ons steeds met een nieuw elan.
Dat vragen wij Jou door Hem,
die jouw Stem heeft gehoord,
jouw Weg is gegaan ten einde toe. Amen.

Acclamatie: Alles wacht op U vol hoop 62

Eerste Lezing: Numeri 27. 12-23 RIA
De HEER zei tegen Mozes: ‘Beklim deze berg in het Abarimgebergte, zodat je kunt uitkijken over het land dat Ik de Israëlieten geef. Wanneer je het gezien hebt, zul je met je voorouders verenigd worden, net als je broer Aäron.
Dat is omdat jullie in de woestijn van Sin, toen de Israëlieten met verwijten kwamen over water, tegen mijn bevel zijn ingegaan en in hun bijzijn geen ontzag hebben getoond voor mijn heiligheid.’ Mozes antwoordde de HEER:‘Moge de HEER, de God die aan al wat leeft de levensadem schenkt, dan iemand over het volk aanstellen die het kan leiden en de troepen kan aanvoeren, zodat het volk van de HEER niet wordt als een kudde schapen zonder herder.’ De HEER zei tegen Mozes: ‘Laat Jozua, de zoon van Nun, bij je komen; hij is een man die geestkracht bezit. Leg hem de hand op en laat hem plaatsnemen voor de priester Eleazar en voor de hele gemeenschap. Draag in ieders aanwezigheid de leiding aan hem over en laat hem delen in het aanzien dat jij geniet. Dan zal heel Israël hem voortaan gehoorzamen.
Wanneer er een beslissing moet worden genomen, moet hij zich tot de priester Eleazar wenden, en die raadpleegt dan ten overstaan van de HEER de orakelstenen. Zijn uitspraak bepaalt of Jozua met de andere Israëlieten een veldtocht moet ondernemen of niet.’
Mozes deed wat de HEER hem had opgedragen: hij liet Jozua bij zich komen, liet hem plaatsnemen voor de priester Eleazar en voor de hele gemeenschap,
legde hem de handen op en droeg de leiding aan hem over. Zo had de HEER het bij monde van Mozes bevolen.

Lied: Zijt Gij mijn God en Herder 95 of Was Jij mijn herder 255

Evangelie: Johannes 10. 27-30 MARIA
In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen:
Mijn schapen luisteren naar mijn stem;
Ik ken ze en ze volgen Mij.
Ik geef hun eeuwig leven:
nooit zullen ze verloren gaan,
niemand zal ze aan mijn hand ontrukken.
Want wat mijn Vader Mij heeft toevertrouwd,
gaat alles te boven:
niemand kan het ontrukken aan de hand van mijn Vader!
Ik en de Vader, Wij zijn éé’
Acclamatie: Mij nabij ben jij 91

Overweging:

Geloofslied: Wie als een god wil leven hier op aarde 36

Klaarzetten van de gaven / collecte / instrumentale muziek
Voorbede RIA

-Bidden we dat we ons laten inspireren
door de woorden en levenswijze van Jezus,
in wie de goedheid en de menslievendheid van God
tastbaar zijn geworden.
-Bidden we dat we oog en oor hebben
voor wie hulp nodig heeft.
Dat wij hen door onze zorg en nabijheid
Gods warme liefde laten voelen.
-Bidden we voor alle christenen.
Dat wij niet discrimineren
en vooral aandacht hebben
voor mensen die het moeilijk hebben en mensen aan de kant.
Intentie kaarsje op tafel wordt ontstoken
Voorbede-acclamatie (afsluitend) Die Gij geteld hebt 181

Tafelgebed
Gezegend Jij,
die er bent voor ons,
die ons enkel het goede gunt,
die ons meeneemt
naar plaatsen van rust,
vrede en weldaad,
die ons op het spoor brengt
van hoop en liefde,
en zich zo laat kennen,
als de Ene,
genoemd: ik zal er zijn.MARIA
Gezegend Jij,
die ons vertrouwen geeft,
in tijden van duisternis en dood,
wanneer wij gaan door diepe dalen,
over wegen van verdriet en onzekerheid,
want jij bent bij ons,
als steun en houvast,
jij geeft ons nieuwe moed,
om bergen te beklimmen,
nieuwe uitzichten te ontdekken.
——-
Gezegend Jij,
die zich laat zien
in de mens tussen mensen,
zoals eens,  in Jezus van Nazareth,
die zich liet zien,
door er te zijn
voor vreemden en vervreemden,
voor verguisden en ontspoorden,
voor onderdrukten en ongezienen;

de mens, één met Jou,
die zich liet kennen
door er te zijn,
puur,
begaan,
om niet;

zo heeft Hij zich aan ons gegeven,
trouw aan zichzelf,
vol vertrouwen in Jou,
het Leven zelf;

zo ging hij ons voor,
door brood te nemen,
dankend tot Jou,
door brood te delen,
door de beker door te geven
met de woorden:
deel van dit brood,
drinkt uit deze beker,
als teken van verbondenheid
met mij en met elkaar,
om zo verbonden te zijn met de Ene,
die er is en blijven zal,
voor ieder van ons.

In zijn Geest willen wij leven,
brekend en delend,
vertrouwend op jouw goedheid en liefde,
alle dagen van ons leven,
opdat ons huis,  jouw huis is,
ons lichaam,  jouw lichaam,
onze naam, jouw naam,
ik zal er zijn,
tot in lengte van dagen.

Onze Vader
Vredeswens
Vrede neem je niet, maar geef je.
Wie vrede ontvangt,
kan op zijn beurt vrede doorgeven.
Jezus heeft gezegd:
“Mijn vrede geef Ik u”.
Laten we elkaar van harte vrede toewensen
Vredeslied: Da pacem Domine

Uitnodiging aan de tafel van brood en wijn

Lied: Zoudt Gij ooit mij beschamen

Gebed:
Eeuwige,
Jij laat ons niet over aan vreemde handen,
Jijzelf ziet naar ons om.
Wij bidden Jou:
doe ons zorg hebben voor anderen,
zoals Jij zorg draagt voor ons.
Dan zullen wij steeds meer gelijken op Hem die is:
de Goede Herder,
Beeld en Gestalte van jouw menslievendheid. Amen.

Mededelingen
Slotgedachten
Stilte vinden en rust
in onze rumoerige wereld,
dat is een kunst.
Open en ontvankelijk luisteren
naar wat er leeft in de ander,
dat geeft ons de kans
om voor elkaar een herder te zijn.
In stille aandacht
kan de ander tot leven komen.
Weten dat je wordt gehoord,
dat je mag zijn zoals je bent,
dat schept nieuwe levenskansen.
Luisteren naar de Stem
van de Goede Herder:
dat geeft onvermoede perspectieven.
Hij zegt, dat je zijn mens bent,
door Hem gekend en bemind.
Luisteren naar zijn Stem
boort in ons diepe bronnen aan.
Het doet ons voelen,
dat we een plaats hebben
in Gods geschiedenis met de mensen.
Hij roept ons bij onze naam
om volop mens te zijn voor de ander
en ook voor zijn Rijk onder ons.
Luisteren naar zijn Stem
is niet vrijblijvend.
Het zet ons in beweging
om zijn Belofte van liefde
waar te maken,
vandaag en morgen,
altijd.
Zending en zegen

