Omzien naar elkaar!

Geloofsgemeenschap San Salvator 20 & 21 okt. 2012
Thema: Omzien naar elkaar!
Voorganger: Martien van Stiphout en Cantorij

Openingslied: Voor mensen die naamloos

Begroeting en welkom:
Gezegend Gij, die omziet naar de mens hier op aarde!

Van harte welkom! ‘Voor mensen die naamloos door het leven gaan’ zet de toon van deze viering. Onze aandacht gaat uit naar mensen die roepend, tastend en zoekend; vragend, wachtend en wakend; hopend, wankel gelovend door het leven gaan. ‘Omzien naar elkaar’ is een kerntaak van onze geloofsgemeenschap, maar gaat onze aandacht wel ver genoeg? Gelukkig zijn er veel mensen die op grond van hun geloof zorg dragen voor elkaar; die een bijzonder talent hebben voor de arme en behoeftige medemens, naar het voorbeeld van de barmhartige Samaritaan. Zij geloven niet alleen, maar doen ook wat zij geloven. Wie liefheeft met het hart van Jezus zet niet het eigen belang voorop, maar liefde en mededogen voor de naaste. Zo leg je verbanden tussen mensen dichtbij en ver weg; en zo trotseer je het lijden wereldwijd!

Openingsgebed

Gij, Eeuwige, licht op in ons en richt onze aandacht dit uur op Jezus van Nazareth, die niet kwam om gediend te worden, maar om te dienen. Bekeer ons in zijn geest en doe ons omzien naar elkaar: mensen dichtbij en ver weg.

Acclamatie: Groot is de wereld

Uit de profeet Jesaja 53, 10-11
Het lijden van de dienaar is niet zinloos.
Het brengt leven en gerechtigheid voor velen

De Heer wilde hem breken, hij maakte hem ziek.
Hij offerde zijn leven voor hun schuld,
om zijn nageslacht te zien en lang te leven.
En door zijn toedoen slaagde wat de Heer wilde.
Na het lijden dat hij moest doorstaan,
zag hij het licht en werd met kennis verzadigd.
Mijn rechtvaardige dienaar verschaft velen recht,
hij neemt hun wandaden op zich.

Tussenzang: Voor kleine mensen is hij bereikbaar

Evangelie volgens Marcus 10, 32. 35 – 45

Ze waren onderweg naar Jeruzalem en Jezus liep voor hen uit; de leerlingen waren ongerust en ook de mensen die hen volgden waren bang. Hij nam de twaalf weer apart en vertelde hun wat hem zou overkomen….
Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, kwamen bij Jezus en zeiden: ‘Meester, we willen dat u voor ons doet wat wij u vragen.’ Hij vroeg hun: ‘Wat willen jullie dan dat ik voor je doe?’ Ze zeiden: ‘Wanneer u heerst in uw rijk, laat een van ons dan rechts van u zitten en de ander links.’ Maar Jezus zei tegen hen: ‘Jullie weten niet wat je vraagt. Kunnen jullie de beker drinken die ik moet drinken of de doop ondergaan die ik moet ondergaan?’
‘Ja, dat kunnen wij,’ antwoordden ze. Toen zei Jezus tegen hen: ‘Jullie zullen de beker drinken die ik zal drinken en de doop ondergaan die ik zal ondergaan, maar wie rechts of links van mij zal zitten, kan ik niet bepalen, die plaatsen behoren toe aan hen voor wie ze zijn bestemd.’
Toen de andere leerlingen hiervan hoorden, werden ze woedend op Jakobus en Johannes. Jezus riep hen bij zich en zei tegen hen: ‘Jullie weten dat de volken onderdrukt worden door hun eigen heersers en dat hun leiders hun macht misbruiken. Zo mag het bij jullie niet gaan. Wie van jullie de belangrijkste wil zijn, zal de anderen moeten dienen, en wie van jullie eerste wil zijn, zal ieders dienaar moeten zijn, want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.’

Acclamatie: Dit ene weten wij

Overweging

Nog maar 14 jaar en toch is Malala Yousufzai een beeldfiguur met evangelische karaktertrekken. Ze stelt de wreedheden van de taliban aan de kaak en vecht in Pakistan voor het recht op onderwijs voor jonge meisjes. Vorige week werd ze slachtoffer van een schietpartij. Gelukkig is ze buiten levensgevaar en doet meer dan ooit een appèl op onze inzet voor de dienst van omzien naar elkaar met daarbij passende structuurverandering.

Ook bisschop Desmond Tutu is zo’n persoonlijkheid. Hij is gezegend met de gave om mensen te inspireren, op te tillen en drempels te overstijgen die onneembaar leken. Met een lach en een traan staat hij in het leven. ‘Mensen hebben elkaar nodig. We horen bij elkaar. Alles zit aan elkaar vast’ zegt de 80 jarige bisschop. In de strijd tegen apartheid in Zuid Afrika wil hij een betere wereld achterlaten. ‘De media zijn goed in het verspreiden van verhalen over ellende, maar je hoort ze nauwelijks over mooie dingen en die zijn er echt heel veel. Er gebeurt zoveel goeds in de wereld.’ Hij heeft er een vast vertrouwen in dat goedheid altijd het kwaad zal overwinnen. Droom je dromen!

