Vieringen

Ruimte in den vreemde / Waar water is, waar mensen zijn

SAN SALVATORGEMEENSCHAP
12 maart 2023: 3^e zondag van de vasten
Voorganger: Wilton Desmense
Lectoren: Fiet Vreeburg en Rinus v.d. Heijden
Muzikale begeleiding: Joost Boekhoven, Maria Werner, Gerard vd Weijer

Thema: Ruimte in den vreemde / Waar water is, waar mensen zijn
Openingslied: Uit uw hemel zonder grenzen (couplet 1,3,4)

Welkom en bede
Welkom allemaal.
Thema van deze viering is: Waar water is, waar mensen zijn …
Het begin: een zoektocht naar bevrijding,
naar ruimte voor een volk dat in de knechtenrol was gedwongen;
een zoektocht van 40 jaar, over woeste, droge grond.
Waar was levenswater?
Het moest uit harde rots worden geslagen!
Maar het kon ook zomaar opborrelen uit een put uit aartsvaderlijke tijden.

Dit is de uitnodiging van vandaag:
“Kom, trek mee naar een beter land,
waar water is voor vriend en vreemdeling,
ga mee naar het land van ooit.”

God, uw Geest gaat in ons om.
Laat ons durven gaan, waar de weg moeilijk is,
naar ruimte die ons nog vreemd is,
hier, nu en in de toekomst.
Trek met ons mee!

Acclamatie: Hij gaf aan blinden het gezicht (mel. Uit vuur en ijzer)
Hij gaf aan blinden het gezicht,
waar hij voorbijging werd het licht.
Voor niemand deed hij deuren dicht,
hij deed de hemel open.
Kom trek naar een beter land,
ga samen naar de overkant,
je hand in een andere hand,
dan gaat de hemel open.

Voorbereiding op de lezingen
De Bijbel is nu geopend: hoofdstuk 17 van het boek Exodus,
over de uittocht van het joodse volk uit Egypte.
Na deze lezing, die Rinus van der Heijden zal voorlezen,
volgen, na het tussenlied, evangeliewoorden uit Johannes 4
bij monde van Fiet Vreeburg.
Samen zullen wij namens u de dienst van de tafel verzorgen.

Lezing 1: (Exodus 17: 1-7)

Het volk Israël, gevlucht uit Egypte, vertrok uit de Sin-woestijn.
Ze trokken van de ene plaats naar de andere.
Ze gingen daar waar de Heer hun beval te gaan.

Toen zetten ze hun tentenkamp op bij Rafidim.
Daar was echter geen water.
Het volk begon met Mozes ruzie te maken en zei:
“Geef ons water! We willen drinken!”
Maar Mozes antwoordde:
“Waarom maken jullie ruzie met me?”
Het volk had echter dorst en klaagde tegen Mozes:
“Waarom heb je ons uit Egypte meegenomen?
Soms om ons, onze kinderen en ons vee te laten sterven van de dorst?”

Toen riep Mozes luid tot de Heer en zei:
“Wat moet ik met dit volk doen?
Nog even en dan gooien ze me met stenen dood!”
Toen zei de Heer tegen Mozes:
“Ga voor het volk uit en neem een paar van hun leiders mee.
Neem ook je staf mee.
Ik zal daarginds vóór je op een rots bij de berg Sinaï staan.
Sla met je staf op die rots.
Dan zal er water uit komen en kan het volk drinken.”
Mozes deed dat, terwijl de leiders van Israël toekeken.
En Mozes noemde die plaats Massa (dat betekent ‘uitdaging’) en Meriba (‘ruzie’),
omdat de Israëlieten daar ruzie met hem hadden gemaakt
en omdat ze de Heer hadden uitgedaagd.
Want ze hadden gezegd:
‘We willen weten of de Heer nog bij ons is of niet!’

Tussenzang: Hoort hoe God met mensen omgaat

Lezing 2:  (Johannes 4: 5-15)
Jezus kwam bij Sichar, een stad in Samaria.
Die stad ligt dicht bij het stuk grond
dat Jakob ooit aan zijn zoon Jozef had gegeven.
Daar was ook de bron van Jakob.
Jezus was moe van de reis en ging bij die bron zitten.
Het was toen ongeveer twaalf uur ’s middags.

Een Samaritaanse vrouw kwam water halen bij de bron.
Jezus zei tegen haar: “Wil je mij wat te drinken geven?”
De leerlingen waren namelijk naar de stad gegaan om eten te kopen.
De vrouw zei tegen hem:
“Hoe kunt u als Jood te drinken vragen aan mij, een Samaritaanse?”
Joden willen immers niet met Samaritanen omgaan.
Jezus antwoordde:
“Als je wist wat God jou wil geven,
en als je wist wie hier aan jou om drinken vraagt,
dan zou jij aan Hém om drinken hebben gevraagd
en Hij zou je vers water hebben gegeven.”
Ze zei tegen hem:
“Heer, u hebt geen emmer en het is een diepe put.
Hoe kunt U dan aan vers water komen?
Bent U soms belangrijker dan onze voorvader Jakob?
Hij heeft deze put gegraven.
Hij heeft er ook zelf uit gedronken, met zijn zonen en zijn vee.”
Jezus antwoordde haar:
“Mensen die van het water uit deze put drinken,
zullen weer dorst krijgen.
Maar mensen die hebben gedronken van het water dat ik hun geef,
zullen voor eeuwig geen dorst meer krijgen.
Want het water dat ik hun geef,
zal in hen een bron worden
waar water uit opborrelt dat eeuwig leven geeft.”
De vrouw zei:
“Heer, geef mij van dat water, zodat ik nooit meer dorst krijg.
Dan hoef ik nooit meer water te gaan halen bij de bron hier.”

Acclamatie: Woord dat ruimte schept

Overweging
‘RUIMTE’ is het basisthema van deze veertigdagentijd.
Scheppen de woorden van de lezingen van vandaag ruimte?
Bieden ze ons perspectief?

De tekst van het zojuist gezongen lied,
‘Woord dat ruimte schept’,
verwoordt, wat wij graag in de verhalen vinden:
toekomstperspectief,
de aanblik van een wijd licht land,
waar gerechtigheid leeft
en de waarheid niet op lachwekkende wijze wordt omgekeerd.

Een volk is op de vlucht.
Ooit werd het in zijn nood, in letterlijk zijn hongersnood,
in den Egyptische vreemde gastvrij ontvangen en opgenomen.
Maar er kwamen andere tijden!
Vreemdelingen werden erop aangekeken vreemdeling te zijn
en de gerechtigheid was steeds verder zoek!
Het volk dat in duisternis leefde pakte zijn biezen
en trok door de Schelfzee (schelf betekent ‘bies’)
de woestijn in.
Het was een levensgevaarlijke oversteek,
onder leiding van Mozes, die ooit als pasgeboren baby
dankzij een biezen mandje – het lijkt wel een voorteken –
en dankzij farao’s dochter was gered van de verdrinkingsdood.

Het is een verhaal van goede tijden, slechte tijden,
of, om in de Egyptische context te blijven,
van de magere jaren na de vette.
Het is het verhaal van mensen
die op zoek zijn naar een beter leven, ruimte,
hopend dat terug te vinden in het land van hun voorouders.

Was dat er nog?
Zouden zij het terug kunnen vinden?
Over het water, zou het er zijn?
De twijfel sloeg toe.
Zoals wanneer het oorlog is
en je tegen een meedogenloze vijand vecht
en overal rondom je ervaar je woestijn
en lege ruimte, waarin je ook geen god meer ervaart.
Zo’n leven is op de lange, lange duur niet te harden.
“Geef ons water, geef ons ons leven terug, geef ons levenswater.”
Dat riep dat volk. En het daagde God uit,
die of omdat Hij er niet was.

Zelfs Mozes werd kwaad op zijn weerbarstige God
en sloeg zo krachtig op die harde rots van hem
dat er levenswater uit kwam.
Wat was dat voor een wonder?
Waar had hij de woorden gevonden,
woorden als van nieuwe hoop,
ruimte scheppende visioenen?
Dat is de boodschap, ook voor ons:
geef nooit op!
Denk altijd aan toekomst, wijd licht land.

Dat daagde ook voor Jezus, bij een stad in Samaria.
Ook Jezus was moe van al dat gereis,
van veertig dagen woestijn,
van veertig dagen vasten.
Hij was gewend de dorst van andere mensen te lessen,
maar nu had hij zelf gewoon letterlijk dorst.
Een vrouw kwam bij de bron om water te putten.
Zij was een Samaritaanse:
voor haar was hij een jood, voor Jezus was zij een medemens.
Een barmhartige medemens, want zij gaf hem water,
geput uit de bron van Jacob, die wel 40 meter diep was.
Diep genoeg om levenslessen uit te trekken!
Zij spraken met elkaar, die twee mensen,
en de een leerde van de ander
en zo lesten zij hun dorst,
naar ruimte en wijd licht land.

Trek maar mee door het water,
naar het land van ooit,
neem het mee uit Jacobs put,
sla het uit harde rotsen,
zo hard dat je er een gemeenschap op kunt bouwen,
die past bij de menselijke maat.

Geloofslied: Trek ik de zee door

Collecte

Voorbeden
Bidden we voor mensen waar ook ter wereld
die zich inzetten voor de rechten van anderen.
Mogen zij kracht en moed ontvangen
om door te gaan met hun goede werken.
Acclamatie: Heer ontferm U
Bidden we voor onszelf, die ons soms machteloos voelen
door de armoede en ellende die we zien in deze wereld.
Mogen wij geïnspireerd blijven
en ons blijven inzetten voor een waardig bestaan voor iedereen.
Acclamatie: Heer ontferm U
Bidden we voor hen die getiranniseerd en ontrecht worden.
Mogen er andere tijden komen, mogen zij die spoedig beleven!
Acclamatie: Heer ontferm U
Bidden we voor onze eigen intenties
en noemen wij met name hen die onze gemeenschap nabij waren:
……….

Tafelgebed
Gezegend Jij,
bron van hoop
die vrijheid schept
die warmte geeft
die voelbaar in ons midden
er wil zijn
voor elke kleine en grote mens.

Gezegend Jij,
bron van leven,
die ruimte schept,
die liefde geeft,
die als een kracht in ons
ons doet opstaan
voor vrede en gerechtigheid.

Gezegend Jij,
bron van moed,
die kansen schept,
die toekomst geeft,
die ogen opent
om te zien wat ons te doen staat:
werken aan jouw wereld
van menswaardigheid.

Gezegend jij,
tot ons gekomen
in Jezus van Nazareth,
belichaming van hoop,
leven en toekomst;
die jouw woorden sprak,
die jouw daden deed,
om licht te zijn,
om mens te zijn,
om God te zijn,
om goed te zijn, voor elke mens.

Hij gaf zijn liefde
tot het uiterste toe.
Op de avond  voor zijn sterven,
nam hij brood in zijn handen,
sprak een dankgebed,
brak het,
gaf het aan zijn vrienden en zei:
ontvang en eet dit brood,
als teken van mijn leven,
gebroken en gedeeld,
ter wille van jullie.

Ook nam hij de beker,
liet hem rondgaan en zei:
neem deze beker en drink er uit,
samen aan dezelfde tafel.
Zo zal er vrede komen in stad en land.
Blijf dit doen om mij te gedenken.

Zo willen wij leven
in zijn geest,
zodat er lente komt voor iedereen,
een wereld vol hoop,
vertrouwen en medemenselijkheid.