Slotlied: Ga met ons mee op onze wegen

viering 1 mei

Viering 1 mei 2022|

voorganger Truus van Kaam

Openingslied: dit is de dag die de Heer heeft gemaakt en gegeven

Welkom

Gebed

Lezing  Lezing uit de handelingen van de apostelen  (Handelingen 5, 27-41)

De apostelen werden meegenomen naar het Sanhedrin. De hogepriester begon hen te ondervragen: Hebben we u niet uitdrukkelijk verboden onderricht te geven in de Naam van Jezus? Door Uw toedoen is heel Jeruzalem vol van uw leer. Bovendien wilt ge ons het bloed van die man aanrekenen. Maar Petrus en de andere apostelen gaven ten antwoord:” Men moet God meer gehoorzamen dan mensen. De God van onze vaderen heeft Jezus ten leven gewekt, aan wie gij u vergrepen hebt door Hem op het kruis te slaan. Hem heeft God als Leidsman en Verlosser verheven aan Zijn Rechterhand om aan Israël bekering en kwijtschelding van zonden te schenken. Van dit alles zij wij getuigen, maar ook de Heilige Geest, die God geschonken heeft aan wie Hem gehoorzamen.” Toen de hogepriesters dit hoorden, ontstaken zij in woede en besloten hen te doden. Nu was er in het Sanhedrin, een Farizeeër, Gamaliël , die bij het hele volk in aanzien stond. Hij zei:” bedenkt wat ge gaat doen. Laat deze mensen hun gang gaan. Gaat hun werk van mensen uit dan zal het op niets uitlopen, gaat het van God uit dan zult ge hen niet uiteen kunnen slaan. Dan zou blijken dat gij tegen God in verzet bent.” Zij lieten zich overreden. De hogepriesters lieten de apostelen geselen en die verlieten  het Sanhedrin. De apostelen waren verheugd dat zij waardig bevonden waren smaad te lijden omwille van de Naam. Zij gingen door met dagelijks onderricht geven en in de huizen en met de Blijde boodschap verkondigen, dat Jezus de Messias is.

Tussenzang Psalm 150

Evangelie (Johannes 21, 1-14)
Jezus verscheen aan de leerlingen bij het meer van Tiberias. Daar waren: Simon Petrus, Thomas die ook Didymus genoemd wordt, Natanaël uit Kana in Galilea, de zonen van Zebedeüs  en nog twee van zijn leerlingen. Simon Petrus zei tot hen: “Ik ga vissen”.
Zij antwoordden : “Dan gaan wij mee.” Zij gingen op weg en klommen in de boot, maar vingen die nacht niets. Toen het al morgen begon te worden stond Jezus aan het strand, maar de leerlingen wisten niet dat het Jezus was. Hij sprak hen aan: “vrienden hebben jullie soms wat vis?” Nee, antwoordden zij. Toen zei Hij: “Werpt het net uit rechts van de boot, daar zul je iets vangen.”
Nadat zij dit gedaan hadden waren zij niet meer bij machte het net op te halen vanwege de grote hoeveelheid vissen, Daarop zei de leerling, van wie Jezus veel hield tot Petrus:  “Het is de Heer!” Toen trok Simon Petrus zijn bovenkleed aan  en sprong in het meer. De andere leerlingen kwamen met de boot, want zij waren niet ver uit de kust. Ongeveer 100 meter.  Zij sleepten het net met vissen achter zich aan. Het was vol grote vissen, 153 stuks en ofschoon het er veel waren scheurde het net niet. Jezus zei hun:  ”Komt ontbijten.” Wetend dat het de Heer was, durfde geen van de leerlingen te vragen: “Wie bent u?”  Jezus kwam dichterbij, nam het brood en gaf het hun en zo ook de vis. Dit nu was de derde keer dat Jezus aan de leerlingen verscheen sinds Hij uit de doden was opgestaan.

Acclamatie na het Evangelie Blijf niet staren op wat vroeger was

Verkondiging

Lied na de verkondiging Zolang wij ademhalen

Voorbeden

Lied na de voorbeden gedenk ons hier bijeen

Pianospel en collecte

De Tafel

Inleiding

Vredeswens vrede voor jou en alle goeds je vrienden

Tafelgebed Begintoon en slotakkoord

Gij, begintoon en slotakkoord van alle leven,
ontvang van alle mensen hier een loflied ter ere van Uw Naam:
woorden van verwachting, gedachten van hoop,
gedragen op muziek van eeuwen,
een lied van geloof, van huis uit meegenomen,
een eindeloos lied voortgezongen miljoenen generaties tot hiertoe vandaag.

Wij gedenken hier de mens naar Uw hart, Jezus, levend hooglied van bevrijding,
zuivere toon van liefde en gerechtigheid;
uw lievelingslied ons levenslied is Hij.
Hij tekende zijn leven en het onze
met het gebaar en de woorden van Zijn afscheid op de avond van Zijn dood.

Brood en Beker

Wij bidden U dan:
overstem ons met de Geest van Zijn leven
zodat wij komen, stap voor stap en voet bij stuk,
tot meer liefde en vrede op grond van gerechtigheid.
Dan bereiden wij een toekomst waar muziek in zit:
het feestlied van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde.
Dan zijn er geen klaagzangen meer,
dan houden de treurmarsen op,
dan zijn het krijgslied en alle geroffel van oorlog voorbij,
dan klinkt de bazuin voor het einde uit de gewelven van Uw eeuwige trouw.

Gij, begintoon en slotakkoord van alle leven,
vervul ons hart met Uw toekomst,
zodat onze mond ervan overloopt,
onze handen en voeten gaan en doen wat zij kunnen:
de tijd verhaasten, die wij hier opnieuw aan elkaar verbeelden,
brekend het Brood en drinkend de Beker tot Zijn gedachtenis.

Onze Vader

Bij de communie pianospel

Na de communie Ubi caritas (Taizé)

Dankgebed

Zending en Zegen

Slotlied  Nu wij uiteengaan

ZIEN: SOMS EVEN

SAN SALVATORGEMEENSCHAP       24 april 2022
Voorganger: Wilton Desmense
Lectoren: Karel Bierlaagh en Liesbeth van Leijen
Muzikale begeleiding: Joost Boekhoven, Maria Werner

 Thema: ZIEN: SOMS EVEN

Openingslied: Uit uw hemel zonder grenzen
Welkom
Goede morgen allemaal op deze achtste paasdag. De paasweek wordt hiermee afgesloten.
In vroeger tijden werd deze dag ook wel Dominica in albis genoemd, “zondag in de witte kleren”. Die werden toen gedragen door hen die zich voorbereidden op het doopsel. In Frankrijk sprak men – tot mijn verrassing – van Quasimodo-zondag. Als het u vergaat net zoals mij, dan zit u nu te denken aan de klokkenluider van de Notre Dame, maar die had er niets mee te maken. Daarom ook deze zijstraat maar snel beloken. Vandaag staan hier de lezingen centraal en het zijn er drie: ze hebben te maken met het thema “Zien: soms even”. Spiegelen zij ons Fata Morgana’s voor? Of is er meer in te zien tussen hemel en aarde?

Gebed
U die door niemand wordt gezien,
die in dit heelal onhoorbaar bent,
aan U hebben wij ons gehecht, naar U ons genoemd.
Wij gaan de wereld door,
ons een oud verhaal herinnerend
dat is doorverteld:
over de mens die van U sprak als zijn vader-in-de-hemel
en zichzelf Uw zoon noemde.
In hem is aan het licht gekomen
wat het is om af te dalen en op te gaan
in de diepste zin van mens-zijn,
om dienaar te zijn van mensen.
Verlangend bidden wij: kom ons nabij!

