15 September VREDESVIERING

Voorgangers: pastor Franneke Hoeks en dominee Erica Scheenstra
Met medewerking van: Melodiek o.l.v. Marcel van der Maeden Coby Wagemans, piano, Jamie de Goei, orgel
Lector: Madelief Houtman, Marga van de Koevering

Orgelspel – Jamie de Goei
VOORBEREIDING
Welkomstwoord -ouderling van dienst = Irene Smit
Stilte voor persoonlijk gebed
Bemoediging

Aanvangslied: -Dit is een huis waar de deur open staat (pianobegeleiding)

 Koor: Dit huis is een huis waar de deur openstaat,

1. waar zoekers en zieners, genood of gekomen,
   hun harten verwarmen, van toekomst gaan dromen,
   waarin wat hen drijft tot herkenning gaat komen,
   de vonk van de Geest in hun binnenste slaat.

2. Allen: Dit huis is een huis waarin God ons verstaat,
   waar zwijgers en bidders, gehoord en begrepen,
   hun woorden bewaren, in stilte bewegen
   naar verten die gloren, aan wanhoop ontstegen,
   waar vriendschap en liefde, waar daadkracht bestaat.

3. Allen: Dit huis is een huis waar gemeenschap bestaat,
   waar zangers en zeggers  bijeen zijn gekomen
   om uiting te geven aan waar zij van dromen
   waardoor een beweging ontstaat die gaat stromen,
   die nooit meer, door niemand, zich inperken laat.

Drempelgebed
Welkom in dit huis. Stap over de drempel,
wees je bewust van wat je meedraagt –
je mag het hier achter laten.
Welkom in dit huis. Kijk elkaar aan,
wees je bewust van wat je tegenhoudt
om elkaar echt te zien –
je mag het achter je laten.
Welkom in dit huis.
Begroet elkaar
met de hand op het hart,
met een woord van vrede.
Welkom in dit huis.
Huis van ontmoeting,
huis van verzoening, huis van vrede,
huis van genade

(uit: Pax Liturgiekrant 2024)

Inleiding – Franneke

Vandaag vieren we het begin van de vredesweek. Pax liet weten dat er deze week meer dan 200 activiteiten in het kader van de vredesweek worden georganiseerd.  Samen voor vrede Nu! Is is het motto van deze vredes week. Vrede. Nu!
Vanuit onze huizen zijn we naar hier gekomen. We stapten door onze voor- of achterdeuren en gingen op weg naar hier: de Grote Kerk. Trappen op. Deuren open. Hier zijn we dan. Verschillende mensen, vanuit verschillende kerken en geloofsgemeenschappen samen door een deur. Deuren zijn tegenwoordig niet alleen fysiek. We kennen ook digitale portalen. Ook hier in deze ruimte. Fijn dat mensen via de stream aan kunnen sluiten. Ook dat is door een deur gaan.
Samen door een deur. Ons werd niets in de weg gelegd. Wij kunnen hier in vrede vieren met elkaar. Op veel plekken in de wereld is het anders. Daar kunnen mensen de deur niet uit zonder gevaar voor eigen leven.
Het beeld van een deur, van een poort nemen we mee in de viering van vandaag. We luisteren naar een tekst uit Deuteronomium die voor Joodse mensen de basis van geloven is.
Het tweede verhaal dat we horen komt uit Lucas. Hoe vindt je de weg, openheid als deuren geblokkeerd zijn? Twee verhalen om onze innerlijke deuren te openen naar elkaar, naar de vrede en naar de Eeuwige.

Lied
Gij wacht op ons
totdat wij opengaan voor U.
Wij wachten op uw Woord
dat ons ontvankelijk maakt.
Stem ons af op uw stem,
stem ons af op uw stem
op uw stilte.

HET WOORD CENTRAAL

 Woord voor de kinderen –

Zingen: lied 819 – Vrede voor dit huis

Eerste lezing: Deutronomium 6: 4-6 – door Madelief
₄Luister, Israël: de HEER, onze God, de HEER is de enige! ₅Heb de HEER, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht. ₆Houd de geboden die ik u vandaag opleg steeds in gedachten. ₇Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat. ₈Draag ze als een teken om uw arm en als een band op uw voorhoofd. ₉Schrijf ze op de deurposten van uw huis en op de poorten van de stad. 