Zo willen wij,
als broers en zussen van elkaar,
samen bidden naar het voorbeeld
dat Jezus ons heeft gegeven:

Onze Vader: (Het rijk der hemelen, Liselore Gerritsen)
Onze Vader die in de hemel zijt,
geef mij een plek op aarde waarvan de naam mij heilig is,
een koninkrijk dat mijn huis is,
een plek die mijn spelend kind ruimte geeft
waar dan ook.
Geef mij een plek waar het koren groeit voor mijn brood,
waar de wind in de bomen en het vuur in huis
een gevoel van vergeving geven van alle schuld,
zoals ook wij vergiffenis zijn voor dat stukje aarde
dat zonder ons braak zou liggen,
een plek die ons niet tot het kwade verleidt,
maar die ons verlost van angst.
Gezongen:
Want van U is de toekomst, kome wat komt.

Vredeswens
Het winnende lied van een van de eerste eurovisiesongfestivals was
‘Een beetje’ en het werd gezongen door Teddy Scholten.
Dat was in 1959. In 1982 waren de beginwoorden van het winnende liedje opnieuw, in het Nederlands vertaald, ‘Een beetje’,
met daar meteen op volgend het woord ‘vrede’.
De Duitse winnares Nicole zong dat lied ook in het Nederlands.
Wensen wij elkaar bescheiden ook ‘een beetje vrede’ toe,
wetend dat wij heel veel bedoelen!

Vredeslied: Een beetje vrede
Een beetje vrede, een beetje liefde
Voor deze wereld waarop we wonen
Een beetje vrede, een beetje vreugde
Erover dromen, dat doen we al

Een beetje vrede, een beetje liefde
Dat er weer hoop is voor alle mensen
Een beetje vrede, een beetje vreugde
Toe laat ons wensen dat het komen zal

Communie
Laat ons wensen dat het komen zal.
Moge het zover komen
dat het geluk en de vruchten die deze wereld biedt
eerlijk verdeeld en gedeeld worden,
zoals wij brood en wijn van deze tafel
met elkaar mogen delen.
Van harte uitgenodigd!

Communielied: Jij leert mij vliegen

Vastenactie
Mensen onderweg … naar een menswaardiger leven.
De Vastenactie ondersteunt hen,
dit jaar met projecten die zich richten op
kwetsbare groepen ontheemden in het westen van Zuid-Soedan.
Er is speciale aandacht voor de positie van vrouwen,
met als doel ze een volwaardige plaats te laten innemen in hun gemeenschap.
De mannen worden daar uitdrukkelijk bij betrokken.
Onze bijdrage kan het verschil maken, zodat de ruimte voor vrouwen in Zuid-Soedan
sterker en veiliger wordt.

Mededelingen

Slotgebed en wegzending
Alles ontgrenzende
alles doordringende ruimte,
vrijheid, scheppende vrijheid.
Onbegonnen begin,
hier nu nieuw beginnende.

Roekeloos denk ik jou,
haveloos roept mijn verstand jou,
oorsprong van mijn geweten.
Ondoordringbare nacht,
niet hier, woest en leeg ben je.

Zwijgende. Meegaande voetstappen,
schaduw van schouders.
Ogen, zoekende ogen.
Ongemaskerde vriend,
hoe hier nu verschijn je me.
(Vriend, Huub Oosterhuis)

Laten wij na deze soms mysterieuze woorden van Huub Oosterveld
de ruimte weer zoeken in de woorden van de wereld om ons heen
en in de stilte van onszelf,
geïnspireerd door ons geloof in de eenheid
van de oorsprong en het einddoel van ons leven.
En laten wij dat bevestigen in het teken van het kruis,
in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.

Slotlied: Dans van de zee

viering 5 maart 2023

Viering 5 maart 2023

Openingslied Een mens te zijn op aarde

Openingsgebed

Acclamatie Wek uw kracht

Lees meer →

LEEGTE IS RUIMTE – UITDAGING

26 februari 2023 | 1^e zondag van de vasten

Leegte is ruimte – Uitdaging

Voorganger Franneke Hoeks |   Lectoren Maria Hoitink & Frans Langemeijer
Pianist Joost Boekhoven | Fluit Maria Werner

Openingslied Zomaar een dak
Welkom
Vandaag is het de eerste zondag van de vastentijd. Komende veertig dagen hebben we als overkoepeld thema Ruimte maken meegegeven. We kunnen de vastentijd op heel verschillende manier inkleuren. Vasten kan een tijd zijn van dingen laten, bijvoorbeeld geen alcohol, geen zoetigheid, geen vlees, geen social media.  Vasten kan ook een tijd zijn te doen; extra aandacht voor wie het minder hebben, de vastenactie ondersteunen, bewuster leven of tijd voor meditatie.  Of je nu iets minder doet of juist dingen extra doet: de veertigdagen tijd is een bijzondere tijd waarin we uitgedaagd worden om na te denken over wat er nu echt toe doet in het leven.  We maken in de komende weken kennis met het project dat de Vastenactie dit jaar ondersteunt. Een project in Zuid-Soedan. Hopelijk kunnen we de komende veertigdagen ruimte maken voor dit land en haar bewoners. Een land, mensen die we niet kennen.
Vandaag gaan we de uitdaging aan en maken we een start met onze bezinning over ruimte maken. Dat doen we met twee verhalen uit de bijbel. Het eerste verhaal komt uit het boek Genesis. De slang stelt de mens voor de uitdaging. Wil je ruimte? Eindeloze ruimte?  Alles weten? Eet dan van de boom.  In het tweede verhaal wordt Jezus  in de woestijn op de proef gesteld.  Doe het maar: stenen in brood veranderen, van de hoogste muur springen, rijkdom wensen.

Gebed
Eeuwige, wees hier dit uur bij ons aanwezig.
Maak plaats in onze hoofden en harten,
laat ons wortelen in verhalen van wijsheid
zodat we mensen uit een stuk mogen worden
die de uitdagingen van het leven
met vertrouwen tegemoet gaan.
Neem ons zoals we zijn
met onze goede en slechte kanten
en schep in ons ruimte
voor anderenen voor jou
die we kennen als de Ander.
Acclamatie – Neem mij aan zoals ik ben

Genesis 3,1-9 
Van alle in het wild levende dieren die de Eeuwige gemaakt had, was de slang het sluwst. Dit dier vroeg aan de vrouw: ‘Heeft God werkelijk gezegd dat jullie van geen enkele boom in de tuin mogen eten?’ ‘We mogen de vruchten van alle bomen eten,’ antwoordde de vrouw, ‘behalve die van de boom in het midden van de tuin. God heeft ons verboden van de vruchten van die boom te eten of ze zelfs maar aan te raken; doen we dat toch, dan zullen we sterven.’ ‘Jullie zullen helemaal niet sterven,’ zei de slang. ‘Integendeel, God weet dat jullie de ogen zullen opengaan zodra je daarvan eet, en dat jullie dan als God zullen zijn en kennis zullen hebben van goed en kwaad.’ De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar wijsheid zou schenken. Ze plukte een paar vruchten en at ervan. Ze gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en ook hij at ervan. Toen gingen hun beiden de ogen open en merkten ze dat ze naakt waren. Daarom regen ze vijgenbladeren aan elkaar en maakten er lendenschorten van. Toen de mens en zijn vrouw de Eeuwige in de koelte van de avondwind door de tuin hoorden wandelen, verborgen zij zich voor Hem tussen de bomen. Maar de Eeuwige riep de mens: ‘Waar ben je?’

Lied Een mens te zijn op aarde

Matteüs 4,1-11
Daarna werd Jezus door de Geest meegevoerd naar de woestijn om door de duivel op de proef gesteld te worden. Nadat Hij veertig dagen en veertig nachten had gevast, had Hij grote honger. Toen kwam de beproever naar Hem toe en zei: ‘Als U de Zoon van God bent, beveel die stenen dan in broden te veranderen.’ Maar Jezus gaf hem ten antwoord: ‘Er staat geschreven: “De mens leeft niet van brood alleen, maar van ieder woord dat klinkt uit de mond van God.” Vervolgens nam de duivel Hem mee naar de heilige stad, zette Hem op het hoogste punt van de tempel en zei tegen Hem: ‘Als U de Zoon van God bent, spring dan naar beneden. Want er staat geschreven: “Zijn engelen zal Hij opdracht geven om U op hun handen te dragen, zodat U uw voet niet zult stoten aan een steen.”’ Jezus antwoordde: ‘Er staat ook geschreven: “Stel de Heer, uw God, niet op de proef.”’ De duivel nam Hem opnieuw mee, nu naar een zeer hoge berg. Hij toonde Hem alle koninkrijken van de wereld in al hun pracht en zei: ‘Dit alles zal ik U geven als U zich voor mij neerwerpt en mij aanbidt.’ Daarop zei Jezus tegen hem: ‘Ga weg, Satan! Want er staat geschreven: “Aanbid de Heer, uw God, vereer alleen Hem.”’ Daarna liet de duivel Hem met rust, en meteen kwamen er engelen om Hem te dienen.