Acclamatie: Wat is de mens, wat zijn de dagen

Introductie lezingen
De lezingen voeren ons langs bijzondere vormen van zien.
Ze vertellen van bijzondere momenten,
waarin onze geest ziet wat onze ogen niet zien:
droom – visioen – wonder.

Lezing 1: De droom (Genesis 28, 10-17)
Jakob vertrok uit Berseba en ging naar Haran. Op een avond, toen de zon onderging, maakte hij een slaapplaats klaar. Hij legde een steen onder zijn hoofd als kussen en ging slapen.
Toen kreeg hij een droom. Hij zag op de aarde een ladder staan waarvan de top tot in de hemel kwam. En hij zag engelen van God langs die ladder omhoog klimmen en naar beneden gaan. Boven aan de ladder zag hij de Heer staan. De Heer zei: “Ik ben de Heer, de God van je grootvader Abraham en de God van je vader Izaäk. Het land waar je nu ligt, zal Ik aan jou en aan je familie ná jou geven. Je familie zal net zo ontelbaar worden als het stof van de aarde. Ze zullen zich verspreiden naar het westen, oosten, noorden en zuiden. En door de zegen die op jou en je zoon is, zullen alle mensen van de aarde gezegend worden.”
Toen werd Jakob wakker. Hij was diep onder de indruk en zei: “Werkelijk, dit is een heel bijzondere plaats! Dit is Bethel, de poort naar de hemel!”

Tussenzang: Door de wereld gaat een woord

Lezing 2: Het visioen (Openbaring 1: 9-19)
Ik, Johannes, kwam, vanwege Gods woord en het woord
van Jezus, terecht op het eiland Patmos.
Op de dag des Heren geraakte ik in geestvervoering.
Achter mij hoorde ik een luide stem, die zei:
“Schrijf wat je ziet in een boek.
Zend het aan de zeven kerken, die van Efeze tot en met Laodicea!”
Ik keerde mij om, om de stem te zien die met mij sprak.
Toen zag ik zeven gouden kandelaren,
en in het midden daarvan
iemand die leek op de mensenzoon.
Zijn hoofd en haren waren wit als witte wol, als sneeuw,
zijn ogen waren als een vlam,
en zijn stem was als het geluid van vele wateren.
In zijn rechterhand had hij zeven sterren;
uit zijn mond kwam een tweesnijdend scherp zwaard
en zijn aanschijn schitterde als de zon in al haar kracht.
Toen ik hem zag, viel ik als dood voor zijn voeten,
maar hij legde zijn rechterhand op mij, zeggend:
“Vrees niet; ik ben de eerste en de laatste en de levende.
Ik was dood en zie, ik ben die leeft tot in de eeuwen der eeuwen.
Schrijf op wat je gezien hebt,
zowel wat is als wat hierna zal geschieden.”

Acclamatie: Oren en ogen gaan open voor Jezus

Overweging
Dit is de eerste terugblik van Johannes, apostel, vriend, hij die er bij was.
‘Het is nu tien dagen geleden: de laatste keer dat we samen waren
met hem, onze grote vriend, voorbeeld, baken.
We waren er allemaal, van Pieter tot en met Thomas,
Jacob en Jacobus, Judas, Philip, Simon, het hele dozijn.
Het was ons laatste samenzijn met hem,
samen aten we en dronken en genoten van
zijn altijd zo inspirerende woorden.
Als ik mijn ogen sluit, zie ik het weer voor me,
voel ik zijn nabijheid, ik zat naast hem,
en hoe magisch was het, om nooit te vergeten.
Het was alsof er een brug werd geslagen
naar de hemel, naar de eeuwigheid.
Vooral toen hij zei: “Blijf dit doen om mij te gedenken.”
Kan het mooier? Ook nu dit allemaal is afgesloten,
de zwarte dagen, vooral daags erna,
toen ik met zijn geliefde moeder en met Maria van Magdala
bij het kruis stond: nee, dat is voor mij zo emotioneel.
Ik haal me liever het licht en het goede voor de geest,
blijvend: de vrouwen die kwamen zeggen:
“Hij is niet dood! Wij zagen het in, als in een visioen:
hij is de tuinman, die voor Gods akker zorgt,
hij is de man van woorden om in te blijven geloven.
Dat blijft voor eeuwig, tijdeloos!”
Wat die vrouwen ons vertelden,
hebben wij ons ter harte genomen.
Het heeft ons door de afgelopen week heen geholpen.
Het heeft ons geleerd dat de dood maar betrekkelijk is.
Wat in de harten leeft, gaat niet verloren,
maar het gaat op in eeuwig leven.
Alleen Thomas wil daar nog niet aan,
maar ik ben ervan overtuigd dat zelfs de grootste twijfelaar
over de streep kan worden getrokken.
Ook hij zal het gaan begrijpen,
als hij door de juiste woorden en beelden wordt geraakt:
zien, soms, even, dat is al genoeg voor een heel leven!
Wat een roeping om de harten van die zijn woorden ter harte nemen
te laten blijven kloppen.’

Dit is de laatste terugblik van Johannes, de leerling, die hij liefhad.
‘Ik kwam terecht op dit kleine eiland Patmos.
Ik droomde hier een jacobsladder,
beklom hem, raakte in de wolken.
Ik zag wat ik iedereen gun om te zien,
zoals ook Thomas het heeft ingezien en aangevoeld.
Tenslotte heb ik opgeschreven wat ik heb gezien:
dat ik de hemel zag opengaan!’

Geloofslied: Ik zie de hemel opengaan

Collecte en piano/dwarsfluit

Voorbeden
Bidden we dat wij mensen zijn
die toekomst scheppen voor anderen.
Dat wij daardoor iets van de hemel
op aarde zichtbaar mogen maken.
Bidden we dat wij mensen zijn die zich inzetten
voor een samenleving vol saamhorigheid.
Dat die inzet niet tevergeefs is
en iets van de hemel
op aarde hoorbaar maakt.
Bidden we dat wij mensen zijn die
niet afwachtend naar de hemel blijven staren,
maar oog en aandacht hebben
voor wat er omgaat in de ander.
Mogen wij zó iets van de hemel
op aarde voelbaar maken.
Bidden wij voor onze persoonlijke intenties
en voor ……

Acclamatie: Gij hart, Gij bron van leven

Tafelgebed
Gezegend Jij, bron van hoop,
die vrijheid schept, die warmte geeft,
die voelbaar in ons midden
er wil zijn voor elke kleine en grote mens.
Gezegend Jij, bron van leven,
die ruimte schept, die liefde geeft,
die als een kracht in ons
ons doet opstaan voor vrede en gerechtigheid.
Gezegend Jij, bron van moed,
die kansen schept, die toekomst geeft,
die ogen opent om te zien wat ons te doen staat,
werken aan jouw wereld van menswaardigheid.
Gezegend jij, tot ons gekomen
in Jezus van Nazareth,
belichaming van hoop, leven en toekomst,
die jouw woorden sprak, die jouw daden deed,
om licht te zijn, om mens te zijn,
om goed te zijn, voor elke mens.