Het evangelie vandaag vertelt van Jacobus en Johannes Ze zijn bezig met het veilig stellen van hun positie. Over hun hoofden heen houdt Jezus ons voor: wie groot wil zijn, moet niet de voorman willen zijn. Wie groot wil worden, moet dienaar willen zijn. Als Jacobus en Johannes Jezus vragen later aan zijn rechter- en linkerhand te mogen zitten, zegt hij hen: ‘Kunnen jullie de beker drinken die ik moet drinken of de doop ondergaan die ik moet ondergaan?’
Het drinken van de beker en het ondergaan van de doop zijn beelden om te zeggen dat lijden Hem te wachten staat en dat Hij zijn solidariteit met mensen met de dood moet bekopen. Heel zijn leven geeft hij in woord en daad te kennen dat niet het grote, maar het kleine groots is. Niet de rijke maar de arme is zalig. Niet de machtige, maar de onmachtige staat bij God in aanzien.
Sterke woorden, vandaag tot ons gericht. En dat in een tijd en maatschappij waarin het vooral lijkt te gaan om carrière, macht, invloed en bij de beste horen. Je moet presteren, uitblinken, voorop staan. Dat verlangen is herkenbaar, maar je moet je er niet op blind staren!

We horen overduidelijk dat we iets van onze dromen waarmaken als we dienstbaar in het leven staan. Dat is niet hetzelfde als slaafs. Neen, wie dienstbaar is, respecteert naast de waardigheid van de ander ook zijn eigen menselijke waardigheid. Wie dienstbaar is staat open, maakt ruimte voor het wel en wee van de ander. Wie dienstbaar is dekt eigen geloof, hoop en liefde niet toe, maar getuigt daarvan.

Maar hoe doe je dat? Omzien naar elkaar is niet toevallig een kerntaak van elke geloofsgemeenschap, gastvrij en open naar binnen en buiten; een gemeenschap die luistert en in gesprek is met anderen, ver weg en dichtbij. Zij gaat niet uit van het eigenbelang, maar peilt wat er onder mensen leeft: ‘wat willen jullie dan dat ik voor je doe?’ Daarmee wordt de uitspraak van Jezus verrassend duidelijk: wie groot wil zijn, moet naast de kleinen gaan staan! Je leven in dienst stellen van je medemensen; omzien naar elkaar en zorg dragen voor broodnodige structurele hervorming.

Dat vraagt meer dan dat mensen op persoonlijke titel maatschappelijk betrokken zijn. Ik droom nog steeds van een geloofsgemeenschap die gevraagd en ongevraagd haar stem laat horen in de samenleving; die ziet en niet meer zwijgt over onrecht en wantoestanden. Het is de taak van diaconie: allerlei manieren waarop groepen christenen zich in daden solidair tonen met mensen in nood of werken aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Preek en belijdenis verbleken zonder daadwerkelijke inzet. Je verbonden weten met de mens die lijdt aan het leven, vraagt solidariteit op straat en bij de mensen thuis. Ook de mensen aan de andere kant van de evenaar worden niet vergeten.

San Salvator, droom je dromen! Koester niet je eigen belang, maar werk aan een geloofsgemeenschap waarin God en mens op elkaar betrokken zijn om samen te werken. Stap over eigen grenzen heen. Samen staan we sterk! Onze samenleving heeft behoefte aan persoonlijkheden, die uitzien naar elkaar; die het lijden trotseren in het vaste vertrouwen dat goedheid altijd het kwaad zal overwinnen!

Geloofslied 19.00: Twee handen schoon gebleven
10.30: Ik zal in mijn huis niet wonen

Collecte en muzikaal intermezzo

Voorbede:

Zelfontplooiing, carrière maken, hogerop komen gooien hoge ogen. God, behoedt ons ervoor groot te worden door anderen klein te maken. * Herschep ons hart

Onderdanigheid, onderdrukking, rechteloosheid is het lot van velen, dichtbij en veraf. God, roep in ons de ambitie wakker ons in te zetten voor de bevrijding van de niet-getelde mens. * Herschep ons hart

Vallen en opstaan, dood en leven is van mensen.
God, gedenk al wie ons bidden: Malala, bisschop Tutu; Gedenk onze lieve doden: Wim Derks; Bauk Thijssen-Faber; Nelly Stoof-Houkes; Regien en Frans Pels; Paul Pesch; Henk van Loon; Hans Heymeijer; Joop Claessens; Helena van Stiphout;
Leer dat wij ons verbinden met mensen, dichtbij en ver weg: zegen hen én ons. * Herschep ons hart

Tafelgebed 18: Vrijheid
(Waar vriendschap heerst en liefde daar is God)

Vredewens:
Vrede voor wie geluk zoekt in de kwetsbare mens.
Dat wij elkaar tot zegen en tot vrede zijn.

Vredeslied 19.00: Zuster en broeder vrede voor jou
10.30: Niemand heeft U ooit gezien

Breken en delen van brood en beker
Moge dit brood en deze wijn ons Gods kracht geven om te leven zoals Hij!

Communielied: Roept God een mens tot leven

Gebed: uit ‘Geef ons heden ons dagelijks brood;
Eens komt de dag
dat een man van zijn vrouw kan houden
zonder vrees voor wat
de dag van morgen brengen zal.

Eens komt de dag
dat kinderen niet meer hoeven huilen
omdat ze honger hebben
en jongeren niet meer werkeloos zijn.

Eens komt de dag
dat ouderen kunnen genieten
van hun levensavond
en geëerd worden
vanwege hun vroegere arbeid.

Eens komt de dag
dat het land door zijn beste mensen
zal worden bestuurd,
dat men zeggen kan wat men wil
zonder angst voor repressie.

Eens komt de dag
dat het recht geen uitzonderingen
meer zal kennen
en alle mensen dezelfde rechten hebben.

Mededelingen
– Volgende week is John Parker voorganger.
– Bloemetje: Jan en Mieke v d Linden; Maria v d Dungen

Wegzending en zegen:
Zie om naar elkaar en deel in naam van de Hem die alle mensen zegent: Vader, Zoon en Goede Geest. Amen.

Slotlied 19.00: Gij spreekt zo zwart als nacht
10.30: Die chaos schiept tot mensenland