Overweging
De tekst uit Genesis die hier net klonk is een oerverhaal dat leven op aarde probeert te duiden.
Het eerste hoofdstuk van Genesis vertelt over het ontstaan van licht en donker, water, aarde, zon, sterren, maan, levende wezens.
Het tweede scheppingsverhaal vertelt over een volmaakte wereld, de hof van eden. Een statische wereld, onveranderlijk waarin de mens, geboetseerd uit aarde alleen rondwandelt. Er gebeurt niets. Dat maakt de mens niet gelukkig. De eeuwige schept de mens een medemens: Eva. Twee mensen in een onveranderlijke wereld.
Dan komt slang om de hoek kijken. Vertalingen lopen een beetje uiteen. In de vertaling die hier vandaag klonk werd slang de listigste van alle dieren genoemd. Andere vertalingen noemen slang de sluwste dier en weer een andere spreekt over het slimste wezen. Slim of sluw/listig.  Het is maar hoe je naar de dingen kijkt.
Slang daagt mens-vrouw uit en wijst op die prachtige boom in het midden van de tuin. De menselijke eigenschap om grenzen op te zoeken krijgt de overhand. Ze eet. Hij eet.  Ogen gaan open. Dan verandert de onbeweeglijke statische wereld naar een dynamische en ingewikkelde realiteit. Een wereld waarin goed en kwaad bestaat en mensen zich moeten leren verhouden tot alles wat goed is en wat kwaad is. En de Eeuwige vraagt dan “Mens waar ben je?” Een vraag aan de eerste twee mensen. Een vraag aan ons allemaal, iedere dag opnieuw. Mens waar ben je? Een vraag die ons wijst op onze verantwoordelijkheid. Waar ben jij? Waar sta je in de wereld? In die wereld waarin de lieflijke, stabiele en onveranderlijke hof van Eden ver te zoeken is. Een wereld waar de mensheid, mensen zoals ik, zoals jij, zoals wij, onze stempel drukken op schepping. Oorlog op zoveel plekken in de wereld. Klimaat onder druk. Mensen op de vlucht. Wereldwijd waren eind 2020 meer dan 82,4 miljoen mensen op de vlucht, in eigen land of daarbuiten. Het is het hoogste aantal sinds WOII en het is exclusief de mensen die vrijwillig op zoek gaan naar een beter bestaan elders op de wereld om te ontsnappen aan honger, armoede of klimaatuitdagingen. Mens waar ben jij? Een uitdagende vraag in het licht van de grote issues waar we mee te dealen hebben.
Ook Jezus wordt uitgedaagd. Jezus vast en bidt 40 dagen en 40 nachten in de woestijn. Dat is ook de oorsprong van de vastentijd, de Veertigdagentijd. Een tijd om tot inkeer te komen, een tijd om te bezinnen, een tijd om goed na te denken over de dingen die niet overeenkomen met Gods bedoelingen in ons leven. Een tijd om ruimte te maken voor wat er echt toe doet. Na die veertig dagen woestijntijd wordt Jezus uitgedaagd door duivel, satan of beproever. Verander stenen in brood! Met veertig dagen vasten achter de rug, moet honger door het lijf van Jezus gieren. Maar nee, het gaat niet om het snel vullen van je maag. En dan het hoogste van het hoogste! Spring maar! Laat zien wat je waard bent! Nee roekeloos gedrag brengt ons niet verder. Ook het aanbod van tomeloze rijkdom en macht brengt deze rabbi uit Nazareth niet in de verleiding. Het gaat niet om geld, vermogen of macht. Dat is niet wat de Eeuwige van ons vraagt.
De tijd waarin we leven is ingewikkeld en verwarrend. We lijken meer te weten dan ooit. We hebben meer kennis – van wetenschap tot roddels- tot onze beschikking dan ooit tevoren. Meer kennis is nog geen wijsheid. Mens waar ben je? Er zijn heel veel plekken op de wereld waar van alles aan de hand is. We hoeven daarvoor niet ver weg. In de straat of de stad waar we wonen wordt de kloof tussen arm en rijk groter en voelen mensen zich in de steek gelaten.
Deze vastentijd reizen we als San Salvator naar Zuid-Soedan, het jongste en meest fragiele land van de wereld. In 2011 scheidde Zuid-Soedan zich af van Soedan. Ondanks de goede afspraken ontstond er een conflict over het grensgebied: oliewinning. In 2013 brak er een burgeroorlog uit. Etnische conflicten, economische problemen en corruptie vormden een giftige cocktail in de strijd om de macht in de jonge republiek. Miljoenen mensen – overwegend vrouwen en kinderen – sloegen op de vlucht. Het gebied werd ook nog eens getroffen door grote overstromingen. Eind 2020 waren er naar schatting 1,5 miljoen ontheemden door conflicten en geweld in het land. Het is een regio waar wij in Europa weinig van horen.  Ik ben blij met de vastenactie, die juist dit soort vergeten gebieden in het voetlicht zet. Dit jaar wordt er geld ingezameld voor een project dat vooral vrouwen helpt om zelf weer voedsel te verbouwen. Een klein project wat zoveel betekent voor deze vrouwen en hun kinderen. Op de website, in de nieuwsflits en in de Salvatoriaan leest u hoe u dit project kunt ondersteunen.
Mens waar ben je? Laten we die vraag de komende veertig dagen met ons mee laten trekken. Als een vraag die ons uitdaagt en wakker schut.  Mens waar ben je?

Lied Nu nog met halve woorden hier en daar

Klaarmaken tafel | collecte | Instrumentale muziek

Voorbede
Bidden we voor mensen onderweg,
die noodgedwongen hun huizen moesten verlaten.
Mogen zij veilig zijn tijdens hun reis
en een warm welkom krijgen in hun nieuwe gemeenschap.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Bidden we voor onze westerse wereld
die vaak gericht is op de eigen problemen.
Mogen wij ons verbonden voelen met andere landen
en in saamhorigheid werken aan een betere wereld.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Bidden we voor Oekraïne waar oorlog nu een jaar woedt
zonder uitzicht op een vreedzame oplossingen
mogen onze gebeden ruimte geven voor Oekrainers en Russen. Bidden we voor de slachtoffers van de aardbevingen in Syrië en Turkije woorden schieten te kort bij deze ramp,
Mogen onze gebeden voor alle slachtoffers een klein licht in het duister zijn.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Bidden we voor wat is toevertrouwd aan ons intentieboek en
voor wat in stilte leeft in ons hart.
Bidden we voor wie ziek zijn, dat zij zich sterkt mogen voelen door uw aanwezigheid.
Bidden we voor onze dierbare overledenen, dat zij thuis mogen zijn in uw licht.
Acclamatie Jij die onze gedachten raadt

Tafelgebed

God, Jij die voor ons  zo onbegrijpelijk en ver weg bent,
maar die ons nabij wil zijn, wees aanwezig in ons midden
en vervul ons hart met jouw goede Geest.
Jij hebt tot mensen gesproken in dromen en visioenen,
die hun de kracht gaven jouw weg te gaan.
Jij hebt hen gemaakt van stotteraars tot enthousiaste redenaars, van laffe kleine mensen tot mensen vol geloof,
die bergen konden verzetten. Zo heb Jij ook tot ons het woord gericht, voorgeleefd door Jezus van Nazareth.
Hij leefde onder de mensen en droomde van een volk,
van nieuwe mensen die,  één van geest en één van hart,
zich geroepen wisten tot elkaars geluk.

Op de avond, toen Zijn tegenstanders hem naar het leven stonden, heeft Hij brood in Zijn handen genomen,
zijn ogen opgeslagen naar Jou,  de zegen uitgesproken,
het brood gebroken  en met zijn leerlingen gedeeld
in de verwachting  dat zij dit gebaar begrepen
en het voortdurend zouden herhalen.

Zo nam Hij ook, toen zij gegeten hadden,
de beker in zijn handen. Hij sprak de zegen
en het dankgebed,
reikte hem over aan zijn leerlingen en zei:
‘Neem deze beker, en drink hier allen uit,
want dit is de beker van het nieuwe, altijddurende verbond.
Blijf dit doen om Mij te gedenken.’

Nadat Hij gestorven en begraven was,
Leefde hij verder in ons, voor ons.
Laat jouw Geest ons aanzetten
om in zijn voetstappen verder te gaan,
doe ons onze roeping in het leven verstaan,
en laat die droom werkelijkheid worden.
Dat de eenzamen liefde moge vinden,
dat de rijkdom en de zorgen van het leven
ons niet mogen verstikken,dat wij,
ieder op zijn of haar eigen plaats,
de ander weten te versterken en te bevestigen
totdat Jij zelf al onze dromen
in vervulling doet gaan.

 Onze vader

Vredeswens| Vredeslied: Vrede voor jou

Communie
Instrumentale muziek
Lied Eet en drink van brood en wijn.

Gebed
Dank voor dit gebaar van breken en delen.
Een klein gebaar dat zorgt voor verbinding
tussen mensen verder dan tijd en plaats.
Een groot gebaar dat staat
voor de verbinding met jou, barmhartige God.
In dit gebaar spreekt ons verlangen
mensen te vol ruimte en levenskracht.
Amen.

Mededelingen

 Slotgedachte
Mensen onderweg! Vastenactie ondersteunt dit jaar projecten die zich richten op kwetsbare groepen ontheemden in de deelstaat Warrap, in het westen van Zuid-Soedan. Father James Oyet Latansio is hier pastoor: ‘Geef je geloof niet op. Geef je hoop niet op, geef je liefde niet op,’ schrijft hij bemoedigend in een brief aan ons. Zijn woorden zijn woorden van bemoediging, maar ook een beroep op ons: onze solidariteit kan het verschil maken voor de mensen in Warrap.

Zegen
In de ruimte gezet door Gods scheppende hand,
in de vrijheid geplaatst door het Woord,
in het licht gesteld door Gods liefde,
gaan we op weg,
omvat door de zegen,
om te zijn tot een zegen
voor elkaar
voor de wereld
Laat ons die uitdaging aangaan
in de naam van de Eeuwige
die we kennen als vader/moeder, zoon en heilige geest.

Slotlied Wonen overal nergens thuis

In de veertigdagentijd ondersteunen we de vastenactie Nederland. Dit jaar ondersteunt de landelijke vastenactie een project in Zuid-Soedan.
Het project richt zich op kwetsbare groepen ontheemden in de deelstaat Warrap, in het westen van het land.
Het doel is ervoor te zorgen dat de deelnemers na afloop in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien gevolgen daarvan zoveel mogelijk kunnen beperken.
U kunt uw bijdrage voor de vastenactie overmaken op rekeningnummer NL96 INGB 0006 0407 13 van San Salvator in Beweging o.v.v. Vastenactie 2023.

Leegte is ruimte

SAN SALVATORGEMEENSCHAP

DATUM: 22 februari 2023 Aswoensdag

Voorganger Franneke Hoeks & Maria van den Dungen

Pianist Joost Boekhoven | Fluit Maria Werner

Lees meer →

En wie ben ik volgens jullie?

SAN SALVATORGEMEENSCHAP
DATUM  19 februari 2023 |  Theo Hofland – THEMA: Maskerade
‘En wie ben ik volgens jullie?’
lector Fiet Freeburg| Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden
Piano Coby Wagemans | Fluit Maria Werner

Openingslied: Hier gaan we zingend de wereld te buiten

Welkom
Alaaf! Oh, sorry dat mag je blijkbaar in den Bosch niet roepen. Dus dat draai ik terug: Faala! T’is carnavalszondag en het thema van vandaag is Maskerade, met als ondertitel de vraag die Jezus vandaag stelt aan zijn leerlingen: ‘En wie ben ik volgens jullie?’  Nou zou je vandaag, omdat het carnaval is, kunnen denken dat Jezus verkleed is en dat zijn leerlingen moeten raden wie hij voorstelt. Zeg maar op z’n Brabants gezegd: Dèt ie een mooi ‘Pekske’ aan hé, natuurlijk door Maria genaaid, want ik kan mij niet voorstellen dat de Romeinen een feestartikelen winkel hadden met verschillende ‘pekskes’, daar waren het de jongens niet naar. Maar effe serieus. Is dat nou niet een rare vraag van Jezus aan zijn leerlingen met wie hij toch al jaren optrekt? Zouden ze dat ondertussen al niet moeten weten? ‘En wie ben ik volgens jullie?’ En dan schiet onwillekeurig het beeld in mijn hoofd van een masker. Masker op, masker af. Wie ben ik volgens jullie?  Niet zo’n rare vraag met carnaval? Want wie ben je nu werkelijk? Heb je je masker op, of heb je je masker af? Specifiek met carnaval mogen we ons wel eens lachend afvragen wie er onder die luidruchtig en lalende ‘masked singer’ zit en trouwens niet alleen met carnaval. Want geldt heel ons leven niet: ‘Ken je mij? Wie ken je dan?’ Weet jij mij beter dan ik’. Laten we daar vandaag bij stil staan en laten we dat doen in de ruimte van de Eeuwige. Hij of zij die we mogen noemen:  Moeder/Vader, Zoon en H.Geest.