Hij gaf zijn liefde tot het uiterste toe.
Op de avond  voor zijn sterven,
nam Hij brood in zijn handen,
sprak een dankgebed, brak het,
gaf het aan zijn vrienden en zei:
“Ontvang en eet dit brood,
als teken van mijn leven,
gebroken en gedeeld,
ter wille van jullie.”
Ook nam hij de beker
liet hem rondgaan en zei:
“Neem deze beker en drink eruit
in verbondenheid met elkaar.
Zo zal er vrede komen.
Vergeet mij niet en blijf dit doen.”
Zo willen wij leven,
in zijn geest,
zodat er lente komt voor iedereen,
in een wereld-vol-hoop,
die er is voor iedereen.
Bidden wij als naasten van elkaar
de woorden die evenzeer als breken en delen
de eeuwen overleven en vol van toekomst zijn:

Onze vader … (zang) Want van U is de toekomst, kome wat komt.

Vredeswens
Laten wij nu met elkaar een teken uitwisselen van vrede en verbondenheid
op de manier waar we ons wel bij voelen.
Vrede zij met ons allen!

Vredeslied: Bruggen bouwen naar de vrede (mel. Alle Menschen werden Brüder)
Bruggen bouwen naar de vrede in een wereld vol verdriet
waar onnodig wordt geleden, waar men zoveel tranen ziet.
Bruggen bouwen, handen geven, teken van verbondenheid,
samen vrienden voor het leven, weg met alle haat en nijd.

Communie
Breken en delen, brood en wijn; mensen nader tot elkaar.
Laten wij dat samen vieren, nader tot elkaar, nader tot U.
Doen wij dat op de wijze die u zelf verkiest, met stappen voorwaarts
of met naar elkaar uitwaaierende gedachten.
Tegen de achtergrond spelen Joost en Maria intussen het muziekstuk “De Zwaan”:
dat was in de Keltische mythologie het zonnedier, dat de glorie van een nieuwe dag aankondigde
en bij de ondergaande zon de voorbije dag ten afscheid groette.
Mogen wij, zoals Elly en Rikkert ooit zongen, als twee zwanen in een vijver langzaam naar elkaar toe drijven: alle mensen samen!

Communielied: Wij geloven in de zoon die (mel. Alle Menschen werden Brüder)
Wij geloven in de Zoon die
uit de dood verrezen is,
die op dood en leven toonde
dat ons leed geleden is.
Al wat leeft moet door het water,
door het water van de dood,
om herboren nu voor later
mens te worden levensgroot.
Hoe zal ik U blijven noemen,
God, een naam, een stem, een woord,
verre echo, visioenen,
droom,  bedrog, een slotakkoord.
Vragen, wagen, hopen, wachten,
avond, morgen, eeuwigheid:
wie komt ooit in Uw gedachten,
Geest, mysterie, zekerheid?

Mededelingen

Slottekst en wegzending
Als slottekst lees ik u het verhaal voor over het Thomaswonder, dat ook bij deze zondag hoort,
en aansluitend zingen wij onze gezamenlijke wegzendingszegen.
Thomas was er niet bij, toen de leerlingen van Jezus voor het eerst de intense ervaring hadden dat hij nog steeds in hun midden was.
Enige tijd daarna was hij er wel! Johannes schreef op, wat hij zag:
Lezing 3: Het wonder (Johannes 20, 19-31)
Acht dagen later zaten Jezus’ leerlingen weer in het huis. Nu was Thomas erbij. Jezus kwam binnen, ook al waren de deuren dicht.
Hij stond plotseling tussen hen in en zei: “Ik wens jullie vrede toe!” En tegen Thomas: “Kijk naar mijn handen en voel ze met je vingers. Voel met je hand in mijn zij. Wees niet langer ongelovig, maar geloof. Wat zou het heerlijk zijn, als mensen die mij niet gezien hebben, toch geloven!”
De leerlingen hebben Jezus nog veel meer wonderen zien doen dan in dit boek staan opgeschreven. Maar déze zijn opgeschreven, opdat jullie zullen blijven geloven in dromen, visioenen en wonderen.

Slotlied: Vervuld van uw zegen

Uitzicht

Eerste Paasdag

Zondag, 17 april 2022

Voorganger Franneke Hoeks
Lectoren Maria Claessen & Fiet Vreeburg

Cantor Gerard van de Weijer
Piano Joost Boekhoven
Fluit Maria Werner

Openingslied Licht dat ons aanstoot

Welkom
Zalig Pasen! Fijn dat u er bent. Op deze eerste paasdag naar hier gekomen. Misschien heeft u de vieringen van de afgelopen dagen meegemaakt. Misschien heeft u op andere manieren stil gestaan bij de verhalen die deze week klonken. We maakten deze week een tocht…. Het laatste avondmaal en de dood van Jezus. Gisteravond vierden we in deze ruimte de paaswake. We ontstaken met het licht van het paasvuur van de parade onze nieuwe paaskaars aan. Dit licht werd vervolgens doorgegeven aan elkaar. Normaal steken we de kaars aan tijdens het openingslied. Vandaag maken we daar een speciaal momentje van om deze nieuwe kaars in ons midden te begroeten. Dit licht zal het komende jaar met ons meetrekken.

Aansteken paaskaars
Pasen is een feest van licht en leven. We staan aan het begin van de viering stil bij de Oekraïne. Licht en leven is daar ver te zoeken. Hier branden we deze kleine kaars in onze viering. We doen dan zolang als dat nodig is. Een klein gebaar tegen de verdrukking in.

Vandaag vieren we Pasen. We luisteren naar het verhaal van Maria van Magdala die ten einde raad is na het sterven van haar geliefde rabbi.  Jezus was een gelovig man. Hij was doordrenkt met de Joodse geloofsverhalen. Vandaag laten we Jesaja in onze viering aan het woord.

Laten we ons eerst klaarmaken voor wijsheid uit onze traditie. We maken het stil in onszelf. In die stilte laten we dat wat ons bezighoudt even voor wat het is. In die stilte maken we ruimte voor de stem van de Eeuwige.

Gebed
Eeuwige, ene, onnoembaar,
levende, lichtende,
Wees hier bij ons aanwezig
als niet te stuiten levenskracht.
Verzacht ons.
Maak ons nieuw.
Doe ons opstaan,
in het volle licht.

Acclamatie Als alles duister is

Eerste lezing Jesaja 51 9-11 (Naardense vertaling)
Waak op, ontwaak, bekleed je met kracht,
arm van de Ene,-
ontwaak als in de dagen van destijds,
van de geslachten van eeuwen her!
Was jij het niet die Rahav hebt neergehouwen,
de draak hebt doorboord?
Was jij het niet die de zee liet opdrogen,
de wateren van de overvloedige oervloed?,
die de diepten der zee hebt gemaakt
tot een weg voor verlosten om over te steken?
Mogen wie de Ene vrijkocht terugkeren,
met jubel in Sion aankomen,
hun hoofd getooid met eeuwige vreugde;
mogen blijdschap en vreugde hen bereiken,
op de vlucht slaan droefheid en gezucht!