Lied Deze woorden
Deze woorden aan jou opgedragen
hier en heden prent ze in je hart
berg ze in het binnenst van je ziel
leer ze aan je kinderen
Herhaal ze, thuis en onderweg, waar je ook bent
als je slapen gaat en als je opstaat
deze woorden aan jou toevertrouwd.
Bind ze als een teken aan je hand
draag ze om je voorhoofd als een snoer
ter gedachtenis vlak op je ogen,
Grif ze in de stijlen van je deur
schrijf ze in de palmen van je hand.
Dat vermeerderen je levensdagen
en de dagen van je zoons en dochters,
dat je bloeien zult en niet verwelken,
bomen aan de bron. Hoor Israël.

Lezing Lucas 5

₁₇Toen Hij op een dag onderricht gaf, bevonden zich onder zijn gehoor ook farizeeën en wetsleraren die uit allerlei plaatsen in Galilea en Judea en uit Jeruzalem waren gekomen. De kracht van de Heer was werkzaam in Hem, opdat Hij zieken zou genezen. ₁₈Er kwamen een paar mannen met een verlamde op een draagbed, die ze naar binnen wilden brengen om hem voor Jezus neer te leggen. ₁₉Maar ze zagen geen kans om door de mensenmassa heen te komen, en dus gingen ze het dak op en lieten hem op het bed door een opening in het tegeldak naar beneden zakken tot vlak voor Jezus. ₂₀Toen Hij hun geloof zag, zei Hij tegen de man: ‘Uw zonden zijn u vergeven.’

Acclamatie : Keer u om naar ons toe, keer ons toe naar elkaar

 OVERWEGING – Franneke
Ik heb een mezoeza meegenomen. Ik kreeg hem ruim 40 jaar geleden van een vriendje die net naar Israël was geweest. Ik heb dit geschenk altijd bewaard en het ligt normaal in mijn vitrinekast. Nee niet aan deurstijl waar een mezoeza thuishoort. Dit kokertje wordt bij Joodse huizen aan deurstijl bevestigd. In de mezoeza zit de tekst uit Deuteronomium die we net hoorde: ‘Heb de Eeuwige, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht.’  Een mooi gebruik om aan te geven dat mensen in dat huis proberen God lief te hebben.
God liefhebben. Het klinkt zo simpel, maar blijkt in de praktijk ook vaak bitter ingewikkeld. Over de kwestie het ware geloof zijn oorlogen uitgevochten en in naam van de Eeuwige zijn gruwelijke dingen gebeurt. Hoe je God liefhebt weet ik niet precies, wat ik wel weet is dat God liefhebben te maken heeft met jezelf loslaten. Dat niet alles in het leven om jou draait. Dat iets is dat groter is dan jij, dan ik, dan ieder van ons. God liefhebben is vaak even een stapje terug zetten, even pas op de plaats en ruimte maken voor de ander/ de Ander en dan in beweging komen, ook als dat schier onmogelijk lijkt.

Hoe krijg je deuren open, hoe vindt je de weg naar binnen als de weg geblokkeerd is. Lucas vertelt ons het verhaal over verlamde man. Mannen dragen hem. Vrienden? Ze hebben er heel wat voor over om deze man bij Jezus te brengen. De deur wordt geblokkeerd door een mensenmassa. Er is geen doorkomen aan. De dragers tillen hun vriend het dak op: ze zoeken het letterlijk hoger op. Ze laten de man door het dak zakken. Een sluiproute via het dak, via de opening, via boven, via de hemel, via God. En onconventionele weg naar binnen op zoek naar heling, naar genezing.
Dat verlangen naar heling en genezing brengt heel wat mensen op de been. Een mensenmassa voor het huis waar Jezus verblijft. Iedereen wil zo graag die bijzondere man ontmoeten; dat moet haast wel een ellebogen-toestand zijn geweest. Als het puntje bij paaltje komt vinden we onszelf of wat ons lief is toch vaak het belangrijkste en zien we wat achter onze rug gebeurt niet meer. God-zij-dank dat er dan mensen zijn die de onconventionele weg durven te bewandelen. Mensen die ons door wat ze doen wijzen op blinde vlekken, op onrecht. De vrienden van de man zorgen dat hun vriend vanuit de hoogte bij Jezus komt. Ze wachten niet op hun buurt. Jezus lijkt het wel te kunnen waarderen. Uw zonden zijn vergeven, zegt hij. Of de man op eigen benen het huis kan verlaten weten we niet, maar er gebeurt wel iets wezenlijks. De zwaarte, de last, de ballast wordt verlicht en dat geeft ruimte en perspectief.