Stilte

Gebed
Gij Eeuwige, moeder, vader, kind in ons.
De moeilijkste opgave die Gij ons hebt meegegeven
is mens te zijn naar het beeld van uw Zoon, terwijl mens zijn alleen al moeilijk genoeg is.
Wij vragen u reik ons de helpende hand als we struikelen
in de worsteling om te worden wie we werkelijk zijn.
Keer dan uw aangezicht naar ons. Amen

Lied:  Keer u om naar ons toe

Stilte
De eerste lezing is in Audio vorm: Lied: Ken je mij: van Huub Oosterhuis gezongen door Trijntje Oosterhuis

Stilte

Evangelie: Mt 16, 13 -17
In die tijd kwamen Jezus en de leerlingen in de omgeving van Caesarea Filippi. Jezus vroeg aan de leerlingen: ‘Wat zeggen de mensen over mij, de Mensenzoon?’ De leerlingen antwoordden: ‘Sommige mensen zeggen dat u Johannes de Doper bent. Anderen zeggen dat u Elia bent. Weer anderen zeggen dat u Jeremia bent, of een andere profeet van vroeger. Toen zei Jezus: ‘En wie ben ik volgens jullie?’ Simon Petrus antwoordde: ‘U bent de messias, de Zoon van de levende God.’ Jezus zei tegen hem: ‘Dat heb je niet gehoord van een mens, maar van mijn Vader in de hemel. Daarom ben je een gelukkig mens, Simon, zoon van Jona!

Overweging
En wie zeggen jullie dat ik ben? Een interessante vraag, maar een waarvan we met zekerheid kunnen zeggen dat hij niet door Jezus gesteld is. Zoals alle evangelisten schrijft Matteüs voor zijn eigen gemeenschap. Een gemeenschap die na de dood van Jezus veel vragen heeft over die Jezus. Wie was hij nu eigenlijk? Matteüs geeft in het evangelie zelf al enige van die antwoorden: Johannes de Doper, Elia,  Jeremia of een andere profeet van vroeger. Begrijpelijk, Israëls  geschiedenis zit immers vol met grote namen. Jezus zal daar dus wel ergens bij horen. Aan deze verwarring wil Matteüs een einde maken. En hij laat Petrus, toen waarschijnlijk al een vooraanstaand figuur, geheel volgens de heilsverwachting van de Joden zeggen: ‘U bent de messias, de Zoon van de levende God.’ Petrus blij, 10 punten, maar de blijdschap verdwijnt als Jezus zegt: ‘dat heb je niet van jezelf,  dat heeft mijn Vader jouw ingegeven. Lekker voor Petrus zijn zelfvertrouwen.Over de eeuwen heen richt die vraag van Matteüs zich ook tot ons vandaag. Want wat vinden wij van die Jezus? Wie zeggen wij dat hij is? Vraagt Hij ons indirect ook niet: ‘Ken je mij’ en ‘wie ken je dan?’ Zien wij hem als mens van vlees en bloed of zoals Petrus, als de zoon van God. Nou, wij vinden God al moeilijk genoeg en dan komt er ook nog eens zijn zoon bij. En als we bidden tot wie bidden we dan? Tot God of Jezus? Vinden we ook al lastig. In het evangelie vergelijken de leerlingen Jezus met grote namen uit de Joodse geschiedenis. In onze tijd heeft Huub Oosterhuis een tekst geschreven getiteld: ‘29 namen van Jezus van Nazareth’. Schitterend op muziek gezet door Antoine Oomen. 29 schijnbaar willekeurige namen: ‘Naaste. Vreemde. Jood. Zaad. Boom aan de bron. Bruidegom. Weg’. Het hadden er net zo goed 129 kunnen zijn. Wij kneden die Jezus als mens het liefst naar onze eigen behoefte.  En wie zeggen jullie dat ik ben? Wie ben ik dan? Zoveel is er in al die eeuwen eigenlijk niet veranderd. Misschien is Jezus in zijn mens-zijn nog wel veel meer een mysterie dan in zijn God zijn. In zijn mens-zijn kunnen we tenminste met hem omgaan. Kunnen we er beelden, etiketjes opplakken en zeggen: ‘nu ben je van mij’. En weg is het Mysterie. ‘Droom van een mens. Deur open. Hoeksteen. Sleutel. Leeuw van Juda. Lam. Gerechte’. We vinden altijd wel een naam bij wie we ons thuis voelen.En doen we datzelfde ook niet met mensen, met onze naasten, met onze geliefden? Maken wij elkaar niet tot beeldspraak van iemand die aardig is, omdat we zo beter met elkaar kunnen omgaan? Zoals we Jezus een masker hebben opgezet, zo zetten wij dat ook onze medemens op. Het leven is tenslotte een schouwtoneel en iedereen speelt zijn rol en krijgt zijn deel. Maar wie ken je dan? De maskerade van het leven. Veel hoeven we daarvoor niet te doen, de hokjes zijn er immers al. En weet u wat nou juist het mooie van carnaval is, dat die hokjes er even niet zijn. Vroeger liep iedereen in een boeren-kiel om de gelijkheid aan te geven. Nu zit de gelijkheid in het plezier, de gekkigheid, het genieten dat we even los mogen. Drie dagen een gekkenhuis, maar dan wel met mooie gekken. Hoewel ik nu wel eens denk dat het echte gekkenhuis zich afspeelt buiten die drie dagen. Vroeger toen je nog kon zitten in een café met carnaval, wel een groot café dan, ging ik wel eens beschouwend aan de zijkant zitten en keek ik naar al die hossende en feestvierende mensen. En dan zag ik de slager voorbij komen, de politieagent, de belastingambtenaar, mijn leraren, allemaal in uitgelaten stemming. En dan dacht ik: ‘Goh, zo zien er dus in het echt uit, zonder dat masker van die rol’. En dat gaat de komende drie dagen weer gebeuren. Het schouwtoneel zal overspoeld worden door mooie gekken. En weet u wat die gekken zo mooi maakt: ze zijn ontmaskerd, ze zijn vrij. Ze vinden weer even zichzelf en de ander vindt hen en wellicht dat ze elkaar dan weer beter verstaan, als voedsel voor de rest van het jaar. Dus laat jezelf de komende dagen maar eens flink ‘omerrumen’, dat hebben we echt gemist in al die Corona jaren. En laat dat ‘ken je mij?’ maar even zitten, daar kom je snel genoeg achter. Maar bovenal ontmasker elkaar, maak elkaar mooi, want soms weet jij mij inderdaad beter dan ik. Maar dat wist ik al langer, langer dan drie dagen.

Lied: Delf mijn gezicht op

Collecte en pianospel Coby: Ken je mij

Voorbeden

Lied Blijf met uw genade bij ons
Bidden wij voor iedereen die zich, met of zonder masker, niet geaccepteerd weet, die kennelijk niet mogen zijn zoals ze zijn en zich afgeschreven voelen. Voor mensen die worstelen met psychisch problematiek. Dat er altijd mensen mogen zijn die voor hen opstaan en die het voor hen opnemen.
Bidden wij voor de armen van geest, voor hen die treuren, voor de zachtmoedigen, voor de barmhartigen, voor de mensen die zuiver zijn van hart. Zij die de kern vormen van het goede in onze wereld. Dat zij niet platgewalst worden door de hardheid en afstandelijkheid van onze huidige maatschappij, maar dat hun zachte kracht gehoord mag worden.
Bidden wij voor de Oekraïne, een land dat nu al bijna één jaar gebukt gaat onder een onzinnige oorlog. Voor de mensen daar, dat zij in alle ellende de hoop niet mogen verliezen, dat ze de kracht vinden om te overleven. Bidden wij tevens voor de EU en alle landen die zich aan de kant van de Oekraïne hebben geschaard, dat ze standvastig mogen blijven in hun steun. En laten we in al dat oorlogsgeweld ook niet de mensen vergeten die getroffen zijn door de aardbevingen in Turkije en Syrië. Dat ze niet vergeten mogen worden.
Bidden wij voor de intenties die opgetekend zijn in ons boek en in het bijzonder voor die mensen die niet meer onder ons zijn. Vandaag noemen we met name …
En laten we vandaag ook niet de mensen vergeten die wij lief hebben gehad, die voor  ons een voorbeeld waren, die ons op zoveel verschillende manieren hebben geïnspireerd. Dat ze mogen rusten in de adem van de God die liefde is.

Lied Blijf met uw genade bij ons.

Stilte

Tafelgebed
Gij, Eeuwige, die in de stilte soms wanhopig naar ons zoekt, zoals wij naar u zoeken. Met ons hoofd vol met woorden en gedachten zijn wij zoekende in tastende woorden en peilloze stilte. Zo staan wij  in de lange rij van al die mensen die ons zijn voorgegaan en die op u hun hoop hebben gericht. Immers wij weten dat Gij een God van mensen zijt. Dat is ons voorgeleefd in Jezus uw Zoon, wiens weg wij willen volgen. Omdat wij weten dat Zijn weg leidt tot een maatschappij waar vrede en gerechtigheid hand in hand gaan en waar het goed leven is voor iedereen.
Geïnspireerd door deze boodschap komen wij hier samen en doen datgene wat hij deed op die laatste avond toen hij het brood in zijn handen nam het brak ( ) en zei:
‘Dit is het brood dat gebroken moet worden als voedsel voor velen. Denk daarbij aan de velen wier leven gebroken is vanwege mij’.
´En zo nam Hij ook de beker en zei: ‘Deze beker staat symbool voor het bloed dat overal in deze wereld vergoten wordt om anderen te laten leven. Als ultiem offer voor bevrijding en vrede en hoop op een betere wereld’.
In deze overwinning van brood en wijn en de Geest die ons daarin gegeven wordt, willen we bidden met de woorden die Jezus ons zelf gegeven heeft. Onze Vader

Vredeswens
Daar waar vriendschap is en liefde, daar is God in ons midden, daar leven mensen in vrede met elkaar. Bidden wij dat wij zulke mensen zijn, die de weg van vrede gaan en laten we dat zien door elkaar vrede toe te wensen.

Lied Dona nobis pacem 

Communielied: Als daar muziek voor is

Slotgedachte  – Een Joodse vertelling van Martin Buber
En rabbi Sussja sprak: In de komende wereld zal niemand mij vragen: ‘Waarom ben je Mozes niet geweest? Waarom was je geen Abraham, of geen David? Waarom was je geen profeet Elia?’ Niemand zal mij dat dan vragen. Ze zullen mij maar één vraag stellen en deze luidt: ‘Sussja, waarom ben je Sussja niet geweest?’

Zegen
Ga nu allemaal naar huis, laat je ontmaskeren, trek je kiel aan of een ander ‘pekske’, of trek de deur achter je dicht, oordoppen in en drie dagen niet buiten, of neem de auto en vlucht zo ver weg als je maar kan naar rustiger oorden,
maar weet dat we allemaal op onze eigen manier, Gods volk onderweg zijn, hoe we ook wandelen of handelen en dat we mogen rusten in de palm van zijn hand, Hem of Haar die we bij naam noemen,
Moeder/Vader, Zoon en H. Geest.

Mededelingen

Slotlied: Ooit

zesde zondag door het jaar

liturgie 12 februari 2023 de zesde zondag door het jaar

openingslied

Heer onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig

Opening

gebed

Lezing De wijsheid van Jezus Sirach 15,15-20

Wanneer gij wilt, kunt gij de geboden onderhouden
en het is ook verstandig te doen wat de Heer behaagt.
Hij heeft het vuur en water voor u neergezet:
gij kunt uw hand uitstrekken naar wat ge verkiest.
Vóór de mensen liggen het leven en de dood,
en wat een mens behaagt, wordt hem gegeven.
Want groot is de wijsheid van de Heer,
zijn macht is geweldig en Hij ziet alles.
Zijn ogen zijn gericht op wie Hem vrezen
en iedere daad van de mens is Hem bekend.
Hij heeft niemand bevolen te zondigen
en aan niemand verlof gegeven om kwaad te doen.