Tussenzang Een mens te zijn op aarde ( M90)

Evangelie Johannes 20. 1-18
Vroeg op de eerste dag van de week, toen het nog donker was, kwam Maria van Magdala bij het graf. Ze zag dat de steen voor het graf was weggehaald. Ze liep snel weg, naar Simon Petrus en de andere leerling, van wie Jezus veel hield, en zei: ‘Ze hebben de Heer uit het graf weggehaald en we weten niet waar ze Hem nu neergelegd hebben.’ Petrus en de andere leerling gingen op weg naar het graf. Ze liepen beiden snel, maar de andere leerling rende vooruit, sneller dan Petrus, en kwam als eerste bij het graf. Hij boog zich voorover en zag de linnen doeken liggen, maar hij ging niet naar binnen. Even later kwam Simon Petrus en hij ging het graf wel in. Ook hij zag de linnen doeken, en hij zag dat de doek die Jezus’ gezicht bedekt had niet bij de andere doeken lag, maar apart opgerold op een andere plek.Toen ging ook de andere leerling, die het eerst bij het graf gekomen was, het graf in. Hij zag het en geloofde. Want ze hadden uit de Schrift nog niet begrepen dat Hij uit de dood moest opstaan. De leerlingen gingen terug naar huis.
Maria stond bij het graf en huilde. Huilend boog ze zich naar het graf, en daar zag ze twee engelen in witte kleren zitten, een bij het hoofdeind en een bij het voeteneind van de plek waar het lichaam van Jezus had gelegen. ‘Waarom huil je?’ vroegen ze haar. Ze zei: ‘Ze hebben mijn Heer weggehaald en ik weet niet waar ze Hem hebben neergelegd.’ Na deze woorden keek ze om en zag ze Jezus staan, maar ze wist niet dat het Jezus was. ‘Waarom huil je?’ vroeg Jezus. ‘Wie zoek je?’ Maria dacht dat het de tuinman was en zei: ‘Als u Hem hebt weggehaald, vertel me dan waar u Hem hebt neergelegd, dan kan ik Hem meenemen.’ Jezus zei tegen haar: ‘Maria!’ Ze draaide zich om en zei: ‘Rabboeni!’ (Dit Hebreeuwse woord betekent ‘meester’.) ‘Houd Me niet vast,’ zei Jezus. ‘Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader. Ga naar mijn broeders en zeg tegen hen dat Ik opstijg naar mijn Vader, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is.’ Maria van Magdala ging naar de leerlingen en zei tegen hen: ‘Ik heb de Heer gezien!’ En ze vertelde alles wat Hij tegen haar gezegd had.

Acclamatie Bij u is de bron van het leven

Overweging
Wat een wonderlijk verhaal vertrouwde Johannes aan het papier toe. Geen groep vrouwen in deze versie, maar één vrouw: Maria van Magdala.  Zodra het na de Sabbat mogelijk is gaat zij naar het graf.  Alleen. Dat is best bijzonder in die tijd en cultuur. Anders dan in de andere evangeliën is Maria van Magdala daar niet om het lichaam te verzorgen. Ze loopt doelloos rond in het donker en alleen, in diepe rouw.  Ze wil bij hem in de buurt zijn. En blijkt het lichaam verdwenen. Er is geen letterlijke nabijheid meer. Zelfs rouwen bij het dode lichaam is haar niet gegund. Zo gauw ze ziet dat het graf open is keert ze om en gaat naar Simon Petrus.  Johannes en Simon Petrus lijken een soort wedstrijd te houden. Wie is het eerste bij het graf? Johannes.  Simon Petrus arriveert als laatste maar gaat wel het graf in. Ze geloven. Wat ze geloven wordt ons niet duidelijk. Is dat geloof op dat moment …. Alleen het besef dat het lichaam van Jezus weg is. Dat is een feit. Dat kun je geloven. Begrijpen doen ze het niet. Ze gaan naar huis en vertellen niemand over wat ze hebben meegemaakt. Einde verhaal.
Maria blijft alleen achter. Radeloos. Maar zij ziet. Engelen in het wit. Haar ogen gaan open. Ze ziet Jezus zonder echt te zien. Verblindt door de het verdriet. Dan klinkt er één woord, haar naam, gezegd door een bekende stem. Het woord spreekt en doet de duisternis wijken.
Vanuit die diepe rouw wil Maria van Magdala vasthouden en aanraken om nooit meer los te laten.  Jezus zegt houd me niet vast. Dan gaan haar ogen echt open. Jezus leeft, maar anders dan voorheen. Dat is het uitzicht dat zij ontdekt.  Jezus is met haar. God is met haar.
God is te vinden bij wie ten einde raad zijn. Daar heeft hij of zij werk te doen. Daar moeten woorden gesproken worden. Daar moet licht gebracht worden. Daar moet perspectief geboden worden.  Dat is wat in de woorden van de profeten zo vaak klinkt. Zo ook in de verzen uit Jesaja die we hier klonken. Ontwaak! Mooi hoe in dit stukje van Jesaja teruggegrepen wordt op het scheppingsverhaal.  De oervloed die land werd om op te wonen. En vervolgens wordt die zee een weg voor verlosten. Dat doet denken aan de doortocht door de Zee. Het Joodse volk ontsnapt uit Egypte.  Gisteravond lazen we in de paaswake ook over het ontstaan van de aarde en over de uittocht. Een jubelend einde hebben deze verzen. Getooid met vreugde. Blijdschap…. Droefheid en gezucht slaan op de vlucht. Geloven is steeds weer lichtpuntjes proberen te zien. Soms tegen beter weten in. En weten/voelen dat je er niet alleen voorstaat.
Dat lijkt Maria van Magdala ook te overkomen. Ze wordt geroepen. Haar ogen gaan open. Ze laat het oude los en er ontstaat iets nieuws: uitzicht. Deze vrouw houdt haar mond niet. Ze gaat vertellen wat ze heeft ontdekt. Uitzicht! Nieuw leven! Niet te stuiten

Geloofslied Vroeg in de morgen

Klaarmaken tafel | collecte | instrumentale muziek

Voorbeden
Levende, Eeuwige, wij bidden voor alle mensen, in het bijzonder voor allen die moeten leven in situaties van onrecht en onderdrukking, van slavernij en uitbuiting; dat er bevrijding voor hen mag dagen, dat ze kunnen opstaan uit de dood.
Acclamatie  Jij die onze gedachten raadt
Levende, eeuwige, wij bidden voor alle mensen,
in het bijzonder voor allen die opgesloten zitten in zichzelf
door wat zij meegemaakt hebben; dat zij medemensen ontmoeten die hun ogen open doen,
dat zij kunnen opstaan uit de dood.
Acclamatie  Jij die onze gedachten raadt
Levende, eeuwige, wij bidden voor onszelf, mensen van hoop en verlangen, levend in het volle licht van Pasen; mogen wij leren vertrouwen in het leven, mogen wij leren vertrouwen op elkaar.
Acclamatie  Jij die onze gedachten raadt
Levende, eeuwige, wij bidden voor onze zieken, voor onze doden, dat zijn een plaats in ons hart houden.
Acclamatie  Jij die onze gedachten raadt