De vredesweek 2024 kreeg als motto Samen voor vrede. Nu! Samen door een deur kunnen, mogen, willen gaan is daarbij een krachtig beeld. Ik denk dat we allemaal de behoefte aan vrede voelen. Deze weken herdenken we 80 jaar bevrijding van zuid Nederland. Belangrijk dat we blijven vieren hoe kostbaar die vrede is. Dat oorlog niet louter iets is van ver weg, laat de recente geschiedenis ons zien. Oekraïne, Gaza… dat is niet zo ver van onze veiligheid vandaan. En wereldburgers als we zijn hebben ook conflicten aan de andere kant van de wereld hun weerslag op ons. Bovendien neemt ook in eigenland  onvrede en onverdraagzaamheid.
In een wereld waar spanningen oplopen, bestaat het gevaar dat we ons terugtrekken op eigen terrein. Achter gesloten deuren voelt het veilig en vertrouwd. Maar als we ons allemaal terugtrekken in onze huizen komt die VREDE er niet. We hebben elkaar nodig om de roep om vrede te laten klinken, om de hoop niet te verliezen en te zoeken naar andere perspectieven. Ik moet hier even denken aan Kamela Harris die met uitgestoken hand Trump gegroet. Zo simpel kan het zijn. Een signaal afgeven dat het anders kan, dat het ander moet.

Zouden wij dat ook kunnen /durven? We spraken over deuren, poorten. Welke boodschap zouden wij in onze deurstijlen willen griffen?

Onderling gesprek: Wat ‘staat’ er op de deurpost van jouw huis? Wat bid jij voor jouw huis? Welke zegen heb jij of je huisgenoten nodig?
Orgelspel

Lied 973 – Om voor elkaar te zijn uw oog en oor (orgelbegeleiding)

Om voor elkaar te zijn uw oog en oor,
te zien wie niet gezien wordt, niet gehoord,
en op te vangen wie zijn thuis verloor, halleluja,

om voor elkaar te zijn uw hand en voet,
te helpen wie geen helper had ontmoet:
wie dorst of hongert wordt getroost, gevoed, halleluja, 

om voor elkaar te zijn uw hart en mond,
om op te komen voor wie is verstomd,
voor wie gevangen zit of is gewond, halleluja,

roept U ons, Christus, uw gezicht te zijn,
gerechtigheid en vrede, brood en wijn,
uw liefde, hoop, geloof – uw zonneschijn. Halleluja!

DIENST VAN DE TAFEL

Voorbeden  – Erica en diaken

Tafelgebed: Lied 388 – Voor ieder van ons een plaats aan de tafel (pianobegeleiding)

Melodiek: 1. Voor ieder van ons een plaats aan de tafel,
voor ieder van ons schoon water en brood,
een veilige plek, een plaats om te schuilen,
een plaats in Gods licht als tafelgenoot.

Refrein: Vol vreugde ziet God naar mensen die recht doen: zij scheppen geluk!
Vol vreugde ziet God naar mensen die recht doen: zij scheppen recht en geluk!