Tussenlied psalm 119 1

Evangelie Matteus5,17-37

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen:
(“Denk niet dat ik gekomen ben
om Wet of Profeten op te heffen.
Ik ben niet gekomen om op te heffen,
maar om de vervulling te brengen.
Want voorwaar, Ik zeg u:
Eerder nog zullen hemel en aarde vergaan,
dan dat één jota of haaltje vergaat uit de Wet,
voordat alles geschied is.
Wie dus een van die voorschriften,
zelfs het geringste,
opheft en zo de mensen leert,
zal de geringste geacht worden in het Rijk der hemelen,
maar wie ze onderhoudt en leert
zal groot geacht worden in het Rijk der hemelen.)
Ik zeg u: Als uw gerechtigheid
die van de schriftgeleerden en Farizeeën niet ver overtreft,
zult gij zeker niet binnengaan in het Rijk der hemelen.
Gij hebt gehoord dat tot onze voorouders is gezegd:
Gij zult niet doden.
Wie doodt zal strafbaar zijn voor het gerecht.
Maar Ik zeg u:
Alwie vertoornd is op zijn broeder,
zal strafbaar zijn voor het gerecht.
(En wie tot zijn broeder zegt: raka,
zal strafbaar zijn voor het Sanhedrin;
en wie zegt: dwaas,
zal strafbaar zijn met het vuur van de hel.
Als gij uw gave komt brengen naar het altaar
en daar schiet u te binnen,
dat uw broeder iets tegen u heeft,
laat dan uw gave voor het altaar achter,
ga u eerst met uw broeder verzoenen
en kom dan terug om uw gave aan te bieden.
Haast u het eens te worden met uw tegenpartij,
zolang ge nog met hem onderweg zijt;
anders zou uw tegenpartij
u weleens aan de rechter kunnen overleveren,
en de rechter u aan de gerechtsdienaar,
en zoudt gij in de gevangenis worden geworpen.
Voorwaar, Ik zeg u:
Ge zult daar niet uitkomen,
voordat ge tot de laatste penning hebt betaald.)
Gij hebt gehoord dat er gezegd is:
Gij zult geen echtbreuk plegen.
Maar Ik zeg u:
Alwie naar een vrouw kijkt om haar te begeren,
heeft in zijn hart al echtbreuk met haar gepleegd.
(Indien uw rechteroog u tot zonde dreigt te brengen,
ruk het uit en werp het van u weg;
want het is beter voor u,
dat één van uw lichaamsdelen verloren gaat
dan dat heel uw lichaam in de hel wordt geworpen.
En als uw rechterhand u tot zonde dreigt te brengen,
hak ze dan af en werp ze van u weg;
want het is beter voor u,
dat één van uw lichaamsdelen verloren gaat
dan dat heel uw lichaam in de hel terecht komt.
Ook is er gezegd:
Wie zijn vrouw verstoot,
moet haar een scheidingsbrief geven.
Maar Ik zeg u:
Wie zijn vrouw verstoot,
behalve in geval van ontucht,
brengt haar ertoe echtbreekster te worden;
en wie een verstoten vrouw huwt,
begaat echtbreuk.)
Eveneens hebt gij gehoord,
dat tot onze voorouders gezegd is:
Gij zult geen valse eed doen,
maar gij zult voor de Heer uw eden houden.
Maar Ik zeg u in het geheel niet te zweren;
(noch bij de hemel, want dat is de troon van God;
noch bij de aarde, want dat is zijn voetbank;
noch bij Jeruzalem, want dat is de stad van de grote Koning.
Ook bij uw hoofd moet gij niet zweren,
want gij kunt niet een haar wit of zwart maken.)
Maar uw ja moet ja zijn en uw neen, neen;
en wat daar nog bij komt is uit den boze.”

Acclamatie: refrein: van psalm 119

Verkondiging 

Geloofsbelijdenis 

Voorbeden Heer Hoor mijn gebed

Collecte muziek

Vredeswens waar vriendschap is en liefde—ubi caritas van Taizé

Tafelgebed en onze Vader

Communie

Muziek

Lied Wees werktuig van vrede

Mededelingen

Zegen Slotlied  Zolang wij ademhalen

Een gebed (uit Merkstenen Dag Hammaskjold)

Gij die boven ons bent
Gij die een van ons bent
Gij die  bent -ook in ons
Mogen allen U zien-ook in mij,
Moge ik Uw weg bereiden,

Moge ik dan dankbaar zijn
Voor alles wat mij ten deel valt.
Moge ik dan niet vergeten de nood van anderen.
Bewaar mij in Uw liefde
Zoals Gij wilt dat allen
In mijn liefde blijven.

Moge alles in dit mijn wezen
U tot eer zijn
En moge ik nooit wanhopen.
Want ik ben in Uw hand
En in U is alle kracht en goedheid

Geef mij een zuiver hart- dat ik U mag zien,
Een ootmoedig hart-dat ik U mag horen,
Een hart vol liefde- dat ik U mag dienen,
Een hart vol geloof -dat ik in U mag blijven.

LICHT EN ZOUT

LICHT EN ZOUT                   5/9 feb. 2014

Voorganger: Maria van den Dungen

Melodiek                     Marcel en Joost Boekhoven en Maria Werner

Lectoren:                    Corrie Dansen en Albrecht Beeftink

Lied:    Dit huis is een huis waar de deur…

Welkom

Goedemorgen, welkom hier in Cello, hier in dit huis voor mensen, en dit uur is het ook een huis van God.
Fijn dat u er bent! En fijn om samen te luisteren naar oude woorden, te bidden en te zingen.
Laten we deze viering beginnen onder Gods zegen : Vader, Zoon en H. Geest amen.

Deze dagen merken we dat de donkerste tijd van het jaar weer achter ons ligt, voor veel mensen is dat elk jaar een zware periode.
Wij mensen zijn lichtzoekers, dat zit in onze genen al vanaf de schepping. De teksten vandaag laten dat ook zien.
Laten we eerst maar stil zijn voor gebed:

Openingsgebed:

Gij oorsprong van het licht
die onze namen kent,
die weet hoe wij verlangen
naar vrede en geluk.

In Jezus bent U ons nabij gekomen,
als Licht in onze duisternis.
Licht dat ziende maakt,
wees bij ons in dit uur van samenzijn rond uw woord
en rond de tafel van breken en delen.
Dat we U en elkaar erin mogen herkennen.
Amen.

Acclam.: Bij u is de bron van het leven

In de Schrift horen we hoe mensen worstelden met wat hen overkwam en waar zij hoop vonden/zochten. We lezen uit de Nieuwe Bijbel Vertaling 2021
Eerste lezing: 1 Korintiërs 2,1-5

Broeders en zusters, toen ik bij u kwam om u het geheim van God te verkondigen,
beschikte ook ik niet over uitzonderlijke welsprekendheid of wijsheid.
Ik had besloten u geen andere kennis te brengen dan die over Jezus Christus – de gekruisigde.
Bovendien kwam ik bij u in al mijn zwakheid en was ik angstig en onzeker.

De boodschap die ik verkondigde overtuigde niet door wijsheid,
maar bewees zich door de kracht van de Geest,
want uw geloof moest niet op menselijke wijsheid steunen,
maar op de kracht van God.

Tussenzang: Die ons voor het licht gemaakt hebt

Evangelie – Matteüs 5, 13-16

Jullie zijn het zout van de aarde.
Maar als het zout zijn smaak verliest, hoe kan het dan weer zout gemaakt worden?
Het dient nergens meer voor, het wordt weggegooid en vertrapt.

Jullie zijn het licht in de wereld.
Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen blijven.
Men steekt ook geen lamp aan om hem vervolgens onder een korenmaat weg te zetten,
nee, men zet hem op een standaard, zodat hij licht geeft voor ieder die in huis is.
Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien
en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel.

Accl.: Herschep ons hart

Overweging:

Vorig weekend sprak Wilton zijn versie van de Zaligsprekingen uit, dat bijbelfragment staat voor de lezing van vandaag.
De leerlingen komen van de berg af en dan zegt Jezus tegen hen: jullie zijn het zout van de aarde, het licht van de wereld.
Dat is nogal wat. Het lijkt niet eens een opdracht, zoals:  jullie moeten proberen zo te zijn, nee, hij zegt jullie zijn het!

Deze viering begon met een afbeelding van de zonsopkomst boven de Dode Zee. Volop licht boven een zee waarin het zoutgehalte zo hoog is dat planten en vissen er niet kunnen overleven.
Mensen kunnen er zonder al te veel moeite blijven drijven.
Maar waarom juist ZOUT en waarom LICHT?
In de oudheid was zout kostbaar, soldaten werden betaald met zout. Voor woestijnbewoners was het van levensbelang, omdat door veel zweten het zoutgehalte in het bloed daalt.
Voor de joden was zout een beeld voor het verbond tussen JHWH en zijn volk.
Als Jezus zegt dat we zout zijn, zijn we deel van dat verbond, horen we er voorgoed bij,  en dat heeft consequenties.
Zout geeft smaak en gaat bederf tegen. Een beetje zout doortrekt het hele gerecht, het kan net dat verschil maken.
Maar je gaat geen zout eten, niemand bestelt dat in een restaurant. Tegenwoordig worden we er zelfs op gewezen dat zoutgebruik beperkt moet worden, omdat het onze gezondheid kan schaden.
En dan dat Licht. Meteen in de eerste regels van de bijbel staat dat de aarde woest was en er duisternis heerste: De eerste daad van God is het scheppen van het licht: licht was de voorwaarde voor al het andere.
Voor het leven dat ontstond en voor de ordening daarvan. Licht geeft kleur, maakt het mogelijk om te zien en heel belangrijk om te onderscheiden. Al eeuwenlang is een vuurtoren een hulp bij oriëntatie voor de zeeman..
Maar ook licht is geen doel op zich: het licht van een vuurtoren of lantaarnpaal is alleen belangrijk omdat het ons zicht verbetert en zo de veiligheid vergroot.
Als wij dus zout en licht zijn is dat alleen van belang als het effect heeft op onze omgeving, als die er door verbeterd wordt.
Het werd niet toevallig gezegd direct na de zaligsprekingen, die gaan eigenlijk over het gebod van de liefde. Het Hebreeuwse woord Dabar betekent: zeggen en doen, woord en daad; die twee zijn niet van elkaar te scheiden. Mensen zijn ook niet van elkaar te scheiden, we hebben relaties met elkaar, vormen een gemeenschap. Daarvan moet in de samenleving iets merkbaar zijn, je christen noemen en je daar niet naar gedragen is als zout dat zijn kracht verloren heeft

Het gaat er niet om dat we zo bijzonder zijn, de eerste leerlingen waren ook niet zo’n uitzonderlijke lichten.
We hebben het dan over Petrus, die Jezus verloochende, over Judas, die hem heeft verraden en over het “hele stelletje”, dat sliep toen het erop aan kwam in de Hof van Olijven.
Jezus koos dus geen supermensen, hij wil gewone mensen, die hun verantwoordelijkheid nemen.
Jij bent belangrijk voor anderen, precies zoals je bent. Wij hoeven niet op te vallen door bijzondere vroomheid, maar wel door onze betrokkenheid bij de schepping, bij de maatschappij en door onze zorg voor mensen.