Tafelgebed
Gezegend Jij, bron van hoop die vrijheid schept, die warmte geeft die voelbaar in ons midden ,er wil zijn voor elke kleine en grote mens. Gezegend Jij, bron van leven die ruimte schept, die liefde geeft, die als een kracht in ons, ons doet opstaan voor vrede en gerechtigheid. Gezegend Jij, bron van moed, die kansen schept, die toekomst geeft, die ogen opent om te zien wat ons te doen staat,  werken aan jouw wereld van menswaardigheid. Gezegend jij, tot ons gekomen in Jezus van Nazareth, belichaming van hoop, leven en toekomst, die jouw woorden sprak,  die jouw daden deed, om licht te zijn, om mens te zijn, om God te zijn, om goed te zijn, voor elke mens.
Hij gaf zijn liefde tot het uiterste toe. Op de avond voor zijn sterven, nam Hij brood in zijn handen, sprak een dankgebed, brak het, gaf het aan zijn vrienden en zei: ontvang en eet dit brood, als teken van mijn leven, gebroken en gedeeld, ter wille van u.
Ook nam hij de beker liet hem rondgaan en zei: neemt deze beker en drinkt er uit samen aan dezelfde tafel. Zo zal er vrede komen in stad en land. Blijf dit doen om mij te gedenken.
Zo willen wij leven,  in zijn geest,  zodat er lente komt voor iedereen, een wereld vol hoop, vertrouwen en medemenselijkheid.  Zo willen wij bidden, als broers en zussen van elkaar, de woorden die Jezus ons gegeven heeft:
Onze vader

Vredeswens | Vredeslied Zuster, broeder vrede voor jou
Communie  | Lied Eet en drinkt van brood en wijn

Mededelingen

Slotgedachte
Zelfs als geen mens
het zou geloven
dan zouden bloemen en bomen
het nog verkondigen
dat zelfs wat ingeslapen is
toch onbedwingbaar kan herleven (Kris Gelaude)

Zegen
Zegenen wij elkaar en moge die God en goed is
de hele mensheid en ons zegenen
met het volste vertrouwen
dat leven en liefde dood en kwaad overwinnen.
Zalig Pasen in de naam van de eeuwige die we kennen als vader/moeder, zoon en goede geest. Amen.

Slotlied zolang wij ademhalen

Paaszaterdag: Een weg van licht en leven

SAN SALVATORGEMEENSCHAP  | 16 april | Paaswake
Een weg van licht en leven
Voorbereiding  Corrie Dansen, Maria van den Dungen, Franneke Hoeks
Lectoren Marga van de Koevering en Ria van Luijk
Melodiek o.l.v. Hans Waegemakers | Piano Coby Wagemans | Fluit Maria Werner

U die gezegd hebt: ik zal er zijn. Hier zijn wij: mensen met het donker van Goede Vrijdag nog in ons. Wij bidden om licht. Schenk ons hoop die leven doet.

Zingen: als alles duister is

Paaskaars aansteken met het licht de parade
We warmen ons aan elkaar bij het vuur. Het Paasvuur dat mensen van verschillende kerken samen aanstaken. Teken van de hoop, van het licht dat altijd weer terugkeert.  We steken de Paaskaars aan. Het licht keert terug. Elk van ons ontvangt dit licht, het licht van Pasen, van de hoop dat de dood niet het einde zal zijn.

Licht doorgeven

Lied: Licht dat ons aansteekt in de morgen

Uit Genesis
In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. (Genesis 1: 1-5 )
God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht. God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis; het licht noemde hij dag, de duisternis noemde hij nacht. Het werd avond en het werd morgen. De eerste dag.
Er was nog altijd de oervloed. Een grote gevaarlijke watermassa. De Eeuwige bracht scheiding aan. Grond onder onze voeten. Land om veilig op te leven. Toen schiep God planten die kleur brachten, gewassen voor ons tot voedsel.  Duurzaam, want ze droegen zaden. Vervolgens vissen, vogels en allerlei soorten dieren. (Genesis 1: 6-25)
God zei: ‘Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken; zij moeten heerschappij voeren over de vissen van de zee en de vogels van de hemel, over het ​vee, over de hele aarde en over alles wat daarop rondkruipt.’ God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de mensen.  God keek naar alles wat hij had gemaakt en zag dat het zeer goed was. ( Genesis 1: 26-27)

Lied: Die chaos schiep

Doortocht Exodus 14
De ​engel​ van God, die steeds voor het ​leger​ van de Israëlieten uit was gegaan, stelde zich nu achter hen op. Ook de wolkkolom die eerst voor hen uit ging stelde zich achter hen op, zodat hij tussen het ​leger​ van de ​Egyptenaren​ en dat van de Israëlieten kwam te staan. Aan de ene kant bracht de wolk duisternis, aan de andere kant verlichtte de vuurzuil de nacht. Die hele nacht konden de legers niet bij elkaar komen. Toen hield ​Mozes​ zijn arm boven de zee, en de Eeuwige liet de zee terugwijken door gedurende de hele nacht een krachtige oostenwind te laten waaien. Hij veranderde de zee in droog land. Het water spleet, en zo konden de Israëlieten dwars door de zee gaan, over droog land; rechts en links van hen rees het water op als een muur.

Lied: Gij die uw naam

Paasevangelie Lucas 24, 1-10
Maar op de eerste dag van de week gingen de vrouwen bij het ochtendgloren naar het graf met de geurige olie die ze bereid hadden. Bij het graf aangekomen zagen ze echter dat de steen voor het graf was weggerold, en toen ze naar binnen gingen, vonden ze het lichaam van de Heer Jezus niet. Ze wisten zich geen raad. Plotseling stonden er twee mannen in stralende gewaden bij hen. Ze werden door schrik bevangen en bogen het hoofd. De mannen zeiden tegen hen: ‘Waarom zoeken jullie de levende bij de doden? Hij is niet hier, Hij is uit de dood opgewekt. Herinner je wat Hij jullie gezegd heeft toen Hij nog in Galilea was: de Mensenzoon moest worden uitgeleverd aan zondaars en moest gekruisigd worden en op de derde dag opstaan. Toen herinnerden ze zich zijn woorden. De vrouwen keerden terug van het graf en gingen aan de elf en aan alle anderen vertellen wat er was gebeurd. Het waren Maria van Magdala, Johanna, en Maria, de moeder van Jakobus, en nog een aantal andere vrouwen die hen vergezelden. Ze vertelden de apostelen wat er was gebeurd.