Allen: Voor ieder van ons een plaats aan de tafel,
voor iedere vrouw, voor iedere man.
Niet minder of meer, de een of de ander:
het delen van macht is deel van ons plan. Refrein

Allen: Voor jong en voor oud een plaats aan de tafel,
want iedere stem geeft klank aan het koor.
Een hand zoekt een hand, de jongste de oudste;
ze vinden elkaar en niemand gaat voor. Refrein

Allen: Voor ieder van ons een plaats aan de tafel,
beschadigd of gaaf, rechtvaardig of slecht,
en ondanks de pijn: een plaats van vergeving,
genadig begin van goddelijk recht. Refrein

Allen: Voor ieder van ons een plaats aan de tafel,
van eerbied vervuld, van angsten bevrijd,
een plaats om te zijn, een plaats om te worden
getuige van Hem, een levend bewijs. Refrein

Gesproken
Op de avond, toen Zijn tegenstanders hem naar het leven stonden
heeft Hij brood in Zijn handen genomen,
zijn ogen opgeslagen naar U,
de zegen uitgesproken,
het brood gebroken
en met zijn leerlingen gedeeld
in de verwachting
dat zij dit gebaar begrepen
en het voortdurend zouden herhalen.
Zo nam Hij ook,
toen zij gegeten hadden,
de beker in zijn handen.
Hij sprak de zegen en het dankgebed,|
reikte hem over aan zijn leerlingen en zei:
‘Neem deze beker, en drink hier allen uit,
want dit is de beker van het nieuwe, altijddurende verbond.
Blijf dit doen om Mij te gedenken.’

Nadat Hij gestorven en begraven was,
Hebt gij hem als een droom in ons
laten verder leven.
Laat uw Geest ons aanzetten
om in zijn voetstappen verder te gaan,
en laat die droom werkelijkheid worden,
dat mensen elkaar vinden
voorbij de onvrede en verwarring.
Dat wij, ieder op zijn of haar eigen plaats,
de ander weten te versterken
en te bevestigen
zodat er vrede zal zijn
in alle uithoeken van de aarde

Onze Vader
Vredeswens
De vrede, de vrede zal zijn  – De vogel, Melodiek + piano
Uitnodiging & Communie
onderwijl klinkt orgelmuziek

Dankgebed

 ZENDING

Slotgedachte
Een aantal jaren geleden werd ergens in Engeland een schilderij onthuld. Hierop stond Jezus afgebeeld. Hij stond voor een huis en klopte op de deur. De mensen die het schilderij zagen vonden het heel mooi.
Toen merkte een toeschouwer iets bijzonders op. Hij ging naar de kunstenaar die het schilderij gemaakt had en zei: ‘Ik vind het een mooi schilderij, maar u bent iets vergeten. De deur waar Jezus op klopt heeft geen klink. Hoe kan Jezus dan naar binnen gaan?’  De kunstenaar antwoordde: ‘De deur is de deur van ons hart. Ze kan alleen van binnenuit open gemaakt worden!’

Slotlied: lied 695 – Heer raak mij aan met uw adem (Orgelbegeleiding)

Heer, raak mij aan met uw adem,
reik mij uw stralend licht,
wijs mij nieuwe wegen,
geef op uw waarheid zicht.

Raak met uw adem mijn onrust
tot ik de rust hervind.
Al mijn wonden heelt Gij:
Gij ziet in mij uw kind.

Wees ook de Geest die mij aanvuurt
en al mijn twijfels bant.
Als geroepen kom ik:
mijn tijd is in uw hand.

Kom en doorstraal mijn dagen,
Geest van God uitgegaan,
die mijn ogen opent
voor wie nu naast mij staan.

Heer, raak ons aan met uw adem,
geef ons een vergezicht!
Draag ons op uw vleugels,
zegen ons met uw licht!

Zegen
God van liefde,
laat ons verbonden blijven met U en elkaar
wanneer wij weer de deur uit gaan.
Met Uw zegen boven ons
als vaste grond onder onze voeten,
op onze weg.
Wanneer we vrede brengen
huis aan huis,kloppen op deuren,
mosterdzaadjes planten
van naastenliefde en vriendschap,
geef ons kracht door het plafond te breken van vooroordelen.
Help ons door muren te breken van zelfingenomenheid,
voor een wereld zonder grenzen die mensen buitensluiten
maar met huizen waar deuren open staan
en mensen met ruimte in hun harten. (uit: Pax Liturgiekrant 2024)

Allen: Amen, amen, amen  (orgelbegeleiding)
Orgelspel