Jezus was niet populair bij de priesters en farizeeën omdat Hij de misstanden uit zijn tijd aan het licht bracht.
Hij leert zijn leerlingen om niet zo maar dingen te laten gebeuren, om kritisch te kijken naar de samenleving.
Wij hoeven niet allemaal op de barricade, maar mogen niet zwijgen bij onrecht.
Binnenkort zijn er verkiezingen dan kunnen we keuzes maken, voor een schonere en betere provincie. We zijn immers onderdeel van deze samenleving.
We moeten goed kijken en helder voor de geest houden waar het om gaat: een huis van vrede overeind houden in een wereld die op drift is.
Jezus gaf ons een identiteit en opdracht mee. “Gij zijt het Licht der wereld”. Licht laat je zien, dat stop je niet weg.

Geloofslied: Dit ene weten wij,  houden wij ons vast

Tafel klaarmaken collecte:

Voorbede:

Tot God, bron  van ons leven en licht op onze weg,
bidden wij vol vertrouwen:

wij vragen U:
dat er licht mag zijn ; licht in onze ogen
zodat we elkaar kunnen zien, zo goed als nieuw
Licht in onze harten:
Dat wij ruimte scheppen, plaats maken voor velen
Licht in onze gedachten:
Dat wij komen tot nadenken en eerlijke besluiten
Laat ons zingend bidden:                                                     acclam.: Kom adem ons open

God wij vragen U:
-Geef kracht aan mensen die zijn als zout in deze wereld,
dat ze blijvend smaak en zin geven
aan het leven van de mensen om hen heen.
-dat er mensen als zout in deze bevroren wereld willen zijn
dat ze meer mensen kunnen ontdooien
die vastzitten in hun strak economisch denken.
-Dat ze warmte scheppen op plaatsen waar het ijzig koud is.
Help ons zulke mensen te worden
Laat ons zingend bidden:                                                     acclam.: Kom adem ons open

Voor onze zieken en hen, die de moed verliezen
vragen wij om kracht en verlichting.
Wij bidden in stilte voor de intenties uit ons boek
En voor die van ons eigen hart
In dit uur bidden we ook voor onze overledenen
dat zij thuis gekomen mogen zijn in Uw Licht.
Laat ons zingend bidden:                                                     acclam.: Koester de namen

Tafelgebed

Om te leven als nieuw, zijn wij ooit opgestaan,
op pad gegaan om beter te leven.
Wij volgden het spoor van Abraham en Sara,
van Mozes en Miriam, Jozef en Maria
en van zovelen die ons voorgingen.
Wij waren samen onderweg
en deelden jouw droom:
een hemel op aarde voor iedereen.

Accl : Gij hart, gij bron van leven

Jij laat je vinden in de stilte,
in de liefde tussen mensen,
in de zorg om elkaar.
Waar mensen elkaar zien met nieuwe ogen,
daar kom Jij aan het licht.
Jouw droom werd ons voorgeleefd
door Jezus van Nazareth,
In hem werd duidelijk zichtbaar,
waar het om gaat in het leven,
Levend vanuit oude woorden bracht Hij nieuwe bezieling,
en gaf mensen aan elkaar.

Accl : Gij Vuur

Hij gaf zijn liefde tot het uiterste toe.
Op de avond voor zijn sterven,
nam Hij brood in zijn handen,
dankte jou, brak het,
gaf het aan zijn vrienden en zei:
Neemt en eet,
brood als teken van mijn leven,
gebroken en gedeeld,
ter wille van jullie.

En ook de beker liet hij rondgaan
en zei:   Als teken van liefde
verbindt deze beker jullie met mij
en met het leven
en de toekomst van alle mensen.
Drink ervan en blijf dit doen
om Mij te gedenken.

Accl : Gij Woord

Nog steeds staat zijn tafel gedekt
voor vriend en vreemde.
Is hij in ons midden als brood gedeeld
als wijn voor ons geschonken
om volop te leven, de dood voorbij.
In Zijn geest willen wij verder gaan
in blije dagen verbonden,
in bange dagen elkaar dragend,
op weg naar dat nieuwe rijk van vrede.
Zo willen wij bidden,
met woorden die Jezus ook gebeden heeft:
ONZE Vader

Vredeswens:
Vrede begint als wij we elkaar aankijken
en in de ander iets van onszelf herkennen.
Dan wens je elkaar als vanzelf: Vrede en alle goeds.

Lied: Vrede voor jou en alle goeds jouw vrienden

Uitnodiging  communie.

Als we echt iets willen doen voor deze wereld, dan moeten we delen,
Dat delen moeten we telkens opnieuw oefenen, tot het a.h.w. in onze genen ingesleten is.
Kom en deel maar mee.

Tijdens communie spelen Maria en Joost

Stilte voor gebed

Slotgedachte:
Voor elke vlinder komt een tijd
Voor elke vlinder komt een tijd
dat hij loskomt uit zijn cocon
en de overgang maakt
van het donker …naar het Licht.

Voor elk mens komt een tijd
dat hij loskomt uit zijn cocon,
zijn cocon van verdriet en duisternis
of van warmte en bescherming.
Eens komt die tijd van donker naar licht,
van gebondenheid naar vrijheid
maar ook van ’t bekende naar ’t onbekende.

Ieder heeft zijn eigen kennis en waarheid
om te bepalen wanneer die tijd gekomen is.
Een stem in jezelf
net als ’t innerlijk weten van de vlinder.
Maar zeker is
dat we allemaal eens
die gang naar het Licht maken.
Moge iedereen tot dan
een vonk van dat stralende licht
in zichzelf vinden.  (Jessy)

Zegen:

Laten we nu gaan in vrede –
Moge daarbij het vuur van de Enige ons vergezellen: licht en warmte.
Moge lichten over ons onze God: de Vader, Zoon, heilige Geest.
Amen.

Slotlied: Wat vrolijk over u geschreven staat.

Een loflied

Voorganger: Wilton Desmense

Lectoren: Frans Langemeijer en Albrecht Beeftink

Muzikale begeleiding: Melodiek

Lees meer →

Geroepen?

SAN SALVATORGEMEENSCHAP | 22 januari 2023

Voorganger Franneke Hoeks | Lectoren Liesbeth van Leijen & Maria Claessens
Cantor  Wilton Desmense |  Pianist Joost Boekhoven | Fluit Maria Werner

Openingslied Dit huis is een huis

Welkom
Welkom zoekers, zieners, zwijgers, bidders, zangers en zeggers, naar hier gekomen voor inspiratie, rust, geloof of wat u dit uur ook maar hoopt te vinden hier.  Ik hoop dat we straks allemaal met iets waardevols naar huis gaan. Klanken van een lied, een woord of een mooie ontmoeting.
Vorige week een viering met veel stilte. Dat zijn we niet zo gewend he. Dat het nog stil is, echt stil. Vandaag zetten we onze oren ook open. Niet specifiek om de stilte te begroeten, maar om te luisteren naar de roep van de Eeuwige, die stem die in ieder van ons klinkt en die ons oproept het goede te doen.
Afgelopen week was het bidweek voor de eenheid van christenen. Het thema van dit jaar is doe goed, zoek recht. Dat klinkt als een mooie oproep om gehoor aan te geven. We nemen dit motto, dat prima past bij de San Salvator mee in onze viering en gaan op zoek naar hoe wij ons geroepen voelen.
We luisteren naar twee verhalen die vandaag worden gelezen door Liesbeth van Leijen en Maria Claessens.  Als eerste klinken hier woorden uit het boek Jesaja.  Daarin is de dienaar van God aan het woord. Hij (of zij) vertelt over zijn (of haar) opdracht; redder van mensen zijn.  In het evangelie verhaal  horen we hoe Jezus oproept tot licht leven en zijn eerste leerlingen roept.  Ik zal je leren mensen vangen! Vissers geven gehoor aan die roep. Welke roept klinkt er in ons? Waartoe voel jij je geroepen. Laten we ruimte maken in ons binnenste. We zoeken de stilte om in die stilte  plaats te maken voor de stem van de Eeuwige.

Stilte

GEBED
Zonder ingevulde woorden richten we ons
tot u, God, Onnoembare, Eeuwige.
Laat ons dit uur proeven van wijsheid
die deel is van wat gij bent.
Maak ons tot mensen
die uw weg durven gaan
en steeds het goede leven voor allen
waar proberen te maken.
Heradem ons.
Herschep ons.
Doe ons leven.
Acclamatie Herschep ons hart

1E LEZING Jesaja 49,1-7  BGT
Gods dienaar zegt: ‘Luister goed, volken van de wereld. Luister naar mij, mensen uit verre streken! De Eeuwige had mij al uitgekozen toen ik nog niet eens geboren was. Hij had mijn naam al genoemd voordat ik uit de buik van mijn moeder kwam. Hij beschermde mij, bij hem was ik veilig. Hij leerde me om als profeet te spreken. Hij maakte mijn woorden zo scherp als een zwaard, zo scherp als de punt van een pijl. Maar eerst hield hij me nog veilig bij zich.
De Eeuwige heeft tegen mij gezegd dat ik zijn dienaar ben. Hij zei: ‘Jij zult de wereld laten zien hoe machtig ik ben.’ Ik zei: ‘Ik heb al zo veel gedaan, maar het heeft niets geholpen. Mijn werk is helemaal voor niets geweest. Ik heb geen kracht meer over. Maar u zult mij helpen om uw plannen uit te voeren, Eeuwige. En u zult mijn werk belonen.’
Toen zei de Eeuwige tegen mij: ‘Jij bent mijn dienaar. Dat was je al toen je nog in de buik van je moeder zat. En dit is je opdracht: jij moet mijn volk bij me terugbrengen, jij moet het volk weer bij elkaar brengen. Ik zal je kracht geven en ik zal je beschermen. Ja, jij moet de stammen van Israël weer bij elkaar brengen. En je moet de Israëlieten die in andere landen zijn, terughalen. Maar dat is niet genoeg, dat is niet je enige opdracht. Nee, ik heb je uitgekozen om een redder te zijn voor alle volken. Met jouw hulp zal ik alle mensen op aarde bevrijden.’’

Lied Een schoot van ontferming

2E LEZING Matteüs 4,12-22 BGT
Johannes de Doper werd gevangengenomen. Toen Jezus dat hoorde, ging hij terug naar Galilea. Hij ging niet terug naar Nazaret, maar hij ging wonen in Kafarnaüm. Die stad lag bij het Meer van Galilea, in het gebied van Zebulon en Naftali. Dat moest zo gebeuren, want de profeet Jesaja had gezegd: «Luister, gebied van Zebulon en Naftali, tussen de Jordaan en de zee! Luister, Galilea, land van de ongelovigen! Het volk leeft nu nog in het donker, maar het zal een stralend licht zien. De mensen leven nu nog in het land van schaduw en dood, maar ze zullen leven in het licht.»
Vanaf dat moment begon Jezus het goede nieuws te vertellen aan de mensen. Hij zei: ‘Dit is het moment om je leven te veranderen, want Gods nieuwe wereld is dichtbij.’
Op een dag liep Jezus langs het Meer van Galilea. Daar zag hij twee broers: Simon, die ook wel Petrus genoemd wordt, en Andreas. Het waren vissers. Ze gooiden hun netten uit in het water. Jezus zei tegen hen: ‘Kom, ga met mij mee. Ik zal jullie leren om mensen te vangen in plaats van vissen.’ Meteen lieten ze hun netten liggen, en ze gingen met Jezus mee.
Een eindje verder zag Jezus twee andere broers: Jakobus en Johannes. Hun vader heette Zebedeüs. Ze zaten in hun boot netten te repareren, samen met hun vader. Toen Jezus de twee broers riep, gingen ze meteen met hem mee. Ze lieten hun vader in de boot achter.