Zingen: Blijf niet staren op wat vroeger was

Overweging
Een nieuwe paaskaars, licht ontstoken en aan elkaar doorgegeven. Licht van hoop. Licht van vertrouwen. Licht van geloof. Alles begon met licht zo hoorde we in het verhaal van de schepping. Licht werd door de Eeuwige van het donker gescheiden. Licht als eerste scheppingsdaad, gevolgd door al het moois op deze aarde. Mensen als laatste in de rij. Mensen als beeld van God. En God zag dat het goed was. Een soort oerbeeld van goed leven in die oorspronkelijke tuin van de Eeuwige.
Tijd verstrijkt. Mensen ontwikkelen zich en gaan hun eigen weg. Dat brengt de wereld veel moois, maar mensen zouden geen mensen zijn als ontwikkeling ook niet conflict met zich meebrengt. De neiging om wat afwijkt van je eigen groep tot object te maken. Dat gebeurde lang geleden met het joodse volk. Slaven waren zij in Egypte. Maar ook recenter en dichterbij zijn er voorbeelden van groepen mensen die tot slaaf gemaakt werden of worden. Mensenhandel. Onze eigen geschiedenis.
Het verhaal van de uittocht is een bevrijdingsverhaal pur sang. De eeuwige die het onderdrukte volk te hulp komt. Een baken van licht op de weg die deze groep mensen losmaakt van hun slavenbestaan.
En dan Jezus, Messias, kind van god. Op witte donderdag vierden we de laatste maaltijd van Jezus met zijn vrienden. Door de knieën ging hij om de voeten te wassen. Een voorbeeld van dienend leiderschap dan een ander niet wil knechten. Nooit!  Opgepakt en gekruisigd liet hij zijn vrienden en vriendinnen radeloos achter.  Hoe moest het nu verder?
Het zijn vrouwen die naar het graf gaan. In de vroege ochtenduren. Dat moment net voor de zon opkomt. Tot hun grote schrik is de steen weggerold. Ook dat nog. Zelfs geen lichaam om afscheid van te nemen. Er is niets meer. Helemaal niets meer. De bodem van verdriet en verbijstering bereikt.  En dan is er licht: mannen in stralende gewaden.  Hij is niet hier. Hij is opgestaan! Wat een ongelofelijke boodschap is dat. Ongelofelijk!
Ik weet niet of ik deze verhalen letterlijk geloof. De bijbel is een geschiedenisboek voor mij. Toch moet er iets gebeurd zijn in dat eerste ochtendlicht. Iets wonderlijks. Misschien is het grootste wonder niet de opstanding van Jezus maar het feit dat deze vrouwen opstaan en in zichzelf dat verhaal van jezus voelen oplichten. Dat zij deze gebeurtenis doorvertellen zodat de leerlingen op hun beurt ook opstaan, oplichten en doem, dood en duister achter zich laten.
En wij, hier in de paasnacht van 2022. Na twee jaar corona kunnen we weer vieren en letterlijk licht doorgeven aan elkaar. En licht kunnen we wel gebruiken. Kan de wereld wel gebruiken. Oorlog aan de grenzen van Europa. Mensen op de vlucht. Mensen gemangeld. Om moedeloos van te worden. Maar hier is het licht. Licht tegen de verdrukking in!  Licht dat ons niet verblindt, maar licht dat ons nieuw zicht geeft en tot mensen maakt zoals God ons graag ziet. Mensen vol licht en leven. Aanstekelijke mensen die anderen tot leven wekken.

Hernieuwing doopbelofte
U riep de aarde tevoorschijn
uit het water van de oervloed
U bevrijdde uw volk uit de slavernij
en door het water van de zee
ging U voor hen uit naar het land van hun verlangen.
U noemde Jezus uw geliefd kind
toen hij gedoopt werd in de Jordaan
U roept ons om zijn weg te gaan
te leven zoals hij
op weg te gaan naar het beloofde land

Zegening van het water
Eeuwige, laat uw geest over dit water gaan
dat het een bron van leven mag zijn

Zingen: Levend water, drenk mijn ziel in mij

Een avond die anders is dan alle anderen. We hoorden over oorsprong, bevrijding, leven voorbij de dood. Een avond om je geloof te belijden. Laat ons aanstekelijke mensen zijn
die het verhaal van Jezus blijven vertellen, blijven leven.
Kom maar naar voren, laat je besprenkelen door dit water vol vuur.

Lied: Gij die ons nooit geknecht hebt met geen woord”

Vredeswens| Tafel klaarmaken | Collecte | Muziek

Tafelgebed
Hoe hoopgevend is jouw naam: Ik zal er zijn.
Hoe bevrijdend is jouw licht: warm en verhelderend
Hoe liefdevol is jouw hand: open en nabij
Hoe verfrissend is jouw bron: zuiver en levengevend
jouw naam dragen wij met ons mee, jouw licht willen wij uitdragen, jouw hand maken wij tot de onze, jouw bron laat ons leven stromen om mens te zijn,  zoals Jij je had ingebeeld, zorgend voor de aarde, voor al wat leeft en is,
om mens te zijn, zoals eens Jezus, die ons voorging, opkwam voor anderen, trouw bleef aan Jou, en zo aan zichzelf.
In de avond voor zijn sterven aan het kruis toonde hij nog eenmaal wie hij was en blijven wou voor ons. In het bijzijn van zijn vrienden heeft hij brood genomen,  dankte Jou voor het brood, brak het en deelde het aan zijn vrienden met de woorden: ‘Neem en eet van dit brood, dit is mijn leven, ik geef het aan jullie.’ Hij nam een beker, sprak een dankgebed, en zei daarbij: ‘Drink hieruit en proef van mijn liefde, zodat mijn vreugde in u zal zijn en haar volheid bereikt. Heb elkaar lief, zoals ik u heb liefgehad.’ In zijn geest zullen wij leven. Zo zal jouw naam ‘Ik zal er zijn’  een blijvende belofte zijn,zal het licht stralen, zullen handen elkaar vinden en bronnen van leven zullen stromen. Zie de mens, nieuw geboren, deuren zullen opengaan, een nieuwe lente breekt aan, de wereld komt tot leven. Zijn woorden indachtig,  zal jouw koninkrijk komen, daarom bidden wij: Onze Vader

Breken en delen | Communielied: Wat in stilte bloeit
Paaswens

Slotgedachte
‘Er zal nooit, nergens
een begin van redding zijn,’
‘als niet ten minste één mens zegt
‘hier ben ik’
en ziende om zich heen
zoekt of er nòg een is, nog twee of drie
met vonken licht ‘hier ben ik’
in hun ogen.’
(Huub Oosterhuis)

Zegen
Zelfs als geen mens het zou geloven dan zouden bloemen en bomen het nog verkondigen dat zelfs wat ingeslapen is toch onbedwingbaar kan herleven.

Dat wij gezegend zijn met het licht van Pasen
opstaan en licht brengen in het donker
tot alles licht is geworden
in de naam van…

Slotlied: Het zal in alle vroegte zijn

Dieptepunt

SAN SALVATORGEMEENSCHAP  | 15 april | Goede Vrijdag
Dieptepunt
Voorbereiding  Corrie Dansen, Maria van den Dungen, Franneke Hoeks  Lector Ton de Coster
Melodiek  o.l.v. Marcel van der Maeden | Piano Coby Wagemans |  Fluit Maria Werner

Stilte

Gisteren waren we hier. Samen. Nog.
We vierden met brood en wijn het feest van bevrijding
tegen beter weten in. Alsof het niet op kon.
De kruimels op onze lippen, de beker leeggedronken.

En toen werd het stil. Een kus. En weg was hij.
Onbereikbaar. Dieptepunt.
En wij, hier, radeloos. Zo vol vragen.
Teruggeworpen op onszelf.

Lied Als alles duister is

Dit uur luisteren we naar de laatste woorden van die man, die aan het kruis is gehangen. Zeven keer sprak hij in zijn laatste uren. Kruiswoorden. We zoeken met elkaar in teksten, muziek, beeld en gebed naar betekenis van deze woorden nu. Kruiswoorden. We zoeken naar sporen van betekenis in wat er nu om ons heen gebeurt. Kruiswoorden. Cruciale woorden, die het verschil kunnen maken. Woorden op het grensvlak van leven en dood. Toen. Nu.