Acclamatie Het woord dat ik jou geef 

OVERWEGING
Waartoe voel jij je geroepen? Echt geroepen? Waarvoor laat jij alles uit je handen vallen? Wanneer geef jij gehoor aan een stem die zegt ik heb je nodig? Als onze naaste, geliefde, kind, vriend of vriendin ons nodig heeft, echt nodig heeft, dan mag ik hopen dat we gehoor geven aan de roep om hulp. Dan we dan doen wat nodig is. Maar als die roep komt van een vreemde? Van iets of iemand buiten onze vertrouwde kring? Komen we dan ook in beweging?
De oudtestamentische tekst uit Jesaja is voor het christendom een belangrijke tekst. Ik wil hier even de context van deze woorden schetsen.  De woorden die we hoorden zijn geschreven ongeveer 550 jaar voor christus.  De mensen uit die periode waren getuige geweest van de val van Juda en Jerusalem. Het joodse volk was in ballingschap. De schrijver richt zich tot deze groep mensen die twijfelt of ze nog Gods volk zijn. Lees deze woorden maar als een stevige bemoediging.  Gods dienaar is aan het woord.  Hij/zij schreeuwt bijna van de daken dat er hoop is. Niet alleen voor de mensen die tot het joodse volk behoren, maar voor iedereen, voor de hele wereld. Donker wordt licht!
Wie is die dienaar? Vanuit de christelijke traditie heeft die dienaar met terugwerkende kracht de naam Jezus gekregen.  Of we daarmee recht doen aan de joodse traditie, daar kunnen we misschien wel een vraagteken bij stellen.  Voor de vroege Jezus beweging wat het nodig om zich te bewijzen en teksten uit oude geschriften werden ‘gebruikt’ om zich te bewijzen en om diepere betekenis te geven aan de verhalen van de rabbi waar de eerste christenen zo vol van waren.
Als we die dienaar even van de naam Jezus losweken: hoe kunnen we die tekst dan lezen? Ik ga een beetje vrij filosoferen. De dienaar is al in de moederschoot gekend en wordt door JHWH gedragen en gedreven. Volgens mij gaat het over gewone mensen. In de Joodse geschiedenis is een het bekend thema, dienaren – dienaressen die bij uitstek het verhaal van God zichtbaar maken.  Geroepen worden om licht te brengen en aan die oproep gehoor geven, vaak tegen beter weten in.
We maken de stap naar de Jezus verhalen. Vandaag hoorden we dat Jezus niet naar zijn geboortedorp terugkeert, maar zich elders vestigt.  De gevangenneming van zijn neef Johannes lijkt hem daartoe aan te zetten. Misschien was hij bang, wat ik me goed voor kan stellen. Je hoort in deze Mattheus tekst goed hoe de evangelist een brug slaat naar beelden en woorden van de joodse profeet Jesaja.  Op deze manier zoeken de eerste christenen naar betekenis in de verhalen van Jezus.
Daar, in Kafarnaum, begint Jezus te vertellen over het goede nieuws. Een timmermanszoon, die gehoor heeft aan de stem van de Eeuwige.: brengt licht en leven bij de mensen. Laat hen zien wat goed leven is!  Leef het voor! Dat deed hij op een zodanige manier dat wij hier anno 2023 bij elkaar komen om ons te laten inspireren door zijn manier van leven.
Jezus lijkt te beseffen dat hij nooit alleen het tij kan keren. Hij heeft mensen nodig, mensen die met hem op weg willen gaan.  Simon/Petrus en Andreas zijn de eerste die geroepen worden. Zij geven gehoor aan de roep, kom ik zal jullie leren hoe je mensen moet vangen, hoe je vissers van mensen wordt. Het moet deze twee mannen diep geraakt hebben dat zij hun vertrouwde bestaan achter zich lieten en dat onbekende pad insloegen. Respect! Ik weet niet of ik het zou doen. Misschien ben ik – ik denk dat velen dat herkennen- te veel verstikt in netten van mijn eigen leven. Baan, familie, inkomen, huis, vul maar aan. Ik mag jullie voorganger zijn dus je mag bij mij roeping veronderstellen. Die is er zeker, maar zo rigoureus als deze Simon/Petrus en Andreus… dat durf ik niet, vaak niet.
Ik kan met bewondering en respect kijken naar mensen als Greta Tunberg die gehoor geven aan de schreeuw van de aarde. Ik zou willen dat ik dat ook kon of durfde: alles uit mijn handen laten vallen om gehoor te geven aan wat mij roept: zorg voor de aarde, aandacht voor diversiteit, armoede, anders kerk-zijn.
Als klein meisje wilde ik graag priester worden. We speelden kerkje en deelden ranja en snoeppapier. Ik ben bij hier bij de San Salvator best goed op mijn bestemming aangekomen. Een gemeenschap van mensen die geloven in mensen, die geloven in schoonheid, die geloven in samen, die geloven in inspiratie, die geloven in …. Ach dat klinkt ook weer zo verheven. Geloven is voor mij ook niet zeker weten en die twijfel durven omarmen en vertrouwen hoe dan ook. Vertrouwen in licht, in levenskansen, in iets wat ons draagt. Dat kan ik niet alleen. Om dat uit te houden heb ik anderen nodig, hebben we elkaar nodig. Waar zou jij alles voor uit je handen laten vallen?  Wat is jouw roeping? Als wij nu allemaal diep in onszelf te rade gaan welke roep leeft er dan in jou?

Geloofslied Kom en volg mij op de weg.

KLAARZETTEN VAN BROOD EN WIJN  – instrumentale muziek
COLLECTE

VOORBEDE
Goede God, wij bidden om verbinding daar waar verdeeldheid heerst  in het politieke landschap en in eigen kring. Dat ons geloof en het geloof van anderen niet verwordt tot teen splijtzwam is maar juist aanzet tot samenhang.
Jij die onze gedachten raakt

Goede God, wij bidden voor mensen die zijn uitgeblust door de zwaarte van het leven. Dat jouw geest hen hernieuwde levenskracht geeft en ons mensen laat zijn die er voor anderen kunnen zijn.
Jij die onze gedachten raadt.
Goede God, laat ons bidden voor ons eigen binnenste,
dat wij blijven vertrouwen op jouw droom van het goede leven voor allen.
Dat we ons hart laten spreken en ons verstand gebruiken
bij het realiseren van dit visioen op deze aarde.
Jij die onze gedachten raadt.
Wij bidden hier voor datgene wat geschreven staat in dit intentieboek. De grote en de kleine zaken die ons bezighouden.  Rondom deze tafel weten we ons verbonden met mensen voorbij de grenzen van dit leven. We herdenken onze dierbare overledenen.
Jij die onze gedachten raadt

TAFELGEBED
Gezegend Jij,
die onze oren opent,
ons laat luisteren
naar de mensen:
hun plezier en hun noodkreet
naar de aarde:
haar klanken en haar zuchten

Gezegend Jij,
die onze monden opent,
ons laat spreken
woorden van vergeving,
ons laat zingen
tonen van vrede
ons laat proeven
geluk van leven
             
Gezegend Jij,
die onze ogen opent
ons laat zien
ongerechtigheid en lijden,
opstand en hulpvaardigheid,
ons licht geeft
en inzicht
hoe kwetsbaar
de schepping is.

Gezegend Jij,
die onze handen opent,
ons laat voelen
warmte en mildheid,
afstand en verharding,
ons laat geven,
goedheid en nabijheid,
ons laat ontvangen,
mensen van goede wil

Gezegend Jij,
die onze harten opent
ons laat raken door
eenvoud en broosheid,
vriendschap en liefde
ons aanspreekt door
Jezus, kind van jou
mens onder mensen,
en ons voorging,
met de hemel op weg,
opdat niemand verloren zou gaan.

In de avond voor zijn sterven,
nam hij brood in zijn handen,
sprak zijn dank uit naar Jou,
brak het en deelde het aan zijn vrienden
met de woorden:
dit is mijn leven,
gebroken voor jullie,
deel en eet dit met elkaar,
telkens opnieuw,
breng zo de hemel
bij de mensen.

Zo nam hij ook de wijn,
gaf die door en zei daarbij:
dit is mijn liefde,
tot vreugde van iedereen,
drink samen uit deze beker,
als vrienden aan èèn tafel.
Blijf dit doen,
als levende herinnering aan mij.

Zo willen wij op weg gaan,
in zijn Geest,
zo willen wij bidden,
met woorden die Hij ons gegeven heeft.

ONZE VADER
VREDESWENS
VREDESLIED   Zuster broeder vrede voor jou  3x
BROOD EN WIJN
LIED eet en drink van brood en wijn

GEBED
Dank voor dit gebaar van breken en delen.
Een klein gebaar dat zorgt voor verbinding
tussen mensen, verder dan tijd en plaats.
Een groot gebaar dat staat
voor de verbinding met jou, barmhartige God.
In dit gebaar spreekt ons verlangen
gehoor te geven aan de stem die ons roept
jouw stem, de roep van Jezus
dat dit brood en deze wij ons mag
helpen woorden waar te maken.

MEDEDELINGEN

SLOTGEDACHTE
Geef nooit op.
Wat er ook aan de hand is,
geef nooit op.
Ontwikkel je hart.
Er wordt te veel energie besteed
aan het ontwikkelen van het verstand in plaats van aan ons hart
Wees meelevend,
niet alleen voor je vrienden, maar voor iedereen.
Wees mededogend.
Werk aan vrede in je land en in de wereld.
En nogmaals zeg ik: geef nooit op.
Wat er ook gebeurt, wat er ook aan de hand is om je heen:
geef nooit op.
Dalai Lama

ZEGENWENS
Gezegend je oren
dat zij de stem mogen horen
die je de weg wijst naar de toekomst
Gezegend je ogen
dat zij in ieder mens
het verhaal van God met mensen mogen zien
Gezegend je handen
dat zij liefde mogen ontvangen en doorgeven
Laat ons zo gaan van hier
als mensen van de weg
als mensen die gaan in de naam van de Eeuwige
Die noemen, vader/moeder, zoon en heilige geest.

SLOTLIED Zolang wij ademhalen

Stilte

SAN SALVATORGEMEENSCHAP
DATUM  15 januari 2023 |  Theo Hofland – THEMAVIERING
lector Annette Beelen

Stilte is de zendtijd van de Heilige Geest
Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden | Piano Coby Wagemans | Fluit Maria Werner

Openingslied: Stilte nu….

Welkom

Een viering over de Stilte, wat een paradox. Immers bij het eerste woord dat ik uitsprak was de stilte verdwenen. Maar één uur alleen maar stil zijn is in onze cultuur onmogelijk. Eén minuut stilte vinden sommigen al lang. Let er maar eens op als er om 1 minuut stilte gevraagd wordt. Dus als we het over de stilte hebben, kunnen we niet zonder woorden. Woorden die iets zeggen over  de stilte, om beter te begrijpen. Of over woorden in  de stilte? Of stilte in de woorden. Of voor ons als gelovigen, het Woord met een hoofdletter….in de stilte? Hoeveel stilte is er in ons bidden? U weet wel dat moment van gevoelsmatig eenrichtingsverkeer. Waarbij we ons gerust mogen afvragen of we tijdens het bidden, die overvloed aan woorden, überhaupt wel horen of God iets tegen ons zegt? Of hoort  Hij/Zij alleen ons? Laten we de stilte wel eens vullen met Zijn woorden? Is stil zijn niet eerder luisteren naar God, zoals Elia en Jezus dat vandaag doen in de lezingen?