Stilte

Het eerste woord – Vergeving

Aangekomen bij de plek die de Schedelplaats heet, werd hij gekruisigd, samen met de twee misdadigers, de een rechts van hem, de ander links. Jezus zei: ‘Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.’ De soldaten verdeelden zijn kleren onder elkaar door erom te dobbelen. (Lucas 23, 33-34)

Uit het boek van Vergeving van Desmond en Mpho Tutu
Als het erop aankomt is vergiffenis schenken een keuze die we maken, en het vermogen om anderen te vergeven komt voort uit het besef dat we allemaal onze gebreken hebben en allemaal mensen zijn. Wij hebben allemaal fouten gemaakt en anderen gekwetst. En dat zullen we blijven doen. We vinden het gemakkelijker om vergeving te betrachten wanneer we kunnen erkennen dat de rollen ook omgedraaid hadden kunnen zijn. Ieder van ons had dader kunnen zijn in plaats van slachtoffer. Ieder van ons is in staat om anderen de dingen aan te doen die ons zijn aangedaan. Ik zou kunnen zeggen: ‘Ik zou nooit…. Maar wie waarachtig nederig is, zal zeggen: ‘Zeg nooit nooit.’ Zeg liever: Ík hoop dat ik, in dezelfde omstandigheden, niet zou….’ Maar kunnen we zoiets ooit werkelijk weten?

Gebed

Laat ons bidden om vergeving. Niemand is perfect. Bewust en onbewust doen we anderen pijn. Laat hier ruimte zijn voor dat wat om vergeving vraagt.

Stilte

Lied: MG 156 De woorden die wij spraken tot elkaar

Het tweede woord – Uitzicht

Ook de ​soldaten​ dreven de spot met hem, ze gingen voor hem staan en boden hem zure ​wijn​ aan, terwijl ze zeiden: ‘Als je de ​koning​ van de ​Joden​ bent, red jezelf dan!’ ³⁸Boven hem was een opschrift aangebracht: ‘Dit is de ​koning​ van de ​Joden’. Een van de gekruisigde misdadigers zei spottend tegen hem: ‘Jij bent toch de Messias? Red jezelf dan en ons erbij!’ Maar de ander wees hem terecht met de woorden: ‘Heb jij dan zelfs geen ontzag voor God nu je dezelfde straf ondergaat? Wij hebben onze straf verdiend en worden beloond naar onze daden. Maar die man heeft niets onwettigs gedaan.’ En hij zei: ‘Jezus, denk aan mij wanneer u in uw koninkrijk komt.’ Jezus antwoordde: ‘Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.’ (Lucas 23, 36-43)

Reflectie
Met jezelf in het reine komen, met een ander, met de Ander.
Je kwetsbaarheid, onvermogen, falen, tekortschieten, onder ogen zien.
Je wanhoop, angst en haat.
Je toewenden naar de ander en vragen “zie mij, wil er zijn voor mij”.
“Ik zie jou, wil er zijn voor jou.
Zie jij mij, wil er zijn voor mij”.
Een nieuw begin, veilig zijn, vrede, paradijs.

Gebed
Laat ons bidden voor de mensen die hun menselijkheid niet verliezen als ze oog in oog staan met situaties die het leven tarten. Mensen die ons lieten en laten zien waar het in het leven om draait. Rechtvaardigheid. Liefde. Trouw. Soms zijn hun namen wereldgeschiedenis. Vaak zijn het mensen die deden wat ze moesten doen omdat hun hart sprak.

Lied: 218 Bij U is de bron van het leven

Het derde woord – Nabijheid

Bij het kruis van Jezus stonden zijn moeder met haar zuster, Maria, de vrouw van Klopas, en Maria uit Magdala. Toen Jezus zijn moeder zag staan, en bij haar de leerling van wie hij veel hield, zei hij tegen zijn moeder: ‘Dat is uw zoon,’ ²⁷en daarna tegen de leerling: ‘Dat is je moeder.’  (Johannes 19:26-27

Reflectie
.. zag jij misschien dat ik naar jou,
dat ik je zag en dat ik zag hoe jij
naar mij te kijken zoals ik naar jou
en dat ik hoe dat heet zo steels,
zo en passant en ook zo zijdelings –
dat ik je net zo lang bekeek tot ik
naar je staarde en dat ik staren bleef.
Ik zag je toen en ik wist in te zien
dat in mijn leven zoveel is gezien
zonder dat ik het ooit eerder zag.
Joost Zwagerman
Gebed
Laat ons bidden voor verbindingen tussen mensen. Dat daar waar verbinding en nabijheid ver te zoeken is mensen een uitgestoken hand mogen ervaren. Dat wij als geloofsgemeenschap een teken mogen zijn van een ruimte waar vriendschap en relatie keer op keer vorm krijgen.

Lied: Waar vriendschap is en liefde

Het vierde woord – Wanhoop

Op het middaguur viel er een duisternis over het hele land, die drie uur aanhield. Aan het einde daarvan, in het negende uur, riep Jezus met luide stem: ‘Eloï, Eloï, lema sabachtani?’, wat in onze taal betekent: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?’ (Marcus 15:33-34)

Reflectie
Duisternis alom…niet alleen het licht verdween…alles en iedereen leek hem verlaten te hebben…
Zijn vader, voor wie hij alles overhad, waar was hij? Wie helpt hem nog?
Zoveel mensen hebben dat ervaren, die put.., zo diep .  Zo donker om je heen, dat je zelfs liefdevolle nabijheid niet meer opmerkt.
Hoe lang duurt het nog?  (Wanneer) zal er licht zijn/ komen?

Stilte

Gebed
Laat ons hier stilstaan bij al die momenten waarop we dachten en denken. Waarom? Waarom dit. Waarom deze mens? Waarom dit volk? Voor al die situaties waarin woorden te kort schieten en wij ons op onszelf voelen teruggeworpen en zo hopen dat Liefde met een hoofdletter zich niet van ons afkeert.

Lied Naar U, Levende, klimt mijn ziel ps. 25

Het vijfde woord – Dorst

Toen wist Jezus dat alles was volbracht, en om de Schrift geheel in vervulling te laten gaan zei hij: ‘Ik heb dorst.’ (Johannes 19:28)

Stilte

Een gedicht

Ik heb nooit naar iets anders getracht dan dit:
het zacht maken van stenen
het vuur maken uit water
het regen maken uit dorst

ondertussen beet de kou mij
was de zon een dag vol wespen
was het brood zout of zoet
en de nacht zwart naar behoren
of wit van onwetendheid

soms verwarde ik mij met mijn schaduw
zoals men het woord met het woord kan verwarren
het karkas met het lichaam
vaak waren de dag en de nacht eender gekleurd
en zonder tranen, en doof

maar nooit iets anders dan dit:
het zacht maken van stenen
het vuur maken uit water
het regen maken uit dorst

het regent ik drink ik heb dorst.
Gerrit Kouwenaar
Lied Ik ben, zegt Gij, de Eerste en de Laatste

Het zesde woord – Volbracht

Er stond daar een vat zure wijn; ze staken er een majoraantak met een spons in en brachten die naar zijn mond. Nadat Jezus ervan gedronken had zei hij: ‘Het is volbracht.’ (Johannes 19:30)

Stilte

Bloemenhulde
Laat ons hier de kwetsbaarheid vieren door dit kale kruis te tooien met voorjaarsbloemen. Niet om onrecht, pijn en lijden te verhullen maar als een teken dat kwetsbaarheid deel is van het leven. Bloemen spreken als woorden te kort schieten. Dat kwetsbaarheid in mensen tot bloei mag komen.

Lied Stilte nu ps 65

Het zevende woord – Overgave
En Jezus riep met luide stem: ‘Vader, in uw handen leg ik mijn geest.’ Toen hij dat gezegd had, blies hij de laatste adem uit.  (Lucas 23:46)
Stilte

En dan. Stil. Adembenemend stil. De woorden voorbij.  Ons rest het uithouden van die onmogelijke stilte op weg naar wat gaat komen.