Laten we ons vandaag plaatsen in de ruimte en stilte van God en luisteren naar de kracht van zijn zachte bries, naar de mogelijkheden van Zijn Woord. Voor die nieuwe mens, die we hier iedere week zoeken, die nieuwe mens die wil opstaan en ik wil zijn. Stilte nu… zodat wij in de ruimte van de Eeuwige mogen komen en de Eeuwige in ons.  Hem of haar die we mogen noemen Vader/ Moeder, Zoon en Heilige Geest.

Stilte

Gebed

Gij Eeuwige, moeder, vader, kind in ons. Vandaag proberen wij ons in stilte tot u te wenden. Willen we proberen de woorden, de gedachten die altijd aanwezig zijn in ons hoofd, stil te zetten. Kijk naar ons vandaag en neem ons aan zoals wij zijn in ons vallen en opstaan. Beziel ons in uw stilte, zodat wij onszelf ontdekken en leven zoals wij bedoeld zijn. Amen

 Lied: Neem mij aan zoals ik ben

Stilte

 We lezen uit het boek Koningen

De Heer zei tegen Elia: ‘Kom naar buiten, ga op de berg staan om mij te ontmoeten.’ Toen kwam de Heer voorbij. Het begon met een zware storm. Het waaide zo hard dat de berg begon te schudden en de rotsen open scheurden. Maar de Heer was niet in de storm. Na de storm kwam er een aardbeving. Maar daarin was de Heer ook niet. Na de aardbeving kwam er een vuur, maar de Heer was ook niet in het vuur. Na het vuur klonk er alleen het zachte suizen van de stilte. Toen Elia dat hoorde, deed hij zijn mantel voor zijn gezicht. Hij liep naar buiten en ging voor de opening van de grot staan. Daar hoorde hij een stem die zei: ‘Waarom ben je hier, Elia?’

Lied: Gij zijt de lucht om mij heen

Lezing uit verschillende Evangeliën

In die tijd bracht de Geest Jezus naar de woestijn. Daar zou de duivel proberen om Jezus te laten zondigen. Veertig dagen en nachten was Jezus alleen in de woestijn zonder iets te eten. Kort daarna ging Jezus naar een berg om tot God te bidden. Hij bleef er de hele nacht. Toen Jezus hoorde wat er gebeurd was, vertrok hij. Hij ging met de boot naar een stille plek om alleen te zijn. Ze wilden hem meenemen om hem koning te maken. Jezus wist dat, en daarom liep hij weg. Hij ging de berg weer op, alleen. Overdag gaf Jezus uitleg over God in de tempel. En ’s nachts sliep hij alleen buiten de stad, op de Olijfberg.

Lied: Dit ene weten wij

Overweging
‘Toen Elia dat hoorde, deed hij zijn mantel voor zijn gezicht’. Een simpel gebaar maar met diepe betekenis. In het Jodendom is het een teken van nederigheid en aanbidding voor God. Elia verwacht en ik denk ook wij in ons aloude beeld van de Almachtige God, dat God wel aanwezig zal zijn in de wind, de aardbeving of het vuur. Maar juist daarin is God niet te vinden. Pas, als je oren hebt om te horen, verschijnt hij in de zachte bries daarna, in de fluistering. Dit is geen God die zich laat vinden in kracht en geweld. Een God die misbruikt wordt in de zegening van kanonnen die mensen aan flarden schieten. Maar in de zachte stilte. Elia gaat als een verslagen man naar de berg Horeb zo staat te lezen, klaar om de handdoek in de ring te gooien. Maar dan gebeurt er iets wonderbaarlijks in die stilte. Hij hoort de fluistering van Gods Geest, krijgt de Geest zowel letterlijk als figuurlijk en wordt een nieuwe mens door de kracht die hij ontvangt. Kracht die hem in staat stelt om datgene te doen wat God van hem vraagt. Als nieuw daalt hij de berg af en vanaf dat moment wist hij welke richting hij moest gaan.
Datzelfde zien we ook in in de fragmenten uit de evangeliën die we vandaag hoorden. Momenten uit Jezus’ leven wanneer Hij een belangrijke beslissing moet nemen of voor een belangrijke opdracht staat. Fragmenten die horen bij het begin van zijn missie in de woestijn, voordat hij zijn 12 leerlingen gaat kiezen, voor het voeden van een grote menigte, in de hof van Getsemane voordat hij gekruisigd wordt. Op deze momenten heeft Jezus de behoefte om zich terug te trekken in de stilte en net zoals Elia krijgt hij de Geest, krijgt hij nieuwe energie om datgene te doen, wat gedaan moet worden, hoe moeilijk dat ook is. Het zouden inspirerende verhalen moeten zijn en de Bijbel laat in dat opzicht wel degelijk zien wat er in de stilte te vinden is. Desalniettemin heb ik al vaak gehoord: ‘Ik bid niet meer want God zegt toch nooit iets terug’. Waarop ik dan meestal antwoord: ‘Heb je wel geluisterd?’

Vreemd is het dat als we bidden, we dat doen met gesloten ogen, gevouwen handen en gesloten oren, want die hebben we niet nodig als we alleen maar praten. Raar, want we willen wél ontvangen. Maar dat wordt moeilijk als je gesloten bent. Ontvangen vereist een open houding. Luisteren is open staan voor. De handen, de oren open en ja, wel met gesloten ogen anders komen er teveel prikkels binnen. Het is een ontvangende houding. Plaats jezelf maar eens in de stilte van je binnenste. Dat zal niet makkelijk zijn met ons hoofd altijd vol gedachten en wellicht moet je je gehoorapparaat wat fijn tunen, letterlijk en figuurlijk.
En hoe ervaren wij de stilte? Hoe is het gesteld met de stilte in onze maatschappij? Kom je die nog wel tegen? In warenhuizen, in winkels, in restaurants, café’s altijd staat er wel ergens muziek aan op de achtergrond. En hoe is het thuis? Hoe stil is het daar? De bliepjes, de tweetjes, de schallende bombarie van de snelle wereld via TV of radio. Misschien zit er diep in ons wel een bepaalde angst voor de stilte. Ons innerlijke kind dat altijd het licht aan moet hebben. Stilte kan immers ook een confrontatie zijn met jezelf en van alles oproepen waarop je niet zit te wachten. Dan maar opvullen die stilte. Gelukkig horen we vandaag in de lezingen dat in die stilte ook een kracht ervaren kan worden. Elia en Jezus vinden in die stilte nieuwe kracht. Een kracht die hen helpt in hun duistere uren en hen opnieuw tot leven brengt. De Bijbel laat ons zien wat er in stilte gevonden kan worden en dat ook wij op onze moeilijke momenten die kracht kunnen ervaren. Noem het de stille kracht van ons eigen zelf, noem het de stille kracht van God. Voor wie het verstaat is het een herscheppende kracht, een helende kracht die ons vertelt dat we niet alleen zijn en dat we opnieuw geladen onze weg kunnen vervolgen, om dat te doen wat gedaan moet worden. En is het dat niet wat we hier iedere week samen doen? Dus, geef die Heilige Geest zijn zendtijd en luister… luister naar wat onzegbaar is.

Stilte &  Fluitsolo

Voorbeden | O Lord hear my prayer

Laten we bidden om stilte in onszelf. Dat we luisterend leren openstaan voor de rijkdom van de stilte zonder angst. Zodat we het schreeuwerige van onze maatschappij  buiten sluiten en de energie gebruiken om dichter bij de bron van onszelf en de Eeuwige te komen.

Bidden wij om stilte in onze eigen gemeenschap. Dat we in de vele woorden die wij gebruiken ruimte mogen scheppen voor het luisteren. Dat we in dat luisteren de pijn en het verdriet, de eenzaamheid en de leegte mogen blijven horen en dat we elkaar daarin dragen. Gedenken wij in dat opzicht met name de intenties die ons zijn aangereikt: …. mogen zij zijn opgenomen in de stilte van de Eeuwige.

Bidden wij om stilte voor de wereld. Dat het gebulder van het geweld en haatdragende woorden in zoveel landen, moge verstommen. Dat leiders in het vacuüm van de stilte tot inzicht mogen komen. Dat zij inzien dat geweld nooit een oplossing is, opdat mensen elkaar zonder vooroordelen weer mogen zien en horen als mensen, ongeacht nationaliteit, ras, gender of geaardheid.

O Lord hear my prayer | Stilte

Tafelgebed

Gij, Eeuwige, die in de stilte soms wanhopig naar ons zoekt, zoals wij naar u zoeken. Met ons hoofd vol met woorden en gedachten zijn wij zoekende in tastende woorden en peilloze stilte. Zo staan wij  in de lange rij van al die mensen die ons zijn voorgegaan en die op u hun hoop hebben gericht. Immers wij weten dat Gij een God van mensen zijt. Dat is ons voorgeleefd in Jezus uw Zoon, wiens weg wij willen volgen. Omdat wij weten dat Zijn weg leidt tot een maatschappij waar vrede en gerechtigheid hand in hand gaan en waar het goed leven is voor iedereen.

Geïnspireerd door deze boodschap komen wij hier samen en doen datgene wat hij deed op die laatste avond toen hij het brood in zijn handen nam het brak ( ) en zei:

‘Dit is het brood dat gebroken moet worden als voedsel voor velen. Denk daarbij aan de velen die gebroken zijn vanwege mij’.

En zo nam Hij ook de beker en zei: ‘Deze beker staat symbool voor het bloed dat overal in deze wereld vergoten wordt om anderen te laten leven. Als ultiem offer voor bevrijding en vrede en hoop op een betere wereld’.

In deze overwinning van brood en wijn en de Geest die ons daarin gegeven wordt, willen we bidden met de woorden die Jezus ons zelf gegeven heeft.

Onze Vader  | Vredeswens

Daar waar vriendschap is en liefde, daar is God in ons midden, daar leven mensen in vrede met elkaar. Bidden wij dat wij zulke mensen zijn, die de weg van vrede gaan en laten we dat zien door elkaar vrede toe te wensen.

Dona nobis pacem Domine

Collecte  &  mededelingen op het scherm

Slotgedachte

Maar als Hij er niet was ……..
en Zijn stem was er niet, dan was er van stilte geen sprake.
Alleen maar van zwijgen zo hard als graniet en dat kan je doodeenzaam maken. Maar de stilte: dat is een tweestemmig lied waarin het Eeuwige en de mens elkaar raken.
(Guillaume van der Graft)

Zegen

Moge de stilte ons deze week begeleiden.
Dat zij ons mag verstillen en open doen staan voor de wonderlijke wereld van onszelf en het Eeuwige.
Dat we ons mogen afstemmen op Zijn stem, op zijn stilte, om sterk te blijven en te weten dat we niet alleen zijn en dat we altijd mogen rusten en open gaan in de palm van Gods hand.
Moge de Eeuwige ons zo raken als we wachten en geduldig zijn. Hem/Haar die wij mogen noemen Moeder/Vader, Zoon en H. Geest.

Slotlied: Gij wacht op ons